Η κυβέρνηση θέλει να διακόψει τη συνδρομή των 500.000 ευρώ ανά έτος στους οίκους αξιολόγησης
Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου, το φθινόπωρο του 2009 αναλάμβανε την πρωθυπουργία της Ελλάδας, οι οίκοι αξιολόγησης βαθμολογούσαν την ελληνική οικονομία με Α-. Μόλις άρχισαν οι δηλώσεις περί «Τιτανικού», οι οίκοι υποβάθμισαν τη χώρα μας σε ΒΒΒ+. Με την είσοδο της Ελλάδας στο μνημόνιο, υποβαθμίστηκε σε ΒΒ+. Δηλαδή τα ελληνικά κρατικά ομόλογα έπεσαν στην κατηγορία των… πρώτης ποιότητας «σκουπιδιών».
Σ’ αυτήν την κατηγορία έμειναν όλο το 2010. Με το που μπήκε το 2011 υποβαθμίστηκαν στο ΒΒ-, στη συνέχεια έπεσαν στο Β και στο τέλος στα CCC, δηλαδή στα σκουπίδια των… σκουπιδιών. Τα ελληνικά ομόλογα επί μνημονίου έγιναν τα χειρότερα ομόλογα του κόσμου μέσα σε ένα χρόνο. Και για να γίνει αυτό, πληρώνουμε κάθε χρόνο μισό εκατ. ευρώ!
Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, η Ελλάδα πληρώνει 500.000 ευρώ το χρόνο συνδρομή στους τρεις οίκους αξιολόγησης Moody’s, Fitch και Standrard & Poor’s για να μας… πτωχεύσουν!
Τώρα η κυβέρνηση, θέλοντας να δείξει την ενόχλησή της από το άγριο κυνηγητό τον τελευταίο καιρό με την «επιλεκτική» ή «περιορισμένη χρεοκοπία», εξετάζει το ενδεχόμενο να σταματήσει να καταβάλλει τις συνδρομές των 500 χιλ. ευρώ, αλλά για λόγους «σημειολογικούς» και όχι οικονομικούς, όπως είπαν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ηλίας Μόσιαλος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης. Δηλαδή, η κυβέρνηση πιστεύει ότι θα «τρομάξουν» οι αμερικανικοί οίκοι αξιολόγησης, από την… σημειολογική διακοπή της συνδρομής της Ελλάδας, του «εύκολου θύματος», την ώρα που ολόκληρη η Ευρώπη προσπαθεί να τους «εξοντώσει» εδώ και αρκετό καιρό και δεν τα καταφέρνει.
Η πρώην… φίλη
Η συνεχής, ανεξέλεγκτη και ασύδοτη επίθεση των οίκων αξιολόγησης κατά της Ελλάδας τον τελευταίο καιρό, εξόργισε ακόμα και τους ξένους, που έφτασαν να ζητούν την δημιουργία ευρωπαϊκού οίκου αξιολόγησης. Αυτό που προκάλεσε πολλά ερωτηματικά και απορίες, ήταν η σκληρότητα με την οποία αντιμετώπισε την ελληνική οικονομία και τα κρατικά ομόλογα η Moody’s, η πρώην… φίλη της Ελλάδας.
Τόσο φίλη, που στα τέλη του 2010, όταν η Fitch και η Standard & Poor’s είχαν… μετατρέψει τα ελληνικά κρατικά ομόλογα σε «σκουπίδια», και είχαν αρχίσει να μιλούν για «ελεγχόμενη χρεοκοπία», το υψηλόβαθμό στέλεχος της Moody’s Daniel McGroven είχε πει στους Financial Times ότι η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία δεν κινδυνεύουν με χρεοκοπία. Μάλιστα, η Moody’s πρότρεπε τους επενδυτές να μην ανησυχούν, γιατί δεν υπήρχε ενδεχόμενο πτώχευσης για καμία από τις τρεις χώρες.
Χρειάστηκαν οκτώ περίπου μήνες, ασυγκράτητης κερδοσκοπίας σε βάρος του ευρωπαϊκού πειραματόζωου, της Ελλάδας, με τα spreadsνα φτάνουν στο… Θεό και τους οίκους αξιολόγησης να απειλούν με άλλες… κι άλλες…. κι άλλες υποβαθμίσεις, για να αλλάξει 180ο η Moody’s και πριν από λίγες μέρες να υποβαθμίσει κατά τρεις βαθμίδες σε Ca από Caa1 το μακροπρόθεσμο χρέος της Ελλάδας, θέτοντάς το σε καθεστώς «περιορισμένης χρεοκοπίας». Είχαν περάσει τρεις μόλις μέρες από την απόφαση της Συνόδου Κορυφής για νέο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. Η Moody’s δεν το είδε όμως ως πακέτο διάσωσης. Οι αναλυτές της καταστροφής των κρατών που τους πληρώνουν κι από πάνω για να τους καταστρέφουν, εκτίμησαν ότι «το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υποδηλώνει πως η πιθανότητα χρεοκοπίας της Ελλάδας ουσιαστικά βρίσκεται στο 100%». Κι αυτό γιατί θεωρεί εκ προοιμίου και χωρίς να λαμβάνει υπόψη της την απόφαση της ΕΚΤ ότι θα αγοράζει ελληνικά ομόλογα, ανεξάρτητα από την αξιολόγησή τους από τους οίκους.
