Ήδη μεγάλη μερίδα των… καθ’ έξιν κακοπληρωτών έλαβε τα πρώτα έγγραφα προσφυγής των τραπεζών στην Δικαιοσύνη
Σε «στρατηγικούς κακοπληρωτές» -ιδιώτες και επιχειρήσεις- οφείλεται το χρέος των περίπου 20 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που οι ίδιες έδωσαν στην δημοσιότητα, σχετικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Τώρα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κάνουν… αγώνα δρόμου προκειμένου να προληφθούν τα χειρότερα και να μην αναγκαστούν να προχωρήσουν σε διεκδίκηση των οφειλομένων τους ενδίκως. Ήδη έχει ξεκινήσει η κοινοποίηση των προθέσεων να χρησιμοποιηθεί η νομική οδός, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που έλαβαν τα σχετικά νομικά έγγραφα από τράπεζες.
Οι τράπεζες ποντάρουν σε μια μείωση έκθεσής τους σε τέτοιου είδους κινδύνους (NPEs) κατά 5-10 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2019, μέσω πλειστηριασμών, καθώς το εν λόγω μέτρο κρίνεται ως το πλέον αποδοτικό επειδή εκφοβίζει τους «μπαταχτσήδες» ή, σε τελική ανάλυση, επειδή οδηγεί μοιραία σε ρευστοποιήσεις.
Όπως διευκρινίζουν τραπεζικά στελέχη, το επικοινωνιακό στοιχείο είναι ίσως το πιο βασικό, με την έννοια ότι η «μετατροπή» στρατηγικών κακοπληρωτών σε συνεργάσιμους, στον βαθμό που μπορεί να γίνει έστω με την απειλή του πλειστηριασμού, θα έχει την πιο άμεση επίπτωση στα χαρτοφυλάκια.
Προς το παρόν, αν και η Αγορά διατηρεί τις τιμές σε πολύ υψηλά -σχεδόν αποτρεπτικά- επίπεδα, η πώληση συγκεκριμένων μεγάλων επιχειρηματικών δανείων αποτελεί ισχυρό μοχλό πίεσης προς τους… κατ’ επάγγελμα κακοπληρωτές. Και καθώς ο νόμος Κατσέλη έχει προσαρμοστεί προς το αυστηρότερο, η εκστρατεία των τραπεζών αναμένεται να σημειώσει επιτυχία, ωθώντας τους «καθ’ έξιν» κακοπληρωτές να έρθουν σε συνεννόηση με την τράπεζα.
Ωστόσο, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν πως ούτε από ρευστοποιήσεις ακινήτων ούτε από πωλήσεις δανείων θα έρθουν, σε αυτή τη φάση, μεγάλες εισπράξεις, αλλά είναι θετικό το ότι και ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό κλείνει την πόρτα στους κατά σύστημα κακοπληρωτές.
Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι στους strategic defaulters αναλογεί το 20% των προβληματικών δανείων και τα 20 δισ. ευρώ προέρχονται τόσο από ιδιώτες όσο και από επιχειρήσεις με το ίδιο ποσοστό. Ειδικά για τους επιχειρηματίες που αποφεύγουν τις υποχρεώσεις τους, το αναμενόμενο νέο πτωχευτικό πλαίσιο θα περιλαμβάνει το χρήσιμο εργαλείο της δυνατότητας απομάκρυνσης μετόχων και διοικήσεων που δεν συμβάλλουν στην εξεύρεση λύσης.
Ομάδες συνεργασίας συστημικών ιδρυμάτων
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας αναφέρθηκε στο θέμα πρόσφατα στη Βουλή και στο πλαίσιο της πάταξης των «μπαταχτσήδων», όπως είπε είναι ο ένας στους έξι, έκανε λόγο για κλάδους που πήγαν καλύτερα από άλλους στην κρίση, αλλά έχουν και μεγαλύτερο αναλογικά ποσοστό NPEs.
Τραπεζικά στελέχη σημειώνουν ότι, για παράδειγμα, ο τουριστικός κλάδος -που δεν επλήγη όσο άλλοι- έχει NPEs στο 54% του συνόλου των δανείων. Ο εντοπισμός των strategic defaulters και πολύ περισσότερο η αντιμετώπισή τους θα γίνει ευκολότερα και από τη συνεργασία μεταξύ των συστημικών τραπεζών, όπου υπάρχει κοινή τους έκθεση στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Πέραν της κοινής πλατφόρμας του KKR με την Alpha Bank και τη Eurobank, όπου πιθανότατα θα ενταχθεί η Τράπεζα Πειραιώς, ενδεχομένως και η Εθνική, η συνεργασία έχει σταθεροποιηθεί με ομάδες εργασίας και ο εμπλουτισμός του νομοθετικού πλαισίου με τον εξωδικαστικό συμβιβασμό και στη συνέχεια, με τον πτωχευτικό νόμο, θα φέρει -όπως αναμένουν οι τράπεζες- πιο καλά αποτελέσματα.
Σταθάκης: Καθολικός ο εξωδικαστικός συμβιβασμός
Για σταθεροποίηση των «κόκκινων» δανείων στο 45% του συνόλου των δανείων έκανε λόγο ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο Thessaloniki Summit 2016, που πραγματοποιείται από χθες στη Θεσσαλονίκη, με πρωτοβουλία του ΣΒΒΕ και της Συμεών Τσοκώκος ΑΕ.
Ο κ. Σταθάκης επεσήμανε ότι το επόμενο διάστημα θα κατατεθεί και το μόνο «όπλο» που λείπει από το νομικό-θεσμικό πλαίσιο για την αποκατάσταση του τραπεζικού συστήματος, ήτοι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, ο οποίος σε αντίθεση με το νόμο Δένδια -όπως σημείωσε- «είναι καθολικός, δηλαδή αφορά όλα τα χρέη και όλες τις επιχειρήσεις και αντιμετωπίζει τους πιστωτές ισότιμα, τόσο τις τράπεζες όσο και το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία».
Οι στόχοι για τα «κόκκινα» δάνεια, πρόσθεσε ο κ. Σταθάκης, έχουν τεθεί και είναι διατυπωμένοι μέχρι το 2019: αφορούν την απομείωσή τους κατά 40% έως το τέλος αυτής της περιόδου. «Το πρόβλημα των “κόκκινων” δανείων φαίνεται να μπαίνει για πρώτη φορά σε ένα πλαίσιο σταθερής διαχείρισης με προοπτική αποκλιμάκωσής τους τα επόμενα τέσσερα χρόνια», τόνισε χαρακτηριστικά.
Επίσης γνωστοποίησε ότι, εντός του Οκτωβρίου, θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για την ίδρυση της επιχείρησης σε μια ημέρα και αυτήν τη λειτουργία θα την πάρουν τα Επιμελητήρια, ενώ εκτίμησε ότι η εθνική οικονομία βρίσκεται σήμερα σε σημείο καμπής, με κλείσιμο του κύκλου της ύφεσης. Παράλληλα προέβλεψε ότι το 2017 θα κινηθεί σε ρυθμούς ισχυρής ανάπτυξης της τάξης του 2,5% με 3%.
Επιπλέον ο κ. Σταθάκης προανήγγειλε ότι σύντομα θα επιτευχθεί η ένταξη των ελληνικών τραπεζών στο σύστημα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.