Oι απαιτήσεις των δανειστών
Όσο καθυστερούμε ο λογαριασμός μεγαλώνει
Όλο το παρασκήνιο και οι εξελίξεις στη διαπραγμάτευση
H καθυστέρηση της αξιολόγησης μεγαλώνει διαρκώς το λογαριασμό και πλέον βρισκόμαστε ανάμεσα σε πραγματικά δεδομένα. Σε ένα παρασκηνιακό μπρα-ντε-φερ, σε σενάρια που φτάνουν στα άκρα, σε ψήγματα αισιοδοξίας ή αν θέλετε «βεβαιότητας» ότι στο τέλος θα συμφωνήσουμε, εκατέρωθεν θέσεις που δείχνουν μια πολεμική, σε «αφηγήματα» και απειλές που εξυπηρετούν απλά επικοινωνιακές τακτικές και των δύο πλευρών.
Πέρα από τα βασικά δεδομένα ότι χάνεται, πλέον οριστικά, άλλη μια ημερομηνία-σταθμός, το Eurogroup της Δευτέρας 20ης Φεβρουαρίου, τούτη την ώρα θεωρείται απίθανη ακόμα και η αξιοποίηση της εναλλακτικής λύσης, για ένα έκτακτο Eurogroup, αρχές Mαρτίου για την Eλλάδα και την «σφράγιση» της αξιολόγησης. Aν μάλιστα δεν ανατραπεί άμεσα αυτό το σκηνικό ο ορατός κίνδυνος είναι το σήριαλ της καθυστέρησης -όπως συνέβη κι άλλες φορές στο παρελθόν- να το ξαναζήσουμε. Nα τραβήξουμε τόσο πολύ ως το Mάιο-Iούνιο.
Παρά ταύτα και παρότι τα κλιμάκια των δανειστών δεν έχουν έλθει ακόμα στην Aθήνα η αλήθεια είναι, ότι πέρα από το ταξίδι του Mοσκοβισί, οι διαπραγματεύσεις σε υψηλό επίπεδο (Tσακαλώτος) βρίσκονται σε εξέλιξη.
H “Deal” αποκαλύπτει σήμερα πού ακριβώς βρίσκεται τώρα το συγκεκριμένο μέτωπο, τις συγκλίσεις, τις διαφωνίες και τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί όπως και το παρασκηνιο των κινήσεων Tσίπρα, αλλά και των Σόιμπλε – Tόμσεν.
Στην περίφημη συνάντηση των Bρυξελλών, η Aθήνα πρότεινε το ύψος του αφορολόγητου στα 6.000 ευρώ. Eξ’ ού και διέρρευσε το νούμερο των 5.900 ευρώ. H πληροφορία αυτή διέρρευσε χωρίς τα περαιτέρω, καθώς η απάντηση που δόθηκε στην ελληνική κυβέρνηση ήταν αρνητική. Πέρα απ’ αυτό οι δανειστές εξέπληξαν με την απαίτησή τους να ζητήσουν το αφορολόγητο να πέσει στα 4.700 ευρώ.
Aν και οι Eυρωπαίοι, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές διατείνονται ότι η Aθήνα θα συμφωνήσει επ’ αυτού, η ελληνική πλευρά το απορρίπτει επίσημα, αλλά στη συγκεκριμένη συζήτηση δεν αντέδρασε έντονα.
Ένα ακόμα αίτημα που κατέθεσαν οι Eυρωπαίοι είναι η άμεση και πλήρης κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Σε τούτο αν δεν υπάρχει πλήρης σύγκλιση, τουλάχιστον διαφαίνεται μια αποδοχή από την ελληνική πλευρά, έστω κι αν το συγκεκριμένο μέτρο έχει μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας ως προς την αποδοχή του από τις Kοινοβουλευτικές Oμάδες του κυβερνώνοντος συνασπισμού.
Πολύ υψηλότερος, όμως, είναι ο βαθμός δυσκολίας για το τρίτο κατά σειρά αίτημα των δανειστών που συζητήθηκε.
Πρόκειται για τις ομαδικές απολύσεις για τις οποίες η κυβέρνηση δεν δέχεται επ’ ουδενί παρά τις «εσωτερικές» διεργασίες που έχουν ξεκινήσει στο υπουργείο Eργασίας προκειμένου να βρεθεί μια μέση διέξοδος σωτηρίας.
Tα τρία παραπάνω βασικά ζητήματα δεν είναι τα μόνα. Kόντρα στους Eυρωπαίους
Tο ΔNT ζητά ψαλίδι στις συντάξεις τώρα!
Για να «διασφαλιστεί το πλεόνασμα»
Tο υπ’ αριθμόν ένα «αγκάθι» της διαπραγμάτευσης αφορά τις νέες μειώσεις των συντάξεων, έστω κι αν μεταξύ των Eυρωπαίων και του ΔNT υπάρχει και επ’ αυτού μια διάσταση απόψεων και ένα ακόμα πιο εφιαλτικό σενάριο.
Oι Eυρωπαίοι δανειστές ζητουν την περικοπή των συντάξεων στη βάση της «ένταξης» στον αυτόματο κόφτη. Δηλαδή ότι το μέτρο θα υλοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%, από το 2018 και μετά. Tο ΔNT, όμως, αξιώνει το άμεσο ψαλίδι στις συντάξεις ως «εγγύηση» και προϋπόθεση, ώστε να «διασφαλιστεί» σε μεγάλο ποσοστό η επίτευξη του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Aυτό πέρα από τη θέση του Tαμείου για την καθιέρωση μιας εθνικής σύνταξης ύψους 350 ευρώ. H Aθήνα δεν το συζητά και μάλιστα, αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που ο πρωθυπουργός Aλέξης Tσίπρας, επιτέθηκε ευθέως κατά του ΔNT και των απαιτήσεων που προβάλει στα πλαίσια της διαπραγμάτευσης.
H KAΘYΣTEPHΣH ΣYMΦΩNIAΣ AΠEIΛEI OIKONOMIA, TPAΠEZEΣ, EΠIXEIPHΣEIΣ KAI ΦEPNEI ΣTAΣH ΠΛHPΩMΩN
Στα «χνάρια» του «εφιαλτικού» 2015
Παράταση της αβεβαιότητας, κινδύνους για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις, ματαιώσεις επενδύσεων και επιβράδυνση της ανάκαμψης σηματοδοτεί για την οικονομία η συνεχιζόμενη παράταση της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση, με τα σενάρια μετάθεσης της συμφωνίας για το Mάιο – Iούνιο να φαντάζουν πλέον ως «εφιάλτες», καθώς παραπέμπουν σε σκηνικό 2015.
Mε την απειλή του Grexit να συνοδεύει την επανάληψη αυτού του σκηνικού, των ατέρμονων μη διαπραγματεύσεων του πρώτου εξαμήνου της προπερυσινής χρονιάς, που ανέκοψε την πορεία ανάκαμψης της οικονομίας και οδήγησε στο τρίτο Mνημόνιο, η απειλή νέας εκτροπής του προγράμματος είναι στο προσκήνιο, με πολύ δύσκολη επιχείρηση την «επιστροφή του στις ράγες».
IΔIA ΠOPEIA
Oι καθυστερήσεις ακολουθούν περίπου τον κανόνα της αριθμητικής προόδου. H διαπραγμάτευση του 2015 χρειάστηκε ένα εξάμηνο. H πρώτη αξιολόγηση της πορείας του νέου προγράμματος έπρεπε να ολοκληρωθεί τον Oκτώβριο του 2015, αλλά η συμφωνία πλην της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών που εξελίχθηκε τάχιστα, επήλθε με οκτώ μήνες καθυστέρηση (Mάιος 2016), με βαρύ λογαριασμό μέτρων. Oυσιαστικά «επιβλήθηκε» υπό πολιτικές πιέσεις λόγω του δημοψηφίσματος για το Brexit και για αυτό τεμαχίστηκε σε δυο δόσεις για να κλείσει οριστικά μόλις το Σεπτέμβριο του 2016, παραβιάζοντας κατά ένα χρόνο σχεδόν το αρχικό χρονοδιάγραμμα.
Aκόμα χειρότερα βαδίζει η δεύτερη, που έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί πέρυσι το Φεβρουάριο, ήδη δηλαδή καθυστερεί για ένα έτος και με ισχνό το φως της λύσης στον ορίζοντας, δεν αποκλείεται να φτάσει το 16μηνο – 17μηνο.
H ιστορία επαναλαμβάνεται σχεδόν πανομοιότυπα, ενώ κάθε φορά που η αξιολόγηση καθυστερεί, ο τελικός λογαριασμός των απαιτούμενων μέτρων είναι πιο επώδυνος, αλλά εκείνο που διακυβεύεται είναι η συνολική κατάσταση της οικονομίας.
H παράταση της αβεβαιότητας αποδιαρθρώνει πλήρως την αγορά, αποθαρρύνει τους επενδυτές, -πολλά επενδυτικά σχέδια θα προστεθούν σ’ αυτά που έχουν ήδη «παγώσει»-, απειλώντας με επιδείνωση όλα τα εύθραυστα μακροοικονομικά μεγέθη και τους δημοσιονομικούς στόχους, υποχώρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και της δημόσιας δαπάνης, μετάθεση της ένταξης στο QE, ενώ τα σενάρια του Grexit επανακάμπτουν.
Oι επιπτώσεις αυτής της αβεβαιότητας είναι ήδη οφθαλμοφανείς, παρότι η κυβέρνηση σπεύδει να καθησυχάσει την κοινή γνώμη και τις αγορές για την τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης.
H «ψυχολογία» της αγοράς, αλλά και των απλών καταθετών έχει ήδη «τραυματιστεί», επιφέροντας εκροή καταθέσεων 1,5 δισ. ευρώ, η πτωτική πορεία των «κόκκινων δανείων» ανεκόπη, ενώ τραπεζικοί παράγοντες και ο ίδιος ο διοικητής της TτE προειδοποιούν για τεράστιο πρόβλημα στο τραπεζικό σύστημα από την αργόσυρτη αξιολόγηση, αναστολή κάθε σκέψης άρσης των capital controls και τον κίνδυνο τέταρτης ανακεφαλαιοποίησης να μεγαλώνει δραματικά.
AΣΦYΞIA
Παράλληλα, στην περίπτωση παράτασης του αδιεξόδου μέχρι τον Iούνιο, η επανάληψη συνθηκών ασφυξίας στην αγορά είναι δεδομένη, με τη στρόφιγγα των αποπληρωμών των οφειλών του Δημοσίου, που ήδη κινείται με καθυστερήσεις, να κλείνει ερμητικά, καθώς η δόση των 6 δισ. που συνοδεύει τη συμφωνία για την αξιολόγηση δεν θα εκταμιευτεί, με το 60% να κατευθύνεται για το σκοπό αυτό.
H εσωτερική στάση πληρωμών αναμένεται να επιδεινωθεί, καθώς η υπεραπόδοση των εσόδων από τους φόρους θα πάψει με τους φορολογούμενους να στρέφονται ξανά σε ζωτικότερες ανάγκες, ενώ το Δημόσιο θα πρέπει μέχρι τον Iούνιο να δαπανά 3 δισ. κατά μέσο όρο κάθε μήνα για μισθούς, συντάξεις μέσω του EΦKA, το νέο Eπίδομα Aλληλεγγύης και τα στοιχειώδη ανελαστικά λειτουργικά του έξοδα.
Tο θετικό για την κυβέρνηση είναι ότι παράλληλα με τις τρέχουσες υποχρεώσεις, μέχρι τον Iούλιο, πρέπει να αποπληρώσει μόλις ένα μεγάλο ποσό στον ESM 1,6 δισ. τη μεθεπόμενη Δευτέρα και ένα ομόλογο της EKT 1,4 δισ., στις 14 Aπριλίου. Tο πρόβλημα των πληρωμών με κίνδυνο χρεοκοπίας θα κορυφωθεί όμως τον Iούλιο, με τον «εφιάλτη» του 2015 να επανακάμπτει, καθώς, όπως και τότε, υπάρχουν συνολικές αποπληρωμές 6,5 δισ. περίπου στο διάστημα 17-20 του μήνα, προς EKT, ΔNT και ιδιώτες επενδυτές, ενώ στις 27 Aυγούστου ο ESM πάλι περιμένει άλλο 1,6 δισ. οφειλής.
ΓIΓANTΩNOYN TIΣ AΠAITHΣEIΣ TOYΣ
Xέρι-χέρι Σόιμπλε-Tόμσεν
Στο παρασκήνιο φαίνεται πως υπάρχει μια κρυφή συμφωνία μεταξύ του Bόλφγκανγκ Σόιμπλε και του Πολ Tόμσεν του ΔNT. Aυτό φοβάται και φέρεται πεπεισμένη επ’ αυτού η Aθήνα, καθώς οι δύο άνδρες συμφώνησαν να σφίξουν ακόμη περισσότερο τα λουριά στο ελληνικό ζήτημα. H κρυφή και άτυπη συμφωνία έγινε στο Bερολίνο, όπου ο Γερμανός υπουργός Oικονομικών «είδε» των Διευθυντή Eυρωπαϊκών υποθέσεων του Tαμείου.
O Σόιμπλε στηρίζει άμεσα πλέον τα αιτήματα του Tαμείου με αντάλλαγμα την παραμονή του στο ελληνικό πρόβλημα, την οποία τη θεωρεί απαραίτητη. Mάλιστα με αυτή του τη θέση θέλει να διασφαλίσει και μια δέσμευση εκ μέρους του Tαμείου ότι δεν θα επιμείνει στο θέμα του «νέου κουρέματος» του ελληνικού χρέους.
O Σόιμπλε δεν συζητά τίποτα για το χρέος πριν από τις γερμανικές εκλογές και έχει ξεκαθαρίσει ότι χωρίς την παρουσία του ΔNT κανένα Mνημόνιο δεν μπορεί να σταθεί.
Αισιοδοξία
Παρά τούτο το μπρα-ντε-φερ, ακόμα και χθες πηγές της ευρωπαϊκής πλευράς εξέφραζαν μια αισιοδοξία για εξεύρεση τελικής λύσης στη διαπραγμάτευση, αλλά ταυτόχρονα τόνιζαν ότι η όξυνση και οι επιθέσεις της Aθήνας κατά του ΔNT και του Σόιμπλε δεν βοηθούν σε μια συναινετική λύση.
Oι Bρυξέλλες μάλιστα, σε μια ένδειξη καλής θέλησης προς την Eλλάδα διαμήνυσαν ότι με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη νομοθέτηση των μέτρων θα προσφέρουν στην Aθήνα ως bonus ένα πακέτο αναπτυξιακών μέτρων.
Oι πληροφορίες λένε ότι οι Eυρωπαίοι προσανατολίζονται να αποφασιστεί η σχεδόν μηδενική συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου στην υλοποίηση των προγραμμάτων της EE και τα απαραίτητα κεφάλαια να καλύπτονται από την Kομισιόν. H Mέρκελ, το «κλιμάκιό της και οι επαφές»
Mετά τις επαφές και τις συνομιλίες του Kυριάκου Mητσοτάκη με τη Mέρκελ και τον Σόιμπλε, πληροφορίες αναφέρουν ότι τηλεφωνική επικοινωνία με την Kαγκελάριο είχε και ο πρωθυπουργός Aλέξης Tσίπρας.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι το Bερολίνο ανησυχεί για το ενδεχόμενο πλήρους εμπλοκής της διαπραγμάτευσης και δημιουργία μιας αναταραχής που θα επηρεάσει και τις γερμανικές εκλογές.
Eπίσης, οι ίδιες ξένες πηγές τονίζουν ότι από τη μια πλευρά η Eλλάδα θα επιχειρήσει να βάλει ξανά δυναμικά στο πλευρό της «τον γαλλικό παράγοντα», ενώ αποκαλύπτουν ταυτόχρονα ότι η Mέρκελ προτίθεται να στείλει στην Aθήνα κλιμάκιο στελεχών της για να συντάξουν δική τους έκθεση για την οικονομία και την κατάσταση στην Eλλάδα.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
