Η εργασιομανία του κορυφαίου εφοπλιστή, η στρατηγική του για γιγάντωση του στόλου του και ο πατριωτισμός του
Για έναν Έλληνα που είναι ο ισχυρότερος εφοπλιστής του πλανήτη, η σύνδεση με την αυτοκρατορία που δημιούργησε ο Αριστοτέλης Ωνάσης, είναι αναπόφευκτη. Όχι για τον Γιάννη Αγγελικούση, ο οποίος είναι μεν Έλληνας, είναι ο ισχυρότερος εφοπλιστής του πλανήτη, όμως είναι, ταυτόχρονα, και μια εντελώς διαφορετική περίπτωση. Στα 71 του χρόνια, ο «αυτοκράτορας των θαλασσών», έχει επιτύχει κάτι σπάνιο: Να κρατά μακριά τον Τύπο από την προσωπική του ζωή, κάτι που σε τόσο υψηλό επίπεδο μοιάζει… αδύνατο.
Ο λόγος γι’ αυτό, είναι απλός. Δεν είναι ο άνθρωπος που θα εμπλακεί σε σκάνδαλα, που θα προκαλέσει με δηλώσεις, με τη συμπεριφορά του, με τον τρόπο ζωής του ακόμα. Δύσκολο να βρεις κάτι «πιπεράτο» για έναν πανίσχυρο εφοπλιστή που είναι ένας σοβαρός οικογενειάρχης, ένας μετρημένος στα λόγια του επιχειρηματίας, ένας εργασιομανής εφοπλιστής, που ζει πάντα κινούμενος μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου και τις περισσότερες ώρες της ημέρας στο γραφείο του και σε meetings για την περαιτέρω γιγάντωση του στόλου του. Η αυτοκρατορία άλλωστε, χρειάζεται πάντα κυβερνήτη. Ο οποίος, άλλωστε, να είναι προσγειωμένος: «Το σημερινό επιχειρηματικό μου δημιούργημα δεν είναι μόνο δικό μου αποτέλεσμα. Είναι αποτέλεσμα αφοσιωμένων στελεχών και των ναυτικών που ταξιδεύουν με τα πλοία των εταιριών μας» λέει για τους ανθρώπους που δουλεύουν στο πλευρό του.
Μια κατηγορία
«Είναι μία κατηγορία μόνος του στην παγκόσμια ναυτιλία». Την απάντηση αυτή παίρνει όποιος ρωτήσει για το μέγεθος που ακούει στο όνομα Γιάννης Αγγελικούσης. Είναι από μόνος του μία αυτοκρατορία στη θάλασσα. Η αποστροφή του όμως, προς τη δημοσιότητα και την άσκοπη και μάταιη επίδειξη πλούτου έχει ως αποτέλεσμα να τον γνωρίζουν όλοι όσοι ασχολούνται με τη ναυτιλία και σχεδόν κανείς παραέξω. Κινητήρια δύναμή του όπως εκμυστηρεύεται στη “D” παλιός του συνεργάτης, δεν είναι η δύναμη του χρήματος αλλά η δύναμη της δημιουργίας.
Σπάνιο πράγμα για άνθρωπο με τόσο «βαρύ όνομα». Η οικογένεια Αγγελικούση μετακόμισε από την Καρδαμύλη της Μάνης στα Καρδάμυλα της Χίου για να εξασκήσει την… πειρατεία, με εντονότατη δράση στην επανάσταση του 1821 και με μια πρωτοπορία: «Ο προπάππους μου, ο Αντώνης», έχει πει ο Γιάννης Αγγελικούσης, «ήταν το πλέον εξέχον μέλος εκείνης της περιόδου. Έδρασε στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα και σύμφωνα με τις φήμες ήταν ο εφευρέτης των “σημαιών διευκόλυνσης”. Στο δωμάτιό του στο πλοίο είχε ένα συρτάρι γεμάτο με σημαίες από χώρες της Μεσογείου. Λίγο πριν μπει στο λιμάνι του προορισμού του ύψωνε και την αντίστοιχη σημαία».
