Ο «βίος» της Γενικής Ταχυδρομικής κρύβει πολλά μυστικά μέχρι να εδραιωθεί στη δεύτερη τη τάξει μεγαλύτερη εταιρεία ταχυμεταφορών και κυριότερο αντίπαλο του Θεόδωρου Φέσσα με μερίδιο αγοράς λίγο πάνω από το 20%.
Έχοντας στο «τιμόνι» της τον κ. Βαρζακάκο, πρώην στέλεχος της ACS, ο οποίος μεταπήδησε στη Γενική Ταχυδρομική αρχικά ως σύμβουλος διοίκησης του πρώην προέδρου, Σπύρου Μαρτίνου και στη συνέχεια μαζί με έναν από τους συνεταίρους του τελευταίου απέκτησαν τα ηνία της εταιρείας, απέσπασε, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες την αγορά των ταχυμεταφορών, από τον ισχυρό άντρα της Quest Συμμετοχών, ένα μεγάλο μέρος του πελατολογίου του, αλλά και αρκετούς συνεργάτες του. Ήταν η περίοδος που η Γενική Ταχυδρομική βρέθηκε στην πρώτη θέση και η ACS του Θεόδωρου Φέσσα, μέχρι να συνέλθει από το σοκ των εξελίξεων έπεσε στη δεύτερη, χάνοντας σχεδόν το 60% του τζίρου του.
Βέβαια, ο χρόνος έτρεχε και δεν υπήρχε καιρός για χάσιμο. Ο Θεόδωρος Φέσσας ανασυγκρότησε τις δυνάμεις του, δημιούργησε ένα νέο ισχυρό management και επέκτεινε το δίκτυό του, με αποτέλεσμα να ανακτήσει τη χαμένη πρωτοκαθεδρία, χωρίς να αφήσει περιθώριο να εκμεταλλευτεί το κενό που δημιουργήθηκε από την Speedex των Φουρλή – Σφακιανάκη.
Η Γενική Ταχυδρομική σήμερα, αν και κατέχει τη δεύτερη θέση με ετήσιο τζίρο που φτάνει περίπου τα 48 εκατ. ευρώ, διαθέτει δίκτυο 330 ταχυδρομικών καταστημάτων σε όλους τους δήμους της χώρας και ίδρυσε θυγατρική στην Αλβανία ελέγχοντας 28 καταστήματα, προκειμένου να εκμεταλλευτεί την εξυπηρέτηση ταχυδρομικών αποστολών μεταξύ των δύο χωρών, είναι κοινό μυστικό πως αντιμετωπίζει προβλήματα, ιδίως από τότε που ξέσπασε η οικονομική κρίση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την τελευταία διετία ο όμιλος κατήγγειλε τις συμβάσεις στα πιο κερδοφόρα franchise, με σκοπό την εκμετάλλευσή τους από τα κεντρικά, ενώ μέλη του σωματείου εργαζομένων από πέρυσι είχαν αρχίσει να διαμαρτύρονται για απολύσεις, μη έγκαιρη καταβολή μισθών και χρέη περίπου 6 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο μέχρι και τον περασμένο Μάιο. Την ίδια ώρα στην ταχυδρομική αγορά λέγεται πως η Γενική Ταχυδρομική σε πολλές των περιπτώσεων χρησιμοποιούσε παραπλανητικές μεθόδους, προκειμένου να χτυπά δουλειές του κράτους ή να μην της αφαιρεθεί η άδεια από την ΕΕΤΤ.
Πόλεμος συμφερόντων πίσω από τις ταχυμεταφορές
Πισώπλατα χτυπήματα και ανταγωνισμός των ισχυρών με λάφυρο τζίρο 350 εκ. ευρώ
Καταγγελίες, χτυπήματα κάτω από τη μέση, εντατικοί έλεγχοι από την ΕΕΤΤ, ηχηρά κανόνια και αδυσώπητος ανταγωνισμός για τα μερίδια αγοράς συνθέτουν το «σκηνικό» πολέμου ανάμεσα στους ισχυρούς παίκτες των ταχυμεταφορών. Το δέλεαρ για τον έλεγχο του μεγαλύτερου κομματιού από μια «πίτα» με ετήσιο κύκλο εργασιών 350 εκατ. ευρώ είναι ισχυρό, με αποτέλεσμα οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο να προτάσσουν τα «όπλα» τους, φανερά και κρυφά, για να επικρατήσουν στο… παιχνίδι των εντυπώσεων και των κερδών.
Ένα παιχνίδι, το οποίο μεταφέρεται σε πολύ λίγους, καθώς όπως προκύπτει από πρόσφατες μελέτες, μόλις επτά είναι οι επιχειρήσεις που δηλώνουν έσοδα από ταχυμεταφορές υψηλότερα των 5 εκατ. ευρώ και είναι αυτές που κατέχουν το 90% του συνολικού τζίρου.
Σε μια πλήρως απελευθερωμένη αγορά, η ACS του Θεόδωρου Φέσσα, η Γενική Ταχυδρομική του κ. Βαρζακάκου, η Speedex των ομίλων Φουρλή – Σφακιανάκη, και η Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ αποτελούν την χρυσή τετράδα του κλάδου, οι οποίες επιδίδονται σε ένα «πόλεμο» τιμών και προσφορών προκειμένου να αυξήσουν το πελατολόγιό τους και κατ’ επέκταση τα έσοδά τους. Τα τελευταία χρόνια σταθερά η ACS από τις ιδιωτικές εταιρείες παραμένει πρώτη σε μερίδια αγοράς και μάλιστα με αυξητική πορεία, ενώ πριν από μια επταετία κυριαρχούσε η Γενική Ταχυδρομική.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤΤ, το 2010 στην ελληνική ταχυδρομική αγορά διακινήθηκαν περίπου 673 εκατομμύρια ταχυδρομικά αντικείμενα, αριθμός μειωμένος κατά 7,6% σε σχέση με το 2009, αποφέροντας έσοδα 706 εκατομμυρίων ευρώ που ήταν μειωμένα κατά 5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Tα ΕΛΤΑ κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς σε ό, τι αφορά το έργο, καθώς το 2010 διακίνησαν περίπου το 92% των αντικειμένων και το υπόλοιπο 8% διακινήθηκε από ιδιωτικές εταιρείες, ενώ εισέπραξαν το 59,9% των συνολικών εσόδων και το υπόλοιπο 40,1% οι ιδιωτικές εταιρείες.
Το αξιοσημείωτο είναι πως ο κλάδος παρά την πτώση του τζίρου που παρουσίασε το 2010, μειωμένος κατά 5%, έχει γίνει πόλος έλξης για δεκάδες νέους επενδυτές. Έτσι παρά το γεγονός ότι έκλεισαν 55 εταιρείες, ταυτόχρονα άνοιξαν 90 νέες διεκδικώντας κομμάτι της εγχώριας ταχυδρομικής πίτας, με την ελπίδα ότι η θεαματική αύξηση στο ηλεκτρονικό εμπόριο που κινείται με ρυθμούς πάνω από 50% το χρόνο θα δημιουργήσει νέες προοπτικές για το κλάδο.
«Μάχη στρατηγικής»
Δεν είναι λίγες οι φορές που με… χτυπήματα στρατηγικής στα τρωτά σημεία των αντιπάλων, οι ισχυροί «κλέβουν» έμπειρα στελέχη ο ένας από τον άλλον ή αντιγράφουν επιχειρηματικές πολιτικές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με μοναδικό στόχο την αύξηση των πελατών τους, τη διεκδίκηση συμβάσεων σε διαγωνισμούς του Δημοσίου και φυσικά των μεριδίων αγοράς.
Μέρος της «εμπόλεμης ζώνης» στις ταχυμεταφορές αποτελεί και το γεγονός πως πολλοί μικρότεροι παίκτες, οι οποίοι έχουν πτωχεύσει, μη θέλοντας να αφήσουν χώρο στους μεγάλους να εδραιωθούν ακόμη παραπάνω, ιδρύουν νέες εταιρείες, απαλλαγμένες από τα χρέη του παρελθόντος, με επικεφαλής κάποιο συγγενικό τους ή άλλο πρόσωπο και διακινούν το πελατολόγιο των παλιών τους ομίλων, όπως έχει καταγγείλει πολλές φορές το Σωματείο Εργαζομένων Ταχυδρομικών Υπηρεσιών.
Είναι ένας από τους λόγους που οι έλεγχοι της ΕΕΤΤ έχουν γίνει περισσότερο εντατικοί και σύμφωνα με στοιχεία της, την τελευταία δεκαετία έχουν διαγραφεί από τα μητρώα της 358 επιχειρήσεις, είτε μετά από αυτεπάγγελτο έλεγχο της Διεύθυνσης Ταχυδρομείων, καθώς δεν επαληθεύθηκαν στοιχεία που είχαν συμπεριλάβει στη δήλωσή τους είτε μετά από αίτησή τους, λόγω παύσης της δραστηριότητάς τους. Ο τομέας των ταχυμεταφορών το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω και των επικείμενων αποκρατικοποιήσεων.
Η κυβέρνηση προωθεί τη διαδικασία για την πώληση του 40% που κατέχει το κράτος στα ΕΛΤΑ σε ιδιώτες και του 100% των Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ, για τα οποία παίρνουν θέσης μάχης ελληνικοί και ξένοι όμιλοι. Το σε ποια χέρια θα καταλήξουν οι Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ, που αποτελούν ισχυρή δύναμη του κλάδου, αφορά τους ανταγωνιστές, καθώς θέλουν κι εκείνοι να διαμορφώσουν ανάλογα τη στρατηγική τους απέναντι σε ένα νέο management.
Τιμολόγια
Σημαντική είναι η διαφορά τιμολόγησης των υπηρεσιών που προσφέρονται από εταιρείες ταχυμεταφορών με τις υπηρεσίες του ΕΛΤΑ, κάτι που διαφαίνεται και από το μέσο έσοδο ανά μεταφερόμενο αντικείμενο.
Ειδικότερα το μέσο έσοδο των ΕΛΤΑ ανά μεταφερόμενο αντικείμενο το 2010 διαμορφώθηκε σε 0,68 ευρώ καταγράφοντας οριακή αύξηση έναντι των 0,67 ευρώ το 2009. Σταθερό στα 5,84 ευρώ παρέμεινε το μέσο έσοδο ανά ταχυδρομικό αντικείμενο των επιχειρήσεων με γενική άδεια.
Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών – Ταχυδρομείων η διακύμανση τιμών των προσφερόμενων υπηρεσιών φαίνεται μεγάλη, αλλά είναι αναμενόμενη, καθώς στον τομέα των ταχυμεταφορών παρέχονται υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας λόγω του χαρακτήρα επείγουσας διαβίβασης των ταχυδρομικών αντικειμένων, τα οποία απαιτείται να παρακολουθούνται σε όλα τα στάδια της διακίνησής τους από Ειδικό Σύστημα Παρακολούθησης και Εντοπισμού.
Κέρδη και μηδέν δάνεια τα «όπλα» του Φέσσα
Όταν ο Θεόδωρος Φέσσας, μέσω της Infoquest, αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί και στον κλάδο των ταχυμεταφορών, πολλοί στενοί συνεργάτες του είχαν μιλήσει για ρίσκο. Εκείνος όμως, πλέον δικαιώνεται για την επιλογή του να μην τους ακούσει, αφού η ACS Courier αποτελεί σήμερα τoν leader του κλάδου με μερίδιο αγοράς 33%, ενώ είναι από τους ισχυρούς παίκτες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά του 40% των ΕΛΤΑ και των Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ.
Ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ACS, έναντι των ανταγωνιστών της, είναι το γεγονός πως παραμένει κερδοφόρος ακόμη και εν μέσω του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος, που έχει επηρεάσει και την αγορά των courier με τη μείωση του τζίρου να φτάνει στο 10%. Οι πωλήσεις της το 2010 διαμορφώθηκαν σε 85 εκατ. ευρώ έναντι 89 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα, ενώ τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν στα 4,7 εκατ. ευρώ από 5,4 εκατ. ευρώ το 2009. Τα ταμειακά της διαθέσιμα αγγίζουν τα 12 εκατ. ευρώ από 8,1 εκατ. ευρώ, αποδεικνύοντας πως το δυνατό management και οι επενδύσεις σε επέκταση του δικτύου φέρνουν αυξημένα έσοδα στα ταμεία της.
Η ACS έχει χτίσει ένα από τα μεγαλύτερα αυτόνομα δίκτυα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε Κύπρο, Αλβανία, Βουλγαρία και Σκόπια, με περισσότερα από 400 καταστήματα, ενώ δεν υφίσταται καμία δανειακή επιβάρυνση, όπως συμβαίνει με πολλούς ανταγωνιστές της. Αυτό αποτελεί κι ένα από τα «όπλα» της στη διεκδίκηση του πακέτου των ΕΛΤΑ που πωλεί η κυβέρνηση, καθώς θα μπορέσει να καταφύγει σε δανειακή υποστήριξη, αν χρειαστεί. Πάντως, στην περίπτωση που ο Φέσσας αποκτήσει πακέτο και τις Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ τότε θα μιλάμε για τον απόλυτο κυρίαρχο στον κλάδο με ποσοστό που θα ξεπερνά το 50%.
«Κυνηγά» τη δεύτερη θέση με νέες συνεργασίες
Βασίλης Φουρλής και Δημήτρης Τάκη του ομίλου Σφακιανάκης ένωσαν τις δυνάμεις τους, πριν από μια δεκαετία περίπου, ιδρύοντας την Speedex, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα των ταχυμεταφορών. Προερχόμενος από τον χώρο των επίπλων και των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών ο πρώτος και από τον χώρο του αυτοκινήτου ο δεύτερος, θέλησαν να αξιοποιήσουν τη ραγδαία αύξηση της ζήτησης των ταχυδρομικών υπηρεσιών και έτσι κάπως γεννήθηκε το δημιούργημά τους.
Η Speedex, είναι η τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία αυτή τη στιγμή, ελέγχοντας περίπου το 15% της αγοράς και έχοντας ετήσιο τζίρο περίπου 20 εκατ. ευρώ, αλλά κυνηγά την δεύτερη θέση με νέες επενδύσεις. Ένα από τα ισχυρά όπλα της διοίκησης είναι μάλιστα πως από το 2001- 2008 οι πωλήσεις εμφανίζουν σταθερά ανοδική πορεία, η οποία οφείλεται τόσο στις σταθερές και μακροχρόνιες συνεργασίες, που η εταιρεία αναπτύσσει με τους πελάτες της, όσο και από νέες αξιόλογες συμφωνίες σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Η διοίκηση της εταιρείας έχει αναπτύξει ένα ευρύ δίκτυο franchise, ενώ έχει αναπτύξει σε συνεργασία με τη Vodafone ένα λογισμικό, το οποίο έχει ενσωματώσει στην τεχνολογία του Blackberry, έτσι ώστε με ένα απλό τηλεφώνημα του πελάτη να γίνεται αυτόματη καταγραφή των στοιχείων στον διανομέα, ο οποίος παίρνει την εντολή, χωρίς να επικοινωνεί με την εταιρεία. Έτσι, επιτυγχάνεται η ταχύτατη εξυπηρέτηση των πελατών της Speedex. Με 190 σημεία εξυπηρέτησης σε όλη την Ελλάδα, 14.000 εξυπηρετούμενους προορισμούς με δικά της φορτηγά και αποστολές προς το εξωτερικό σε 220 χώρες σε όλο τον κόσμο, στόχος των δύο επιχειρηματιών είναι να επεκταθούν περαιτέρω και να διεκδικήσουν ακόμα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς.
ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΛΤΑ
Το παρασκήνιο της πώλησης και οι ξένοι που θα κρίνουν τη «μάχη»
Οι Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ βρίσκονται σήμερα στην τέταρτη θέση του κλάδου και περιμένουν το νέο… ιδιοκτήτη τους. Βέβαια, ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί αν θα πουληθεί στα πλαίσια των αποκρατικοποιήσεων και το 100% των Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ που είναι το «φιλέτο» του Οργανισμού, (προσπάθεια είχε γίνει και στο παρελθόν με αποτυχία), κάτι που αναμένεται να γίνει γνωστό στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Ενόψει πάντως της αποκρατικοποίησης των ΕΛΤΑ από την κυβέρνηση μέσα στο 2012, πουλώντας το 40% των μετοχών, ισχυροί ελληνικοί και ξένοι όμιλοι αναμένεται να εκδηλώσουν ενδιαφέρον, με τα πρώτα ονόματα να έχουν πέσει ήδη στο τραπέζι των συζητήσεων. Δυναμικά στο παιχνίδι της διεκδίκησης των ΕΛΤΑ αναμένεται να μπει η ACS του Θεόδωρου Φέσσα, η οποία θα κονταροχτυπηθεί με τους Βέλγους της De Post – La Poste, τους Ολλανδούς της TNT Post και τους Γάλλους της La Poste, οι οποίοι και θα έχουν κυρίαρχο ρόλο στην επόμενη μέρα των Ταχυδρομείων.
Οι πληροφορίες θέλουν μάλιστα και άλλους ξένους ομίλους να έχουν ήδη ξεκινήσει διερευνητικές επαφές με Έλληνες επιχειρηματίες, για να αποκτήσουν ισχυρά ερείσματα στην ελληνική αγορά και με αξιώσεις να διεκδικήσουν τον Οργανισμό. Την ελληνική λύση Φέσσα φαίνεται να προκρίνει ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Δημήτρης Ρέππας, ο οποίος θέλει τα ΕΛΤΑ να παραμείνουν σε ελληνικά χέρια, αν και είχε και επαφές με τα βελγικά ταχυδρομεία, όμως, ο επικεφαλής της Quest Συμμετοχών αποτελεί «κόκκινο πανί» για τους εργαζόμενους του Οργανισμού.
Ο λόγος ακούει στο όνομα Χρήστος Βαρσάμης, ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ. Ο κ. Βαρσάμης μέχρι το 2007, κατείχε τη θέση του διευθυντή επικοινωνίας στην Qtelecom, η οποία τότε ανήκε στον Φέσσα. Έτσι, οι εργαζόμενοι τον κατηγορούν ότι στο παρασκήνιο, λόγω της προηγούμενης συνεργασίας του με τον επιχειρηματία, εκείνος άνοιξε τον δρόμο για την πώληση των ΕΛΤΑ και πολύ περισσότερο ότι αποτέλεσε τον «συνδετικό κρίκο» μεταξύ της κυβέρνησης και του κ. Φέσσα. Τα εξ’ αμάξης έχει ακούσει και για τη μέχρι πρότινος ζημιογόνο πορεία των ταχυδρομείων, αλλά και για το «σπάσιμο» της κυριαρχίας των ΕΛΤΑ στην αλληλογραφία και την απώλεια γιγαντιαίων πελατών.
