Έσχατη λύση για τράπεζες και δανειολήπτες, πριν τους πλειστηριασμούς
Η κάθετη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το υψηλό ποσοστό ρυθμισμένων δανείων που «κοκκινίζουν» μετά την παρέλευση σχετικά μικρού χρονικού διαστήματος και η διαπίστωση ότι τουλάχιστον το 30% των δανείων που δεν εξυπηρετούνται βρίσκονται σε φάση υπαγωγής σε καθεστώς νομικής προστασίας, δημιουργούν ισχυρό «πονοκέφαλο» στις διοικήσεις των τραπεζών που, υπό την πίεση της υποχρέωσης έναντι του SSM να καταστήσουν αποδοτικές τις ρυθμίσεις οφειλών των πελατών τους, προστρέχουν στην υιοθέτηση του λεγόμενου «ιρλανδικού μοντέλου».
Η μέθοδος ονομάζεται split and freeze και χρησιμοποιήθηκε στην Ιρλανδία κατά την περίοδο της εκεί οικονομικής – τραπεζικής κρίσης. Βασίζεται αφενός στον υπολογισμό της δυνατότητας του δανειολήπτη, βάσει του εισοδήματός του, να πληρώσει την δόση του δανείου του, αφετέρου δε στην μείωση της αξίας του δανείου έναντι αυτής του ακινήτου (loan to value), αφού η σημαντική πτώση αξιών των ακινήτων οδηγεί τον δανειολήπτη στην μη εξυπηρέτηση του δανείου του.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο παραμέτρων επιβάλλει τον χωρισμό (split) του δανείου σε δύο «υποδάνεια», με το ένα να πληρώνεται σε δόσεις σύμφωνα με τις αντοχές του δανειολήπτη και το άλλο να μπαίνει στον «πάγο» (freeze) για αόριστο χρονικό διάστημα, ενώ τίθεται σε ισχύ η διαδικασία εξαργύρωσης πόντων βάσει της συνέπειας του δανειολήπτη.
Με άλλα λόγια η συνέπεια καταβολών των δόσεων του πρώτου κομματιού του δανείου οδηγεί σταδιακά σε «κούρεμα» του «παγωμένου» τμήματος του δανείου, αφού για κάθε «συνεπές» έτος η δανειοδότρια τράπεζα διαγράφει μέρος του δανείου. Αυτή είναι και η διαφορά του συστήματος split and freeze από τον «παραδοσιακό» τρόπο κατάτμησης ενός δανείου, που ελάττωνε την μηνιαία δόση αποπληρωμής αλλά όχι αντίστοιχα και το κεφάλαιο.