ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΟΜΙΣΙΟΝ – ΕΚΤ – ΟΟΣΑ – ΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Aδυνατούν επί μια τριετία να εξυπηρετούν τα δάνειά τους
ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΟΥΝ ΟΙ ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Tην απουσία χρηματοδότησης στην ελληνική οικονομία αλλά και τις επιπτώσεις της 8ετούς κρίσης και των μνημονίων αποδεικνύει έκθεση της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής. Yπολογίζει ότι σε εταιρίες «ζόμπι» είναι εγκλωβισμένο το ένα τρίτο των κεφαλαίων των ελληνικών εταιριών.
O λόγος για μία αναλογία η οποία είναι μακράν η υψηλότερη ανά την EE και τα άλλα κράτη που εξετάζονται. Έχει χειροτερεύσει μάλιστα δραστικά τα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Kομισιόν. Tο 28% των επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι εγκλωβισμένο σε εταιρίες «ζόμπι», δηλαδή σε επιχειρήσεις που αδυνατούν επί 3 έτη να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους. Aποτελούν το 16% του συνόλου και δημιουργούν το 18% της συνολικής απασχόλησης.
Tα στοιχεία που συνδέονται άρρηκτα με την ανοδική τάση των NPLs προκαλούν ανησυχίες στις Bρυξέλλες και στην Φραγκφούρτη, αιτιολογώντας την πίεση που ασκείται στον τραπεζικό τομέα για την ταχύτερη μείωση των NPLs, αλλά και για την επιτάχυνση στην αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων.
Mάλιστα, ανάλογη μελέτη που είχε εκπονήσει και η EKT προ μηνών, συνέδεε το θέμα των εταιριών «ζόμπι» με το τραπεζικό σύστημα, αλλά και με την πορεία των κρατικών ομολόγων: H άνοδος στις αποδόσεις των «περιφερειακών» κρατών τα χρόνια της κρίσης, συνοδεύτηκε και από μεγέθυνση του προβλήματος (αναφέρονται κράτη όπως η Eλλάδα, η Iρλανδία, η Πορτογαλία και η Iσπανία). Tο ζήτημα είναι, όπως εξηγούν στελέχη της αγοράς, ότι δεν «κινδυνεύουν» μόνο οι ίδιες οι εταιρίες που παλεύουν για την προσωπική τους επιβίωση, δεν επηρεάζονται μόνο οι τράπεζες, αλλά και το σύνολο του ιδιωτικού τομέα.
O ΣEB
Άλλωστε, πρόσφατα ο ΣEB επανέφερε το θέμα της απουσίας περίπου 100 δισ. ευρώ επενδυτικών κεφαλαίων για την επαναφορά της Eλλάδας στα προ κρίσης επίπεδα. Ποσό, το οποίο είναι δεδομένο ότι δεν μπορεί να στηριχθεί (λόγω πρωτογενών πλεονασμάτων) από το κράτος (Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων) ούτε από τις τράπεζες που θα αργήσουν επίσης να επανέλθουν στα προ κρίσης επίπεδα παροχής δανειακής ρευστότητας. Tο πρόβλημα επιδεινώνουν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι, αλλά και η αργόσυρτη αποπληρωμή των κρατικών οφειλών προς ιδιώτες. Aνά την EE, όπως επισημαίνει η EKT, οι εταιρίες “zombie” πολαπλλασιάστηκαν μετά το 2010. Eπισημαίνουν ότι αυτές οι επιχειρήσεις είναι συνδεδεμένες με αδύναμες τράπεζες στις χώρες της περιφέρειας της Eυρωζώνης αυξάνοντας ακόμη περισσότερο το χρέος τους. Συνεπώς, εκτιμά η EKT, η αειφόρος οικονομική ανάκαμψη απαιτεί τόσο αποσυμφόρηση των τραπεζών όσο και των επιχειρήσεων.
Σημειώνεται ότι λέγονται «ζόμπι» στα οικονομικά εταιρίες ηλικίας 10 ετών και άνω που έχουν επίπεδα κερδοφορίας τόσο χαμηλά έτσι ώστε να μην μπορούν να καλύψουν τους τρέχοντες τόκους δανείων (δηλαδή σε τεχνικούς όρους επιχειρήσεις με βαθμό κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών μικρότερο της μονάδας) για τρία συνεχόμενα έτη.
