Δεν είναι λίγοι οι επαγγελματίες που είτε λόγω των δύσκολων καταστάσεων που πέρασε η χώρα μας την τελευταία δεκαετία, είτε γιατί τους προτάθηκαν πολύ καλές επαγγελματικές προτάσεις χρειάστηκε να μεταναστεύσουν μόνιμα ή για αρκετά χρόνια στο εξωτερικό.
Γράφουν Νίκος Καραμάνος, Χρήστος Οικονόμου*
Και όπως ενδείκνυται πριν από ένα ταξίδι, τσεκάρουμε την λίστα μας:
Εισιτήριο, διαβατήριο και λοιπά έγγραφα Βαλίτσα, κινητό, laptop; Ξεχνάω κάτι;
Κάτι που ξεχνάνε πολλές φορές όσοι φεύγουν ή φοβούνται να ταχτοποιήσουν είναι οι φορολογικές τους υποχρεώσεις στην Ελλάδα.
Πότε πρέπει να τακτοποιήσουμε τις φορολογικές μας υποχρεώσεις;
“Μα σε μία εβδομάδα πετάω, δεν προλαβαίνω…”
Μα δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι την ώρα που φεύγετε, αλλά το επόμενο έτος από αυτό που θα έχετε κατοχυρώσει το δικαίωμα μεταφοράς σας στην ΔΟΥ κατοίκων εξωτερικού. Δηλαδή, κατοχυρώνετε το δικαίωμα όταν μέσα σε ένα έτος (01/01-31/12) έχετε συμπληρώσει τουλάχιστον 183 ημέρες μόνιμης διαμονής και έχετε συνάψει οικονομικούς δεσμούς στο εξωτερικό ( πρόσληψη, έναρξη δραστηριότητας ως επιτηδευματίας ή μέλος εταιρείας κλπ.)
Για ποιον λόγο πρέπει να τακτοποιήσω τις φορολογικές μου υποχρεώσεις στην Ελλάδα;
Επειδή από την ώρα που αποκτούμε ΑΦΜ στην Ελλάδα δηλώνοντας ότι κατοικούμε κάπου εντός της επικράτειας και ας μην έχουμε την υποχρέωση να κάνουμε φορολογικές δηλώσεις θεωρούμαστε φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος. Αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι έχουμε την υποχρέωση να φορολογούμαστε στην Ελλάδα για το παγκόσμιο μας εισόδημα.
Τι θα κερδίσω εάν δηλωθώ κάτοικος εξωτερικού/ Τι θα μου κάνουν εάν δεν δηλωθώ;
Η σωστή ερώτηση είναι: “Τι δεν μπορώ να κάνω εάν δεν δηλωθώ ως κάτοικος εξωτερικού;”
Εάν επί σειρά ετών δεν έχουμε κάνει φορολογικές δηλώσεις ή ακόμα χειρότερα έχουμε κάνει μηδενικές φορολογικές δηλώσεις στην Ελλάδα είναι απολύτως λογικό να μην μπορούμε να μεταφέρουμε διατραπεζικά και να χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα μας στην Ελλάδα, και ας τα έχουμε κερδίσει καθ’ όλα νόμιμα στο εξωτερικό και έχουν φορολογηθεί εκεί, για κάποια αγορά που τυχόν να θέλουμε να κάνουμε (αυτοκίνητο, ακίνητο κλπ) είτε να τα χρησιμοποιήσουμε ως κεφάλαιο για την συμμετοχή μας ως μέλος σε κάποια εταιρεία.
Τι μπορώ να κάνω εάν δεν έχω τακτοποιήσει για αρκετά χρόνια τις φορολογικές μου υποχρεώσεις;
” Ήθελα να έχω ταχτοποιήσει τις υποχρεώσεις μου αλλά με είχαν συμβουλέψει άφησέ τα πράγματα όπως είναι.., τι να κάνω τώρα; Θα επιβαρυνθώ με πολλά πρόστιμά;
Δεν εξαρτάται το ποσό τυχών προστίμων από το πόσα χρόνια έχω να τακτοποιήσω τις υποχρεώσεις μου, αλλά από το πόσες λάθος κινήσεις έχουν γίνει όπως πχ λάθος δηλώσεις που πρέπει να τροποποιηθούν εκπρόθεσμα κλπ.
Δεν πρέπει να σας τρομάζει εάν έχετε αμελήσει για πολλά χρόνια τις φορολογικές σας υποχρεώσεις, αλλά πρέπει να σας τρομάζει η σκέψη του να μην τις ταχτοποιήσετε. Πάντως η αλήθεια είναι ότι είναι προτιμότερο να ταχτοποιείτε τις υποχρεώσεις σας όσο το δυνατόν πιο άμεσα καθώς είναι πολύ πιο εύκολο να συγκεντρώσετε τα απαραίτητα έγγραφα. Έτσι μπορείτε να αποφύγετε άσχημες καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθείτε από τυχόν κενά διαστήματα που μπορεί να δημιουργηθούν σχετικά με την απασχόληση σας ή να προκύψουν από την μετάβαση σας σε κάποια άλλη χώρα.
Πότε πρέπει να ενημερωθώ σχετικά με την αλλαγή της φορολογικής μου κατοικίας;
Το καλύτερο είναι να ενημερωθείτε πριν την μεταφορά σας στο εξωτερικό, επειδή μπορεί να έχετε την δυνατότητα να προγραμματίσετε τις κινήσεις σας με τον πιο επικερδή τρόπο για εσάς με σκοπό την αποφυγή τυχόν φορολόγησης.
Εάν για παράδειγμα μέχρι τον Σεπτέμβριο εργαζόσασταν στην Ελλάδα, και έκτοτε έχετε εισοδήματα από το εξωτερικό, επειδή δεν κατοχυρώνετε το δικαίωμα της μεταφοράς σας για το συγκεκριμένο έτος, θα πρέπει να φορολογηθείτε και τα εισοδήματα του εξωτερικού που έχετε αποκτήσει μέχρι τις 31/12 στην Ελλάδα, τα οποία θα προσμετρηθούν στα Ελληνικά σας εισοδήματα και πιθανόν να προκύψει ποσό φόρου που θα πρέπει να πληρώσετε.
*Ο Νίκος Καραμάνος είναι Οικονομολόγος –Φοροτεχνικός Α’ Τάξης και Founder & CFO στη Athens Financial services. O Χρήστος Οικονόμου είναι φοροτεχνικός της εταιρείας και υπεύθυνος για θέματα κατοίκων εξωτερικού.