Το αργότερο μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση εάν θα χαλαρώσει τους περιορισμούς στην πρόσβαση της Ρωσίας στον αγωγό Opal, ο οποίος συνδέει τον ρωσικό αγωγό Nord Stream με το δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου της Ευρώπης, όπως ανέφεραν χθες δύο πηγές με γνώση του θέματος.
Μαζί με τις ξεχωριστές συνομιλίες για την επίλυση μιας αντιμονοπωλιακής νομικής υπόθεσης εναντίον της Gazprom, του κρατικού εξαγωγέα φυσικού αερίου της Ρωσίας, το βήμα αυτό θα βοηθήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Ε.Ε. και της Ρωσίας, η οποία τροοφοδοτεί περίπου το ένα τρίτο του αερίου της Ένωσης.
Ωστόσο, με την ένταση των διπλωματικών σχέσεων σχετικά με την κατάσταση στη Συρία και την Ουκρανίας, μερικά πρώην σοβιετικά κράτη που τώρα ανήκουν στην Ε.Ε. βλέπουν στην προσπάθεια συμφωνίας με τη Μόσχα την αποτυχία της Ευρώπης να μειώσει τον έλεγχο της Ρωσίας σε ενεργειακούς τομείς σε μια γεωγραφική περιοχή όπου οι τιμές του φυσικού αερίου μπορούν να ανεβάσουν ή να ανατρέψουν κυβερνήσεις.
Οι ρυθμιστικές αρχές της Ε.Ε. που ασχολούνται με αντιμονοπωλιακά θέματα έχουν προγραμματίσει να συναντηθούν με την Gazprom στις Βρυξέλλες σήμερα. Ήδη εδώ και δύο εβδομάδες οι δύο πλευρές ήρθαν πλησιέστερα σε μια συμφωνία που θα κατευνάσει τις ανησυχίες της Ε.Ε. ότι η Gazprom χρεώνει τους πελάτες της με ψηλές τιμές και θέτει εμπόδια σε ανταγωνιστές της στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη με πρακτικές που θεωρούνται ενάντιες στον ανταγωνισμό.
Οι επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συζήτησαν το θέμα του αγωγού χθες, αλλά μια εκπρόσωπος είπε ότι δεν είχαν αποφασίσει ακόμα, προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτό «θα γίνει εν ευθέτω χρόνω».
Οι κανονισμοί της Ε.Ε. που τέθηκαν σε ισχύ για να προωθήσουν τον ανταγωνισμό, επιτρέπουν στην Gazprom τη χρήση της μισής δυναμικότητας του αγωγού Opal – ο οποίος συνδέει τη Nord Stream της Ρωσίας με τη Γερμανία και τη Τσεχική Δημοκρατία. Η πλήρης πρόσβαση στον Opal είναι ζωτικής σημασίας για την Gazprom, η οποία σκοπεύει να διπλασιάσει την δυναμικότητα του αγωγού βάσει ενός σχεδίου που είναι γνωστό ως Nord Stream 2, παρακάμπτοντας την Ουκρανία για να μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Το σχέδιό της έχει διχάσει έντονα την Ευρωπαϊκή Ένωση και η απόφαση να επιτραπεί στη Ρωσία να μεταφέρει περισσότερο φυσικό αέριο μέσω του Opal εξοργίζει τα μέλη της Ε.Ε. στην ανατολική Ευρώπη που ανησυχούν για την κυριαρχία της Ρωσίας στον ενεργειακό τομέα.
Η Κομισιόν αναμένεται να εκδόσει την απόφασή της μεθαύριο Παρασκευή, ή μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, ανέφεραν οι πηγές, μετά από τη συνάντηση στις Βρυξέλλες του υποδιευθυντή της Gazprom Αλεξάντερ Μεντβέντεφ, του υφυπουργού Ενέργειας της Ρωσίας Ανατόλι Γιανόφσκι και της Ευρωπαϊκής επιτρόπου για τον Ανταγωνισμό Μαργκρίτ Βεστάγκερ.
«Η συνάντηση (της Τετάρτης) είναι απολύτως κρίσιμη, και μπορεί να αλλάξει όλο το παιχνίδι» δήλωσε μια πηγή της Ε.Ε.
Η απόφαση έχει αναβληθεί από τότε που κατέρρευσαν οι συνομιλίες το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και την υποστήριξη των ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία.
Η άρση του νομικού κωλύματος θα βοηθήσει να ανοίξει ο δρόμος για τον Nord Stream 2, στον οποίο αντιτίθενται η Πολωνία και επτά ακόμα μέλη της Ε.Ε., με το σκεπτικό ότι θα στερήσει εισοδήματα μεταφοράς αερίου στο Κίεβο και θα ζημιώσει την ενεργειακή ασφάλεια.
«Με τον να στηρίξει τον Nord Stream 2, η Ε.Ε. στην ουσία υποστηρίζει ένα καθεστώς του οποίου την επιθετική πολιτική προσπαθεί να τιμωρήσει μέσω κυρώσεων. Αυτή η αντίφαση δεν είναι βιώσιμη» έγραψε σε άρθρο του για την εφημερίδα Financial Times τη Δευτέρα ο Πολωνός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κόνραντ Σιμάνσκι.
Σύμφωνα με την Κάτια Γιαφίμαβα, ανώτατο ερευνητικό μέλος του Ινστιτούτου της Οξφόρδης για Ενεργειακές Σπουδές, ακόμα και αν επιτευχθεί συμφωνία για τον αγωγό Opal, οι ανησυχίες της ΕΕ για την αποδοχή του Nord Stream 2 δεν θα πάψουν να υπάρχουν. «Για τον Nord Stream 2, δεν περιμένω να είναι τα πράγματα εύκολα, υπό οποιοδήποτε σενάριο», σημείωσε.