Μπλοκάρει στο «ακατάσχετο» η διαπραγμάτευση
Παρά τις σθεναρές αντιρρήσεις των δανειστών επί μίας σειράς θεμάτων (για κάποια από τα οποία, μάλιστα, ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεσμεύθηκε ενώπιον των πολιτών από το βήμα της ΔΕΘ), στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επικρατεί μια ήπια αισιοδοξία, ότι εντός περίπου 36 ωρών, μέχρι δηλαδή την αποχώρηση των εκπροσώπων των Θεσμών, οι διαπραγματεύσεις θα τελεσφορήσουν αισίως και τα δύο φορολογικά νομοσχέδια θα κατατεθούν στην Βουλή εντός της ερχόμενης εβδομάδας.
Ο χθεσινός πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων, πάντως, άφησε μια κάπως «πικρή» γεύση, διότι μπορεί μεν τα σημεία όπου οι δύο πλευρές συμφωνούν να είναι περισσότερα από αυτά όπου διαφωνούν, αλλά τα τελευταία κρίνονται ως τα πλέον ουσιαστικά, προκειμένου να μην φανεί ότι η ελληνική κυβέρνηση υπαναχωρεί για ακόμη μία φορά -με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει τόσο ως προς την εικόνα της όσο και ως προς την τύχη της Οικονομίας και των φορολογουμένων.
Σε γενικές γραμμές, οι Θεσμοί απεδείχθησαν για ακόμη μια φορά αμετακίνητοι στις θέσεις τους, προβάλλοντας το επιχίρημα: «Όσες επισειρήσεις δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις κρίνονται ως μη βιώσιμες -συνεπώς ας κλείσουν».
Τα σημεία όπου σημειώθηκε συμφωνία
– Το ακατάσχετο θα είναι περίπου το 30%-40% του υπολοίπου των τραπεζικών λογαριασμών που διατηρούν οι επιχειρήσεις έτσι ώστε ακόμη και αν έχουν οφειλές σε εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες, να μην κινδυνεύουν οι εταιρείες τους με «ξαφνικό θάνατο».
– Για την οικειοθελή αποκάλυψη των εισοδημάτων προτείνεται κλιμακωτή φορολόγηση με συντελεστές που θα φτάνουν έως και το 30%. Η κλιμακωτή φορολόγηση θα είναι αντίστροφα προοδευτική ώστε να δημιουργηθεί κίνητρο σε όσους θέλουν να «νομιμοποιήσουν» μεγάλα ποσά.
Μπορεί τα δύο φορολογικά νομοσχέδια, της τόνωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων, να μην αποτελούν «προαπαιτούμενα» για την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ, ωστόσο η ελληνική πλευρά θέλει να καταλήξει σε συμφωνία με τους θεσμούς, ώστε να τα στείλει ύστερα από πολύμηνες καθυστερήσεις στη Βουλή. Στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι είναι αρκετές οι πιθανότητες και τα δύο νομοσχέδια να φέρουν επιπλέον έσοδα στα κρατικά Ταμεία, τα οποία μάλιστα δεν έχουν προϋπολογιστεί κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2016.
Η κυβέρνηση επιμένει πάντως ότι οπωσδήποτε θα υπάρξει ακατάσχετος λογαριασμός, προσθέτοντας ότι «αυτό αποτέλεσε άλλωστε εξαγγελία του ίδιου του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης». Το θέμα συζητήθηκε από την περασμένη Τρίτη αρχικά σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, ενώ οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν σε επίπεδο υπουργών (από την ελληνική πλευρά) και επικεφαλής του κουαρτέτου από την πλευρά των Θεσμών.
Οι διαφωνίες
– Έως εχθές, η διαπραγμάτευση αφορούσε στο ποσοστό του τραπεζικού λογαριασμού ο οποίος θα θεωρείται ακατάσχετος. Οι δανειστές κατέβηκαν με πολύ σκληρή πρόταση, να προστατεύεται μόλις το 20% του υπολοίπου, ενώ η ελληνική πλευρά ανέβασε τον πήχη στο 60%. Αναζητείται τώρα η χρυσή τομή κάπου στη μέση, δηλαδή στο 30%-40%.
– Ένα δεύτερο ζητούμενο είναι το ποιος θα επωφελείται πρώτος από το κομμάτι του τραπεζικού λογαριασμού των επιχειρήσεων που θα μπορεί να κατασχεθεί. Στη λίστα προτεραιότητας θα μπουν η εφορία (κατά κύριο λόγο με τις οφειλές ΦΠΑ που έχουν προτεραιότητα και σε περιπτώσεις πτωχεύσεων), οι οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία και φυσικά οι οφειλές προς τους εργαζόμενους. Όσον αφορά τα χρέη προς τους προμηθευτές, αυτά θα πρέπει να καλύπτονται από τον επιχειρηματία μέσα από το ακατάσχετο κομμάτι του λογαριασμού του (δηλαδή το 30%-40% του συνολικού ποσού, ανάλογα με το τι θα αποφασιστεί).
– Στο μέτωπο της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων, η διαφωνία εδώ και εβδομάδες συνίσταται στο ποσό του φόρου που θα πρέπει να πληρώσουν όσοι προσφύγουν στις διατάξεις του νόμου προκειμένου να γλιτώσουν από τις ποινικές ευθύνες που επιφέρει το αδίκημα της φοροδιαφυγής. Και οι δύο πλευρές φέρονται να έχουν υποχωρήσει από τις αρχικές ακραίες τους θέσεις (οι θεσμοί ανέβαζαν τον συντελεστή ακόμη και στο 60%, κάτι όμως που ουσιαστικά θα αχρήστευε τον νόμο) και προσανατολίζονται σε έναν κλιμακωτό και αντιστρόφως προοδευτικό συντελεστή ο οποίος θα φτάνει έως το 30%-35% (εξετάζεται να επιβαρύνονται με μικρότερους συντελεστές αυτοί που θα εμφανίσουν μεγαλύτερα ποσά ώστε το νομοσχέδιο να λειτουργήσει και εισπρακτικά).
Στα δύο φορολογικά νομοσχέδια που θα κατατεθούν -εφόσον κλείσει η διαπραγμάτευση επί των συγκεκριμένων θεμάτων- θα περιληφθεί και η διάταξη για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοικιάσεις ακινήτων που «κλείνουν» μέσα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Ο συντελεστής φορολόγησης θα είναι αντίστοιχος με αυτόν που ισχύει για οποιοδήποτε ακίνητο και θα διαμορφώνεται έως και στο 35%.
– Επί τάπητος τέθηκε χθες μέσα από τις επαφές Χουλιαράκη – Φωτίου με τους εκπροσώπους των Θεσμών και το μείζον θέμα της εξεύρεσης των 900 εκατ. ευρώ που θα χρηματοδοτήσουν το «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης» από το 2017 [βλ. σχετικά: Στον «αέρα» προνοιακά επιδόματα].
Η ελληνική πλευρά επιδιώκει να βρει «ισοδύναμα» ώστε να μη χρειαστεί να προχωρήσει σε περικοπές άλλων επιδομάτων όπως ορίζει το μνημόνιο.
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει αναζητήσει άλλους κωδικούς δαπανών από τους οποίους θα μπορούσε να εξασφαλιστεί το απαιτούμενο ποσό και να μη χρειαστεί να υπάρξει περικοπή κοινωνικών δαπανών, σύμφωνα και με τα όσα έχει προτείνει σε σχετική έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα.