Παραμένει αρνητική η μέση ροπή προς αποταμίευση
Κύρια συνιστώσα της τρέχουσας οικονομικής ανάκαμψης είναι η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία στηρίζεται στην ενίσχυση του ποσοστού απασχόλησης και του κατά κεφαλήν διαθεσίμου εισοδήματος, καθώς και στη διατήρηση της μέσης ροπής προς αποταμίευση σε αρνητικό έδαφος, η οποία ωστόσο έχει εισέλθει σε μία σταθερή πορεία επιστροφής στην κανονικότητα αφού ανέρχεται σταδιακά σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, τονίζει η Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο δελτίο της με θέμα τις οικονομικές εξελίξεις.
Ως αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών, σημειώνει η τράπεζα, η αύξηση του κατά κεφαλήν ονομαστικού διαθεσίμου εισοδήματος την τελευταία διετία διοχετεύθηκε από τα νοικοκυριά πρωτίστως σε αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και δευτερευόντως σε μικρότερη ανάλωση των αποταμιευτικών πόρων παρελθόντων ετών. Παράλληλα ένα μέρος της αύξησης του κατά κεφαλήν εισοδήματος διαβρώθηκε από την ενίσχυση του επιπέδου τιμών. Συγκεκριμένα, στο τρίτο τρίμηνο του 2018, η αύξηση των τιμών των καταναλωτικών αγαθών απορρόφησε 1 ποσοστιαία μονάδα από την κατά 4,6% ετήσια αύξηση του κατά κεφαλήν ονομαστικού διαθεσίμου εισοδήματος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η μεγαλύτερη ενίσχυση της κατανάλωσης σε σχέση με την αποταμίευση, καθώς αυξάνεται το κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα οφείλεται σε δύο παράγοντες, σύμφωνα με τους αναλυτές της Alpha Bank.
Πρώτον, η αύξηση της απασχόλησης αφορά σε μεγάλο βαθμό νέους εργαζόμενους και απασχολούμενους με συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, οι νέες συμβάσεις μερικής απασχόλησης του ιδιωτικού τομέα ανήλθαν στο 54% των συνολικών συμβάσεων. Κατά συνέπεια η αύξηση της απασχόλησης ενισχύει τα ασθενέστερα εισοδηματικά κλιμάκια που παραδοσιακά έχουν υψηλότερη μέση ροπή προς κατανάλωση σε σχέση με αποταμίευση, καθώς προηγείται στις προτιμήσεις τους η διασφάλιση ενός ικανοποιητικού επιπέδου διαβίωσης.
Δεύτερον, η οριακή βελτίωση του διαθεσίμου εισοδήματος των ανώτερων και μεσαίων εισοδηματικών κλιμακίων – που παραδοσιακά χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη ροπή προς αποταμίευση – είναι συγκριτικά μικρότερη αφού επηρεάζεται αρνητικά από την σημαντικά υψηλότερη πλέον φορολόγηση.
Αναλύοντας τη μεταβολή του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών στις επιμέρους πηγές του, επιβεβαιώνεται η σημαντική συμβολή του εισοδήματος εξαρτημένης μισθωτής εργασίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Alpha Bank, η συμβολή των αμοιβών της εξαρτημένης εργασίας στη μεταβολή του κατά κεφαλήν διαθέσιμου εισοδήματος ήταν αρνητική από το 2010 μέχρι και το 2015, ενώ από το 2016 και μετά υπάρχει θετική συνεισφορά των αμοιβών. Επιπροσθέτως το 2017, για πρώτη φορά το λειτουργικό πλεόνασμα και το εισόδημα περιουσίας συνεισέφεραν θετικά.
Ειδικότερα, η ανάλυση των πηγών του διαθεσίμου εισοδήματος σε τριμηνιαία βάση, υποδηλώνει μια θετική και αυξανόμενη συνεισφορά των αμοιβών από εξαρτημένη μισθωτή εργασία, η οποία συνέβαλε στο τρίτο τρίμηνο του 2018 κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του κατά κεφαλήν (ονομαστικού) διαθέσιμου εισοδήματος (το οποίο αυξήθηκε κατά 4,6% σε ετήσια βάση), ενώ το λειτουργικό πλεόνασμα συνέβαλε στην αύξηση αυτή κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες. Η συμβολή των άμεσων φόρων ήταν αρνητική (-1 ποσοστιαία μονάδα), ενώ οι καθαρές κοινωνικές παροχές συνέβαλαν θετικά κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες.