Ριζική αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των εταιρειών στην ενιαία αγορά προβλέπει ο σχεδιασμός της Κομισιόν που ανακοινώθηκε σήμερα και στοχεύει σε ένα δικαιότερο και πιο ευνοϊκό για την ανάπτυξη συστήματος φορολόγησης. Οι νομοθετικές προτάσεις θα υποβληθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση και στο Συμβούλιο για έγκριση.
Η αναπροσαρμοσμένη Κοινή Ενοποιημένη Βάση Φορολογίας των Εταιρειών (CCCTB – ΚΕΦΒΕ), στο πλαίσιο ευρύτερης δέσμης μεταρρυθμίσεων, θα απλουστεύσει την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ενιαία αγορά και θα μειώσει το κόστος της, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής.
Σύμφωνα με την Κομισιόν η αναθεωρημένη ΚΕΒΦΕ θα δημιουργήσει επίσης ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις στην Ευρώπη, θέτοντας τέλος στις πρακτικές φοροαποφυγής.
Δύο επιπλέον προτάσεις στοχεύουν στη βελτίωση του υφιστάμενου συστήματος επίλυσης διαφορών σχετικά με τη διπλή φορολόγηση στην ΕΕ και στην ενίσχυση των ισχυόντων κανόνων κατά των καταχρήσεων. Τα μέτρα αυτά, στο σύνολό τους, θα δημιουργήσουν ένα απλό φορολογικό πλαίσιο ευνοϊκό για τις επιχειρήσεις.
Προκειμένου να επιτευχθεί ταχύτερη πρόοδος, ακολουθείται για την ΚΕΒΦΕ μια πιο διαχειρίσιμη διαδικασία δύο σταδίων. Η κοινή βάση μπορεί να συμφωνηθεί γρήγορα ώστε να μπορέσουν να αντληθούν τα κυριότερα οφέλη τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από τα κράτη μέλη. Αμέσως μετά πρέπει να ακολουθήσει η ενοποίηση ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν πλήρως όλα τα οφέλη του συστήματος.
Η κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας των εταιρειών (ΚΕΒΦΕ)
Με την καθιέρωση της ΚΕΒΦΕ, οι εταιρείες, για πρώτη φορά, θα διαθέτουν ενιαίους κανόνες για τον υπολογισμό των φορολογητέων κερδών τους σε ολόκληρη την ΕΕ. Σε σύγκριση με την προηγούμενη πρόταση του 2011, το νέο σύστημα φορολόγησης των εταιρειών:
-θα είναι υποχρεωτικό για τους μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους, οι οποίοι επιδίδονται περισσότερο σε επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό, καθιστώντας σαφές ότι οι εταιρείες με συνολικά έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ ετησίως θα φορολογούνται εκεί όπου πραγματοποιούν τα κέρδη τους
-θα αντιμετωπίσει τα νομικά κενά που υφίστανται επί του παρόντος σε σχέση με τη μετατόπιση κερδών για φορολογικούς σκοπούς•
-θα ενθαρρύνει τις εταιρείες να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητές τους με ίδια κεφάλαια και να αξιοποιούν τις αγορές αντί να προσφεύγουν στον δανεισμό
-θα ενθαρρύνει την καινοτομία μέσω φορολογικών κινήτρων για δράσεις έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) που συνδέονται με την πραγματική οικονομική δραστηριότητα.
Η ΚΕΒΦΕ δεν καλύπτει τους φορολογικούς συντελεστές των εταιρειών, δεδομένου ότι αυτοί εξακολουθούν να εμπίπτουν στην εθνική δικαιοδοσία. Ωστόσο, η ΚΕΒΦΕ θα δημιουργήσει ένα πιο διαφανές, αποτελεσματικό και δίκαιο σύστημα υπολογισμού της φορολογικής βάσης των διασυνοριακών εταιρειών, το οποίο θα συμβάλει στη ριζική μεταρρύθμιση της φορολογίας των εταιρειών σε όλη την ΕΕ.
Θα βελτιώσει την ενιαία αγορά για τις επιχειρήσεις
Οι εταιρείες θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ένα ενιαίο σύνολο κανόνων και να υποβάλλουν φορολογική δήλωση σε μία μόνο φορολογική αρχή για όλες τις δραστηριότητές τους στην ΕΕ. Χάρη στην ΚΕΒΦΕ, θα μειωθεί κατά 8% ο χρόνος που αφιερώνεται σε ετήσιες δραστηριότητες συμμόρφωσης, και μέχρι 67% ο χρόνος που αφιερώνεται στη σύσταση μιας θυγατρικής, διευκολύνοντας έτσι τη σύσταση επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, στο εξωτερικό.
Θα δίνονται κίνητρα σε δραστηριότητες που ευνοούν την ανάπτυξη, όπως οι επενδύσεις σε Ε&Α και η χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια, στηρίζοντας έτσι τους ευρύτερους στόχους της τόνωσης της ανάπτυξης, της απασχόλησης και των επενδύσεων. Από τη στιγμή που θα τεθεί πλήρως σε εφαρμογή η ΚΕΒΦΕ, οι συνολικές επενδύσεις στην ΕΕ θα αυξηθούν κατά 3,4%.
Οι εταιρείες θα μπορούν να αντισταθμίζουν τα κέρδη που πραγματοποιούν σε ένα κράτος μέλος με τις ζημίες που υφίστανται σε άλλο. Επίσης, θα εξαλειφθούν τα φορολογικά εμπόδια, όπως η διπλή φορολόγηση, και η ΚΕΒΦΕ θα αυξήσει τη φορολογική βεβαιότητα, παρέχοντας ένα σταθερό και διαφανές σύστημα φορολόγησης των εταιρειών σε επίπεδο ΕΕ.
