Τις απόψεις ειδικών και μη συγκέντρωσε το Spiegel με αφορμή την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος στις 20 Αυγούστου. Κάνουν λόγο για λάθη, ανωριμότητα αλλά και αναγκαιότητα. Αποτελεί όμως η κρίση οριστικά παρελθόν;
Όπως γράφει η Deutsche Welle, το Spiegel στη διαδικτυακή του έκδοση κάνει μια εκτενή αναφορά στην Ελλάδα και στην κρίση που έπληξε τη χώρα την τελευταία δεκαετία. Το άρθρο σημειώνει: «Αργά ή γρήγορα η δυστυχία της Ελλάδας θα αποτελεί περίπτωση για τα βιβλία ιστορίας. Το ερώτημα όμως είναι πότε ακριβώς. Εάν πιστέψει κανείς την ελληνική κυβέρνηση και την Κομισιόν, τότε η στιγμή έφθασε ήδη την ερχόμενη εβδομάδα: στις 20 Αυγούστου ολοκληρώνεται επισήμως το τρίτο πρόγραμμα στήριξης και ένα τέταρτο δεν πρόκειται να υπάρξει. Στην Αθήνα και στις Βρυξέλλες διακηρύσσουν πως η κρίση τελείωσε».
Το άρθρο διαπιστώνει όμως λίγο παρακάτω: «Το τίμημα ήταν υψηλό. Η Ελλάδα έπρεπε να κάνει μεγάλες μεταρρυθμίσεις και να συμφωνήσει σε αυστηρά μέτρα λιτότητας». Οι αρθρογράφοι Ντάβιντ Μπόκινγκ και Γιώργος Χρηστίδης προχωρούν σε μια πολιτικοϊστορική παράθεση των γεγονότων των τελευταίων χρόνων και διερευνούν εάν «το πιο δραματικό κεφάλαιο στη σύντομη ιστορία του ευρώ θα τελειώσει;». Σε ένα πρώτο συμπέρασμα διαπιστώνεται πως «οι λιγότεροι από τους ερωτηθέντες πιστεύουν πως στις 20 Αυγούστου η Ελλάδα θα επιστρέψει στην κανονικότητα. ‘Δυστυχώς η κρίση δεν τελείωσε’ δηλώνει ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος. Στην δραματική ακόμη οικονομική κατάσταση έρχεται να προστεθεί το γεγονός ότι η Ελλάδα για δεκαετίες ακόμη θα πρέπει να αποπληρώνει τα χρέη της και να τηρεί τις αυστηρές δεσμεύσεις για λιτότητα».
«Αντί του κοινοβουλίου, να αποφασίζει στο μέλλον για τον δημόσιο προϋπολογισμό ‘ένα είδος υπερεθνικού εποπτικού συμβουλίου’. Αυτό ζητά ο Χριστιανοκοινωνιστής πολιτικός Πέτερ Γκαουβάιλερ , ο οποίος προσέφυγε πολλές φορές εναντίον της οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας».
Το Spiegel σημειώνει πως «το ελληνικό κράτος εξακολουθεί μέχρι σήμερα να είναι αναποτελεσματικό, διογκωμένο εξαιτίας του νεποτισμού που αναπτύχθηκε μέσα σε ένα επί δεκαετίες κυρίαρχο δικομματικό σύστημα».
«Η Ελλάδα δεν ήταν ώριμη για την Ευρωζώνη, αυτό πιστεύουν πολλοί Έλληνες. ‘Μπήκαμε σε ένα κλαμπ ενηλίκων ενώ εμείς ακόμα κρύβαμε την πολιτική και οικονομική μας εφηβεία’» αναφέρει η διδάκτορας Ζωή Χάρης Μπελενιώτη». Το άρθρο συνεχίζει με την παράθεση απόψεων: «Για αυτή την πολύ άσχημη κρίση από την εποχή της μεγάλης ύφεσης δεν υπήρχε σενάριο», δηλώνει ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM, ο οποίος αν και παραδέχεται ότι έγιναν λάθη στην ελληνική διάσωση, υποστηρίζει ότι επί της αρχής οι δανειστές αντέδρασαν σωστά.
Όσον αφορά τον τρόπο λήψης των αποφάσεων «από την αποκαλούμενη Τρόικα, δηλαδή μια επιτροπή από τεχνοκράτες και τους μη άμεσα εκλεγμένους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, ο επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί δηλώνει πως ‘από δημοκρατικής πλευράς ήταν σκανδαλώδες’». «Θα ήταν υπεροπτικό να πούμε πως τα κάναμε όλα σωστά», συμπληρώνει ο Κλάους Ρέγκλινγκ. Και ο Λούντγκερ Σουκνέχτ, ως επικεφαλής οικονομολόγος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών παραδέχεται πως «έγιναν λάθη». Και οι τρεις ωστόσο πιστεύουν πως η πολιτική απάντηση που δόθηκε στην κρίση ήταν ορθή.
Και το άρθρο καταλήγει πως «η πραγματική δοκιμασία για τον Αλέξη Τσίπρα θα έρθει μετά τις 20 Αυγούστου. Τότε θα διαφανεί, εάν η Ελλάδα είναι πραγματικά ελεύθερη, όπως είχε υποσχεθεί ο Τσίπρας στους ψηφοφόρους του και τι είναι ικανή να κάνει η κυβέρνηση με αυτή την ελευθερία».