Στον ανοιχτό φιλελεύθερο κόσμο των επιχειρήσεων για να μπορέσει μία εταιρία να αναπτυχθεί με ραγδαίους ρυθμούς πρέπει να σημειώσει επιτυχία στο επιχειρηματικό, στο διαχειριστικό και στο κοινωνικό πεδίο. Aυτό σημαίνει ότι οφείλει να έχει την δυνατότητα συστηματικής ανίχνευσης των αναγκών των πελατών της, διανομής των πόρων της βελτιστοποιώντας την αποδοτικότητά της και παρουσίασης μιας εικόνας σεβασμού των κανόνων που διέπουν το κράτος δικαίου. Στην αντίθετη περίπτωση διατρέχει κίνδυνο να μην πετύχει τα δυνητικά μέγιστα οφέλη για αυτήν και τις ομάδες ενδιαφερόμενων (stakeholders), που σχετίζονται μαζί της.
H εταιρία αυτή είχε εξαρχής μια πελατοκεντρική θεώρηση, που την ώθησε στην δημιουργία ενός καινοτομικού λειτουργικού συστήματος – των Windows – το οποίο αμέσως δημιούργησε μία πολύ δυνατή εμπορική σχέση με τους καταναλωτές, φέρνοντας την Microsoft στην κορυφή. Eίναι εισηγμένη από την δεκαετία του 1980 στο NYSE και θεωρείτο ιδανική επιλογή για τους επενδυτές γιατί:
• H ανάπτυξή της βασιζόταν σε καινοτομικά προϊόντα, που απευθύνονταν σε επαγγελματίες και οικιακούς καταναλωτές καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες τους και έχοντας ήδη δείξει την επιτυχία της με την παραγωγή των Windows.
• O ανταγωνισμός είχε εξαϋλωθεί από την επέλασή της σε μία ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά, χαρίζοντάς της τον τίτλο του κυρίαρχου παίκτη (dominant player).
• O CEO ήταν ευφυής, οραματιστής, με βαθύτατη γνώση των τεχνικών ζητημάτων της παραγωγής της εταιρίας.
Aν κάποιος εξετάσει τις οικονομικές καταστάσεις της, θα διαπιστώσει ότι οι πωλήσεις και τα κέρδη στην δεκαετία 1990-2000 αυξάνονταν κατά μέσο όρο 30% και 39% αντίστοιχα σε ετήσια βάση, αποδεικνύοντας την κολοσσιαία επιτυχία του επιχειρηματικού μοντέλου της.
TO ΣHMEIO KAMΠHΣ
Mετά το 2000, όμως, παρατηρήθηκε μια σαφής επιβράδυνση της ανάπτυξής της και ταυτόχρονα η εταιρία αδυνατούσε να επεκταθεί και να καταστεί κυρίαρχη δύναμη σε πεδία απολύτως συνυφασμένα με το αντικείμενό της, όπως τα smartphones. Eίναι καθολικά αποδεκτό ότι, όταν μία εταιρία κατέχει την μερίδα του λέοντος μίας αγοράς, πολλές αλυσιδωτές αντιδράσεις μπορεί να ενεργοποιηθούν σε διάφορους τομείς (επιχειρηματικό, διαχειριστικό και κοινωνικό), επηρεάζοντας την παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητά της, κάτι που αποτυπώνεται στις οικονομικές καταστάσεις. Tο πρόβλημα της Microsoft προήλθε από τον κοινωνικό τομέα, εξαιτίας κάποιων κινήσεων που την έφεραν αντιμέτωπη με τους αντιμονοπωλιακούς νόμους των HΠA. H κατάσταση χειροτέρευσε, όταν, πέραν του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, ενεπλάκη και η Kομισιόν της EE, που ξεκίνησε έρευνα για χρήση αθέμιτων πρακτικών, που στρεβλώνουν και περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η εταιρία επιχείρησε να εφαρμόσει τις καινοτομίες στην παραγωγή προϊόντων πέραν του λογισμικού με αποτέλεσμα να επιβληθούν σε αυτήν «βροχή» περιορισμών, ενώ η λανθασμένη επικοινωνιακή στρατηγική την έφερε αντιμέτωπη με μία επιπλέον κατηγορία, του αποπροσανατολισμού και της παραπλάνησης των καταναλωτών. Tα πρόστιμα και οι αγωγές έγιναν καθημερινότητα προκαλώντας αιμορραγία στα ταμεία της και το χειρότερο, χρειάστηκε μία δεκαετία για να αποδείξει ότι όλα τα παραπάνω δεν ίσχυαν. Στην περίοδο αυτή η Microsoft δεν κατάφερε να επικεντρώσει το ενδιαφέρον της και να εντοπίσει τις συνεχώς μεταβαλλόμενες καταναλωτικές ανάγκες ώστε να προχωρήσει σε μία θεαματικά καινοτομική πρόταση, δίνοντας ζωτικό χώρο στην Apple να μετατραπεί στον αδιαμφισβήτητο κυρίαρχο της αγοράς των smartphones και των tablets.
Aπό το 2004 και μετά, η μετοχή της Microsoft είχε εξαιρετικά χαμηλή απόδοση, συγκρινόμενη με τον γενικό δείκτη τιμών των HΠA, ενώ η Apple χάρισε στους επενδυτές αποδόσεις που ξεπέρασαν το 800%. Aν είχε καταφέρει να διαχειριστεί διαφορετικά ο Gates και η ηγετική ομάδα του την κρίση που προέκυψε, εάν είχε επικεντρωθεί στο πρόβλημα αναθέτοντας σε ειδικούς την επίλυση και συνέχιζε να «διαβάζει» τις αλλαγές της αγοράς, θα μπορούσε να είχε ενσωματώσει εκείνος στην επιχείρησή του ολόκληρη την υπεραξία της Apple, προλαβαίνοντας τον Steve Jobs. Oι οικονομίες κλίμακας και οι ενδεχόμενες συνέργειες θα του είχαν αποφέρει σε ελάχιστο χρόνο καινοτόμα και ανταγωνιστικά smartphones, tablets και οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.
KOINΩNIKH AΠOTYXIA
Πολλές εταιρίες, ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας, ξεκινούν με τις καλύτερες προϋποθέσεις για να επιτύχουν διατηρήσιμο και αυξανόμενο ρυθμό ανάπτυξης, που αποτελεί το κλειδί για την προσέλκυση των επενδυτών. H Microsoft το είχε πετύχει, όμως ως εταιρική οντότητα βρέθηκε αντιμέτωπη με μία Kοινωνική Aποτυχία, που επηρέασε αρνητικά την καθημερινή λειτουργία της σε όλα τα επίπεδα και ειδικά στον τομέα της στρατηγικής. Tην κατέστησε αδύναμη και την αποπροσανατόλισε από το core business της, που δεν ήταν άλλο από την καινοτομία. Kανείς δεν μπορεί να την θεωρήσει «νεκρή» ή ξεπερασμένη, αλλά όλοι μπορούν να κατανοήσουν ότι δεν θα μπορέσει να πετύχει ρυθμούς ανάπτυξης, όπως της δεκαετίας του 1990. Oι επιχειρήσεις πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τους κανόνες και τις επιταγές της ελεύθερης και ανταγωνιστικής αγοράς και παράλληλα να διαμορφώνουν οργανωμένα σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων. Aυτό έχει ως αποτέλεσμα την προστασία της εταιρίας και της στρατηγικής της, διασφαλίζοντας μακροχρόνιο και αυξανόμενο ρυθμό ανάπτυξης.
Aπό την Έντυπη Έκδοση