Οι επιπτώσεις της κρίσης γίνονται πλέον ορατές στο σύνολο της οικονομίας, σε σημείο που τα συνολικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους να καταστούν ζημιογόνα για τη χρήση του 2010.
Ύστερα από μελέτη της εταιρείας ICAP, η οποία επεξεργάστηκε δείγμα 25.616 επιχειρήσεων, που είχαν δημοσιεύσει ισολογισμό έτους 2010 μέχρι και την 19/7/2011 όπου φιλοξενεί η “Ελευθεροτυπία”, περιλαμβάνονται 5.176 βιομηχανικές, 6.861 εμπορικές, 7.719 επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, 2.519 εταιρείες του τεχνικού-κατασκευαστικού τομέα, 3.341 επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα, εξαιρούνται τράπεζες και τέσσερις επιχειρήσεις με τεράστιες αποκλίσεις στα νούμερά τους από έτος σε έτος.
Από τα ενοποιημένα αποτελέσματα χρήσης όλων των επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως κλάδου) προκύπτουν τα εξής:
*Υποχώρηση 3,3% των συνολικών πωλήσεων (διαμορφώθηκαν σε 168,8 δισ. ευρώ το 2010 έναντι 174,6 δισ. ευρώ του προηγουμένου έτους).
*Μείωση των μεικτών κερδών (-11,6%) και τελικά πτώση των λειτουργικών αποτελεσμάτων (μειώθηκαν κατά 78% ή 3,7 δισ. ευρώ).
*Σημαντική αύξηση (+91%) των μη λειτουργικών εξόδων (όπως έκτακτα και ανόργανα έξοδα, έξοδα προηγουμένων χρήσεων, έκτακτες ζημίες κ.ά.).
*Ανατροπή του καθαρού αποτελέσματος, με την εμφάνιση ζημιών ύψους 2,33 δισ. ευρώ, έναντι αντίστοιχων κερδών περίπου 4 δισ. ευρώ το 2009.
*Τέλος, τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 25,5%, ήτοι 11,4 δισ. ευρώ το 2010 έναντι 15,4 δισ. ευρώ το 2009.
Σε ό,τι αφορά στα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού των επιχειρήσεων αυτών, το σύνολο ενεργητικού τους παρέμεινε σταθερό την τελευταία διετία (300,3 δισ. ευρώ), με μόνη αξιόλογη μεταβολή εκείνη της αξίας των αποθεμάτων (-2,6%). Τα ίδια κεφάλαια υποχώρησαν ελαφρώς κατά 1,1%.
Περαιτέρω, ο συνολικός δανεισμός των επιχειρήσεων διευρύνθηκε το 2010 κατά 2,4 δισ. ευρώ, με έμφαση κυρίως στο βραχυπρόθεσμο δανεισμό, ο οποίος αυξήθηκε κατά 6% (ή 6,1 δισ. ευρώ), ενώ αντίθετα οι μακροπρόθεσμος δανεισμός μειώθηκε 4,6%. Το γεγονός αποδίδεται ώς ένα βαθμό σε ανάλογη στάση του τραπεζικού τομέα, που αφορά την κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση των μακροπρόθεσμων πιστώσεων, ενώ παράλληλα προτιμάται η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων κυρίως με βραχυπρόθεσμο δανεισμό.
Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες, επισημαίνεται η μετατροπή σε αρνητικού του δείκτη της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (από 3,5% το 2009 σε -2,1% το 2010) και η επιδείνωση του περιθωρίου μεικτού κέρδους κατά σχεδόν 2 ποσοστιαίες μονάδες (σε 19,59% το 2010).
Βιομηχανία
Ο τομέας της βιομηχανίας, παρ’ όλο που ήταν ο μόνος που εμφάνισε αύξηση του κύκλου εργασιών το 2010, δεν απέφυγε τις ζημίες. Με βάση το δείγμα των 5.176 βιομηχανικών εταιρειών, προκύπτει αύξηση των πωλήσεων 5,8% (ή κατά 2,8 δισ. ευρώ), οι οποίες ανήλθαν σε 50,6 δισ. ευρώ το 2010. Ωστόσο, οι μεταποιητικές επιχειρήσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με σημαντική αύξηση του κόστους 9,3%, η δε αύξηση του κόστους σε απόλυτο μέγεθος 3,5 δισ. ευρώ υπερίσχυσε εκείνης των πωλήσεων, με συνέπεια την υποχώρηση των αντίστοιχων μεικτών κερδών. Οι μεταβολές αυτές οδήγησαν σε πτώση 66,1% του λειτουργικού αποτελέσματος.
Στα παραπάνω προστέθηκε και η δραστική αύξηση (σχεδόν διπλασιασμός) των μη λειτουργικών εξόδων, με συνέπεια ο τομέας Βιομηχανίας να καταγράψει ζημίες ύψους 303,6 εκατ. ευρώ το 2010, έναντι κερδών προ φόρου 1.195,8 εκατ. ευρώ το 2009. Ακόμη, τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 19,3% και διαμορφώθηκαν σε 3,19 δισ. ευρώ περίπου το 2010, έναντι αντίστοιχων 3,95 δισ. ευρώ του προηγουμένου έτους.
Εμπόριο
Βάσει των αποτελεσμάτων των 6.861 εμπορικών επιχειρήσεων, προκύπτει σημαντική μείωση των πωλήσεών τους στα 65,2 δισ. ευρώ το 2010 έναντι 70,41 δισ. ευρώ το 2009 (μείωση κατά 7,4% ή απώλειες εσόδων 5,2 δισ. ευρώ). Η υποχώρηση των μεικτών κερδών του τομέα ήταν εντονότερη (κατά 12,7%), λόγω συμπίεσης των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων ως αντιστάθμισμα της περιορισμένης ζήτησης. Οι εξελίξεις αυτές ήταν καθοριστικές, οδηγώντας σε δραστική μείωση (-78,6%) τα λειτουργικά αποτελέσματα. Ο τομέας του εμπορίου κατέγραψε ζημίες ύψους 103 εκατ. ευρώ περίπου το 2010, ενώ το προηγούμενο έτος είχε εμφανίσει κέρδη προ φόρου 1,6 δισ. ευρώ.
Υπηρεσίες
Ο κύκλος εργασιών υποχώρησε 3,5%, από 44,06 δισ. ευρώ το 2009 σε 42,5 δισ. ευρώ το 2010 (απώλειες εσόδων σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ), με αποτέλεσμα να υπάρξει εντονότερη μείωση του μεικτού κέρδους (κατά 11,6%). Τα λειτουργικά αποτελέσματα περιορίστηκαν 54,1%, εξέλιξη που, σε συνδυασμό με τον υπερδιπλασιασμό των μη λειτουργικών εξόδων των εταιρειών (όπως έκτακτα και ανόργανα έξοδα, έξοδα προηγουμένων χρήσεων, έκτακτες ζημίες κ.ά.), είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ζημιών ύψους 1,2 δισ. ευρώ, έναντι κερδών προ φόρου ύψους 1,3 δισ. ευρώ το 2009. Τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 18,7% και διαμορφώθηκαν σε 5 δισ. ευρώ περίπου το 2010, από 6,1 δισ. ευρώ το 2009.
