Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη έναν αμφιλεγόμενο νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας, ο οποίος δίνει μεγαλύτερη δύναμη σε εταιρείες media και δισκογραφικές εταιρείες εναντίον κολοσσών του Διαδικτύου όπως η Google και το Facebook.
Σε μια δραματική ψηφοφορία στη γαλλική πόλη του Στρασβούργου, επιβεβαιώθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον πιο ισχυρό κριτικό της Silicon Valley και ακολουθεί τις αντιμονοπωλιακές αποφάσεις που έχουν κοστίσει ως τώρα δισεκατομμύρια στην Google και την Apple. Οι εταιρείες ΜΜΕ και οι εκδοτικές εταιρείες υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές θα τους βοηθήσουν να πληρώνονται για το έργο τους, ενώ οι πολέμιοι της νομοθεσίας πιστεύουν ότι είναι πολύ δύσκολο να τεθεί σε ισχύ και μπορεί να οδηγήσει σε φιλτράρισμα ή ακόμα μεγαλύτερο έλεγχο στο διαδίκτυο πάνω στο περιεχόμενο που παράγεται από χρήστες (π.χ. memes).
Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες διαχωρίστηκαν έντονα ως προς το ζήτημα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, και οι δύο πλευρές συμμετείχαν σε έναν από τους μεγαλύτερους γύρους άσκησης πίεσης που η ΕΕ έχει δει ποτέ. Ωστόσο, παρά την αβεβαιότητα που επικρατούσε πριν από την ψηφοφορία, οι ευρωβουλευτές που συνήλθαν στο Στρασβούργο κατέληξαν να εγκρίνουν το σχέδιο νόμου με 438 ψήφους υπέρ, 226 κατά και 39 αποχές.
Όπως αναφέρει το BBC, τα πλέον επίμαχα σημεία είναι τα Άρθρα 13 και 11. Το πρώτο εναποθέτει στους διαδικτυακούς κολοσσούς να λάβουν μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται πως οι συμφωνίες με τους κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων για τη χρήση της δουλειάς τους αποδίδουν.
Οι επικριτές υποστηρίζουν πως αυτό θα ανάγκαζε τις online πλατφόρμες να φιλτράρουν το υλικό που ανεβάζουν οι χρήστες, κάτι που θα συνιστούσε, σύμφωνα με πολλούς, περιορισμό στην ελευθερία της έκφρασης. Το Άρθρο 11 αναγκάζει τις πλατφόρμες να πληρώνουν τους ειδησεογραφικούς/ δημοσιογραφικούς οργανισμούς για τη χρήση του περιεχομένου τους.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, που ξεκίνησε τον διάλογο πάνω στο ζήτημα αυτό πριν από δύο χρόνια, οι αλλαγές αυτές είναι απαραίτητες για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης και την εξομάλυνση/ εξορθολογισμό των σχέσεων μεταξύ των μεγάλων online πλατφορμών και των εκδοτικών οργανισμών, των ΜΜΕ και των καλλιτεχνών.
Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με το Reuters, είναι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν και τα 28 μέλη της ΕΕ για την επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ των διαφορετικών απόψεων, πριν τροποποιηθούν οι υπάρχοντες νόμοι πνευματικών δικαιωμάτων.
Από την πλευρά της η Computer & Communications Industry Association (CCIA), που εκπροσωπεί τις Google, Facebook, Amazon και Mozilla, υποστήριξε ότι η νέα νομοθεσία θα περιορίσει την ελευθερία της έκφρασης και την πρόσβαση σε πληροφορίες, ζητώντας μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση στις επερχόμενες συνομιλίες μεταξύ των ευρωβουλευτών, της Κομισιόν και των κυβερνήσεων της ΕΕ.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμάνουελ Μακρόν είπε ότι η ψηφοφορία αυτή αποτελεί σημαντική πρόοδο για την Ευρώπη, ενώ ο Άντρους Άνσιπ, αντιπρόεδρος της επιτροπής και αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, είπε πως στέλνει ένα ισχυρό και θετικό σήμα μεταρρυθμίσεων σχεδιασμένων έτσι ώστε να προστατεύονται οι ερευνητές, εκπαιδευτικοί, συγγραφείς, ΜΜΕ κλπ της ΕΕ.
Σημειώνεται πως στην αντιπαράθεση της Ε.Ε. με τους τεχνολογικούς κολοσσούς ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η απαίτηση της Κομισιόν τα κοινωνικά μέσα να αφαιρούν “τρομοκρατική” προπαγάνδα εντός μίας ώρας από την παραλαβή της εντολής από τις αρχές. Εάν όχι, εταιρείες όπως το Facebook και το Twitter θα διακινδυνεύσουν με πρόστιμα που θα μπορεί να αγγίζουν το 4% των διεθνών εσόδων τους, σύμφωνα με τη νομοθεσία που πρότεινε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στο πλαίσιο της ομιλίας του για την Κατάσταση της Ένωσης.
Απαντώντας σχετικά το Facebook ανέφερε πως «κάνουμε σημαντικά βήματα» στον τομέα, μα «ξέρουμε πως μπορούμε να κάνουμε περισσότερα», ενώ εκπρόσωπος του YouTube είπε πως «μοιραζόμαστε την επιθυμία της Κομισιόν για γρήγορη αντίδραση σε περιεχόμενο τρομοκρατικού χαρακτήρα».