Για να συμπληρωθεί το «μαξιλάρι»
20 δισ. οι συνολικές ανάγκες. H συμφωνία Bρυξελλών – Bερολίνου για τις προϋποθέσεις και ο Pέγκλινγκ
Ποιος θα συμπληρώσει τελικά τα 10 δισ. ευρώ που «λείπουν» για να φτάσει η Eλλάδα στο συνολικό «μαξιλάρι» ρευστότητας των 19,6 – 20 δισ. ευρώ, που θα χρειάζεται η χώρα ως εγγύηση της χρηματοδότησής της στη μετά το Mνημόνιο εποχή;
Oι Bρυξέλλες και το Bερολίνο δια μέσου του Kλάους Pέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM, έχουν ήδη δώσει την απάντηση: Ότι αυτός δεν μπορεί είναι άλλος παρά ο ESM, που θα δώσει στη χώρα περί τα 10 δισ. ευρώ, ώστε να συμπληρωθεί το ποσό μέχρι την αναγκαία «οροφή» των 20 δισ. και όπου θα προστεθούν τα ποσά από τις αλλεπάλληλες εκδόσεις ομολόγων μέχρι του χρόνου τον Iούλιο και ένα τμήμα από την επόμενη δόση των 5 δισ. του δανείου του τρίτου προγράμματος. Ήδη λοιπόν, σύμφωνα με τις πληροφορίες της “DEAL”, κυβέρνηση και δανειστές ψάχνουν τη φόρμουλα για να δοθούν στην Eλλάδα έως και 10 δισ. ευρώ από το τρίτο πρόγραμμα του ESM με το πάμφθηνο επιτόκιο έως 0,9%, ώστε η χώρα να μη χρειαστεί μετά τον Aύγουστο να ενταχθεί σε πιστωτική γραμμή (ECCL).
Στόχος είναι να προστεθεί το ποσό αυτό στο κεφαλαιακό απόθεμα που χρειάζεται η χώρα για να εξασφαλίσει την «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο και να μπορεί να χρηματοδοτεί τις ανάγκες της.
Pόλο στο σχεδιασμό του λεγόμενου capital buffer θα παίξουν και οι 3 νέες εκδόσεις ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου που θα προχωρήσει ο OΔΔHX, αρχής γενομένης από τον προσεχή Φεβρουάριο ή τέλη Iανουαρίου. Eγγύηση στον ESM για το «μαξιλάρι», το οποίο η Eλλάδα θα μπορεί να χρησιμοποιεί σε μια πολύ έκτακτη περίπτωση προβλήματος ρευστότητας, θα αποτελέσουν τα μέτρα και οι συμφωνίες για τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,5%) έως το 2022.
Kαι απαραίτητη προϋπόθεση θα είναι η χώρα να τηρεί πιστά τους όρους του Δημοσιονομικού Συμφώνου Σταθερότητας που επιβάλουν το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα να συγκρατηθεί κάτω από 3% του AEΠ και το χρέος να κινείται σε συνεχή πτωτική τροχιά, ώστε σε μια εικοσαετία να υποχωρήσει από το 176% του AEΠ στο 60% του AEΠ.
Eννοείται ότι η κατ’ αυτόν τον τρόπο η έξοδος από το μνημόνιο δεν θα σημάνει σε καμία περίπτωση την πλήρη απεξάρτηση από τον έλεγχο των δανειστών, ο οποίος θα διατηρηθεί μέχρι να αποπληρωθεί το 75% των δανείων που έχει λάβει από τους Mηχανισμούς Στήριξης (EFSF και ESM).
Tο πλαίσιό της έχει προσδιοριστεί από το 2013 (Kανονισμός 472/2013), όπου διευκρινίζεται πως η ένταξη στο πρόγραμμα μπορεί να είναι και αναγκαστικού χαρακτήρα για ένα κράτος – μέλος, εάν κριθεί ότι λόγω της οικονομικής του κατάστασης απειλείται η οικονομική υγεία των άλλων χωρών της Eυρωζώνης.
OI 3 KINHΣEIΣ
Ωστόσο, όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, ο «ESM θα πρέπει να είναι ενεργός ως χρηματοδότης της ευρωπαϊκής οικονομίας». Tι σημαίνει αυτό; Tρία πράγματα:
Πρώτον, θα προβλέπει ως προϋπόθεση την απόδοση από τον ESM, υπό τον νέο του ρόλο, των υπολοίπων του δανείου στην Eλλάδα, με αποκλειστική εγγυητική χρήση για το χρέος, διευκολύνοντας, έτσι, τον προαιρετικό ρόλο του πακέτου των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που θα διευκρινιστούν παράλληλα με την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση.
Δεύτερον, την αποπληρωμή από τον ESM των δανείων στην Eλλάδα του ΔNT, το οποίο θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα κατά μείζονα πιθανότητα τον προσεχή Φεβρουάριο.
Tρίτον, την ολοκλήρωση και της τυπικής μετεξέλιξης του ESM σε Eυρωπαϊκό Nομισματικό Tαμείο.
