Σύμφωνα με το Reuters, πάνω από 17.000 εταιρίες ελληνικών συμφερόντων βρίσκονται στη Βουλγαρία
Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις μετακομίζουν σε γειτονικές χώρες με χαμηλή φορολογία και ιδιαίτερα στη Βουλγαρία όπου οι επιχειρήσεις ελληνικών συμφερώντων φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια.
Ο Προκόπης Μακρής βλέποντας την επιχείρηση επίπλων που είχε στην Αθήνα να ακολουθεί φθίνουσα πορεία, αποφάσισε πριν από τρία χρόνια να την κλείσει και να ανοίξει λογιστικό γραφείο στο Πετρίτσι της Βουλγαρίας.
Ο Προκόπης, λογιστής στο επάγγελμα, είναι φορολογικός κάτοικος Βουλγαρίας και εξυπηρετεί εταιρίες ελληνικών συμφερόντων. Όπως αναφέρει συνεργάζεται μόνο με σοβαρούς επιχειρηματίες που έχουν την παραγωγική τους δραστηριότητα στη Βουλγαρία.
“Μας βομβαρδίζουν με μέτρα στην Ελλάδα… σκοτώνονται οι επιχειρήσεις. Οι Σύριοι φεύγουν από τη χώρα τους γιατί δεν μπορούν να ζήσουν… Οι Έλληνες κάνουν το ίδιο”, λέει ο Προκόπης.
Με φορολογικό συντελεστή 10% και φόρο 5% στην διανομή κερδών στα μερίσματα, η Βουλγαρία αποτελεί παράδεισο για τους Έλληνες μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Στη χώρα τους επιβαρύνονται με 70% ίσως και περισσότερο επί των κερδών και των εισοδημάτων τους σε φόρους, ασφαλιστικές εισφορές και έξτρα “χαράτσια”.
Ο Προκόπης λέει ότι στη Βουλγαρία τα πράγματα είναι πολύ απλά και ξεκάθαρα καθώς υπάρχει σταθερός φορολογικός συντελεστής 10% για όλους, σταθερός για 20 χρόνια, ένα πολύ απλό φορολογικό σύστημα και ηλεκτρονική διακυβέρνηση παντού.
“Δεν μπορώ να δεχθώ ότι σε ένα λαό (τους Έλληνες) με τέτοια ευφυΐα, ιστορία, κουλτούρα και τέτοιο πολιτισμό, μας έχουν βάλει τα γυαλιά οι Βούλγαροι”, λέει με πικρία.
“Δεν υπάρχει φαξ εδώ, με e-mail επικοινωνούμε με τις αρχές”, ενώ προσθέτει ότι ακόμα και η επιστροφή ΦΠΑ από την εφορία σε μία επιχείρηση γίνεται εντός τριών μηνών.
Οπως αναφέρει το Reuters σε δημοσίευμά του, τα τελευταία δύο χρόνια και ιδιαίτερα μετά τα Capital Controls, το κύμα φυγής των ελληνικών επιχειρήσεων έχει ενταθεί. Πολλοί κλείνουν τις επιχειρήσεις τους και φεύγουν για την Βουλγαρία και την Κύπρο, στερώντας ανάπτυξη και θέσεις εργασίας από την ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με τις βουλγαρικές αρχές, οι ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις στη γειτονική χώρα έφθασαν τις 17.000 το 2016, από περίπου 2.000 το 2010.
H ελληνική κυβέρνηση σε μία προσπάθεια να αναχαιτίσει το κύμα φυγής και να συλλάβει την φοροδιαφυγή εταιριών που απλώς αλλάζουν έδρα διατηρώντας την παραγωγή τους στην Ελλάδα, σχεδιάζει σειρά ελέγχων. Εκτιμά ότι ένας αριθμός εταιριών που έχουν μεταφερθεί στη Βουλγαρία είναι “εταιρίες σφραγίδα” που διατηρούν την δραστηριότητά τους στην Ελλάδα.
“Πολλές ελληνικές επιχειρήσεις στις γειτονικές χώρες ίσως είναι περισσότερο ενεργές οικονομικά στην Ελλάδα”, λέει ο Γιώργος Πιτσιλής επικεφαλής της γενικής γραμματείας εσόδων του υπουργείου Οικονομικών. “Ίσως σύντομα βρεθούν στη δυσάρεστη θέση να φορολογούνται και στις δύο χώρες, συν τα πρόστιμα”.
Σύμφωνα με στοιχεία της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια, ο τζίρος των εταιριών ελληνικών συμφερόντων στη Βουλγαρία ανέρχεται σε 5 δισ. ευρώ ετησίως, δίνοντας 53.000 θέσεις εργασίας στους γείτονες.
Ο αριθμός τους αυξάνει με ταχύτατο ρυθμό. Σύμφωνα με τις βουλγαρικές αρχές μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου είχαν καταχωρηθεί 3.642 νέες επιχειρήσεις, έναντι 3.262 για όλο το 2015.
Στο Πετρίτσι και το Σαντάσκι, 12 και 20 χιλιόμετρα από τα ελληνικά σύνορα, έχει την έδρα του περίπου το 30% των επιχειρήσεων ελληνικής ιδιοκτησίας.
Το Βουλγαρικό υπουργείο Οικονομικών λέει ότι εάν του ζητηθεί θα συνδράμει τις ελληνικές αρχές.
“Εάν χρειαστεί, θα συνεργαστούμε με τις ελληνικές φορολογικές αρχές στο πλαίσιο του μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών της ΕΕ”, είπε ο Rosen Bacharov, εκπρόσωπος της Βουλγαρικής αρχής εσόδων, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τους ελέγχους που σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση.
“Η χώρα των ευκαιριών”
Εξακόσια χιλιόμετρα από την Αθήνα, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα οι νταλίκες σχηματίζουν ουρές. Ένα φαράγγι ανάμεσα σε ψηλά καταπράσινα βουνά, στην ελληνική πλευρά, οδηγεί σε μία εύφορη βουλγαρική κοιλάδα με δημητριακά και αμπέλια.
Μόλις 5 χιλιόμετρα από τα σύνορα, οι Βούλγαροι έχουν δημιουργήσει δύο μικρά επιχειρηματικά πάρκα. Παντού υπάρχουν πινακίδες στα ελληνικά και τα βουλγαρικά που διαφημίζουν αποθήκες και γραφεία προς ενοικίαση.
“Υπάρχουν δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις μόνο σε αυτή την περιοχή, μεταφορικές εταιρίες, κατασκευαστικές και βιοτεχνίες ρούχων”, λέει ο 50χρονος Γιώργος Καλαϊτσόγλου ιδιοκτήτης εταιρίας logistics που έχει τη βάση του σε ένα από τα δύο πάρκα.
Λίγα μέτρα πιο κάτω υπάρχει μια μεγάλη πινακίδα που αναγράφει στα αγγλικά “Η χώρα των ευκαιριών”.
Έκλεισε την επιχείρησή του στη Θεσσαλονίκη πριν από 3 χρόνια καθώς όπως αναφέρει δεν είχε μέλλον. Μετακόμισε στη Βουλγαρία λειτουργώντας από το πρώτο εξάμηνο κερδοφόρα. Με μέρος των κερδών του, ξεπληρώνει τα χρέη της εταιρίας που είχε στην Θεσσαλονίκη και τώρα είναι ανενεργή.
“Εάν το ελληνικό κράτος συνεχίσει να φορολογεί έτσι τις επιχειρήσεις, θα φύγουν όλοι, δεν θα μείνει κανείς… θα φύγουν για να επιβιώσουν, διαφορετικά δεν έχουν μέλλον”, λέει ο Καλαϊτσόγλου, καθώς περπατά στις αποθήκες της επιχείρησής του γεμάτες με εμπορεύματα όπως μεταλλικές σκάλες, κουτιά με χρώματα και καροτσάκια σούπερ μάρκετ.
Χρειάστηκε μόλις μερικές ημέρες για να κάνει έναρξη της εταιρίας του στη Βουλγαρία. Η πλειοψηφία των αγαθών, το 80% περίπου, έρχεται στις αποθήκες του από χώρες της ΕΕ και στη συνέχεια αποστέλλονται στους πελάτες του ανά την Ελλάδα.
Ο Καλαϊτσόγλου λέει ότι το καθαρό εισόδημά του, από την μονοπρόσωπη ΕΠΕ που έχει, είναι περίπου 50.000 ευρώ ετησίως αφού καταβάλει φόρο 10%. Πληρώνει 100 ευρώ το μήνα για τις ασφαλιστικές του εισφορές.
Στην Ελλάδα θα επιβαρύνονταν με εταιρικό φόρο 29%, ασφαλιστικές εισφορές περίπου 28% στο εισόδημά του, φόρο αλληλεγγύης, αυξημένο ΦΠΑ, φόρο μερισμάτων 15% και προκαταβολή φόρου 100%.
“Έάν το ελληνικό κράτος μείωνε τους φορολογικούς συντελεστές θα γυρνούσα πίσω, και άλλοι θα γυρνούσαν… τώρα όμως δεν το σκέφτομαι, σκέφτομαι να επενδύσω κι΄άλλο στη Βουλγαρία”.
Δύσκολοι καιροί
Οι Σέρρες, η πιο κοντινή ελληνική πόλη στο συνοριακό πέρασμα του προμαχώνα έχει χτυπηθεί ιδιαίτερα από την κρίση, που συνδυάζεται με την φυγή των επιχειρήσεων για τη Βουλγαρία και το χαμηλότερο κόστος παραγωγής στις γειτονικές χώρες.
Τα μέλη του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Σερρών έχουν υποχωρήσει στις 10.000, από 17.000 προ κρίσης. Περίπου 6.000 επιχειρήσεις έχουν κλείσει, ενώ οι 1.000 εκτιμάται ότι έχουν μεταφερθεί στη Βουλγαρία, λέει ο Χρήστος Μέγκλας πρόεδρος του επιμελητηρίου.
