Όπως επιβεβαιώνεται από τα ευρήματα έρευνας συγκυρίας που δημοσίευσε πρόσφατα η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν αυτές που δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται σκληρότερα από το κλίμα αβεβαιότητας στην αγορά και από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων.
Του Κωνσταντίνου Μίχαλου*
Η πτώση πωλήσεων το τρίτο τρίμηνο του 2015 άγγιξε για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 15% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014. Ο ρυθμός αυτός είναι πάνω από 7 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερος σε σχέση με τον αντίστοιχο των μεγάλων επιχειρήσεων, που είδαν τις πωλήσεις τους να μειώνονται κατά 7,8% την ίδια περίοδο. Σε ακόμη χειρότερη θέση βρέθηκαν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, με τζίρο έως 500.000, που είδαν τις πωλήσεις τους να υποχωρούν κατά 23% και τις εξαγωγές τους κατά 28%.
Οι κλάδοι στους οποίους παραδοσιακά δραστηριοποιούνται οι μικρές επιχειρήσεις, όπως αυτός του λιανεμπορίου, αντιμετώπισαν τα μεγαλύτερα προβλήματα. Πρόσθετο πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι οι μικρές επιχειρήσεις διαθέτουν περιορισμένες αντοχές και εναλλακτικές επιλογές.
Οι επιχειρήσεις αυτές που, στην πλειοψηφία τους δεν διαθέτουν τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό, βρέθηκαν σε δυσκολότερη συγκριτικά θέση, αντιμετωπίζοντας ανυπέρβλητα εμπόδια στην πληρωμή των προμηθευτών τους και κατ’ επέκταση στην παραγωγή ή στην εμπορία των προϊόντων τους.
Οι συνέπειες έχουν ήδη γίνει ορατές: χιλιάδες λουκέτα στην αγορά, χαμένες θέσεις εργασίας, πρόσθετη επιβάρυνση για τα ασφαλιστικά ταμεία και το κράτος. Και όσο θα συνεχίζεται το καθεστώς των κεφαλαιακών ελέγχων, η κατάσταση θα γίνεται χειρότερη καθώς ακόμη και αυτά τα – πεπερασμένα – αποθέματα και διαθέσιμα σε ξένους λογαριασμούς θα εξαντλούνται.
Η μόνη επιλογή για να αναστραφεί η κατάσταση, είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας και της εμπιστοσύνης στην οικονομία, ώστε να επιστρέψουν καταθέσεις και να αρθούν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι. Ο στόχος αυτός απαιτεί σοβαρή διακυβέρνηση και τολμηρές μεταρρυθμίσεις με αναπτυξιακό πρόσημο. Μόνο έτσι θα μπορέσει να επιβιώσει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, που σήμερα απειλείται με αφανισμό.
*Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος