Τo παράδοξο της διαλυμένης οικονομίας της χώρας
Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από τότε που ο γνωστός οικονομολόγος του Χάρβαρντ Ricardo Hausmann προκάλεσε αίσθηση στην πατρίδα του, τη Βενεζουέλα, θέτοντας ένα άβολο ερώτημα: Γιατί μια χώρα με τόσο μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας εξακολουθεί να εξυπηρετεί τα χρέη της προς το εξωτερικό; Πώς δικαιολογείται να πληρώνει πλούσιους ομολογιούχους της Νέας Υόρκης σε σκληρό νόμισμα, όταν δεν μπορεί καν να πληρώσει για την εισαγωγή των βασικών ειδών διατροφής και των φαρμάκων που χρειάζονται τα εκατομμύρια των εξαθλιωμένων πολιτών της;
Όπως ήταν αναμενόμενο, η κυβέρνηση του Καράκας τον καταδίκασε, με τον πρόεδρο Maduro να τον χαρακτηρίζει σαν «οικονομικό εκτελεστή» στην εθνική τηλεόραση.
Σήμερα, το ερώτημα του Hausmann μοιάζει πιο επείγον παρά ποτέ. Οι τιμές του πετρελαίου, από τις οποίες εξαρτάται η επιβίωση της Βενεζουέλας, έχουν πέσει σχεδόν στο μισό αφότου ο Hausmann μίλησε για πρώτη φορά, με αποτέλεσμα τα προβλήματα ρευστότητας της Βενεζουέλας να έχουν γίνει πολύ χειρότερα. Το χάος έχει φτάσει πλέον σε πρωτοφανή έκταση, με τα τρόφιμα να δίνονται με το δελτίο, εξαγριωμένους πολίτες να λεηλατούν και το σύστημα υγείας να έχει καταρρεύσει.
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στη Βενεζουέλα, οι ομολογιούχοι της χώρας εξακολουθούν να λαμβάνουν μέχρι και την τελευταία δεκάρα που έχουν δανείσει. Και αυτό, ενώ κατά τον 21ο αιώνα υπήρξαν πολλά παραδείγματα χωρών που κατέφυγαν στη χρεοκοπία, πολύ πριν η κατάστασή της γίνει τόσο δραματική όσο είναι σήμερα στη Βενεζουέλα.
Αυτό που συμβαίνει είναι το τελευταίο που θα περίμενε κανείς από μια χώρα που ηγείται από σοσιαλιστές, οι οποίοι εδώ και 20 χρόνια φωνάζουν κατά των ξένων καπιταλιστικών δυνάμεων.
Μία πρώτη εξήγηση είναι αυτή που δίνουν επίσημα υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, σύμφωνα με την οποία, η Βενεζουέλα μπορεί να αντέξει έως ότου οι τιμές του πετρελαίου ανακάμψουν. Γιατί να κάνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα όταν η σωτηρία ενδέχεται να απέχει μόλις μερικές εβδομάδες;
Αλλά για τους λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας, το παράδοξο εξηγείται από το γεγονός ότι στενοί συνεργάτες της κυβέρνησης έχουν μεγάλες θέσεις στα ομόλογα της χώρας, με αποτέλεσμα το Καράκας να φοβάται μήπως χάσει τη στήριξή τους, εάν σταματήσει να πληρώνει.
Η τρίτη θεωρία λέει ότι παρότι η Βενεζουέλα έχασε την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές ομολόγων προ πολλού, μια χρεοκοπία θα μπορούσε να επιτείνει τα προβλήματα ρευστότητας, οδηγώντας τους πιστωτές να κινηθούν νομικά και να υπονομεύσουν μέχρι και την ικανότητα της χώρας να εξάγει.
Εάν η ροή των πετροδολαρίων μειωθεί, τότε τα όποια χρήματα εξοικονομηθούν από τη χρεοκοπία θα εξανεμιστούν γρήγορα, αφήνοντας τη Βενεζουέλα σε ακόμα χειρότερη κατάσταση.
Εάν βέβαια αυτό μπορεί να συμβεί σε μια χώρα που συρρικνώθηκε κατά 7,5% πέρυσι και αναμένεται να εμφανίσει ακόμα βαθύτερη ύφεση φέτος.
Από την έντυπη έκδοση
