Η Μινέρβα, ο αντισυμβατικός τρόπος δραστηριοποίησης του anchor investor και το investment plan
Για το μέσο νου, που έχει τον κοινό τρόπο σκέψης, είναι μάλλον αδύνατο να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο κινείται επιχειρηματικά και σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις του ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Αεικίνητος, πανέξυπνος, διορατικός και απρόβλεπτος, αποδεικνύει ότι φέρει αναλλοίωτο το DNA του παππού του: Του Αριστείδη Δασκαλόπουλου, που φάνηκε να κάνει το «ακατανόητο», εγκαταλείποντας τα Βαρδούσια, όπου είχε το κοπάδι με τα πρόβατα, το καφενείο στην πλατεία του χωριού και την ασφάλεια του σπιτιού του, για να κατέβει στην Αθήνα, στήνοντας ένα γαλακτοπωλείο, το οποίο θα εξελισσόταν στον κολοσσό που ξέρουμε ως «ΔΕΛΤΑ».
Ακόμα περισσότερο, ο εγγονός, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, για τον οποίο πολλοί είχαν «προφητεύσει» ότι δεν θα επέστρεφε στον χώρο των τροφίμων. Το πλήρωμα του χρόνου ήρθε και, ο πρώην ιδιοκτήτης της γαλακτοβιομηχανίας «Δέλτα»/Vivartia και πρώην πρόεδρος του ΣΕΒ τους διέψευσε, επιστρέφοντας στη βιομηχανία των τροφίμων, αυτή τη φορά ως επενδυτής. Μέσω του fund Diorama -του οποίου είναι βασικός εταίρος/μέτοχος- εξαγόρασε την ιστορική ελαιουργική εταιρία «Μινέρβα», τη δεύτερη μεγαλύτερη ελληνική ελαιουργία. Ποια μπορεί να είναι τα σχέδιά του, μετά από αυτό;
Το investment plan
Η εύκολη απάντηση είναι να πει κανείς ότι ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος πλήρωσε -μέσω της Mirties Enterprises Company Limited, θυγατρικής της Diorama Investments SICAR SA, διαχειριστής της οποίας Diorama έχει οριστεί η Deca Investments συμφερόντων του Δημήτρη Δασκαλόπουλου- περίπου 42 εκατ. ευρώ για να εξαγοράσει το 100% των μετοχών της Μινέρβα (τις οποίες κατείχε το βρετανικό γκρουπ PZ Cussons του ελληνικής καταγωγής Γιώργου Ζοχώνη), επειδή στοχεύει να την οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη και αύξηση της κερδοφορίας της. Όμως τα πράγματα, δεν είναι τόσο απλά.
Επί τρεις ολόκληρους μήνες, οι διαπραγματεύσεις έτρεχαν και, στη διάρκειά τους, το fund του Δ. Δασκαλόπουλου πλειοδότησε έναντι του άλλου διεκδικητή, πού ήταν ο όμιλος Κίκιζα (ζυμαρικά «Μέλισσα», κονσερβοποιΐες, προϊόντα τομάτας κ.λπ.). Χτυπώντας τη Μινέρβα, η οποία διατηρεί ένα ισχυρό portfolio με περισσότερα από 10 εμπορικά σήματα σε είδη διατροφής (ελαιόλαδο, τυροκομικά, φέτα, βούτυρο, μαργαρίνη, ξίδι) και υψηλά μερίδια στις επιμέρους αγορές, καθώς και έντονη εξαγωγική δραστηριότητα σε περισσότερες από 20 χώρες του κόσμου, ο Δ. Δασκαλόπουλος ωθεί το fund του σε ένα ποιοτικό άλμα.
Κι αυτό γιατί μπορεί μέσα στην κρίση να τοποθετείτο σε ελληνικές εταιρίες με potential ως anchor investor, όμως είναι η πρώτη φορά στα τέσσερα χρόνια δράσης του Diorama, που «χτυπά» τέτοιου μεγέθους εταιρία, πραγματοποιώντας ταυτόχρονα και τη μεγαλύτερη, επένδυση έως τώρα. Tο fund έχει εξαγοράσει την Adam Pack, ενώ μέσα από δύο τοποθετήσεις του (7 εκ. και 8 εκ.) του απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών στη Damavand. Σε όλες τις άλλες εταιρίες που επέλεξε, διατηρεί στρατηγική μειοψηφική συμμετοχή.
Η σχετική κάμψη των οικονομικών της επιδόσεων δεν αποτελεί ντεζαβαντάζ, καθώς πρόκειται για μια απόλυτα υγιή και κερδοφόρα επιχείρηση, με μηδενικό δανεισμό, υψηλή πιστοληπτική ικανότητα, ισχυρό «εκτόπισμα» στην ελληνική αγορά (τζίρος 55,64 εκ.) και διαρκείς επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό των παραγωγικών της υποδομών. Έτσι αποτελεί και το ιδανικό «όχημα» για την άμεση εμπλοκή της DECA και του Diorama στην αγορά τροφίμων, έχοντας στα χέρια της μια ευρεία γκάμα προϊόντων, τα οποία φαίνονται να μεγαλώνουν το εκτόπισμά τους στις ξένες αγορές, ως “made in Greece”.
Change of plans
Η τοποθέτηση αυτή, συνιστά μια αλλαγή πορείας σε ό,τι αφορά τα επενδυτικά πλάνα του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Ίσως όχι τυχαία, ακολουθώντας το δρόμο του «γκουρού των επενδύσεων», Warren Buffett, ο οποίος προτιμά να επενδύει σε βιομηχανίες που γνωρίζει καλά πώς λειτουργούν, στα τέλη Αυγούστου, η DECA Investments αποχώρησε από την InternetQ μέσω της προωθούμενης συγχώνευσης της Akazoo, θυγατρικής της InternetQ, με την αμερικανική εταιρία Modern Media AcquisitionCorp.
Η αποχώρηση έγινε ακριβώς on time, καθώς η DECA αφήνει την InternetQ έχοντας αποκομίσει σημαντικό premium, την ώρα που η τελευταία υπέστη σοβαρό πλήγμα σε έναν κύριο τομέα δραστηριότητάς της, τις διαφημίσεις μέσω κινητών τηλεφώνων, από τον κανονισμό GDPR για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει πως η Deca -η οποία έχει πραγματοποιήσει μέσω του Diorama επτά επενδύσεις στην Ελλάδα με συνολικό ύψος κοντά στα 72 εκατ. ευρώ- απομακρύνεται από τον χώρο των τεχνολογικών επιχειρήσεων. Η επένδυση στη Viva Wallet, δίνει ένα hint ως προς αυτό. Γιατί, η εταιρία, η οποία τους τελευταίους μήνες προχώρησε σε ραγδαία επέκταση δραστηριοτήτων σε σχεδόν όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, με επίκεντρο τη διαχείριση POS και χρεωστικών καρτών, φαίνεται πως βρίσκεται στο επίκεντρο των επόμενων κινήσεων του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι -πέραν του παραπάνω παραδείγματος- το fund του Δ. Δασκαλόπουλου δραστηριοποιείται κυρίως στην «παραδοσιακή» βιομηχανία, όμως είναι τέτοιο το diversification των επενδύσεών του, που δύσκολα μπορείς να εξάγεις συμπέρασμα. Ξεκίνησε τις επενδύσεις το 2014 με είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο της Atlas Tapes που δραστηριοποιείται στο χώρο των αυτοκόλλητων ταινιών και σήμερα εξάγει σχεδόν το 80% της παραγωγής, ακολούθησε η επένδυση στην Damavand που δραστηριοποιείται στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων με βάση την τομάτα, απέκτησε το 100% της Adam Pack που εξειδικεύεται στις χάρτινες συσκευασίες για υγρά τρόφιμα και επένδυσε στη Viva Wallet.
Από εκεί και πέρα, δραστηριοποιείται στην ψηφιακή διαφήμιση σε εφαρμογές κινητών τηλεφώνων (in-app advertising, Minimob), την παραγωγή και διάθεση γυναικείων ρούχων, τσαντών, υποδημάτων και αξεσουάρ (Axel Accessories) και την παραγωγή πλαστικών ποτηριών και πωμάτων (Lariplast).
Comeback ως επενδυτής
Αυτό ακριβώς το diversification και το απρόβλεπτο είναι που κάνει τον άνθρωπο ο οποίος, μετά την αποχώρησή του από τη Vivartia, διέψευσε όσους έλεγαν ότι θα μείνει εκτός επιχειρηματικού στίβου, να μοιάζει με τον «μάντη της Όμαχα», τον «μάγο των επενδύσεων» Buffet, που ό,τι αγγίζει επενδυτικά γίνεται χρυσάφι.
Είναι η θητεία του στον ΣΕΒ, στον οποίο επέβαλλε το «δόγμα Δασκαλόπουλου» (επιχειρηματίες ανεξάρτητοι από κόμματα και ανοιχτοί στην κοινωνία), το οποίο αποσκοπούσε στην καταξίωση των δυνάμεων του κεφαλαίου και ενδυνάμωνε τη θέση, το ρόλο, τη διαπραγματευτική ισχύ και την επιρροή του τόσο ως προς το πολιτικό και οικονομικό σύστημα όσο και μέσα στην κοινωνία. Είναι ο μη προκλητικός τρόπος ζωής, μακριά από την επιδειξιομανία των σύγχρονων rich, είναι η συνεχής αναζήτηση επενδύσεων.
Με οικονομική ρευστότητα 500 εκατ. ευρώ, επέστρεψε στο επιχειρηματικό σκηνικό ως χρηματοδότης εταιριών και επιχειρηματικών ιδεών. Ιδεών που, με τη δική του στήριξη απέδωσαν τα μέγιστα. Όπως έγινε με τη γιγάντωση της ΕΖΑ, μετά από την απόκτηση του 33,9% της οικογένειας Συριανού από το Damma Holdings, με το 5% της Κορρές, το 7,5% της Megas Gyros και την επένδυση -από κοινού με τον Γιώργο Δαυίδ- στην ιταλική Sireclab που ειδικεύεται σε τεχνολογία LED.
Με τις στρατηγικές τοποθετήσεις του να αποδίδουν, μέσω της DECA, είχε την ελευθερία, στη συνέχεια, να συμβάλει στο μεγάλο κρίσιμο στοίχημα της ελληνικής οικονομίας: Την επάνοδο στην ανάπτυξη, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Και, φυσικά, όπως συμβαίνει και με τον Buffet, έτσι και με τον Δασκαλόπουλο, όλοι θέλουν να επενδύσουν μαζί του. Από τα 135 εκατ. ευρώ που διαχειρίζεται το private equity fund, τα 50 εκατ. έχουν επενδυθεί από τον ίδιο. Από τα υπόλοιπα, 60 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ). Με μικρότερο μερίδιο συμμετέχουν τράπεζες, όπως η Eurobank, καθώς και ασφαλιστικές εταιρίες και Έλληνες επιχειρηματίες. Μέχρι το επόμενο «χτύπημα»…
Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ, Η ΑΝΤΖΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ
Οι κόρες χαράζουν το δικό τους δρόμο, στο… πεντάγραμμο!
Αν έχουν σίγουρα πάρει κάτι από τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο οι δύο του κόρες, Αλεξάνδρα και Αντζέλικα, είναι η ροπή του προς τις τέχνες. Η Αλεξάνδρα, πήρε και το επιχειρηματικό πνεύμα του, ιδρύοντας τη Frontstage και επιλέγοντας, μετά τις σπουδές της στο Yale και το LSE να δραστηριοποιηθεί στα media και κυρίως στο ραδιόφωνο.
Η Αλεξάνδρα είναι σήμερα ιδιοκτήτης τριών ραδιοφωνικών σταθμών: Του Εν Λευκώ, του Hit και του Red, τους οποίους απέκτησε μέσα στην κρίση, δείχνοντας ότι δεν την τρομάζουν οι «φουρτούνες». «Πιστεύω στην αξία και στο μέλλον του ραδιοφώνου, γι’ αυτό και επενδύω σε αυτό. Οι ανάγκες για ψυχαγωγία και συντροφιά δεν περισσεύουν ποτέ», είχε πει η ίδια, εξηγώντας ότι την απασχολεί πώς θα τιμήσει το «βαρύ» επώνυμό της.
Για την έτερη κόρη του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, την Αντζέλικα, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Λίγοι ξέρουν ότι η ποπ τραγουδοποιός και τραγουδίστρια Angelica Dusk, είναι η Αντζέλικα Δασκαλοπούλου.
Η Αντζέλικα, η οποία αυτές τις μέρες προετοιμάζεται για συναυλία που θα δώσει στο Κηποθέατρο Παπάγου, στις 25 Σεπτεμβρίου, μαζί με τον Ίαν Στρατή, δηλώνει «ροκάκι από μικρή» και πως έδωσε μεγάλη μάχη για να επιτύχει στον χώρο. Από μικρή έλεγε με έμφαση ότι «δεν θα επιβάλω τη μουσική μου με τα λεφτά» και έχει πει πολλές φορές πως επι σειρά ετών έδινε… μάχη για να παίξει κάποιο από τα τραγούδια της στα ραδιόφωνα. Ανεπιτυχώς, καθώς, όπως αποδείχθηκε, το επίθετο που δεν… χρησιμοποίησε, δεν της άνοιξε πόρτες.
Η καταξίωση ήρθε με το “Marionette” και ακολούθησε μια σειρά άλλων τραγουδιών που την εδραίωσαν στο χώρο. Σίγουρα, πάντως, έχει πλέον στη «φαρέτρα» της και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της αδερφής της, αν και η μεγάλη επιτυχία της ήρθε και συνεχίζεται μέσα από το Youtube…
Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ
Από μια επίσκεψη στο μουσείο, έγινε πανίσχυρος συλλέκτης!
Ήταν έφηβος, όταν, με τους θείους του, επισκέφθηκε την Άλτε Πινακοτέκ στο Μόναχο. Ο μικρός, τότε, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, μπροστά σε έναν πίνακα του Ρούμπενς, θα άλλαζε όλο του το είναι: «Έμεινα αποσβωλομένος μπροστά του. Από τότε, μου δημιουργείται πάντα αυτή η ένταση όταν βλέπω ένα έργο τέχνης που με δονεί», εξομολογείται ο ίδιος.
Από τότε, μέχρι σήμερα, που ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος είναι ένας εκ των κορυφαίων συλλεκτών της Ελλάδας και του κόσμου, άλλαξαν πολλά. Γιατί σήμερα, δεν είναι «απλά» ένας συλλέκτης, αλλά ένας άνθρωπος που αγαπά την τέχνη, την οποία θεωρεί «αντίδοτο στην θνητότητα και στην επίγνωση ότι έχουμε περιορισμένες δυνατότητες» και θέλει να προσφέρει την χαρά της στους πολλούς.
Από το 1994 ξεκίνησε ως συλλέκτης, όταν έφτιαξε το «Δήμεργον» Ίδρυμα. Σήμερα, είναι συλλέκτης σύγχρονης τέχνης, ιδρυτής της Συλλογής Δ. Δασκαλόπουλου και ιδρυτής του οργανισμού ΝΕΟΝ. Είναι Αντιπρόεδρος του Board of Trustees του Solomon R. Guggenheim Foundation, Πρόεδρος του Collections Council του Solomon R. Guggenheim Foun-dation και ενεργό μέλος των παρακάτω συμβουλίων: Board of Trustees του Museum of Contem-porary Art, Chicago, Leadership Council του New Museum, Tate International Council και συνιδρυτής του Whitechapel Future Fund.
Όχι τυχαία, από όλους τους παραπάνω οργανισμούς έχει βραβευθεί, για τη διάδοση της σημασίας των τεχνών στα ευρύτερα κοινά. Παρότι η συλλογή του διαθέτει έργα κορυφαίων δημιουργών της εποχής μας… ουδείς προφήτης στον τόπο του. Το 2016, μέσω του ΝΕΟΝ, προσπάθησε να μετατρέψει τον Εθνικό Κήπο σε μια μοναδική, ανοιχτή έκθεση τέχνης με τη συλλογή του. Αλλά γνώρισε αντιδράσεις, από ανθρώπους που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν ότι στη συλλογή του δεν περιλαμβάνεται «ένας ουρητήρας», αλλά το “La Fontaine” του Marcel Ducham.
Του ίδιου καλλιτέχνη του οποίου το “Buddha”, που ο Δ. Δασκαλόπουλος αγόρασε 48.000 ευρώ, για να κοστίζει σήμερα άνω του μισού εκατομμυρίου. Όχι ότι είχαν σημασία οι αντιδράσεις των αδαών, όπως αποδείχθηκε, αφού ο Δ. Δασκαλόπουλος συνέχισε απρόσκοπτα το έργο της σύνδεσης του κοινού με την τέχνη…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
