Συνεχίζει να είναι ζημιογόνος και οι επενδυτές «εξαφανίστηκαν»
Οι κρατικοί Γαλλικοί σιδηρόδρομοι SNCF, δεν ενδιαφέρονται πλέον για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο
Το υπουργείο Υποδομών, πήρε από το ράφι την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την περιφέρει σαν πολύφερνη νύφη στη λίστα με τα περίφημα «ασημικά» του Δημοσίου που αναζητούν μνηστήρες στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων, μέσα στο τέταρτο τρίμηνο του έτους. Μόνο που οι μνηστήρες έχουν… εξαφανιστεί και κανείς δεν τη θέλει, αφού το έλλειμμα αξιόπιστων υπηρεσιών, η αδυναμία προσέλκυσης νέου κόσμου στα τρένα και οι μεγάλες παθογένειες που κουβαλά, συνεχίζουν να την καθιστούν ζημιογόνα και ως εκ τούτου ασύμφορη.
Η αλήθεια είναι ότι τον τελευταίο χρόνο καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια για το συμμάζεμα της εταιρείας, η οποία στο περυσινό τρίμηνο είχε ζημιές 18,5 εκατ. ευρώ, τις οποίες φέτος μείωσε στα 4,5 εκατ. ευρώ, διαψεύδοντας τις προβλέψεις του υπουργείου Υποδομών, που ήθελαν να ισοσκελίζει τον ισολογισμό, τον φετινό Μάρτιο. Αυτό σημαίνει ότι το πρόγραμμα εξυγίανσης δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, καθώς σύμφωνα και με το μνημόνιο 1, η εταιρεία έπρεπε να είχε εμφανίσει κέρδη το πρώτο τρίμηνο του 2011.
Η αρνητική αυτή εξέλιξη, είχε σαν αποτέλεσμα οι υποψήφιοι «γαμπροί» να γυρίσουν την πλάτη στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Οι κρατικοί Γαλλικοί σιδηρόδρομοι SNCF, που εμφανίζονταν ως σοβαροί διεκδικητές, δεν ενδιαφέρονται πλέον για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αλλά μόνο για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον όμιλο ΟΣΕ, στην εκτέλεση έργων στο σιδηροδρομικό δίκτυο και στην προμήθεια και συντήρηση τροχαίου υλικού. Με λίγα λόγια, αντί να αγοράσουν, θέλουν να πουλήσουν κι από πάνω. Από την άλλη, οι Γερμανικοί σιδηρόδρομοι, οι οποίοι ενδιαφέρονται, μέσω της Deutsche Bank Schenker για το Θριάσιο, δεν έχουν υποβάλλει κάποιο επιχειρησιακό σχέδιο για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και δεν φαίνεται να το κάνουν με τις παρούσες συνθήκες. Όσο για τα κατά καιρούς σενάρια για Βρετανούς και Ρώσους επενδυτές, αποδεικνύονται φρούδες ελπίδες, καθώς το υπουργείο Υποδομών διαπίστωσε ότι το μόνο που ήθελαν, ήταν να πάρουν την εταιρεία τσάμπα. Κάποιες ελπίδες είχε (ίσως και να έχει ακόμα) η κυβέρνηση, για ενδιαφέρον των Κινέζων, οι πληροφορίες όμως αναφέρουν ότι διστάζουν να επενδύσουν στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον τους στο Θριάσιο και ενδεχομένως στον ΟΣΕ.
Οι «μαύρες τρύπες»
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ζημίωσε το 2010 το Δημόσιο με 189 εκατ. ευρώ και η κατάσταση φαίνεται μη αντιστρέψιμη, τουλάχιστον στο χρονικό διάστημα που η κυβέρνηση θέλει, για να την κάνει ελκυστική. Οι «μαύρες τρύπες» είναι μεγάλες και δύσκολα κλείνουν. Προβληματισμό προκαλεί ο κύκλος εργασιών που έχει κολλήσει εδώ και τρία χρόνια κοντά στα 100 εκατ. ευρώ, που δεν επαρκούν για να δημιουργήσουν κέρδη, καθώς μόνο για τη συντήρηση και την ενοικίαση τροχαίου υλικού η εταιρεία χρειάζεται ετησίως 90 εκατ. ευρώ. Επίσης Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ καταβάλλει στον ΟΣΕ περί τα 23 εκατ. ευρώ το χρόνο, για να χρησιμοποιεί το δίκτυό του, ενώ επιπλέον η αύξηση των καυσίμων επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τον ισολογισμό και προκαλεί τις ζημιές.
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ βέβαια χρωστά στον ΟΣΕ 756 εκατ. ευρώ, τα οποία όμως είναι λογιστικά και δεν πρόκειται να αποδοθούν ποτέ, αφού με το νομοσχέδιο για την εξυγίανση του ΟΣΕ, απαλλάσσεται ολοκληρωτικά από τα χρέη αυτά. Αυτή η διαγραφή των χρεών, αποτέλεσε μια «ανάσα» για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όχι όμως τόση ώστε να μπορέσει να ανακάμψει, παρά το γεγονός ότι με τις οριζόντιες περικοπές στους μισθούς και τις μετατάξεις, η μισθοδοσία μειώθηκε στα 88 εκατ. ευρώ από τα 116 εκατ. ευρώ του 2009. Και σ’ αυτό το σημείο όμως χωλαίνει η προσπάθεια ανάκαμψης, αφού έχει πραγματοποιηθεί ένα μέρος μόνο των περίπου 2.800 μετατάξεων, παρ’ ό,τι αυτές έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί από τις 20 Ιανουαρίου.
Η κυβέρνηση θεώρησε θετικό στοιχείο και την οριακή αύξηση των εσόδων από επιβάτες, φαίνεται όμως ότι οι επενδυτές δεν εντυπωσιάστηκαν, καθώς η εταιρεία έχει το μονοπώλιο στις επιβατικές σιδηροδρομικές μεταφορές.
Τα ίδια κεφάλαια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι αρνητικά κατά 629 εκατ. ευρώ και μπροστά σ’ αυτή την δυσμενή κατάσταση και τον κίνδυνο να παραμείνει στα αζήτητα η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αναζητείται επείγουσα ένεση ρευστότητας. Για το σκοπό αυτό υπάρχει υπόδειξη στο υπουργείο Οικονομικών, εδώ και δύο για νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία θα καταβληθεί από το ελληνικό Δημόσιο, που είναι μοναδικός μέτοχος της εταιρείας. Η υπόδειξη έγινε από την τρόικα και από τεχνοκράτες των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον. Το ποσό της αύξησης ανέρχεται στα 65 εκατ. ευρώ, ωστόσο το υπουργείο Οικονομικών διστάζει και λόγω της έλλειψης χρημάτων αλλά και λόγω της αποτυχημένης προσπάθειας στην προηγούμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 350 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό είχαν καταβληθεί μόνο 60 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί η αύξηση.
To υπουργείο πρέπει επίσης να καταβάλλει άλλα 50 εκατ. ευρώ για τις «άγονες σιδηροδρομικές γραμμές», σύμφωνα με το νομοσχέδιο για την εξυγίανση του ΟΣΕ.
Άνοιγμα στην αγορά με μεταφορές πόρτα – πόρτα
Η αύξηση κεφαλαίου, μπορεί να ενισχύσει προσωρινά τη ρευστότητα, δεν θα δώσει όμως λύση στο πρόβλημα των ελλειμμάτων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση σχεδιάζει τρόπους για έξοδο από το τούνελ και προσέλκυση ενδιαφερομένων, που τώρα δεν υπάρχουν. Στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών, ξεκινούν οι μεταφορές πόρτα – πόρτα, ώστε να φορτώνονται τα εμπορεύματα σε κοντέινερ στην έδρα του πελάτη και από εκεί με φορτηγά να μεταφέρονται στα βαγόνια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Στο τέλος του ταξιδιού, άλλο φορτηγό θα τα μεταφέρει στον προορισμό τους.
Η υπηρεσία θα έχει κόστος 30% χαμηλότερο από τις μεταφορές με φορτηγά και αν αποδώσει, εκτιμάται ότι θα αποφέρει έσοδα 1 εκατ. ευρώ το μήνα. Άλλος ένας στόχος είναι η αύξηση των επιβατών. Υπολογίζεται ότι κάθε μήνα προς τη Θεσσαλονίκη (η ναυαρχίδα του σιδηροδρόμου) μετακινούνται 10.000 επιβάτες με Ι.Χ., λεωφορεία και αεροπλάνα. Αν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πάρει μερίδιο 10% – 15% από τις αερομεταφορές και 20% από τα λεωφορεία με μέσο κόστος 30 ευρώ ανά επιβάτη, έχει εκτιμηθεί ότι μπορεί να φέρει 800 περίπου επιβάτες ημερησίως στο τραίνο, που θα αποφέρουν έσοδα στην εταιρεία 700.000 ευρώ το μήνα.
ΤΑ ΕΣOΔΑ ΤΗΣ ΤΡΑΙΝOΣΕ
2010 2009
Μεταφορά επιβατών 65,95 61,84
Μεταφορά επιβατών Προαστιακού 12,28 11,27
Μεταφορά εμπορευμάτων 23,24 23,62
Μεταφορά επιβατών με λεωφορεία 1,21 1,96
ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ 102,69 98,71
ΕΞOΔΑ – ΖΗΜΙΕΣ – ΥΠOΧΡΕΩΣΕΙΣ*
2010 2009
Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 88,75 116,42
Συντήρηση τροχαίου υλικού 49,48 49,50
Ενοίκια τροχαίου υλικού 44,24 41,31
Τέλη χρήσης δικτύου 23,70 26,93
Καύσιμα 37,72 29,93
ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΔΩΝ 292,06 331,57
Ζημιές μετά φόρων 187,3 231,1
Σύνολο υποχρεώσεων 779,9 566,6
Πηγή: Οικονομικές καταστάσεις ΤΡΑΙΝΟΣΕ *Σε εκατ. ευρώ