Η Standard & Poor’s
Ο δεύτερος μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης, η Standard & Poor’s, πριν από ένα μήνα περίπου προχώρησε σε νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας κατά τρεις βαθμίδες, από Β σε CCC, με το αιτιολογικό ότι υπάρχει 50% πιθανότητα χρεοκοπίας (όχι 100% όπως η Moody’s) μέσα στον επόμενο χρόνο, λόγω του τεράστιου χρέους της. Στις αντιδράσεις που ακολούθησαν, ο αναλυτής για θέματα Ελλάδας Μάρκο Μέρσνικ, προσπάθησε να δικαιολογηθεί και να «χρυσώσει» το χάπι, λέγοντας ότι η απόφαση είναι μια «γνώμη» και όχι «επενδυτική συμβουλή» ή «πίεση». Με την υποβάθμιση αυτή όμως τα spreads εκτινάχτηκαν στις 1.600 μονάδες βάσης και η Ελλάδα δεν τολμούσε, ούτε να πλησιάσει τις αγορές.
Η S&P όμως, dύο μέρες μετά την τριπλή υποβάθμιση της Moody’s και πέντε μέρες μετά τη Σύνοδο Κορυφής, υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στην κατηγορία CC από CCC, αναφέροντας ότι «η προτεινόμενη από τα συμπεράσματα της Συνόδου αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ισοδυναμεί με επιλεκτική χρεοκοπία.» Στις επιθέσεις των οίκων αξιολόγησης κατά της Ελλάδας, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν αντιδρούσαν. Μόνοι μας φωνάζαμε. Η υποβάθμιση όμως από τη Moody’s της αξιολόγησης του χρέους της Πορτογαλίας, που δεν διαφέρει και πολύ από της Ελλάδας, ήταν αρκετή για να ξεσηκώσει θύελλα των Ευρωπαίων αξιωματούχων και πρώτου του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε, που είπε ότι «πρέπει να σπάσουμε το ολιγοπώλιο των οίκων αξιολόγησης».
Θέλει να παραμείνει στην Ευρώπη σε περίπτωση αποδυνάμωσης των ανταγωνιστών της
Fitch: Η… στρίγγλα που παριστάνει το… αρνάκι
Η στάση της Fitch όλη αυτή την περίοδο, προκάλεσε απορίες. Στο παρελθόν, οι αναλυτές της δεν είχαν κανένα πρόβλημα, με το παραμικρό να υποβαθμίζουν την ελληνική πιστοληπτική ικανότητα, αναδεικνυόμενη στον μεγαλύτερο εχθρό της Ελλάδας. Τώρα η… στρίγγλα Fitch παριστάνει το… αρνάκι. Τον περασμένο Μάιο, υποβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας από ΒΒ+ σε Β+/RWN (με αρνητικές προοπτικές), που είναι υψηλότερη κατηγορία από των άλλων δύο οίκων αξιολόγησης. Ένα μήνα μετά, η Fitch , προς γενική κατάπληξη άπλωσε «γέφυρα» μεταξύ των πολιτικών της ευρωζώνης και των κεντρικών τραπεζιτών, προκειμένου να συμφωνήσουν στη συμμετοχή των ιδιωτών σε ένα νέο πακέτο βοήθειας. Υποστήριξε ότι θα υποβάθμιζε μεν την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδα στα επίπεδα της ¨περιορισμένης χρεοκοπίας», αλλά αυτό δεν θα έπληττε τα ίδια τα ομόλογα, που θα αξιολογούνταν πάλι με CCC.
Αμέσως μετά την Σύνοδο Κορυφής και την απόφαση για το νέο πακέτο βοήθειας, η Fitch αποδείχθηκε ακόμα πιο… φιλελληνική. Σε ανακοίνωσή της ανέφερε πως «παρά το γεγονός ότι εκλαμβάνεται ως «περιορισμένη χρεοκοπία» η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα, η μείωση των επιτοκίων και η επιμήκυνση τη περιόδου ωρίμανσης, προσφέρουν στην Ελλάδα ένα «παράθυρο ευκαιρίας» ώστε να ανακτήσει την φερεγγυότητά της, παρά τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει». Επισημαίνει δε ότι η «επιλεκτική χρεοκοπία» είναι μία προσωρινή κατάσταση για την Ελλάδα, που θα περάσει πολύ γρήγορα». Γιατί άλλαξε στάση; Οι Ευρωπαίοι αναλυτές εκτιμούν ότι ίσως η Fitch να είναι ο οίκος που θα ήθελε να παραμείνει στην Ευρώπη, σε περίπτωση αποδυνάμωσης των άλλων δύο ανταγωνιστριών της.
