Η θεραπευτική ιππασία είναι μία ολιστική θεραπεία που απευθύνεται σε άτομα με νευρολογικές και αναπτυξιακές διαταραχές. Είναι η εφαρμογή ιππασίας σε άτομα με αναπηρία με βασικό σκοπό την αποκατάσταση (κινητική, νοητική, κοινωνική) του ασθενούς.
Στους ιππικούς ομίλους Βαρυμπόμπης και Βάρης πραγματοποιούνται εδώ και χρόνια συνεδρίες θεραπευτικής ιππασίας που έχουν βοηθήσει να βελτιωθεί σημαντικά η ποιότητα ζωής πολλών ατόμων με κινητικά και νοητικά προβλήματα. Οι συνεδρίες διεξάγονται από τα μέλη της Επιστημονικής Εταιρείας Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπείας Ελλάδος (ΕΕΘΙΙΕ) που είναι η μεγαλύτερη θεραπευτική ομάδα στην Ευρώπη πάνω σε αυτόν τον τομέα.
Ο διευθυντής της ΕΕΘΙΙΕ, Γιάννης Νικολάου μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων τόνισε ότι «η θεραπευτική ιππασία είναι η μεγάλη “ομπρέλα” όπου σε αυτήν ανήκουν η ιππική θεραπευτική εκπαίδευση και η ιπποθεραπεία».
Όσον αφορά την πρώτη, είπε πως «επικεντρώνεται στο να μπορέσουμε να πάρουμε όλα τα οφέλη που μπορεί να μας δώσει το άλογο. Με αυτήν ασχολούνται κυρίως ειδικοί παιδαγωγοί, κοινωνικοί λειτουργοί, εκπαιδευτές ιππασίας για άτομα με ειδικές ανάγκες και καθηγητές φυσικής αγωγής».
Η ιπποθεραπεία είναι ένα εξειδικευμένο κομμάτι που ασχολούνται καθαρά θεραπευτές. «Η ιπποθεραπεία είναι μια θεραπευτική συνεδρία που αντί να γίνει μέσα στο φυσιοθεραπευτήριο ή σε μια αίθουσα, γίνεται στην ιππική αρένα. Αντί να χρησιμοποιούμε κάποιο άλλο κύριο θεραπευτικό μέσο εμείς χρησιμοποιούμε το άλογο. Ουσιαστικά κάνουμε φυσιοθεραπεία, εργοθεραπεία, λογοθεραπεία, αλλά αλλάζει ο χώρος και το μέσο», επισήμανε ο κ. Νικολάου.
Και πρόσθεσε: «Το μεγάλο πλεονέκτημα που υπάρχει στην θεραπευτική ιππασία έναντι των άλλων μεθόδων αποκατάστασης είναι ότι έχεις ένα έτοιμο φυσικό πολυαισθητηριακό περιβάλλον, το άλογο. Ένα περιβάλλον που πρέπει να δημιουργήσει κάποιος σε μία αίθουσα εμείς το έχουμε ήδη έτοιμο και είναι εξαιρετικά πλούσιο, τόσο πλούσιο που δεν μπορεί να αντιγραφεί τεχνικά».
Η θεραπευτική ιππασία μπορεί να εφαρμοστεί και να έχει πάρα πολλά οφέλη σε μια ευρεία γκάμα παθήσεων. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Νικολάου μερικές από αυτές είναι η εγκεφαλική παράλυση, αυτισμός, σύνδρομο Down, ημιπληγίες, παραπληγίες, προβλήματα συμπεριφοράς και επικοινωνίας, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Γνωστή από την αρχαιότητα η θεραπευτική ιδιότητα των αλόγων
Η θεραπευτική ιδιότητα των αλόγων είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Συγκεκριμένα τον 5ο αιώνα πΧ ο πατέρας της σύγχρονης ιατρικής, Ιπποκράτης, μίλησε για τα ιατρικά οφέλη που έχει η ιππασία στους πνεύμονες και στους μυς, ενώ ο Ασκληπιός υποστήριζε πως τα άλογα στάλθηκαν στους ανθρώπους για να τους θεραπεύσουν. Κλινικά τα κινητικά οφέλη που έχει η θεραπευτική ιππασία στους ασθενείς έχουν αποδειχθεί πέρα από κάθε αμφισβήτηση εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Τα ευεργετικά αποτελέσματα της όμως δεν περιορίζονται μόνο στην κίνηση του ατόμου όπως δήλωσε ο κ. Νικολάου αλλά και στην ψυχική του σφαίρα. «Αποδείχθηκε πρόσφατα μέσα από έρευνες πως η θεραπευτική ιππασία επιδρά θετικά στην ψυχολογία, στην αυτοεκτίμηση και στην αυτοπεποίθηση του ασθενή παρεμβαίνοντας στο ορμονικό του σύστημα. Προκαλεί την αύξηση ορμονών όπως είναι η ωκυτοκίνη αλλά και άλλων που είναι άμεσα συνδεμένες με το πόσο ??ανοικτός?? είναι στην επικοινωνία κάποιος. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για άτομα που πάσχουν πχ από αυτισμό και έχουν ανάγκη από επικοινωνία».
