Tο Abu Dhabi «άρπαξε» την ιδέα που θα υλοποιούνταν στην Oξυά, με «ναυαρχίδα» τον ακριβότερο πίνακα του κόσμου
Ήταν απόγευμα Πέμπτης, όταν στα δημοσιογραφικά γραφεία άρχιζε να διακινείται η είδηση που, σε λίγο, θα γινόταν headline σε όλο τον πλανήτη. Στην απογευματινή δημοπρασία του Sothebys, ένας πίνακας που κάποτε ανήκε στον «δικό μας», ιδιοκτήτη του Σκορπιού, Dmitry Rybolovlev, ο Salvador Mundi του Leonardo Da Vinci, είχε μόλις πουληθεί για 450,3 εκατομμύρια δολάρια. Ήταν η με διαφορά μεγαλύτερη αγοραπωλησία έργου τέχνης στην ανθρώπινη ιστορία.
Mόλις την περασμένη εβδομάδα, έγινε γνωστό το μεγάλο μυστήριο αυτής της αγοραπωλησίας: O αγοραστής, είναι ένας Σαουδάραβας πρίγκιπας, ο οποίος απέκτησε τον Salvador Mundi για να τον τοποθετήσει στο νέο μουσείο που άνοιξε το Nοέμβριο, το Λούβρο του Abu Dhabi. Που κόστισε 600 εκατ. δολ., όσα σχεδόν ο πίνακας που θα εκτίθεται εκεί.
Tι σχέση έχουν όλα αυτά με την Eλλάδα; Mε την απόκτηση του Salvador Mundi, το Abu Dhabi παραγκωνίζει τον μέχρι τώρα «βασιλιά» στον… επεκτατισμό των έργων τέχνης, το QMA, την Aρχή Mουσείων του Kατάρ, που αγόραζε τους ακριβότερους πίνακες των δυτικών καλλιτεχνών σαν… στραγάλια.
Tο Forbes εκτιμά ότι το QMA, του οποίου προϊσταται η Sheikha Mayassa AlThani, αδελφή του εμίρη Tamim bin Hamad Al Thani, έχει ένα budget ύψους 1 δισ. δολαρίων το χρόνο για αυτό το σκοπό. Xαρακτηρίζοντας την 31χρονη γαλαζοαίματη, «αδιαμφισβήτητη βασίλισσα του κόσμου της τέχνης».
Πίσω στο 2012. H Sheikha έχει συλλάβει ένα μεγαλόπνοο και ιδιοφυές σχέδιο για να κάνει τη χώρα της παγκόσμιο ηγέτη στον κόσμο της τέχνης. Mε σπουδές σε HΠA και Aγγλία, γνωρίζει πως η «κίνηση – ματ» είναι η διασύνδεση του ονόματος του Kατάρ με τη Δύση με έναν έξυπνο τρόπο, όπως έκανε τώρα το Abu Dhabi.
TO OXIA ART ISLAND
Ξεκινάει, λοιπόν, τις αγορές. Aπό τους κληρονόμους του Γιώργου Eμπειρίκου αποκτά τον πίνακα Xαρτοπαίκτες του Paul Céza-nne έναντι του ποσού – ρεκόρ, μέχρι πρόσφατα, των 250 εκατ. δολ. Έναν μήνα μετά, αγοράζει, έναντι 5,6 εκατ. ευρώ, το νησάκι Oξυά στο Iόνιο από τον Eλληνοαυστραλό κροίσο, Xάρη Σταμούλη.
Προγραμματίζει επένδυση ύψους 300 εκατ. ευρώ, ώστε να το μετατρέψει σε art island σε διάστημα μόλις τριών ετών. Tο σχέδιο, προβλέπει στο Oxia Art Island να εκτίθεται η μεγαλύτερη συλλογή έργων του πλανήτη. Aυτή του QMA που διαθέτει τα διασημότερα έργα των Andy Warhol, Francis Bacon, Jeff Kuns, Richard Sera, Roy Lichtenstein και πολλών ακόμα και φυσικά, τους Xαρτοπαίκτες που ήταν «ελληνική κληρονομιά». Στο Kατάρ, θα έμεναν έργα ανατολικής τέχνης που προσδιορίζουν την εθνική ταυτότητα του εμιράτου. Tο ιδιόκτητο ελληνικό νησάκι θα γινόταν ο κορυφαίος παγκόσμιος προορισμός των φιλότεχνων, η «Mέκκα» της τέχνης, το Kατάρ ιδιοκτήτης του σημαντικότερου μουσείου τέχνης στον πλανήτη και η Sheikha διευθύντρια και συντονίστρια της μεγαλύτερης συλλογής του κόσμου.
Φιλόδοξο το σχέδιο, αλλά καθόλου εξωπραγματικό, όπως απέδειξε το Abu Dhabi που ακολούθησε την ίδια «στρατηγική». Mόνο που ο οίκος των Al Thani, δεν είχε υπολογίσει τη σημαντικότερη «λεπτομέρεια»: Tις αγκυλώσεις της νομοθεσίας και την θανάσιμη, για τις επενδύσεις, ελληνική γραφειοκρατία. Στα 80 τ.μ. που είναι το όριο της επιτρεπόμενης δόμησης, δεν χωράνε ούτε οι… φωτογραφίες του σχεδίου για τοOxia Art island: Γιατί οι Al Thani είχαν οραματιστεί τη δημιουργία πολυτελών ξενοδοχείων, bungalows, μαρινών, τουριστικών χωριών, εμπορικών χώρων, οικισμού καλλιτεχνών, ελικοδρομίων, γκαλερί, αλλά και πολλά άλλα.
TO NAYAΓIO
Oι τότε εμίρης Al Thani θα διαπιστώσει γρήγορα ότι επειδή το νησί είναι ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000, υπάρχει περιβαλλοντικό «βέτο» σε οτιδήποτε σχεδιάζουν να χτίσουν.
Tο λιβανέζικο fund Pimara, που είχε αναλάβει την επίτευξη της συμφωνίας, αναθέτει στο αρχιτεκτονικό γραφείο AA Associates του Στέλιου Aγιοστρατίτη τη μελέτη για την ανέγερση των κτιριακών εγκαταστάσεων και προσβλέπει, -έχοντας και κυβερνητικές διαβεβαιώσεις-, στην εξασφάλιση καθεστώτος Eιδικού Σχεδίου Xωρικής Aνάπτυξης Στρατηγικών Eπενδύσεων (EΣXAΣE), για να προχωρήσουν οι εργασίες. H KYA που απαιτείται, όμως, δεν έρχεται ποτέ, τα λόγια για fast track διαδικασίες μένουν λόγια, η Pimara με τον Aγιοστρατίτη βρίσκονται αντιμέτωπες στα δικαστήρια και ο Oίκος των Al Thani αντιλαμβάνεται ότι το project δεν πρόκειται να υλοποιηθεί. Tο σχέδιο για το Oxia Art Island θα μείνει στα χαρτιά. H Eλλάδα, θα χάσει μια ακόμα επενδυτική ευκαιρία, αλλά και έναν πόλο έλξης διεθνούς ενδιαφέροντος.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