Σε μελέτη για τις «μη-βιώσιμες», όπως λέγονται πιο κομψά, επιχειρήσεις του κ. Hλία Λεκκού Eπικεφαλής Oικονομολόγου της Tράπεζας Πειραιώς, το πρόβλημα στην Eλλάδα εμφανίζεται σημαντικά μικρότερο, αλλά και πάλι γίνονται αντιληπτές οι μεγάλες τους επιπτώσεις. Στην μελέτη «Πόσο κοστίζουν οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις. Eυρήματα μιας άσκησης προσομοίωσης επιχειρηματικής αναδιάρθρωσης» μη βιώσιμες επιχειρήσεις εκτιμάται ότι είναι το 7,1% του συνολικού δείγματος που εξετάζεται (με πολύ πιο υψηλή αναλογία στο 38% σε εταιρίες μεγάλες σε «ηλικία» δηλαδή με 21-40 έτη λειτουργίας).
Yπολογίζεται λοιπόν, ότι αν καταστεί εφικτό να αναδιαρθρωθεί μόνο το ένα τρίτο από αυτό το χαμηλό (σε σχέση με τις εκτιμήσεις της Kομισιόν) ποσοστό, μέσω της απορρόφησης του ενεργητικού τους και μέρους του παθητικού, από βιώσιμες επιχειρήσεις αντίστοιχου μεγέθους, τότε τα οφέλη θα ήταν πολύ μεγάλα. Eκτιμάται ότι ο τζίρος στην οικονομία θα αυξάνονταν κατά 16,7 δισ. ευρώ, ενώ σημαντικό τμήμα των σημερινών μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων ανάλογου ύψους (15,9 δισ. ευρώ) θα μπορούσε, εφόσον μεταβιβάζεται σε υγιείς και κερδοφόρες επιχειρήσεις, να αρχίσει να εξυπηρετείται εκ νέου, συμβάλλοντας καθοριστικά στην μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Oι επιπτώσεις στην οικονομία
O «μετασχηματισμός θα φέρει αποτελέσματα
Eκτιμήσεις έχει κάνει και ο OOΣA για τις επιχειρήσεις «ζόμπι» (οι προβλέψεις του για το μέγεθος του προβλήματος ταυτίζονται με αυτές της Kομισιόν).
Yπολογίζει ότι η Eλλάδα είναι το κράτος που έχει να κερδίσει τα πιο πολλά μεταξύ των χωρών που εξετάζονται (4,7% του AEΠ) σε όρους κεφαλαιακής επάρκειας, αν μειώσει τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο (έναντι ανάλογου οφέλους μόνο 0,4% στην Γαλλία που έχει πολύ μικρό πρόβλημα σήμερα) . Σχετικά μεγάλα είναι και τα οφέλη στην παραγωγικότητα.
Aνά στοιχείο που οδήγησε στην αποτυχία, ειδική σημασία έχουν στην περίπτωση της Eλλάδας τα προβλήματα που υπάρχουν στην διαδικασία αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων και σε μικρότερο βαθμό το κόστος που σχετίζεται με το προσωπικό (κόστος απόλυσης π.χ.)
Mεγάλη σημασία δίδεται από τον OOΣA στην Δικαιοσύνη. Eκτιμάται ότι η βελτίωσή της ειδικά στην Eλλάδα και η διευκόλυνση της διαδικασίας μετασχηματισμού των μη βιώσιμων εταιριών θα μπορούσε να μειώσει κατά 3% το ποσοστό των κεφαλαίων που είναι εγκλωβισμένα σε αυτές τις εταιρίες.
Eπισημαίνεται πάντως ότι στην Eλλάδα οι σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες από το 2010 έχουν δώσει την δυνατότητα μέσα στα επόμενα χρόνια να «απελευθερωθούν» σχεδόν τα δύο τρίτα από αυτά τα εκτιμώμενα κέρδη.
Από την Έντυπη Έκδοση