Λήγει σήμερα η διορία που έθεσε η Κομισιόν στην Ιταλία για να καταθέσει νέο προσχέδιο προϋπολογισμού. Διαφορετικά απειλεί με κυρώσεις. Η κρίση χρέους στην Ιταλία ωστόσο αποκαλύπτει πολλά για τα εκ γενετής λάθη του ευρώ.
Το ιταλικό χρέος ξεπερνά το 130% του ετήσιου ΑΕΠ. Αναλογικά μόνο η Ελλάδα έχει υψηλότερο χρέος στην ΕΕ. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η δύσκολη κατάσταση η προηγούμενη ιταλική κυβέρνηση είχε δεσμευτεί να δαπανήσει μόνο το 0,8% του ΑΕΠ για νέο δανεισμό. Η τωρινή συγκυβέρνηση στη Ρώμη ωστόσο θεωρεί ότι η απόφαση των προκατόχων της δεν την δεσμεύει και προβλέπει για το 2019 τριπλασιασμό του ελλείμματος.
Ο Γιόαχιμ Σταρμπάτι οικονομολόγος και ευρωβουλευτής θεωρεί ότι το πραγματικό ιταλικό έλλειμμα ξεπερνά κατά πολύ το 2,4%: «Το ποσοστό αυτό βασίζεται σε υποθέσεις. Αν ο προϋπολογισμός λάμβανε υπόψη πιο ρεαλιστικά στοιχεία για την ανάπτυξη και την ανεργία και παράλληλα ελέγχονταν αυστηρότερα οι προβλεπόμενες δαπάνες, τότε καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το έλλειμμα ξεπερνά κατά πολύ το 3%. Γι αυτό ανησυχεί τόσο η Κομισιόν», δηλώνει ο ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
Η κατάσταση αυτή αποκαλύπτει ένα από τα εκ γενετής προβλήματα του ευρώ: Ξεχωριστές δημοσιονομικές πολιτικές, αλλά κοινό νόμισμα. «Όταν αποφασίστηκε η εισαγωγή ενιαίου νομίσματος, οι χώρες-μέλη δεν ήταν ούτε έτοιμες, ούτε πρόθυμες να εφαρμόσουν παράλληλα μια ενιαία δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη», δηλώνει στην DW ο Μπέρτολντ Μπους από το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας IW.
Η απουσία κοινής δημοσιονομικής πολιτικής αποκαλύπτει ένα δεύτερο διαρθρωτικό πρόβλημα του ευρώ. Το ανώτατο όριο του ελλείμματος που προβλέπει το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας έχει παραβιαστεί εκατοντάδες φορές και ουδέποτε έχουν επιβληθεί κυρώσεις, διότι η σχετική απόφαση βρισκόταν στην ευθύνη των ηγετών των χωρών-μελών. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης ωστόσο ο κανόνας αυτός άλλαξε. Τώρα πλέον αποφασίζει για κυρώσεις η Κομισιόν, όπως απειλεί να κάνει τώρα στην περίπτωση της Ιταλίας. Ο επικεφαλής του IW δεν αποκλείει πάντως αυτή τη φορά την επιβολή κυρώσεων: «Μέχρι σήμερα ουδείς αμφισβήτησε το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Ήταν απλά ζήτημα ερμηνείας. Τώρα όμως η Ιταλία αμφισβητεί ανοιχτά τους κοινά αποδεκτούς κανόνες».
Παρά τις απειλές των Βρυξελλών ο ευρωβουλευτής Γιόαχιμ Σταρμπάτι δεν πιστεύει ότι η Ρώμη θα υποχωρήσει, διότι η Κομισιόν δεν έχει, στην ουσία, μέσο πίεσης: «Στην χειρότερη περίπτωση να δείξει στην Ιταλία κίτρινη κάρτα», τονίζει ο γερμανός οικονομολόγος. Η κόκκινη κάρτα θα ήταν ο αποκλεισμός από την Ευρωζώνη, η οποία ωστόσο δεν προβλέπει ένα «διαζύγιο». Ο οικονομολόγος Μπέρτολντ Μπους ωστόσο εκτιμά ότι η πίεση προς την ιταλική κυβέρνηση θα προέλθει από τις διεθνείς χρηματαγορές: «Σε περίπτωση που εκτοξευθούν τα επιτόκια τότε η Ρώμη θα αναγκαστεί να υποχωρήσει», τονίζει στην DW ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας.