Τέλος εποχής για το Εθνικό Σύστημα Υγείας όπως το ξέραμε. Χρειάζεται αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμός, επανασχεδιασμός των υπηρεσιών των νοσοκομείων, ολοκληρωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα, εξορθολογισμός πόρων και αυτοαξιολόγηση. Η πορεία βελτίωσής του θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία και οι πολιτικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν θα είναι πολύ δύσκολες. “Τα βήματα πρέπει να γίνουν άλματα” και οι διαρθρωτικές αλλαγές να είναι μεγάλης κλίμακας.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα του 10ου συνεδρίου HealthWorld 2011 με τίτλο: “Η Υγειονομική μεταρρύθμιση υπό το πρίσμα της οικονομικής κρίσης: Για ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό σύστημα υγείας”, που διοργάνωσαν το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και η Επιτροπή Φαρμακευτικών Εταιριών.
Για “ρεσιτάλ ανορθολογισμού” που επικρατεί στο χώρο της Υγείας έκανε λόγο στην ομιλία του ο Ηλίας Μόσιαλος, Βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ, Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Διευθυντής Κέντρου Οικονομικών της Υγείας, Διευθυντής Τομέα Υγείας Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, London School of Economics.
Δεν γνωρίζαμε, είπε, πως κατανέμονταν οι πόροι υγείας, ενώ ακόμη δεν ξέρουμε τον ακριβή αριθμό των ασφαλισμένων. Εκτιμάται, πρόσθεσε ότι κυμαίνονται (άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένοι) μεταξύ 9,6 και 11,3 εκατομ., στα 4 μεγάλα Ταμεία. Το 70% των ραντεβού στο ΙΚΑ γίνεται για επαναλαμβανόμενες συνταγογραφήσεις, ενώ την περίοδο 2005-2009 οι δαπάνες για διαγνωστικές εξετάσεις στο ΙΚΑ εκτινάχτηκαν από τα 65 εκ. ευρώ στα 168 εκατ. Η παραγωγικότητα τμήματος ή ολόκληρου του νοσοκομείου δεν λαμβάνεται υπόψη στην κατανομή του προσωπικού και στις προσλήψεις. Παράδειγμα ανορθολογισμού, έφερε ο κ. Μόσιαλος το Αιγινίτειο νοσοκομείο όπου για 202 κλίνες το υγειονομικό προσωπικό εκτός ιατρικού είναι 368 άτομα και με τους γιατρούς αγγίζει τα 500.
Επιβάλλεται τόνισε, νέα επανεκκίνηση του συστήματος, αλλά και να “σπάσει ο εναγκαλισμός της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τα συνδικαλιστικά συμφέροντα”.
Ο κ. Μόσιαλος υπογράμμισε ότι “οι περικοπές δαπανών θα συνεχιστούν για τουλάχιστον μια δεκαετία, εκτός αν υπάρξει ευφυής εξοικονόμηση πόρων”, καθώς, όπως είπε, είναι αναγκαίος ο εξορθολογισμός ενός συστήματος το οποίο λειτουργεί με πολλές στρεβλώσεις.
Ο κ. Μόσιαλος ανέφερε ότι αν η χώρα δεν μειώσει το χρέος δεν έχει μέλλον και πρόσθεσε ότι ο τομέας της υγείας αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι του ελέγχου των δαπανών, καθώς το 10% του ΑΕΠ, κατευθύνεται στην Υγεία.
Ο έλεγχος της αποδοτικότητας πρέπει να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα υγείας είπε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας Νίκος Πολύζος, ενώ αναφερόμενος στα στοιχεία για μείωση των δαπανών στο δημόσιο τομέα είπε ότι αν συνεχιστεί η προσπάθεια από 10% του ΑΕΠ που απορροφά η Υγεία σήμερα θα φτάσουμε στο 6%. Οι δαπάνες υγείας το 2009 ήταν 7 δις ευρώ, το 2010 6,5 δις και το 2011 εκτιμάται ότι θα αγγίξουν τα 5,8 δις ευρώ, ενώ η κοινωνική ασφάλιση εκτιμάται ότι θα φτάσει στα 8 δις ευρώ το 2011 από 10 δις το 2009. Ο κ. Πολύζος μίλησε για ενιαία πολιτική στο φάρμακο, δίνοντας έμφαση στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Για διαχωρισμό των κλάδων Υγείας από τον κλάδο σύνταξης μίλησε ο διοικητής του ΙΚΑ Ροβέρτος Σπυρόπουλος, λέγοντας ότι σε καμία ευρωπαϊκή χώρα το Ταμείο παροχής συντάξεων δεν παρέχει και υπηρεσίες υγείας. Χαρακτήρισε αναγκαία τη λειτουργία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), ο οποίος όπως ανακοίνωσε θα λειτουργήσει με διοικητική αυτοτέλεια από την 1η Σεπτεμβρίου και από 1η Ιανουαρίου 2012 με δικό του προϋπολογισμό.