Και, αν ο παππούς του «ήταν ένας κοινότυπος άνθρωπος που έχασε όλα τα χρήματα της οικογένειας και, μαζί με αυτά και τη σύζυγό του», για τον Γιάννη Αγγελικούση, ο πατέρας ήταν και είναι πάντα πρότυπο. Στο ότι πρέπει να είναι κανείς αεικίνητος, δραστήριος, πρωτοπόρος, φιλόπατρις, να βάζει την οικογένεια πάνω απ’ όλα και να μην είναι… πονηρός (Πονηρός ήταν το επώνυμο της οικογένειας μέχρι το 1870, οπότε και το άλλαξε). Αρχές με τις οποίες μεγάλωσε και δεν «ξέχασε», ούτε σπουδάζοντας Business Administration στο Harvard, ούτε στη μετέπειτα πορεία του που έγινε ο κορυφαίος ιδιώτης εφοπλιστής του πλανήτη.
Αρχές τις οποίες μετέδωσε και στην επόμενη γενιά. Και, ίσως γι αυτό είναι τόσο απλός στη ζωή του, μακριά από κοσμικές εκδηλώσεις και υπερβολές του φαίνεσθαι. Στη ναυτιλιακή «κοινωνία», όλοι έχουν να πουν έναν καλό λόγο: Για τη σοβαρότητά του, για τη σταθερότητά του, το ταλέντο στη διοίκηση, το γεγονός ότι προτιμά να επανδρώνει τα καράβια του με Έλληνες ναυτικούς, ότι επιμένει να σηκώνει στα σκαριά του την ελληνική σημαία. Ότι στηρίζει τον τόπο που τον γέννησε, υπό κάθε συνθήκη…
Ο Γιάννης Αγγελικούσης είναι μοναχογιός, όχι όμως και μοναχοπαίδι. Έχει μία αδελφή, την Άννα, με την οποία διοίκησαν από κοινού τη ναυτιλιακή εταιρία μετά τον θάνατο του πατέρα τους το 1989. Το 2000 ο Γιάννης και η Άννα ακολούθησαν χωριστή πορεία. Η αδελφή του ίδρυσε μαζί με τον τότε σύζυγό της Χρήστο Κανελλάκη την εταιρία Alpha Tankers & Freighters. Ο Γιάννης, σήμερα, στα 71 του συνεχίζει να καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο σε διάφορους τομείς. Μέσα στην κρίση βρίσκει τις ευκαιρίες, ενώ προβλέπει πού θα στραφεί η αγορά και παίρνει θέση αν όχι πάντα πρώτος, τουλάχιστον από τους πρώτους. Έχει φθάσει σε τέτοιο επίπεδο που όλοι στη βιομηχανία, ανταγωνιστές ή μη παρακολουθούν τις κινήσεις του για να κάνουν και εκείνοι το ίδιο.
Τα στατιστικά του είναι για το Hall of Fame της παγκόσμιας ναυτιλίας: Έχει στόλο με 131 πλοία συνολικής χωρητικότητας 25,7 εκατομμυρίων τόνων, χωρισμένο σε τρείς εταιρίες ανά κατηγορία πλοίου. Tις Maran Tankers, Maran Gas και Maran Dry.
Από τα 131 πλοία τα 54 δεξαμενόπλοια, τα 30 είναι LNG, και 47 φορτηγά. Είναι μακράν ο Έλληνας πλοιοκτήτης με τα περισσότερα πλοία του στην ελληνική σημαία με το εκπληκτικό ποσοστό 88,5%, δηλαδή συνολικά 116 από τα 131 πλοία του! Το 1/7 του ελληνικού νηολογίου αποτελείται από πλοία του Ομίλου Αγγελικούση. Αυτό συνεπάγεται ότι στηρίζει και τους Έλληνες αξιωματικούς μηχανής και γέφυρας από την περίοδο που βρίσκονται στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού και μετέπειτα. Είναι από τους λίγους Έλληνες εφοπλιστές που δίνει αγώνα συστηματικό για να μην χαθεί ο Έλληνας αξιωματικός και μαζί του η τεχνογνωσία που έκανε τη ελληνική ναυτιλία παγκόσμια δύναμη. Ενδεικτικό του χαρακτήρα του και της αγάπης του για την πατρίδα είναι το περιστατικό που έλαβε χώρα τον Μάιο του 2006. Έστειλε μήνυμα προς τον τότε υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας Μανώλη Κεφαλογιάννη, ότι «αν δεν λάβει η κυβέρνηση μέτρα υποστήριξης της ελληνικής σημαίας, τότε θα σηκώσει άλλες σημαίες στα πλοία του».
Την ίδια ώρα ύψωνε την σημαία Μάλτας στο νεότευκτο capesize πλοίο του “Anangel Sailor”. Η κίνησή του αυτή προκάλεσε αίσθηση στα ξένα ΜΜΕ τα οποία έκαναν λόγο για «τελεσίγραφο Αγγελικούση προς την κυβέρνηση. Μάλιστα ο διεθνής Τύπος είχε χαρακτηρίσει την κίνηση Aγγελικούση «ευθεία προειδοποιητική βολή» του προς τις ελληνικές αρχές.
Οι πρωτιές
Το όνομά του φιγουράρει στην κορυφή της λίστας που συντάσσει κάθε χρόνο η Lloyd’s List και αφορά το TOP 100 με τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες προσωπικότητες που πρωταγωνίστησαν στη ναυτιλία με τις κινήσεις που έκαναν και τις επενδύσεις τους. Ναυτιλιακή βιομηχανία, η οποία είναι πανίσχυρη αφού μέσω αυτής διακινείται το 90% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ο Γιάννης Αγγελικούσης, αν και βρίσκεται στην 8η θέση, είναι ο κορυφαίος πλοιοκτήτης και συναγωνίζεται κάθε φορά με ένα άλλο μεγάλο όνομα της ναυτιλίας, τον Νορβηγό Τζον Φρέντρικσεν. Όσοι προηγούνται στον κατάλογο των δύο δεν έχουν την ίδια ιδιότητα. Είναι πρόεδροι ή διευθύνοντες σύμβουλοι εταιριών ή διεθνών οργανισμών.
Σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, σε μία από τις λιγοστές ομιλίες του, τόνισε ότι θέλει να συνεχίσει την επέκταση της ναυτιλιακής του αυτοκρατορίας και υπογράμμισε ότι δεν του αρέσει η στασιμότητα. Στρατηγική του είναι η ανανέωση και επέκταση του στόλου με νεότευκτα πλοία και όχι με μεταχειρισμένα, αφού με αυτόν τον τρόπο τηρούνται οι αυστηρές προδιαγραφές που βάζει ο όμιλος Αγγελικούση. Και αυτό είναι που κάνει τους άλλους ισχυρούς να επιδιώκουν συνεργασίες μαζί του, όπως η κρατική καταριανή εταιρία Nakilat.
Έχει τον μεγαλύτερο στόλο με LNG ανάμεσα στους Έλληνες και έναν από τους μεγαλύτερους διεθνώς.
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία του διεθνούς ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons για το ποιοί Έλληνες έχουν τα περισσότερα VLCC, δηλαδή δεξαμενόπλοια χωρητικότητας άνω των 300.000 τόνων ο Γιάννης Αγγελικούσης με 42 υπερ-δεξαμενόπλοια βρίσκεται στην κορυφή.
Όμως εκτός από τα LNG και τα δεξαμενόπλοια, πρωταγωνιστεί και στα φορτηγά πλοία. Επιχειρηματικός τυφώνας. Kαι στις ναυπηγήσεις πρωταγωνιστεί, αφού έχει το μεγαλύτερο σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραμμα παγκοσμίως όσον αφορά ιδιώτη πλοιοκτήτη. Σύμφωνα με στοιχεία της Clarskons για το 2019, ο Ιωάννης Αγγελικούσης με τρεις εταιρίες που ανήκουν στον Όμιλο, έχει πρόγραμμα για την κατασκευή 22 πλοίων.
Eίναι ο πρώτος Έλληνας πλοιοκτήτης που υπέγραψε συμβόλαιο για τη ναυπήγηση πλωτής τερματικής μονάδας αποθήκευσης και αεριοποίησης, γνωστής στην αγορά αυτή ως FSRU, 173.400 κυβικών μέτρων για λογαριασμό της Maran Tankers Management. Η παράδοσή του αναμένεται το 2020. Επίσης, έχει option για την κατασκευή δύο ακόμη τέτοιου είδους πλοίων.
Ο Γ. Αγγελικούσης ήταν πάντα πρωτοπόρος. Σχεδίασε την εισαγωγή της ναυτιλιακής εταιρίας στα ξένα χρηματιστήρια. Ήταν η πρώτη ελληνική ναυτιλιακή οικογένεια που τόλμησε το εγχείρημα αυτό. Το 1987 ίδρυσαν την εταιρία Anangel American Shipholding Ltd, σε συνεργασία με την American Express Bank και εισήγαγαν μετοχές της εταιρίας αυτής στα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης και του Λουξεμβούργου. Αποχώρησε από την αμερικανική χρηματαγορά με την αλλαγή του αιώνα.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΡΥΛΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΑΓΓΕΛΙΚΟΥΣΗ
«Όλα τα χρωστάω στον πατέρα μου»
Στις σπάνιες φορές που θα μιλήσει δημοσίως, ο Γιάννης Αγγελικούσης δεν θα παραλείψει ποτέ να αναφερθεί στον πατέρα του, τον αείμνηστο Αντώνη. Αυτός, τονίζει πάντα, του έμαθε όλα τα μυστικά της δουλειάς: «Ξεκίνησα με τη γνώση και τις εμπειρίες του πατέρα μου. Κάθε ημέρα που περνούσε στη δουλειά ένιωθα ότι μάθαινα όλο και περισσότερα» μας έλεγε πριν από χρόνια όταν βραβεύτηκε με τα Lloyd’s Awards, ως η προσωπικότητα της χρονιάς για την ναυτιλία. Τότε είχε στο πλευρό του και την πολυαγαπημένη του μητέρα, τη Μαρία Παπαλιού, που είχε έρθει για να τον καμαρώσει σε μία μεγάλη προσωπική στιγμή, και η οποία έφυγε από τη ζωή το 2008.
Όμως, ό,τι και αν έχει να πει ο Γιάννης Αγγελικούσης για τον πατριάρχη της οικογένειας που έστησε τη ναυτιλιακή αυτοκρατορία, η πορεία της ζωής του Αντώνη Αγγελικούση, τον έχει κάνει ήδη μια θρυλική μορφή της χώρας. Και, εξηγεί και τον πατριωτισμό που είναι ριζωμένος στην καρδιά του γιού του, Γιάννη.
Ο Αντώνης Αγγελικούσης, ξεκίνησε την πορεία του από ασυρματιστής, πριν τον Β’ Π.Π. στην εταιρία του Νίκου Παπαλιού, με έδρα τον Πειραιά, που αποτέλεσε εφαλτήριο για πολλούς αξιωματικούς, οι οποίοι έγιναν μεγάλα ονόματα του παγκόσμιου εφοπλισμού. Στη συνέχεια έγινε ναυτικός πράκτορας στην ίδια εταιρία και αργότερα συμπλοιοκτήτης. Υπήρξε ήρωας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και παρασημοφορήθηκε δύο φορές από την ελληνική και άλλες δύο από την αγγλική κυβέρνηση για τη δράση και την αυταπάρνηση που έδειξε στη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου. Το 1941 είχε μεταβεί στη Μέση Ανατολή ως ασυρματιστής και στη συνέχεια συμμετείχε στην ριψοκίνδυνη αποστολή της απαγωγής του Γερμανού στρατιωτικού διοικητή της Κρήτης, στρατηγού Κράιπε, που αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο.
