Aναδρομή στην ελληνική πολιτική ιστορία με αφορμή τις σημερινές εκλογές κάνει το Politico, και αναφέρει μεταξύ άλλων πως η ελληνική πολιτική, μοιάζει αδιόρθωτα δυναστική.
Με επίκεντρο την Αχαϊα την οποία χαρακτηρίζει ως «κάστρο του ΣΥΡΙΖΑ» η σημερινή μάχη διεξάγεται μεταξύ του πρωθυπουργού Αλεξή Τσίπρα, επικεφαλή του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος ΣΥΡΙΖΑ, και του άνδρα που σχεδόν σίγουρα θα γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη, ηγέτη του κεντροδεξιού κόμματος Νέας Δημοκρατίας.
Τσίπρας και Μητσοτάκης αποφάσισαν να ηγηθούν των ψηφοδελτίων των κομματών τους στην Αχαϊα και το αποτέλεσμα δεν θα καθορίσει μόνο την κατεύθυνση της Ελλάδας για τα επόμενα τέσσερα χρόνια αλλά είναι πιθανόν αποκαταστήσει μια από τις πιο ισχυρές πολιτικές οικογένειες της χώρας.
Η ελληνική πολιτική, μοίαζει αδιόρθωτα δυναστική. Μετά το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας η ηγεσία της χώρας πέρασε σε μια σειρά πολιτικών οικογενειών. Η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να κερδίσει την αυτοδυναμία σε αυτές τις εκλογές οι οποίες θα σηματοδοτήσουν την επιστροφή της.
Ο Μητσοτάκης ανήκει σε μία από τις δύο σημαντικότερες οικογένειες της Νέας Δημοκρατίας. Ο πατέρας του Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπηρέτησε ως πρωθυπουργός στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η αδελφή του Ντόρα Μπακογιάννη είναι πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρώην δήμαρχος Αθηναίων. Ο γιος της Κώστας Μπακογιάννης θα γίνει ο δήμαρχος της πόλης τον Σεπτέμβριο.
«Η διατήρηση της δύναμης των πολιτικών δυναστειών συνδέεται βέβαια με την ξεπερασμένη οργάνωση και δομή των ελληνικών πολιτικών κομμάτων», δήλωσε ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Είναι ακόμα παραδοσιακά, μη δημοκρατικά και ευνοούν τους αποκλεισμούς».
Η άλλη σημαντική οικογένεια της Νέας Δημοκρατίας είναι ο ιδρυτής του κόμματος Κωνσταντίνος Καραμανλής, που διετέλεσε τέσσερις φορές πρωθυπουργός. Ο ανιψιός του, Κώστας Καραμανλής, ηγήθηκε της χώρας από το 2004 έως το 2009, προτού καταψηφιστεί στην αρχή της κρίσης του δημόσιου χρέους. Τώρα είναι μέλος του κοινοβουλίου και έκανε την πρώτη του προεκλογική ομιλία εδώ και μια δεκαετία την εβδομάδα.
Επίσης, στην Αχαΐα κατεβαίνει ο εκπρόσωπος της τρίτης πολιτικής οικογένειας της Ελλάδας, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος διαδέχθηκε τον Κώστα Καραμανλή ως πρωθυπουργό και του οποίου ο πατέρας και ο παππούς υπηρέτησαν πολλαπλές θητείες στο ανώτατο εκλεγμένο αξίωμα της χώρας.
Ο Παπανδρέου, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Κεντροαριστερού Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ) και πρωθυπουργός μέχρι το 2012, είναι υποψήφιος με το Κίνημα για την Αλλαγή, μια κεντροαριστερή πολιτική συμμαχία στην οποία το ΠΑΣΟΚ είναι το μεγαλύτερο μέλος. Ακόμα κι αν πολλοί κατηγορούν τον Παπανδρέου για το οικονομικό χάος και την ασφυξία των τελευταίων 10 ετών, το κόμμα του αναμένεται να έρθει τρίτο – πίσω από τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της Κυριακής.
