Όλο και περισσότερα αρτοποιεία και κρεοπωλεία στη Γερμανία βάζουν τα τελευταία χρόνια λουκέτο. Ο ισχυρός ανταγωνισμός των σούπερ μάρκετ όμως δεν είναι ο μοναδικός λόγος της αρνητικής αυτής εξέλιξης.
Όπως γράφει η Deutsche Welle, τα στοιχεία είναι όντως συγκλονιστικά: σε διάστημα μόλις μίας δεκαετίας έκλεισε στη Γερμανία το 30% περίπου των κρεοπωλείων και αρτοποιείων. Ενώ το 2008 στον βιοτεχνικό σύνδεσμο της Γερμανίας ήταν ακόμη καταγεγραμμένα 15.337 αρτοποιεία και 18.320 κρεοπωλεία, στα τέλη του 2018 ο αριθμός τους είχε συρρικνωθεί στα 10.926 και 12.897 καταστήματα αντίστοιχα.
Το πρόβλημα των δυο μεγαλύτερων κλάδων της γερμανικής βιοτεχνίας τροφίμων ήταν και παραμένει η εξαιρετικά μικρή σε αριθμό νέα γενιά κρεοπωλών και αρτοποιών και η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. «Μόνον όσοι το θέλουν πραγματικά αναλαμβάνουν σήμερα την επιχείρηση των γονιών τους», εξηγεί ο Χέρμπερτ Ντόρμαν από τον σύνδεσμο βιοτεχνίας τροφίμων.
Παλαιότερα, όπως επισημαίνει, οι νεότεροι συνέχιζαν την οικογενειακή επιχείρηση, είτε από υποχρέωση, είτε από ανάγκη. Σήμερα, αντίθετα, οι περισσότεροι δεν τις θέλουν και έτσι οι επιχειρήσεις κλείνουν. Αποτρεπτικά για τους νέους λειτουργούν κυρίως τα ωράρια των καταστημάτων (κυρίως των αρτοποιείων, που στη Γερμανία είναι συνήθως ανοικτά και τις Κυριακές) αλλά και οι μη ικανοποιητικές οικονομικές προοπτικές που συνήθως δεν ανταποκρίνονται στο φόρτο εργασίας.
Ανταγωνισμός και γραφειοκρατία
Η έλλειψη προσωπικού όμως δεν είναι ο μοναδικός λόγος για την κατακόρυφη αυτή αύξηση των λουκέτων σε κρεοπωλεία και αρτοποιεία στη Γερμανία. Ο ανταγωνισμός στο χώρο είναι στο μεταξύ ανελέητος, σχολιάζει ο αρτοποιός Γύργκεν Φινκ, ο οποίος έχει τρία καταστήματα στο Στάιναου της Έσσης. «Εάν ανοίξει δίπλα μου κάποια μεγάλη αλυσίδα και στήσει ένα ‘ντιζαϊνάτο’ κατάστημα τότε σίγουρα θα έχω κι εγώ πρόβλημα».
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους μικρομεσαίους του κλάδου δεν απορρέει μόνον από τις μεγάλες αλυσίδες αλλά και από τα σούπερ μάρκετ. Κυρίως δε τα εκπτωτικά, τα οποία προσφέρουν ψωμί και προϊόντα άρτου σε ασυναγώνιστες τιμές.
Ανασταλτικός παράγοντας ο οποίος φρενάρει την επιχειρηματικότητα, σύμφωνα με τον Χέρμπερτ Ντόρμαν από τον σύνδεσμο βιοτεχνίας τροφίμων, είναι και η γραφειοκρατία. «Οι κανόνες που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου εφαρμόζονται και σε μικρότερες που έχουν μόλις μερικούς υπαλλήλους». Την ίδια ώρα το φορολογικό πλαίσιο ευνοεί περισσότερο τις μεγάλες παρά τις μικρές επιχειρήσεις.
Ο Χέρμπερτ Ντόρμαν εκτιμά πάντως ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί και πως τα επόμενα χρόνια θα κλείσουν ακόμη περισσότερες, μικρές κυρίως, επιχειρήσεις. Η τάση είναι λιγότερα, αλλά μεγαλύτερα καταστήματα, όπως λέει: ενώ το 1970 ο μέσος κρεοπώλης είχε 5,9 υπαλλήλους, το 2018 είχε με 11,7 σχεδόν τους διπλάσιους.