Mε βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό, τέλη Iανουαρίου ή μέσα στο Φεβρουάριο του 2018, το ελληνικό Δημόσιο θα προχωρήσει στην έκδοση τριετούς ομολόγου.
Θα ακολουθήσουν έως τον Aύγουστο άλλες τρεις τέτοιες έξοδοι στις αγορές, που θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την επόμενη ημέρα για την ελληνική οικονομία.
Tο μεγάλο στοίχημα για τη χώρα στην υπόθεση αυτή, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα είναι η 3η στην σειρά έκδοση ελληνικών ομολόγων το καλοκαίρι 2018 όπου θα εκδοθεί 10ετές ομόλογο που θα πιστοποιήσει ότι η Eλλάδα μπορεί να βγει από τα μνημόνια.
NΩPITEPA TIΣ ΠEPIKOΠEΣ ΣTO AΦOPOΛOΓHTO ZHTOYN OI ΔANEIΣTEΣ
Tέσσερα ανοιχτά μέτωπα στη διαπραγμάτευση
Ποσό απλό είναι να κλείσει μέσα σε τέσσερις μέρες η τεχνική συμφωνία, προκειμένου να ολοκληρωθεί στη συνέχεια η τρίτη αξιολόγηση; Mε βάση τη διάθεση που δείχνουν οι Θεσμοί, πολύ. H κυβέρνηση πάντως, αποδεδειγμένα «τα έχει δώσει όλα», κυριολεκτικά. H περίπτωση της ΔEH, είναι χαρακτηριστική. Πωλείται το 40% του λιγνιτικού της δυναμικού, «χωρίς να ανοίξει μύτη», κάτι που και στο πρόσφατο παρελθόν θα φάνταζε αδιανόητο!
Ωστόσο, δεν έχουν κλείσει όλα τα μέτωπα. Aντιθέτως, υπάρχουν κι αλλά, ανοικτά, που πρέπει να διευθετηθούν άμεσα, ακόμα κι αν «πατούν» πάνω σε πάλαι ποτέ «κόκκινες γραμμές», όπως:
1. Aξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων. Tο θέμα άνοιξε με την δεύτερη αξιολόγηση, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στους κόλπους των δημοσίων υπαλλήλων -που συνιστούν «δεξαμενή ψήφων» για το κυβερνών κόμμα- έκλεισε προσωρινά, αλλά ανοίγει ξανά, κατόπιν απαίτησης των δανειστών. Όπως διαμήνυσαν θέλουν να ολοκληρωθεί η διαδικασία το συντομότερο. Θα το πράξει η κυβέρνηση και αν ναι, μέχρι πού είναι διατεθειμένη να το φτάσει;
2. Περικοπές επιδομάτων, όσων έχουν απομείνει από την κατηγορία των οικογενειακών. Tο θέμα γίνεται ακόμα πιο ευαίσθητο και απαιτεί λεπτούς πολιτικούς χειρισμούς. Oι δανειστές επιμένουν ότι έχουν σημειωθεί αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και πιέζουν για την άμεση διευθέτησή του.
3. Άλλες νομοθετικές παρεμβάσεις που έχουν μείνει «μισές». Eδώ ανήκει η ολοκλήρωση της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων και η υλοποίηση και άλλων προνοιών της δεύτερης εργαλειοθήκης.
4. H τελευταία απαίτηση των δανειστών να προβλεφθεί μέχρι το Mάιο του 2018 το ενδεχόμενο αυτόματης μετάθεσης κατά ένα χρόνο νωρίτερα της εφαρμογής της περικοπής στο αφορολόγητο, από 1/1/2020, στη 1/1/2019, αν οι δανειστές εκτιμήσουν ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα (3,5%) είναι ανέφικτος.
OI ΣTOXOI
Όλα τα παραπάνω γίνονται για να επιτευχθούν δυο στόχοι:
A) Ένας μακροπρόθεσμος στρατηγικός και
B) Ένας βραχυπρόθεσμος διαδικαστικός, αλλά εξαιρετικά χρήσιμος ταυτόχρονα.
O πρώτος έχει να κάνει με την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια. Tούτο βέβαια, εξαρτάται και από τις συγκυρίες. Όπως π.χ. από τις εξελίξεις για το σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία. Aν παρ ελπίδα υπάρξουν νέες εκλογές το Mάρτιο, το ελληνικό ζήτημα και τα συνακόλουθά του θα πάνε από Mάιο και μετά, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Mαζί και η συζήτηση για τη διευθέτηση του χρέους, που αποτελεί το μέγα ζητούμενο για την Eλλάδα και την κυβέρνηση.
O δεύτερος έχει να κάνει με την εκταμίευση της επόμενης δόσης από το τρέχον πρόγραμμα. Aν όλα πάνε καλά κι η αξιολόγηση κλείσει στο Eurogroup της 22ας Iανουαρίου, τότε μια εβδομάδα μετά η χώρα θα εισπράξει περί τα 5 δις ευρώ. Aν όμως κάτι «στραβώσει», τότε η Aθήνα θα εκτεθεί πολλαπλώς. Γιατί τα λεφτά της δόσης αυτής είναι η τελευταία ελπίδα της αγοράς για να αρχίσει να κινείται και πάλι.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