Ακόμη και το εισόδημα δύο χρόνων πίσω θα χρησιμοποιηθεί το 2017 για να υπολογιστούν οι εισφορές εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, και ενώ ακόμη στο υπουργείο Εργασίας δεν είναι έτοιμη η απαραίτητη και πολυαναμενόμενη εγκύκλιος που πιθανότατα θα φωτίσει κάποια από τα πολλά θολά σημεία του νόμου Κατρούγκαλου, εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο, κατά τον πρώτο δύσκολο χρόνο εφαρμογής του νέου συστήματος, οι εισφορές να υπολογιστούν με βάση τα εισοδήματα του 2015 και του 2016. Αναλυτικά, βάσει του σχεδιασμού, κατά το πρώτο 6μηνο του 2017, οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται με βάση τα εισοδήματα που είχαν δηλωθεί το 2015.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2017, όταν (ή εφόσον) θα έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των δηλώσεων εισοδήματος για το 2016, θα γίνει ο συμψηφισμός και θα υπολογιστούν οι εισφορές σε εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες επί του εισοδήματος του προηγούμενου έτους. Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενους με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις εισοδήματος του προηγούμενου έτους θα ισχύσει αναγκαστικά για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, καθώς δεν έχει δημιουργηθεί κάποιος μηχανισμός ελέγχου του εισοδήματος σε πραγματικό χρόνο.
Ειδικά δε για το 2017, έτος των σημαντικών ανατροπών στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους εκατοντάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους, θα χρησιμοποιηθεί κατά το πρώτο 6μηνο το εισόδημα του 2015, και κατά το δεύτερο 6μηνο το εισόδημα του 2016. Σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο για τα έσοδα του Ενιαίου πλέον Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, θα γίνει αναγωγή σε 12μηνη βάση και συμψηφισμός με τα ποσά που καταβλήθηκαν κατά το πρώτο 6μηνο. Η οριστική εκκαθάριση των διαφορών που θα προκύπτουν με βάση τις προκαταβολές και τις τελικές πράξεις επιβολής ασφαλίστρων θα γίνει αναγκαστικά στο τέλος του επόμενου χρόνου, δημιουργώντας πολλά γραφειοκρατικά και λογιστικά ζητήματα επιστροφών εισφορών ως «αχρεωστήτως καταβληθείσες» ή καταβολής επιπλέον ποσών.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ελεύθεροι επαγγελματίες – έμποροι που ασφαλίζονται σήμερα στον ΟΑΕΕ σε υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες επειδή έχουν δραστηριότητα πάνω από 15 χρόνια, ωφελούνται αν δηλώνουν εισόδημα κάτω από 25.000 ευρώ. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων ασφαλίζονται σήμερα στις κατηγορίες από Π09 και πάνω και πληρώνουν περί τα 7.000 ευρώ το έτος. Με το νέο καθεστώς και εισόδημα 25.000 πέφτουν στα 6.700 ευρώ. Αντίθετα, οι έμποροι (ΟΑΕΕ) με δραστηριότητα κάτω από 15 χρόνια έχουν ωφέλεια αν δηλώνουν μέχρι 15.000 ευρώ τον χρόνο.