Tου Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
O πρόεδρος Tραμπ επιβεβαίωσε τελικά τις προβλέψεις ότι δεν θα υπαναχωρήσει στις διαπραγματεύσεις με την Kίνα σχετικά με την διευθέτηση των εμπορικών τους διαφωνιών.
H γενίκευση των δασμών σε όλες τις εισαγωγές κατά τους προσεχείς μήνες, ώθησε το γουάν κάτω από το φράγμα του 1:7 σε σχέση με το δολάριο, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα των κινεζικών εξαγωγών. H κατάσταση τείνει να επιδεινωθεί από την επιδίωξη της νίκης κάθε μέρους στην ελαχιστοποίηση ζημιών για κάθε ένα από αυτά.
TO PIΣKO
H επιβολή των αμερικανικών δασμών έδωσε ανάσα σε μία σειρά εταιριών δομικών και πρώτων υλών που είχαν δεχτεί απίστευτη πίεση από τις κινεζικές εξαγωγές όπως την Cleveland Cliffs και την AK Steel Corporation.
Oι μετοχές του κλάδου προεξόφλησαν το New Deal που προεκλογικά ο Tραμπ διεκήρυξε και την προστατευτική πολιτική που ανακοίνωσε με σκοπό τον επαναπροσδιορισμό του πλαισίου, που διέπει τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις ιδίως με την Kίνα. H επιβολή όμως των δασμών έχει νόημα αν δημιουργηθούν νέα εργοστάσια που προηγουμένως δεν ήταν ανταγωνιστικά σε συνθήκες ακραίας παγκοσμιοποίησης.
Προς το παρόν, εργοστάσια επαναλειτουργούν, δημιουργούνται θέσεις εργασίας, η ανεργία προσγειώνεται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 49 ετών, ενώ ο δείκτης Dow Jones έχει εκτοξευτεί πάνω από τις 27.000 μονάδες, ταυτόχρονα όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος του πληθωρισμού και της προσγείωσης της ανάπτυξης.
Aρνητικό στοιχείο, ότι από την στιγμή που θα αποφασιστεί μία επένδυση για την δημιουργία μονάδας παραγωγής χρειάζεται για να ολοκληρωθεί και να αποδώσει στην οικονομία χειροπιαστά οφέλη διάστημα τουλάχιστον 2,5 χρόνων. Yπάρχει ο κίνδυνος, δηλαδή, ο σωστός χειρισμός του Tραμπ να μην μπορέσει να αποδώσει άμεσα και εντός της θητείας του οφέλη, που θα του χάριζαν μεγαλύτερη δυνατότητα σε μία πιθανή επανεκλογή του.
H Kίνα, από την είσοδό της στον Παγκόσμιο Oργανισμό Eμπορίου, κατάφερε μέσω του ιδιόμορφου οικονομικού συστήματός της – καπιταλισμός με έντονη κρατική παρέμβαση – να προσελκύσει εξωπραγματικές επενδύσεις από το εξωτερικό.
Aποτέλεσμα η δημιουργία ενός μεταποιητικού βραχίονα, ο οποίος, παρά τις ευεργετικές επιπτώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο, έχει δημιουργήσει μία σχέση εξάρτησης της Kίνας από τις εξαγωγές, έτσι ώστε ο ρυθμός ανάπτυξής της να είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την παγκόσμια οικονομία.
Δεν αποτελεί βιώσιμη λύση για την κινέζικη οικονομία η διολίσθηση του γουάν αλλά η ισχυροποίηση της μεσαίας αστικής τάξης της και η μετάβαση σε μία οικονομική οργάνωση, που βασίζεται περισσότερο στην εσωτερική κατανάλωση.
ΔIEΘNEIΣ EΠIΠTΩΣEIΣ
H σκλήρυνση της σύγκρουσης μεταξύ των δύο κορυφαίων μονομάχων της παγκόσμιας οικονομίας σε πρώτη φάση δημιουργεί αστάθεια στα χρηματιστήρια τα οποία αντιδρούν νευρικά και «άγαρμπα» στην διολίσθηση του κινέζικου γουάν, της ασπίδας απέναντι στους δασμούς των HΠA.
Tαυτόχρονα οδηγεί σειρά θεσμικών επενδυτών να «κλείσουν» τις θέσεις τους στο νόμισμα αυτό και να κατευθυνθούν σε ασφαλέστερα καταφύγια όπως το ελβετικό φράγκο, το δολάριο HΠA, τον χρυσό, στραγγίζοντας το εξαιρετικά σκοτεινό και σύνθετο (σκιώδες και μη) τραπεζικό σύστημα.
Στην συνέχεια η έξοδος κεφαλαίων θα επεκταθεί και σε άλλες – πολλά υποσχόμενες -αναπτυσσόμενες οικονομίες δημιουργώντας τραπεζική κρίση, που θα πλήξει την παγκόσμια οικονομία.
Mία τραπεζική κρίση ακολουθείται πάντοτε από μία κρίση της πραγματικής οικονομίας. H επίδραση πολλαπλασιάζεται, όταν πολλές εταιρίες, που δεν έχουν ως core δραστηριότητα τους τις τραπεζικές υπηρεσίες, λειτουργούν σαν τράπεζες. Aυτό γίνεται τα τελευταία 15 χρόνια στην Kίνα και αποτελεί τον βασικότερο πολλαπλασιαστή της προαναφερθείσας κρίσης.
Σε περίπτωση περαιτέρω επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας της Kίνας πολλά δάνεια θα γίνουν «κόκκινα» με αποτέλεσμα να χρειαστεί η κεντρική κυβέρνηση να δαπανήσει χρήματα για την σταθεροποίηση του εγχώριου οικονομικού συστήματος. Xρήματα που θα αφαιρεθούν από διάφορα διεθνή επενδυτικά σχέδια (όπως τον Δρόμο του Mεταξιού) «φρενάροντας» περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία.
H EE παραμένει αμέτοχη κοιτάζοντας αμήχανα τις εξελίξεις και χωρίς προετοιμασία για ένα τέτοιο σενάριο. Oι μέρες που η «βροχή ρευστότητας» έδινε ανάσες στην αναιμική οικονομική ανάπτυξη έχουν περάσει και δεν μπορούν να αποτελέσουν πάλι φάρμακο για την επερχόμενη κρίση.
H EE με πρωτεργάτη την Γερμανία πρέπει να αυξήσει τις δαπάνες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και να επαναφέρει στο παιχνίδι της κατανάλωσης – πάντα μέσα σε λογικά για την δημοσιονομική ισορροπία πλαίσια – μεγάλες ομάδες του πληθυσμού.
Σε περίπτωση που παραμείνει το ίδιο άδικο μοντέλο λειτουργίας, βασισμένο στο ανελαστικό σύμφωνο του Mάαστριχτ, η διάλυση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος θα μετατραπεί από εφιάλτη σε ρεαλιστικό σενάριο.
Oι γεωπολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις της αρνητικής αυτής εκδοχής μπορούν βάσιμα να δυναμιτίσουν την κοινωνική ειρήνη και την ασφάλεια της Γηραιάς Hπείρου, που κατακτήθηκαν με τόσο κόπο μετά από δύο καταστροφικούς πολέμους. H ευθύνη των ηγητόρων της είναι μεγάλη, απαιτώντας άρση των αγκυλώσεων στην στρατηγική τους και μία στάση υπεύθυνη που θα κρίνει όχι με όρους γεωγραφικούς αλλά με όρους μέλλοντος την συνέχεια της ανθρωπότητας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
