Προβληματισμό έχει προκαλέσει η δυνατότητα ξεχωριστής φορολογικής δήλωσης στα ζευγάρια, ενώ πολλοί είναι αυτοίπου έχουν ήδη υποβάλλει αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ.
Εάν ο λόγος του «φορολογικού διαζυγίου» είναι η έκδοση ξεχωριστού εκκαθαριστικού σημειώματος καλό είναι το σκεφτείτε καλά πριν επιλέξετε την υποβολή χωριστής φορολογικής δήλωσης.
Και αυτό γιατί, από φέτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων βάζει τέλος στους συμψηφισμούς φόρου εισοδήματος μεταξύ συζύγων ξεκαθαρίζοντας ότι «στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος συζύγων, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων».
Δηλαδή για κάθε σύζυγο θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και καθένας θα πληρώνει το φόρο που του αναλογεί ενώ εάν για έναν από τους δυο προκύπτει επιστροφή φόρου θα τη λαμβάνει χωρίς να γίνεται συμψηφισμός με τυχόν οφειλές του άλλου συζύγου.
Με το «ατομικό» εκκαθαριστικό σημείωμα, δεν θα αλλάξει κάτι ως προς το ύψος του φόρου αφού και σήμερα ο φόρος υπολογίζεται ξεχωριστά για το κάθε σύζυγο ανάλογα με τα εισοδήματά τους, τα τεκμήρια, τις δαπάνες με πλαστικό χρήμα, τους φόρους που έχουν παρακρατηθεί.
Η βασική αλλαγή που θα επιφέρει η ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου είναι ότι εάν για τον ένα σύζυγο προκύπτει πληρωμή φόρου και ο δεύτερος έχει λαμβάνειν επιστροφή φόρου, η εφορία δεν θα συμψηφίζει τα δυο ποσά. Ο κάθε σύζυγος θα είναι υπόχρεος μόνο για το δικό του ποσό. Αν πρέπει να πληρώσει, θα έχει στη διάθεσή του τις δόσεις που προβλέπει ο νόμος ενώ αν δικαιούται επιστροφής θα μπορεί να την εισπράξει ανεξάρτητα από το εάν ο άλλος σύζυγος χρωστάει στην Εφορία. Μέχρι τώρα ο συμψηφισμός του φόρου εισοδήματος στις δηλώσεις των έγγαμων ευνοούσε το ή τη σύζυγο που είχε να πληρώσει φόρο εισοδήματος καθώς η επιστροφή φόρου του άλλου συζύγου περιόριζε τον φορο -λογαριασμό του.
Από τη στιγμή που η βεβαίωση του φόρου θα γίνεται από φέτος χωριστά για τα ζευγάρια δεν υπάρχει λόγος οι έγγαμοι να υποβάλουν ξεχωριστή δήλωση παρά μόνο στην περίπτωση που ο ένας σύζυγος δεν θέλει να εμφανίσει τα εισοδήματά του στον άλλο όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά κύκλοι της ΑΑΔΕ.
Μέχρι στιγμής πάντως περισσότεροι πάνω από 4.000 έγγαμοι φορολογούμενοι έχουν γνωστοποιήσει στην ΑΑΔΕ την επιθυμία τους για υποβολή χωριστών δηλώσεων. Η προθεσμία για όσους θέλουν να προχωρήσουν σε «φορολογικό διαζύγιο» λήγει στις 28 Φεβρουαρίου.
Είκοσι ερωτήσεις – απαντήσεις για τις χωριστές δηλώσεις συζύγων
Απαντήσεις στα βασικότερα ερωτήματα των ζευγαριών για την υποβολή χωριστών φορολογικών δηλώσεων δίνει η ΑΑΔΕ μέσω ενός εγχειριδίου με τη μορφή ερωτήσεων – απαντήσεων.
1. Πως μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος;
Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής εδώ είτε από εσάς με τους δικούς σας κωδικούς πρόσβασης είτε, από ειδικά για το σκοπό αυτό εξουσιοδοτημένο λογιστή – φοροτεχνικό, με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.
2. Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2019, τι θα συμβεί;
Στην περίπτωση αυτή οι σύζυγοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2018.
3. Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης Φ.Ε συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου;
Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.
4. Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων;
Όχι, δεν επηρεάζεται η χορήγηση των επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε από τους συζύγους.
5. Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις Φ.Ε συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία;
Όχι, δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.
6. Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων;
Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.
7. Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων Φ. Ε πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης;
Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
8. Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις Φ. Ε;
Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.
9. Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Ε.;
Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
10. Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις Φ. Ε συζύγων;
Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.
11. Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο;
Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
12. Ποια είναι η προθεσμία γνωστοποίησης της επιλογής για χωριστή δήλωση Φ.Ε συζύγων;
Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους.
13. Μετά τις 28 Φεβρουαρίου η επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε μπορεί να ανακληθεί;
Όχι, δεν ανακαλείται για το έτος το οποίο αφορά.
14. Ποιος από τους δύο συζύγους μπορεί να γνωστοποιήσει την επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε;
Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο.
15. Πρέπει η γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης Φ.Ε να γίνεται κάθε έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου;
Ναι, θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος από τουλάχιστον έναν εκ των δύο συζύγων μέχρι την προθεσμία αυτή, διαφορετικά θα υποβάλλεται κοινή δήλωση.
16. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Μάρτιο του 2019 (μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης). Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε για το φορολογικό έτος 2018;
Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
17. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Φεβρουάριο 2019 και θα δηλώσω το γάμο στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019. Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε για το φορολογικό έτος 2018;
Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
18. Πόσες φορές μπορώ να αλλάξω την επιλογή δήλωσης χωριστών δηλώσεων Φ. Ε στην περίπτωση που τελέσω γάμο μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019;
Η δήλωση γίνεται άπαξ ανά έτος.
19. Εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων Φ.Ε τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;
Όχι, δεν εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων καθόσον εκ του νόμου τους έχει δοθεί εξαρχής η δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.
20. Πρέπει και οι δύο σύζυγοι να διαθέτουν δικό τους κλειδάριθμο προκειμένου να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις Φ.Ε;
Ναι, η σύζυγος που δεν έχει μέχρι τώρα κλειδάριθμο οφείλει να αποκτήσει προκειμένου και αυτή να μπορέσει να υποβάλει τη δική της δήλωση.