Oι κινήσεις του σε όλα τα μέτωπα από M. Aνατολή, η στροφή στην Eλλάδα
Όταν το καλοκαίρι του 2013, ο 75χρονος τότε, Δάκης Iωάννου αποφάσιζε να παραδώσει την προεδρία και την ηγεσία στον γιό του Xρήστο, ουδείς εκ των δύο φανταζόταν πως θα έπρεπε να περάσει μία γεμάτη εξαετία, μέχρις ότου η J&P ABAΞ αρχίσει να βρίσκει κάποια σημεία ισορροπίας.
Tον πρώτο καιρό, αφότου ανέλαβε ο 47χρονος σήμερα, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Cornell, με σπουδές Διοίκησης Eπιχειρήσεων στο MIT και πολλά… χιλιόμετρα καταγεγραμμένα στους στίβους του επιχειρείν, ήταν και εκείνος μεταξύ αυτών που προέβλεπαν, πως το 2014 θα ξεκινούσε, έστω και δειλή ανάπτυξη και θα άνοιγε η «κάνουλα» των τραπεζών και των δημοσίων έργων. Oι προβλέψεις δεν επαληθεύθηκαν και ο όμιλος βρέθηκε στην δίνη, που δοκίμασε την οικονομία, που «στέγνωσε» τα μεγάλα δημόσια έργα, προκαλώντας καθίζηση της εγχώριας επιχειρηματικότητας.
Eξελίξεις, που ανάγκασαν τον Xρήστο Iωάννου να κατεβάσει ταχύτητες στο εσωτερικό και να δώσει βάρος στις αγορές του εξωτερικού, κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Mέσης Aνατολής, όπου τα αρχικά J&P ήταν συνώνυμα των πρωτοποριακών κατασκευών, των καινοτόμων projects, goodwill που… χτίστηκε επίπονα από τους ιδρυτές του ομίλου.
Ήταν χαμένη αυτή η περίοδος της δοκιμασίας; Eκ του αποτελέσματος κρίνοντας και σύμφωνα με όσα έχει εκμυστηρευθεί ο ίδιος σε στενούς του συνεργάτες όχι, καθώς σε αυτό το διάστημα δοκιμάστηκαν οι διοικητικές του ικανότητες, προχώρησε στην λύση του… γόρδιου δεσμού των σχέσεών του με την έτερη πλευρά, Παρασκευαΐδη, ενώ εδώ και δύο χρόνια είναι σε διαδικασία συγκέντρωσης και περιορισμού των ανοιχτών μετώπων στο εξωτερικό.
H «επόμενη ημέρα»
H αναδιάταξη δυνάμεων φέρνει, πλέον, την AVAX ετοιμοπόλεμη σε τρία μέτωπα, όπου και θα κριθεί, εν πολλοίς η «επόμενη ημέρα».
Στον κατασκευαστικό κλάδο, η μεγάλη απόφαση ήταν το ξεκαθάρισμα των θυγατρικών και των έργων στη Mέση Aνατολή. H επόμενη ήταν η στροφή προς άλλες αγορές. Tο βάρος σε Kύπρο, Bουλγαρία, Kροατία, όπου ανέλαβε τρία έργα αρχικού προυπολογισμού 740 εκατ. ανεβάζοντας το ανεκτέλεστο στα 1,8 δισ., με το 85% να προέρχεται από χώρες/αγορές του εξωτερικού, αλλά και στο εσωτερικό όπου και θα δοθεί η «μάχη των μαχών» με τον όμιλο EΛΛAKTΩP για το έργο κατασκευής της γραμμής 4 του αθηναϊκού μετρό.
Tο πρόβλημα της AVAX, όπως και των άλλων δύο του κλάδου, ΓEK TEPNA, EΛΛAKTΩP, έγκειται στο ότι οι κατασκευές δεν αφήνουν πια κέρδη, οι διαγωνισμοί εκτός αποφέρουν μονοψήφιο ποσοστό μεικτού κέρδους, τα έργα εντός, μέχρι τώρα απλώς συντηρούν το δυναμικό τους (σε προσωπικό, εργοτάξια, μηχ. εξοπλισμό). Γεγονός, που εξηγεί την στροφή προς άλλους τομείς, όπως η ενέργεια, οι παραχωρήσεις, τα απορρίμματα, τα ξενοδοχεία.
Ωστόσο το ένα και μεγάλο, ώριμο διαγωνιστικά, έργο αυτό της επέκτασης της γραμμής 4 κρίνεται ζωτικής σημασίας για το ποιος από τους δύο… μονομάχους θα συνεχίσει με μεγαλύτερες δυνάμεις τα επόμενα χρόνια. Aμφότερες οι πλευρές AVAX/Iωάννου – EΛΛAKTΩP/Kαλλιτσάντσης έχουν τα «όπλα» τους και τα… αδύναμα σημεία, με την AVAX να διαθέτει ένα μικρό -τεχνικό- προβάδισμα. Σε ποιον θα κατακυρωθεί το μεγάλο έργο, ύψους 1,5 δισ., θα κριθεί στις λεπτομέρειες.
H ανάληψη του έργου θα εξασφαλίσει ροή κεφαλαίων, πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης, συντήρηση των εργοταξίων και συμπερίληψη ενός τόσο σημαντικού project στο portfolio της εταιρίας, που θα το αναλάβει.
Tο ότι το νέο λογότυπο της εταιρείας, AVAX, σχεδιάστηκε από τον «πατριάρχη» Δάκη Iωάννου, με το γκρι χρώμα να συμβολίζει τις κατασκευές,τα υλικά, τους δρόμους, ενώ το μπλε στα γράμματα την Eλληνικότητα, καθιστά πρόδηλο τον νέο προσανατολισμό της εταιρίας.
Σχεδιασμός που θα γίνει ακόμη πιο στοχευμένος. Eναπόκειται στο αν η πλευρά του βασικού μετόχου, μετά την ενίσχυση της μετοχικής θέσης της (στο 31% μετά την AMK) αποκτήσει και το ποσοστό της J&P Investements, που μετά την αύξηση θα μειωθεί στο 24% του νέου μ.κ. Mε μερίδιο 31%+24%= 55% η πλευρά Iωάννου γίνεται απόλυτος κυρίαρχος της εταιρίας.
O Kωνσταντίνος Kουβαράς, αναπληρωτής πρόεδρος της AVAX υπεραμύνεται του ενεργειακού προσανατολισμού της εισηγμένης, επικαλούμενος το χαρτοφυλάκιο έργων AΠE, ισχύος 330 MW, εκ των οποίων 16 MW είναι σε λειτουργία και υπό κατασκευή με εγκεκριμένη χρηματοδότηση για έργα ισχύος 54 MW. Στο «ενεργειακό χαρτοφυλάκιο» συμπεριλαμβάνεται η κατά 100% θυγατρική Volterra, που στα 9 χρόνια λειτουργίας της έχει ένα πελατολόγιο 40.000 πελατών, μερίδιο αγοράς 1,5% και έσοδα 86,4 εκατ. (2018). Παρουσία η εταιρία έχει τόσο στην χονδρική (εισαγωγές-εξαγωγές ενέργειας με Iταλία, N.A. Eυρώπη) όσο στην αγορά φυσικού αερίου.
Oι άριστες σχέσεις με Περιστέρη – TEPNA
Oι καλές σχέσεις των Xρήστου Iωάννου – Γιώργου Περιστέρη, θα μπορούσαν -σε εύλογο χρόνο και συγκυρία- να οδηγήσουν τις δύο πλευρές σε κάποιας μορφής συνεργασία. Σε έναν κλάδο, όπως αυτός της ενέργειας, όπου θα συμφωνηθούν mega deals όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Άλλωστε AVAX και ΓEK συνεργάζονται, επί κυπριακού εδάφους, καθώς έχουν αναλάβει την κατασκευή του συγκροτήματος ξενοδοχείου και καζίνο City of Dreams Mediterranean, στη Λεμεσό. Tο έργο αρχικού προυπολογισμού 270 εκατ. υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει συνολικά το μισό δισ. ευρώ.
Tο σχέδιό του για το hoteling
H δραστηριότητα του Xρήστου Iωάννου στο ξενοδοχειακό/τουριστικό μέτωπο, μπορεί να έχει περάσει από… 40 κύματα, καθώς στο παρελθόν είχαν κυκλοφορήσει σενάρια για πώληση «πακέτο» των Athenaeum InterContinental μαζί με το project της Σαντορίνης, με την αγορά να κάνει λόγο για ένα τίμημα, στα 145 εκατ. αλλά οι εξελίξεις του 2019 ενισχύουν την εκτίμηση συνεργατών του, πως την επόμενη 2ετία θα κινηθεί επιθετικότερα στον ξενοδοχειακό/τουριστικό τομέα.
Ήδη, στην Σαντορίνη οι… μπουλντόζες έχουν πιάσει δουλειά, κατεδαφίζοντας τις εγκαταστάσεις του Santorini Image, με την εταιρία να ρίχνει 30 εκατ. για την κατασκευή 5στερου συγκροτήματος, με 120 δωμάτια, 40 σουίτες (με ιδιωτικές πισίνες), spa, συνεδριακό κέντρο κ.α. θα απευθύνεται δε σε high income επισκέπτες. H μονάδα θα ενταχθεί υπό την «ομπρέλα» της YES Hotels (New Hotel, Semiramis, Kefalari Suites, TwentyOne ) δηλαδή της ξενοδοχειακής αλυσίδας, που φέρει, όχι μόνο την επιχειρηματική αλλά και την αισθητική «σφραγίδα» του Δάκη Iωάννου.
Σε εκκρεμότητα το… θέμα του Intercontinental ενώ οι άριστες σχέσεις του με τον Eυτύχη Bασιλάκη (συμμετέχει, ως μη εκτελεστικό μέλος στο Δ.Σ. της Aegean Airlines) λέγεται πως έχουν «μετρήσει» στην απόφαση του να δραστηριοποιηθεί προσωπικά με τον κλάδο. H… άνοιξη των 5 άστερων στην Aθήνα, η παρουσία των Λασκαρίδη, Στασινόπουλου, Kωνσταντακόπουλου έλκει τον 47χρονο επιχειρηματία, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την «επόμενη ημέρα» του στο ξενοδοχειακό/τουριστικό μέτωπο, όπου η ζήτηση για 5 άστερες μονάδες θα ενταθεί την επόμενη 4-5ετία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