Χρόνιες στρεβλώσεις, πανίσχυρα κρατικά μονοπώλια, προστατευτισμός και δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας είναι μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην Ελλάδα.
“Και εάν για τους Έλληνες η επιλογή της αποχώρησης είναι πολύ πιο δύσκολη –εμείς είμαστε αναγκασμένοι να δουλεύουμε στην Ελλάδα”, τόνισε χαρακτηριστικά συνεταίρος ξένης εταιρείας που αποφάσισε να μη συνεχίσει τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα– δεν συμβαίνει το ίδιο και με τους ξένους. Και βέβαια η οικονομική κρίση, αποτέλεσε ίσως τον πιο καθοριστικό παράγοντα, στην απόφαση πολλών εταιρειών που δραστηριοποιούνται επί χρόνια ή και δεκαετίες στη χώρα μας, να φύγουν από την Ελλάδα.
O ενεργειακός τομέας και ειδικότερα η αγορά των καυσίμων μετρά τις πιο τρανταχτές και πολυσυζητημένες αποχωρήσεις: η αποχώρηση των δύο μεγάλων διεθνών παικτών από την αγορά καυσίμων με τη μεταβίβαση των BP στα ΕΛΠΕ και Shell στη Motor Oil.
Οι ξένοι στην ουσία οδηγήθηκαν στην πόρτα της εξόδου καθώς η ελληνική αγορά αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα, που ξεκινούν από στρεβλώσεις και προστατευτισμό (περιορισμοί στις μεταφορές και τα βυτιοφόρα) και φτάνουν σε διαρθρωτικά προβλήματα της αγοράς όπως ο υπερεπαγγελματισμός των πρατηρίων, το λαθρεμπόριο και τη νοθεία που δημιουργούν εκτός των άλλων συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού για τις υγιείς και νόμιμες εταιρείες.
Στον ηλεκτρισμό, η ιταλική Enel που διαδέθηκε την ισπανική Endesa, αποφάσισε να μη συνεχίσει να δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής, με την αποχώρηση να σχετίζεται εν μέρει με τα χρόνια προβλήματα της αγοράς ηλεκτρισμού.
Η σχετική συμφωνία με τον όμιλο Μυτιληναίου μπορεί να ήταν γνωστή εδώ και καιρό, ωστόσο επισφραγίστηκε τον περασμένο Μάρτιο. Κυρίως η ιταλική εταιρεία έφυγε από το συμβατικό ηλεκτρισμό εξαιτίας των δικών της προβλημάτων υπερδανεισμού και την προσπάθειά της να διατηρήσει την πιστοληπτική της ικανότητα πουλώντας περιφερειακά πάγια ενώ για τον ίδιο σκοπό πραγματοποιήθηκε δημόσια προσφορά μετοχών της Enel Green Power.
Εκεί όμως που οι ξένοι επενδυτές πραγματικά αντιμετώπισαν το ποιο σοβαρό πρόβλημα ήταν από τον προστατευτισμό του μονοπωλίου της ΔΕΗ ήταν στη λιανική του ηλεκτρισμού.
Ο μεγαλύτερος ιδιώτης προμηθευτής, η αυστριακή Verbund που και η ίδια είναι κρατική εταιρεία στην Αυστρία, είδε τις προσπάθειές της για δραστηριοποίηση να υπονομεύονται από τις συνθήκες της αγοράς και από το μη φιλικό για τις ιδιωτικές εταιρείες προμήθειας θεσμικό πλαίσιο. Φυσικό επακόλουθο, οι Αυστριακοί να αναζητήσουν αλλού την τύχη τους, αφήνοντας τον Έλληνα συνεταίρο τους να συνεχίσει τη μάχη για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού.
Αποχώρηση όμως είχαμε και από την αγορά του φυσικού αερίου με την αμερικανική Duke Energy να αποφασίζει να φύγει από την Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής.
Από την ΕΠΑ Αττικής αναμένεται να αποχωρήσει και ο έτερος ιδιώτης μέτοχος η Shell και ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αναζήτησης στρατηγικού εταίρου, που στο προηγούμενο σχήμα διέθετε και το μάνατζμεντ της εταιρείας.