Δυσαρέσκεια
Ενώ κάποιοι σχολιαστές παρομοιάζουν τις δυναστείες της Ελλάδας με εκείνη των Κένεντυ στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πιο διαδεδομένη άποψη είναι και πολύ λιγότερο κολακευτική – πολλοί ψηφοφόροι κατηγορούν τις κυρίαρχες πολιτικές οικογένειες για μια κληρονομιά πελατειακών σχέσεων και τους χρεώνουν τις οικονομικές δυσκολίες της περασμένης δεκαετίας.
Οι Έλληνες σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλους λαούς θεωρούν ότι τα πράγματα στη χώρα τους δεν αλλάζουν πολύ, ανεξάρτητα από το ποιος κερδίζει τις εκλογές, σύμφωνα με μια μελέτη Pew Research Center σε 27 χώρες από τον Μάιο έως τον Αύγουστο του περασμένου έτους. Είναι επίσης εκείνοι που είναι πιο πιθανό να περιγράψουν τους πολιτικούς τους ως διεφθαρμένους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που κυβέρνησε την Αχαΐα από το 2012 και την Ελλάδα από το 2015, ήταν ο μεγαλύτερος επικαρπωτής αυτής της δυσαρέσκειας. Στα χρόνια που ακολούθησαν την εκδήλωση της κρίσης, το κόμμα μετακινήθηκε από την άκρη του αριστερού φάσματος ώστε να γίνει μια από τις κυρίαρχες δυνάμεις της χώρας.
Αλλά τα χρόνια στην εξουσία έχουν αφήσει τα σημάδια τους. Κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής του θητείας ο Τσίπρας επέβαλε την εφαρμογή οδυνηρών μεταρρυθμίσεων που απαίτησαν οι πιστωτές της χώρας και κατέληξε σε μια αντιλαϊκή συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία για το όνομα της χώρας. Η πολύ κακή διαχείριση των θανατηφόρων δασικών πυρκαγιών είναι μια άλλη πηγή δυσαρέσκειας.
Το κόμμα έχει επίσης τα δικά του σημάδια νεποτισμού. Τον Ιούνιο, ένα σημαντικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, η Τασία Χριστοδουλοπούλου, αντιπρόεδρος της Βουλής, δήλωσε ότι δεν θα θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές της Κυριακής αφού παραδέχτηκε ότι είχε χρησιμοποιήσει τις διασυνδέσεις για να εξασφαλίσει στην κόρη της δουλειά στο κοινοβούλιο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ «ξέχασε πώς να είμαι ταπεινός», είπε ο Γεώργιος Τζογόπουλος, λέκτορας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. «Νόμιζε ότι όλα τα λάθη του, όπως το πώς χειρίστηκαν τις πυρκαγιές του 2018, θα μπορούσαν να συγχωρεθούν επειδή η Νέα Δημοκρατία και το Πάσοκ ήταν υπεύθυνοι για την πτώχευση της χώρας».
Όσον αφορά τον Μητσοτάκη, οι ψηφοφόροι φαίνεται να ανησυχούν λιγότερο για τις οικογενειακές του σχέσεις. «Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι οι Έλληνες φαίνεται να ξεχνούν και να συγχωρούν εύκολα», δήλωσε ο Χατζής, καθηγητής του δικαίου.
Αλλά, πρόσθεσε: «Ο Μητσοτάκης ήταν το outsider. Εκλέχτηκε όχι με την υποστήριξη του κομματικού κατεστημένου αλλά με την υποστήριξη ανεξάρτητων ψηφοφόρων, ειδικά από το κέντρο και την κεντροαριστερά».
Ο Μητσοτάκης έχει δεσμευτεί να είναι σκληρός με τη διαφθορά και τον νεποτισμό αν κερδίσει. έχει δηλώσει ότι δεν θα διορίσει μέλη της οικογένειας του, όπως την αδελφή του, σε κυβερνητικά αξιώματα.
Άλλοι στο κόμμα του, ωστόσο, δεν μπορούν να δουν τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο.
Όταν το 2017 ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Γιάννης Τραγάκης, ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί από το αξίωμα και θα παραδώσει τη θέση του στο γιο του, ο Μητσοτάκης απέτρεψε γρήγορα την εξέλιξη αυτή.
Φέτος, ο Τραγάκης, ο οποίος έχει και μια κόρη, άλλαξε γνώμη για τα περί συνταξιοδότησης και έχει θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές .