Μελέτη της ICAP Group
Έντονα πτωτική πορεία διαγράφει τα τελευταία χρόνια η αγορά του ηλεκτρολογικού υλικού εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τη νεότερη έκδοση κλαδικής μελέτης η οποία κυκλοφόρησε από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group.
Η κατασκευαστική και ειδικότερα η οικοδομική δραστηριότητα της χώρας επιδρά άμεσα στη ζήτηση ηλεκτρολογικού υλικού εγκαταστάσεων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης προέρχεται από τις ανεγέρσεις οικοδομών. Όσον αφορά τις επενδύσεις σε κατοικίες, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου σε κατοικίες εμφανίζει μείωση την περίοδο 2010-2014 με μέσο ετήσιο ρυθμό 36,4%. Επίσης, από την καταγραφή της οικοδομικής (ιδιωτικής) δραστηριότητας προκύπτει συνολική μείωση της τάξης του 83% σε όγκο την περίοδο 2008-2014.
Ο παραγωγικός τομέας ηλεκτρολογικού υλικού εγκαταστάσεων έχει συρρικνωθεί και πλέον αποτελείται από λίγες επιχειρήσεις, οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή κυρίως πινάκων διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και πριζοδιακοπτών. Αντίθετα στον εισαγωγικό τομέα εντάσσονται περισσότερες επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους, μερικές εκ των οποίων ανήκουν σε πολυεθνικούς ομίλους εταιρειών. Στον κλάδο δραστηριοποιούνται επίσης και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κυρίως στο λιανικό εμπόριο, ενώ περιστασιακά εισάγουν ορισμένα προϊόντα ηλεκτρολογικού υλικού.
Η αξία της συνολικής αγοράς ηλεκτρολογικού υλικού (σε τιμές χονδρικής) σημείωσε μείωση της τάξης του 5% το 2014 σε σχέση με το 2013. Εξετάζοντας αναλυτικά τη φαινομενική κατανάλωση (σε ποσότητα) κάθε κατηγορίας προϊόντων, διαπιστώνονται τα εξής για την περίοδο 2014/13:
• Η αγορά των πριζοδιακοπτών κινήθηκε καθοδικά με ποσοστό μείωσης της τάξης του 5%.
• Η αγορά των πινάκων διανομής (κάτω των 1000 V) μειώθηκε κατά 6% περίπου και το μεγαλύτερο μέρος αυτής καλύφθηκε από τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα.
• Η φαινομενική κατανάλωση των αυτόματων ασφαλειών εμφάνισε μείωση της τάξης του 4%.
• Η αγορά των ραγοδιακοπτών εμφάνισε μείωση περίπου 2%.
• Μειωμένη (κατά 2% περίπου) εμφανίζεται και η αγορά των ενδεικτικών λυχνιών.
• Οι διακόπτες διαρροής παρουσίασαν μείωση της κατανάλωσης της τάξης του 4%.
• Πτωτικά κινήθηκε και η αγορά των χρονοδιακοπτών καταγράφοντας μείωση περίπου 7%.
Ο Ιάκωβος Κατακουζηνός, Senior Manager της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, ανέφερε ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης πριζοδιακοπτών καλύπτεται από τις εισαγωγές, ενώ τα τελευταία χρόνια η εισαγωγική διείσδυση για αυτόματες ασφάλειες και ραγοδιακόπτες αυξήθηκε σημαντικά. Επίσης, συνεχή άνοδο καταγράφουν τα τελευταία έτη οι εισαγωγές και για τις ενδεικτικές λυχνίες, η παραγωγή των οποίων παλαιότερα κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης. Τέλος, η αγορά των χρονοδιακοπτών καλύπτεται αποκλειστικά από εισαγωγές.
Όσον αφορά τις συνθήκες που ισχύουν στην αγορά, δεν υφίστανται ιδιαίτερα εμπόδια στην είσοδο μιας επιχείρησης στον κλάδο του ηλεκτρολογικού υλικού τουλάχιστον από νομικής πλευράς. Η διαπραγματευτική δύναμη των μεγάλων διεθνών κατασκευαστών ηλεκτρολογικού υλικού είναι ισχυρή, προκειμένου δε να έχουν καλύτερο έλεγχο της παρουσίας των προϊόντων τους στην εσωτερική αγορά, έχουν ιδρύσει θυγατρικές εταιρείες εισαγωγής και υποστήριξης των προϊόντων τους, με σκοπό να διαπραγματεύονται άμεσα με τους μεγάλους λιανεμπόρους. Η διαπραγματευτική δύναμη των λιανεμπόρων έναντι των εισαγωγέων του κλάδου είναι ανάλογη με το μέγεθός τους (και το ύψος των παραγγελιών) και τη δυναμική τους στην αγορά του λιανεμπορίου. Τέλος, η συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης είναι ο καθοριστικός παράγοντας που οδήγησε στην όξυνση του ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου.
Στα πλαίσια της μελέτης έγινε εκτενής χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 20 επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συντάχθηκαν ομαδοποιημένοι ισολογισμοί βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος πέντε (5) παραγωγικών και πέντε (5) εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία ισολογισμών των χρήσεων 2013 και 2014. Όπως προκύπτει από τα δεδομένα αυτά, το σύνολο ενεργητικού των παραγωγικών εταιρειών δεν μεταβλήθηκε σημαντικά (αύξηση 0,8%) το 2014 σε σχέση με το 2013. Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν κατά 9,8% το 2014, ενώ αξιόλογη μείωση εμφανίζουν οι ζημίες των εν λόγω εταιρειών. Τα κέρδη EBITDA ανέκτησαν θετικό πρόσημο το 2014. Από τις πέντε εταιρείες του δείγματος, οι τρεις ήταν ζημιογόνες το 2014.
Αντίστοιχα, το σύνολο του ενεργητικού πέντε αντιπροσωπευτικών εισαγωγικών εταιρειών του κλάδου, αυξήθηκε κατά 8,5% το 2014/13. Οι συνολικές πωλήσεις αυξήθηκαν (το 2014) κατά 9,1%, ενώ σημαντική ήταν η αύξηση των κερδών σε σχέση με το 2013. Τα κέρδη EBITDA διπλασιάστηκαν το 2014 σε σχέση με το 2013. Από τις πέντε εταιρείες του δείγματος, οι τέσσερις ήταν κερδοφόρες το 2014. Το μέσο ετήσιο περιθώριο μικτού κέρδους δεν μεταβλήθηκε σημαντικά, κάτι που δεν ισχύει και για το μέσο περιθώριο κέρδους EBITDA το οποίο αυξήθηκε.