“Θα πρέπει να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα όλων και την παροχή υπηρεσιών σε όλους”, είπε ο κ. Σπυρόπουλος, και πρόσθεσε ότι ο ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να ανοίξει διάλογο με όλους και να τους πείσει για τη διασφάλισή τους. Σημαντικές δυνάμεις της κοινωνίας, είπε, αντιμετωπίζουν με φοβικότητα τις αλλαγές αλλά σιγά σιγά αρχίζουν να ενσωματώνονται στο τμήμα πολιτών που τις στηρίζουν.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Υγεία κατέληξε δεν έχουν κομματικά χαρακτηριστικά. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές και είναι επιτακτική ανάγκη για “διακομματική σύγκλιση εθνικής συμφωνίας για την Υγεία”. Σημείωσε ότι χωρίς “ορθολογοποίηση δαπανών για την υγεία, δημοσιονομική πολιτική στη χώρα δεν μπορεί να γίνει”.
“Είναι δύσκολες οι ημέρες που έρχονται και θα πρέπει με ειλικρίνεια οι πολιτικοί σήμερα να πουν την αλήθεια”, ανέφερε κατά το χαιρετισμό του ο Αθανάσιος Γιαννόπουλος, Βουλευτής – Τομεάρχης Πολιτικής Ευθύνης Υγείας, της ΝΔ, πρ. Υφυπουργός Υγείας.
Για την κατάσταση που υπάρχει σήμερα όλοι φταίμε, είπε ο κ. Γιαννόπουλος, προσθέτοντας όμως ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του συστήματος Υγείας με στοχευμένες πολιτικές. “Πρέπει να συμπτύξουμε δομές Υγείας. Κακώς τόσα χρόνια δεν γίνανε”, επισήμανε και έφερε ως παράδειγμα τη Β. Ελλάδα όπου σε απόσταση, όπως ανέφερε, 20 χιλιομέτρων υπάρχουν πέντε νοσοκομεία. “Εάν δεν μπούμε σε αυτή τη λογική θα συνεχίζεται το οικονομικό δράμα με αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης και την μετακίνηση των ασθενών προς τον ιδιωτικό τομέα”. Τα μέτρα οικονομίας, κατέληξε ο κ. Γιαννόπουλος είναι απαραίτητα και πρέπει να συστρατευτούμε όλοι προς την κατεύθυνση προστασίας της Υγείας των ελληνικού λαού.
Για έλλειψη εθνικής στρατηγικής στο χώρο της Υγείας, έκανε λόγο ο Πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Γιάννος Γραμματίδης και πρόσθεσε ότι σε αυτή τη δύσκολη περίοδο ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες. Ο εξορθολογισμός των δαπανών, η ανάπτυξη του συστήματος υγείας με γρήγορη πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, η εξασφάλιση της ποιότητας στην ιατρική περίθαλψη αλλά και η συνεργασία όλων των φορέων υγείας, είναι οι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά, όχι μόνο στην εξυγίανση του συστήματος υγείας αλλά και στην υπέρβαση της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τη χώρα μας, ανέφερε, ο πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. “Το όραμα είναι καλύτερες υπηρεσίες Υγείας και αυτό για να επιτευχθεί χρειάζεται νέα νοοτροπία”, κατέληξε ο κ. Γραμματίδης.
Ο τομέας της Υγείας τα τελευταία 20 χρόνια σημαδεύτηκε από αποτυχημένες ή ατελείς προσπάθειες, επισήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΦ Γιάννης Τούντας και πρόσθεσε ότι η κρίση μας δίνει την ευκαιρία να προχωρήσουμε σε τομές. Οι αλλαγές που επιχειρούνται για να έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη θα πρέπει να είναι ενταγμένες μέσα σε ένα νέο σύστημα. Το σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό. Μίλησε για συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, αλλά με κανόνες, για νέα τιμολογιακή πολιτική στο φάρμακο, ισχυροποίηση και αναβάθμιση του ΕΟΦ.
Η κρίση που περνά η χώρα μας μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως επιπλέον κίνητρο, ώστε να κινηθούμε ταχύτερα και αποτελεσματικότερα στην κατεύθυνση ενός πραγματικά αποδοτικότερου συστήματος υγείας, με κεντρικό άξονα μια καλύτερη σχέση κόστους, ποιότητας και οφέλους, ανέφερε η Κατερίνα Καρέλλα πρόεδρος επιτροπής Φαρμακευτικών Εταιριών Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.
Έχουμε καθήκον να συμβάλλουμε στην αλλαγή νοοτροπίας και να λειτουργήσουμε με εθνικό όραμα, εθνική συνείδηση και πνεύμα συνεννόησης, είπε ο Διονύσης Φιλιώτης, Πρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, ενώ ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Νίκος Μανιαδάκης, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η εφαρμογή της λίστας συνταγογραφούμενων φαρμάκων δεν θα οδηγήσει σε μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, αν δεν συνοδευτεί με σειρά άλλων μέτρων ελέγχου της συνταγογράφησης.
Καταστροφική θα είναι για τα ασφαλιστικά ταμεία τυχόν αναδιάρθρωση του χρέους, υπογράμμισε ο Γεώργιος Μέργος, Καθηγητής, Πανεπιστημίου Αθηνών, πρ. Διοικητής του ΙΚΑ, ενώ τάχθηκε υπέρ του διαχωρισμού του κλάδου Υγείας από τον κλάδο Σύνταξης. Ο κ. Μέργος είπε ότι στόχος είναι η μείωση των δαπανών με επιλεκτικές παρεμβάσεις για μείωση σπατάλης και όχι οριζόντια μείωση μισθών, καθώς και η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων.