Η μετανάστευση των εταιριών έχει συμβάλει στην αύξηση της ανεργίας στον νομό. Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτοξεύτηκε στο 29,1% το 2015, από 13,8% το 2010. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ υποχώρησε περίπου 15% στα 9.676 ευρώ, από 11.421 ευρώ το 2008.
“Οι Σέρρες είναι το ζωντανό παράδειγμα το πως οι πλούσιοι έγιναν φτωχοί… ήμασταν ένας από τους πιο πλούσιους νομούς και τώρα είμαστε ο δεύτερος πιο φτωχός στη χώρα”, λέει ο Μέγκλας, προσθέτοντας ότι το 30% των μελών του δεν μπορεί να πληρώσει τις ασφαλιστικές του εισφορές.
Βιοτεχνίες ρούχων έχουν κλείσει ή έχουν μεταφερθεί στη Βουλγαρία, εισαγωγικές και αγροτικές επιχειρήσεις κλείνουν ή περιορίζουν το προσωπικό και την δραστηριότητά τους. Από τα 4 εργοστάσια βιομηχανοποιημένης ντομάτας, τα τρία έχουν κλείσει.
Ο Βασίλης Καμπάνης, πρόεδρος της πανελλήνιας ομοσπονδίας ιδιωτών φοροτεχνικών, λέει ότι στο γραφείο του καλούν συνέχεια επαγγελματίες και του ζητούν να μεταφέρουν την έδρα της εταιρίας τους στη Βουλγαρία. Γιατροί, ιδιοκτήτες φροντιστηρίων και πολλοί άλλοι. Αυτός τους αποτρέπει, καθώς μία απλή μεταφορά έδρας ενέχει σοβαρούς κινδύνους.
“Οι περισσότεροι από αυτούς είναι φυλακή και δεν το ξέρουν”, λέει.
“Η μείωση των φορολογικών συντελεστών και η δημιουργία ενός απλού φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα, είναι ο μόνος τρόπος για να επιστρέψουν αυτές οι επιχειρήσεις πίσω”.
Τέτοιες πολυτέλειες όμως δεν είναι δυνατές για το ελληνικό κράτος, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Η κυβέρνηση θεσμοθέτησε για φέτος και του χρόνου, δεκάδες νέες επιβαρύνσεις σε εισοδήματα, κέρδη επιχειρήσεων, ασφαλιστικές εισφορές και έμμεσους φόρους, στο πλαίσιο του νέου μνημονίου που υπέγραψε το 2015 με την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Στο Πετρίτσι, το ελληνικό στοιχείο είναι έντονο παντού. Στο καφέ “Ακρόπολις”, με δύο ελληνικές σημαίες να κρέμονται από το μπαλκόνι, λίγα μέτρα από την κεντρική πλατεία συγκεντρώνονται Έλληνες για να πιουν τον καφέ τους.
Ο Βαγγέλης, ιδιοκτήτης του καφέ, μετακόμισε στην Βουλγαρία πριν από 3 χρόνια όταν η εφορία του επέβαλε πρόστιμο 3.000 ευρώ, γιατί καθυστέρησε κατά μία ημέρα να δηλώσει έναν εργαζόμενο.
Στην Αθήνα είχε εργοστάσιο με απορρυπαντικά και απασχολούσε δεκάδες εργαζομένους, αλλά αναγκάστηκε να το κλείσει. Στο Πετρίτσι έχει στήσει επίσης μία μικρή βιοτεχνία παρασκευής ειδών καθαριότητας, τα οποία αποστέλλει στην Ελλάδα.
“Ακόμα και καλά να ζεις στην Ελλάδα θα φύγεις για έναν απλούστατο λόγο, εάν δεις τον φορολογικό κώδικα της Βουλγαρίας είναι 20 φύλλα και της Ελλάδας 400.0000 τόμοι!… “έσοδα -έξοδα καθαρά 10%, τελειώσαμε…”, λέει ο Βαγγέλης.
“Εδώ προγραμματίζεις την ζωή σου… στην Ελλάδα δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει αύριο”.
Στη μία πλευρά του καφέ που διατηρεί, είναι ζωγραφισμένος σε υπερφυσικό μέγεθος, ο θεός Δίας που κρατά στα χέρια του κεραυνούς, σαν αυτούς που εξαπολύει ο ίδιος κατά του ελληνικού κράτους.
“Όσοι δουλεύουν κάτω είναι κορόιδα, γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει ανταποδοτικότητα… το κράτος μόνο παίρνει… αρνούμαι να πληρώσω αυτό το κράτος”.
“Στην Ελλάδα, σε προκαλεί το κράτος με τον τρόπο που σε φορολογεί, να βρεις τρόπο να το κλέψεις για να επιβιώσεις…”.
Ο Βαγγέλης δεν κρύβει τα λόγια του για το πως νιώθει που ζει μακριά από την πατρίδα του, την Ελλάδα.
“Νιώθω απαίσια… απαίσια που ζω εδώ, αλλά δεν είχα επιλογή, έχω να ζήσω και να σπουδάσω κάποια παιδιά και αυτό είναι πάνω από όλα”.