Το 1950 αγόρασε το πρώτο του πλοίο, το Astypalea, αφού πρώτα σύστησε εταιρία μαζί με τους Δ. Ευθυμίου και Π. Καλούδη. Δέκα χρόνια αργότερα, δημιούργησε την εταιρία Pegasus Ocean Service, αφού συνεργάστηκε με πολύ γνωστά τζάκια του ελληνικού εφοπλισμού, και πιο συγκεκριμένα με τις οικογένειες Περατικού, Ξυλά, Ανδριανόπουλου και Ιγγλέση. Το 1971 ο Αντώνης Αγγελικούσης αποφασίζει να χαράξει τον δικό του δρόμο, τη δική του ρότα. Ήταν η χρονιά που ίδρυσε την Anangel Ship. Το 1973 έγραψε πάλι ιστορία, όταν δεν παραβρέθηκε στην ειδική τελετή για τα 3.000 πλοία με ελληνική σημαία που οργάνωσε η χούντα. Ήταν από τους λίγους εφοπλιστές που περιφρόνησε τους συνταγματάρχες.
ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙΚΟΥΣΗ
Η διάδοχος, η ιατρική και οι ανθρωπιστικές αποστολές
Η πίστη του Γιάννη Αγγελικούση στις αξίες της οικογένειας είναι αδιαμφισβήτητη. Δεν ξεχνά την στήριξη που είχε στις δύσκολες στιγμές, στα “up and down”, όπως συνηθίζει να λέει, από την σύζυγό του Λίζα, η οποία κατάγεται από το Χιούστον του Τέξας. Η μεγάλη του αγάπη όμως, είναι η κόρη του, η Μαρία. Η οποία σπούδασε γιατρός και άσκησε το επάγγελμα επί οκτώ χρόνια, στην Μεγάλη Βρετανία, πριν αποφασίσει να ασχοληθεί με τον Όμιλο και τη ναυτιλία.
Πανέξυπνη όσο και ευαίσθητη προσέφερε τις υπηρεσίες της αφιλοκερδώς σε δοκιμαζόμενες από φτώχεια χώρες του τρίτου κόσμου, κάποιες φορές και μέσα στη ζούγκλα πολύ μακριά από τον πολιτισμό, όπου η οικογένειά της έχανε κάθε επαφή μαζί της. Στα βήματα του πατέρα της αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας και την επίδειξη πλούτου.
Το πώς από την Iατρική βρέθηκε στη ναυτιλία πριν από 10 περίπου χρόνια, το εξηγεί η ίδια σε παλαιότερη συνέντευξή της: «Η συναναστροφή ως γιατρός με πολύ κόσμο και η ικανότητα που αποκτάς να «διαβάζεις» τους ανθρώπους είναι και αυτό κλειδί για την ενασχόλησή μου με τη ναυτιλία». Η ανάγκη να παίρνει αποφάσεις κάτω από μεγάλη πίεση αλλά και η ανάγκη για πολυσχιδή δραστηριότητα σε δύσκολες συνθήκες μέσα στις οποίες καλούνταν να δουλέψει ως γιατρός σε απομακρυσμένες από τον πολιτισμό περιοχές, σφυρηλάτησαν έναν δυνατό χαρακτήρα.
Στον πατέρα της αναγνωρίζει το γεγονός ότι εκτός από τις συμβουλές που τις έδωσε αρχικά, την άφησε ελεύθερη να χαράξει το δικό της μονοπάτι στην ναυτιλιακή επιχείρηση, μαθαίνοντας από τα λάθη της: «Μου έμαθε να σκέφτομαι έξω από τα συνήθη πλαίσια, να είμαι ευφάνταστη και με δίδαξε ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει πάντοτε λύση».
Από την Έντυπη Έκδοση