Η ομάδα της ΕΕΘΙΙΕ, που αποτελείται από επιστήμονες του χώρου της Υγεία (φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους, λογοθεραπευτές, κα.), έχει αναπτύξει και την προσέγγιση Hi.K.E.R., που είναι η μοναδική επιστημονική προσέγγιση στην ιπποθεραπεία. Η ΕΕΘΙΙΕ εκτός από τις συνεδρίες που κάνει, εκπαιδεύει και πιστοποιεί νέους θεραπευτές που θέλουν να ασχοληθούν και να εξειδικευτούν πάνω σε αυτό το αντικείμενο. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα μαθήματα αυτά και από το εξωτερικό και συχνά έρχονται για να διδαχθούν την μέθοδο Hi.K.E.R. θεραπευτές από όλο τον κόσμο. Το βασικότερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η ΕΕΘΙΙΕ στην Ελλάδα είναι η έλλειψη νομικού πλαίσιο για την εφαρμογή της ιππικής θεραπείας. Όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κ. Νικολάου αυτό έχει σαν αποτέλεσμα:«… ότι δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις που θα έπρεπε, για να μπορέσουμε να έχουμε και ποιότητα θεραπειών και ασφαλείς συνεδρίες, που είναι πολύ σημαντικό».
Για την θετική εμπειρία της από την θεραπευτική ιππασία μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Ευθυμίου όπου ο γιός της, Αλέξης, είχε διαγνωσθεί με σπαστική εγκεφαλική παράλυση με τετραπληγία. «Ο γιός μου σε ηλικία 3 χρόνων ξεκίνησε την θεραπευτική ιππασία μέσω ενός προγράμματος από το Χατζηπατέρειο Κέντρο και από τα 6 του μέχρι και σήμερα, που είναι 23, πάμε δύο φορές την εβδομάδα. Η θεραπευτική ιππασία βοήθησε πολύ τον γιο μου σε κινητικό επίπεδο, αλλά και νοητικό. Όταν το άλογο κινείται προσομοιάζει την κίνηση που κάνει ένας άνθρωπος στο βάδισμα. Αυτό βοηθάει το παιδί να καταγράψει στον εγκέφαλο του την κίνηση αυτή και να προσπαθήσει να τη μιμηθεί», τόνισε η κ. Ευθυμίου.
Επιπλέον, είπε ότι βοηθά στην ισορροπία του παιδιού και στο άνοιγμα των προσαγωγών και απαγωγών με αποτέλεσμα να έχει καλύτερο δρασκελισμό.
«Έτσι το παιδί μου με την βοήθεια της θεραπευτικής ιππασίας, αλλά φυσικά και άλλων μεθόδων αποκατάστασης, όπως η φυσιοθεραπεία και η εργοθεραπεία κατόρθωσε να σηκωθεί από το αναπηρικό αμαξίδιο, περπατώντας έστω και με υποβοήθηση», επισήμανε.
Η κ. Ευθυμίου ανέλυσε τον τρόπο που διεξάγονται οι συνεδρίες. «Το παιδί ανεβαίνει στο άλογο και αριστερά και δεξιά του βρίσκονται δυο θεραπευτές, και αν το παιδί δεν μπορεί να σταθεί μόνο του στη σελά υπάρχει ακόμα ένας μαζί του πάνω στο άλογο. Στην συνέχεια δεν κάνουν απλά βόλτες γύρω-γύρω, αλλά δουλεύουν πάνω στο άλογο κάνοντας διάφορες ασκήσεις ισορροπίας και συντονισμού των άνω και κάτω άκρων. Κάνουν στροφές, κινήσεις, πετάνε και πιάνουν μπάλες και γενικά κάνουν ασκήσεις που γίνονται σε μια φυσιοθεραπεία μόνο που εκεί όλα γίνονται πάνω στο άλογο».
Και συνέχισε λέγοντας: «Όλες αυτές οι ασκήσεις απαιτούν από το παιδί να βάλει το μυαλό του σε σκέψη και να αναπτυχθεί νοητικά. Είναι μια θεραπεία που βοηθάει αφάνταστα το παιδί να συγχρονίσει τη σκέψη με το σώμα του. Έτσι και ο γιός μου βελτίωσε αισθητά τον συγχρονισμό των ποδιών και των χεριών του, τον προσανατολισμό του, έγινε πιο κοινωνικός και απέκτησε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση».
