Με αφορμή τον εορτασμό Παγκόσμιας Ημέρας Τηλεόρασης (γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Νοεμβρίου, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ από το 1996) το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα https://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/pagkosmia-imera-tileorasis-21-noemvrioy// ένα μοναδικό οπτικοακουστικό τεκμήριο για την ιστορία της Ελληνικής Τηλεόρασης.
Στο αφιέρωμα έχουν αποτυπωθεί οι πρώτες απόπειρες εκφώνησης τηλεοπτικού προγράμματος μπροστά στο φακό της κάμερας, το 1966, όταν η Τηλεόραση έκανε τα πρώτα της βήματα στη χώρα μας. Η επίσημη έναρξη της Τηλεόρασης στην Ελλάδα έγινε τον Φεβρουάριο του 1966, με τα δύο κανάλια της, το Κανάλι 5 του Πειραματικού Σταθμού Τηλεόρασης του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ), και το Κανάλι 10 της Τηλεόρασης των Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), μετέπειτα ΥΕΝΕΔ.
Για το μεν πρώτο, η τηλεοπτική μετάδοση πραγματοποιούνταν από το Μέγαρο του ΟΤΕ της οδού 3ης Σεπτεμβρίου, ενώ ο Σταθμός Τηλεόρασης της ΓΥΣ, τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του εξέπεμπε, αρχικά από το μικρό στούντιο στο κτήριο της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού στο Πεδίο του Άρεως και από τον Ιούνιο του 1966 μέχρι το 1968 από τα Τουρκοβούνια, όπου μεταφέρθηκε το στούντιο και ο πομπός, καλύπτοντας ολόκληρο το λεκανοπέδιο της Αθήνας και την Αίγινα.
Στο σύντομο βίντεο εμφανίζεται το σήμα εκπομπής της ΤΕΔ, ο δικέφαλος αετός, επάνω στο σώμα του οποίου προβάλλονταν τα αρχικά της Τηλεόρασης των Ενόπλων Δυνάμεων. Παρακολουθούμε τα δοκιμαστικά των πρώτων παρουσιαστριών για την εκφώνηση του προγράμματος της ημέρας του νέου σταθμού, στο στούντιο της ΓΥΣ.
Καθώς καταρτισμένο προσωπικό τηλεόρασης δεν υπήρχε ακόμη, για την κάλυψη των αναγκών της λειτουργίας της τηλεόρασης της ΓΥΣ, τοποθετήθηκαν υπάλληλοι της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, το υπάρχον τεχνικό προσωπικό της Κινηματογραφίας, οπλίτες αλλά και διοικητικό προσωπικό, απ’ όπου προέρχονταν οι τρεις υποψήφιες τηλεπαρουσιάστριες που εμφανίζονται στην ταινία. Ανάμεσά τους, η πρώτη τηλεοπτική εκφωνήτρια της ΓΥΣ, Μαρία Ψαριανού.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κωνσταντίνου Κουτρουβέλη, τότε ταγματάρχη και διοικητή του Σταθμού της ΓΥΣ, το προσωπικό εργάστηκε με ζήλο και κέφι και έδωσε τον καλύτερο εαυτό του για την «ανακάλυψη, εφαρμογή και στερέωση της τηλεόρασης». Όπως επίσης αναφέρει στο βιβλίο του «Η Ιστορία της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού» (1992), το έργο της κάθε εκπομπής είχε δύο τομείς, την προετοιμασία και την εκτέλεση. Η προετοιμασία λάμβανε χώρα τις πρωινές ώρες εργασίας και πολλές φορές εκαλούντο να λάβουν μέρος όλοι οι συντελεστές που θα συμμετείχαν στην εκπομπή, μπροστά από το φακό της κάμερας.
Ο πρώτος μηχανικός εξοπλισμός της λειτουργίας του σταθμού ήταν υποτυπώδης και στο ξεκίνημά της, η τηλεόραση εξέπεμπε δύο ώρες πρόγραμμα τρεις φορές την εβδομάδα, 19:00-21:00 στην αρχή, και αργότερα από τις 21:00 ώς τις 23:30.
Τα δοκιμαστικά των υποψήφιων τηλεπαρουσιαστριών της ΤΕΔ της συγκεκριμένης ταινίας, μας πληροφορούν για το περιεχόμενο του ημερήσιου προγράμματος. Οι εκπομπές περιλάμβαναν πρόγραμμα από διάφορες κινηματογραφικές ταινίες ή επίκαιρα της Διεύθυνσης Κινηματογραφίας της ΓΥΣ, καθώς και ζωντανό πρόγραμμα όπως, την άμεση εκπομπή παρουσίασης των εκφωνητών, συνεντεύξεων, εκπομπών λόγου και μουσικών προγραμμάτων. Τα ντοκιμαντέρ, οι ταινίες και οι επικαιρότητες, προβάλλονταν με κινηματογραφική μηχανή 16mm ή 35mm στον “τοίχο” και με ταυτόχρονη λήψη από τηλεοπτική κάμερα, μεταδίδονταν, γιατί δεν υπήρχαν μηχανήματα video.
Σημειώνεται ότι το αφιέρωμα περιλαμβάνει επίσης εικόνες από τα πρώτα στούντιο τηλεόρασης στην Ελλάδα το 1966-67, τον μηχανικό εξοπλισμό των Σταθμών Τηλεόρασης της ΓΥΣ και του ΕΙΡ και τους πρώτους τηλεοπτικούς εκφωνητές από το Φωτογραφικό Αρχείο της ΕΡΤ.