Θα συμβάλει στην πάταξη της φοροαποφυγής
Η ΚΕΒΦΕ θα εξαλείψει τις αναντιστοιχίες μεταξύ των εθνικών συστημάτων, τις οποίες εκμεταλλεύονται σήμερα οι εταιρείες που επιδίδονται σε επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό. Θα καταργήσει επίσης τις τιμές μεταβίβασης και τα προτιμησιακά καθεστώτα, που αποτελούν σήμερα τα κυριότερα μέσα φοροαποφυγής.
Προβλέπει επίσης αυστηρά μέτρα κατά των καταχρήσεων, προκειμένου να τεθεί τέλος στην πρακτική των εταιρειών να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε χώρες εκτός ΕΕ. Λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι η ΚΕΒΦ θα είναι υποχρεωτική για τους μεγαλύτερους πολυεθνικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ, οι εταιρείες εκείνες που παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να ακολουθήσουν πρακτικές επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού δεν θα μπορούν πλέον να επιχειρούν φοροαποφυγή μεγάλης κλίμακας.
Θα στηρίξει την ανάπτυξη, την απασχόληση και τις επενδύσεις στην Ε.Ε.
Θα προσφέρει στις εταιρείες σταθερούς και προβλέψιμους κανόνες, συνθήκες δίκαιου και θεμιτού ανταγωνισμού, καθώς και μείωση των δαπανών και του διοικητικού φόρτου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει η ΕΕ μια ελκυστικότερη αγορά για επενδύσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες. Θα στηρίξει επίσης την έρευνα και την ανάπτυξη, που αποτελούν βασικούς μοχλούς ανάπτυξης.
Οι εταιρείες θα έχουν μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις όσον αφορά τις δαπάνες τους για την έρευνα και την ανάπτυξη, κάτι που θα ωφελήσει ιδιαίτερα τις νέες και καινοτόμες επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να ενταχθούν στο νέο σύστημα.
Θα λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της ευνοϊκής μεταχείρισης των δανειακών έναντι των ιδίων κεφαλαίων στο πλαίσιο του φορολογικού συστήματος, παρέχοντας ελαφρύνσεις για την έκδοση μετοχών. Ένα καθορισμένο ποσοστό του νέου μετοχικού κεφαλαίου των εταιρειών, το οποίο αντιστοιχεί σε ένα επιτόκιο άνευ κινδύνου και ένα ασφάλιστρο κινδύνου, θα εκπίπτει ετησίως από τη φορολογία.
Υπό τις ισχύουσες συνθήκες της αγοράς, το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 2,7% Με τον τρόπο αυτό, θα ενθαρρυνθούν οι εταιρείες να αναζητούν πιο σταθερές πηγές χρηματοδότησης και να αξιοποιούν τις κεφαλαιαγορές, σύμφωνα με τους στόχους της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.
Θα υπάρξουν επίσης οφέλη από την άποψη της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, καθώς οι εταιρείες με ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση θα είναι λιγότερο ευάλωτες σε κλυδωνισμούς.
Επίλυση διαφορών όσον αφορά τη διπλή φορολόγηση
Η Επιτροπή πρότεινε επίσης ένα βελτιωμένο σύστημα επίλυσης διαφορών σε σχέση με τη διπλή φορολόγηση στην ΕΕ. Η διπλή φορολόγηση αποτελεί μεγάλο εμπόδιο για τις επιχειρήσεις, καθώς δημιουργεί αβεβαιότητα, περιττές δαπάνες και προβλήματα ταμειακής ρευστότητας.
Σήμερα, εκκρεμούν στην ΕΕ γύρω στις 900 διαφορές διπλής φορολόγησης με εκτιμώμενη αξία 10,5 δισ. ευρώ. Η Επιτροπή έχει προτείνει την αναπροσαρμογή των υφιστάμενων μηχανισμών επίλυσης διαφορών, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, θα καλύπτεται ένα ευρύτερο φάσμα περιπτώσεων και τα κράτη μέλη θα έχουν σαφείς προθεσμίες για να συμφωνήσουν σε δεσμευτική λύση για τη διπλή φορολόγηση.
Αντιμετώπιση υβριδικών αναντιστοιχιών με χώρες εκτός ΕΕ
Η τρίτη πρόταση της σημερινής δέσμης περιλαμβάνει νέα μέτρα για να σταματήσουν οι εταιρείες να εκμεταλλεύονται νομικά κενά, γνωστά ως υβριδικές αναντιστοιχίες, μεταξύ των φορολογικών συστημάτων των κρατών μελών και των χωρών εκτός ΕΕ για να αποφύγουν τη φορολογία. Οι υβριδικές αναντιστοιχίες προκύπτουν όταν οι χώρες έχουν διαφορετικούς κανόνες για τη φορολόγηση ορισμένων εισοδημάτων ή οντοτήτων.
Οι επιχειρήσεις μπορούν να εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση ώστε να μην φορολογούνται σε καμία από τις δύο χώρες. Η οδηγία για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής, που εγκρίθηκε τον Ιούλιο, αντιμετωπίζει ήδη τις αναντιστοιχίες εντός της ΕΕ. Η σημερινή πρόταση, η οποία υποβάλλεται κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών συμπληρώνει το νομοθετικό πλαίσιο με την αντιμετώπιση αναντιστοιχιών με χώρες εκτός ΕΕ.
Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει επίσης μια εισαγωγική ανακοίνωση, στην οποία καθορίζονται η πολιτική και η οικονομική λογική των προτάσεων, καθώς και εκτιμήσεις επιπτώσεων όσον αφορά την ΚΕΒΦΕ και τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών.
