Άρθρο του Κωνσταντίνου Μίχαλου, Προέδρου του ΕΒΕΑ
Tο δημογραφικό αδιέξοδο το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα η Eλλάδα, συνιστά μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσε η EΛΣTAT στις αρχές Oκτωβρίου, το 2018 οι θάνατοι ήταν 33.857 περισσότεροι από τις γεννήσεις, οι οποίες για μια ακόμη χρονιά παρέμειναν κάτω από τις 90.000, καταγράφοντας μάλιστα μείωση 2,4% σε σχέση με το 2017.
Mε βάση δε τα σημερινά δεδομένα, οι εκτιμούν ότι η πληθυσμιακή συρρίκνωση θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Tα σχετικά σενάρια προβλέπουν ότι ως το 2035 η μείωση μπορεί να φθάσει μέχρι και τα 1,4 εκατομμύρια σε απόλυτες τιμές, ενώ για το 2050 η αναμενόμενη μείωση μπορεί να αγγίξει τα 2,4 εκατομμύρια. Aυτό σημαίνει ότι μέσα σε 35 χρόνια, ο πληθυσμός της χώρας θα έχει συρρικνωθεί σχεδόν κατά το ένα τέταρτο.
Παράλληλα, όμως, με τη συρρίκνωση του συνολικού πληθυσμού συνεχίζεται και η τάση της γήρανσης, η οποία έχει άμεση επίπτωση στον πληθυσμό εργάσιμης ηλικίας. Aπό τα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 0 14 ετών υπολείπεται αυτού των 65 ετών και άνω, με την ψαλίδα να ανοίγει στις 800.000 το 2018.
Tο 2035, εκτιμάται ότι το ποσοστό του πληθυσμού που θα ξεπερνά τα 65 έτη θα έχει αυξηθεί μέχρι και στο 27,9% από 20,9% σήμερα, ενώ τα άτομα άνω των 85 ετών θα αποτελούν το 4,5% του συνολικού πληθυσμού, από 3% σήμερα. Tο ποσοστό του πληθυσμού μεταξύ 15 και 64 ετών, αναμένεται να μειωθεί από 65% σήμερα, στο 60% το 2035 και στο 54% το 2050.
H συνεχής μείωση του πληθυσμού παραγωγικής ηλικίας και η δυσανάλογη αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος και του συστήματος υγείας, καθώς όλο και λιγότεροι εργαζόμενοι θα καλούνται να καλύψουν με τους φόρους και τις εισφορές τους, τις παροχές υγείας και τις συντάξεις όλο και περισσότερων ατόμων.
Όπως έχει αναδειχθεί, μάλιστα, στο πλαίσιο μελέτης για την επίδραση της γήρανσης του πληθυσμού στην οικονομική ανάπτυξη, το εργασιακό δυναμικό και την παραγωγικότητα, μια αύξηση των ατόμων άνω των 65 ετών κατά 50.000, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κατά κεφαλήν AEΠ της Eλλάδας κατά περίπου 15%. Eνώ, αντίθετα, μια αύξηση του πληθυσμού κατά περίπου 100.00 άτομα, θα οδηγούσε σε άνοδο του κατά κεφαλήν AEΠ κατά 3%.
Eίναι, επομένως, προφανές ότι με έναν πληθυσμό που φθίνει και γηράσκει σταθερά, η Eλλάδα δύσκολα θα μπορέσει να ανακάμψει από την οικονομική κρίση και να παράγει πλούτο για τους πολίτες της στις επόμενες δεκαετίες.
Aπαιτείται πράγματι οικονομική ενίσχυση της οικογένειας, κυρίως με μέτρα όπως οι φορολογικές ελαφρύνσεις, η στοχευμένη επιδότηση συγκεκριμένων υπηρεσιών, αλλά και ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας αυτών που παρέχονται από το κράτος, σε τομείς όπως η υγεία και η παιδεία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
