Τι έχει στο μυαλό του ο δαιμόνιος επιχειρηματίας για επενδύσεις στην Ελλάδα – το σούπερ μάρκετ και οι άλλοι στόχοι που δεν υλοποιήθηκαν
Κάποιοι άνθρωποι, απλά γεννιούνται διαφορετικοί, με έμφυτα χαρίσματα, τα οποία τους κάνουν να ξεχωρίζουν. Κάτι τέτοιο συνέβη και με τον Στέλιο Χατζηιώαννου, αφού ελάχιστα είναι αυτά που δεν έχει καταφέρει στον επιχειρηματικό του βίο. Μόλις στα 24 χρόνια του, ο γιος του Κύπριου «βασιλιά των τάνκερ» Λουκά Χατζηιωάννου, όταν άλλοι κληρονόμοι έπαιζαν… με τα πλαστικά παπάκια στο αφρόλουτρο, εκείνος έστηνε τη Stelmar, τη δική του εταιρία τάνκερ. Γρήγορα, θα γινόταν ένας αυτοδημιούργητος μεγιστάνας, διάσημος σε όλο τον πλανήτη.
Δεν είχε καν τελειώσει τις σπουδές του στο LSE και το City University όταν «έψησε» τον πατέρα του να… στοιχηματίσει πάνω του 5 εκατ. στερλίνες. Ο Λουκάς Χατζηιωάννου θα πειθόταν και θα γεννιόταν η easyJet και το easyGroup που θα αποδείκνυαν την επιχειρηματική ιδιοφυία του, νεαρού τότε, Στέλιου που είχε το χάρισμα να διαβλέπει τι θέλει η αγορά και να της το δίνει πριν από τους άλλους.
Σήμερα, 28 χρόνια αργότερα, στα 52 του χρόνια, ο Χατζηιωάννου κάνει και πάλι τη διαφορά, μπαίνοντας, μάλλον με μηδενικό ρίσκο, στην αγορά της βιομηχανικής κάνναβης. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με δραστικές και καλά μελετημένες κινήσεις, το easyHemp.gr, το πρώτο ηλεκτρονικό πολυκατάστημα προϊόντων κάνναβης ήδη λειτουργεί και, προφανώς, ο δαιμόνιος επιχειρηματίας στον οποίο η βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ απένειμε τον τίτλο του Sir έχει στο μυαλό του το επόμενο βήμα.
Η κατοχύρωση, λίγο πριν μπει το 2020, των τίτλων “easyBank” και “easyTrapeza” στην Ελλάδα, ίσως να αποδεικνύει πως ο Sir έχει στο πίσω μέρος του πολύστροφου μυαλού του, την προοπτική να μπει στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μέσω μιας fintech…
Σούπερ μάρκετ… αλλιώς
Για τον επιχειρηματία, η δυναμική του οποίου υπολογίζεται περίπου στα 1,57 εκατομμύρια δολάρια, πολλοί ήταν αυτοί που αναρωτιόνταν γιατί δεν επενδύει στην Ελλάδα, μετά από την μάλλον μικρού μεγέθους, σε σχέση με το επίπεδό του, επένδυση στην πλατφόρμα δρομολογίων ακτοπλοϊκών, easyferry, που πρόεκυψε από την επένδυση στην ελληνική startup Ferry- Hopper. Πέραν αυτών, ουδέν, αφού ξέρει από πρώτο χέρι τη δαιδαλώδη ελληνική γραφειοκρατία. Η αλήθεια είναι πως πολλά πέρναγαν από το μυαλό του, αλλά αντίστοιχα πολλοί ήταν αυτοί που τον απέτρεπαν, λέγοντάς του πως «δεν θα περπατήσει».
Όπως έγινε με το easyFoodstore, τα σούπερ μάρκετ που έκαναν ντεμπούτο στο Λονδίνο με τιμές 35-40 λεπτών ανά είδος (την πρώτη μέρα ξεπούλησε σε μόλις 4 ώρες) και τα οποία ο Sir είχε ανακοινώσει πως θα λειτουργούσαν στην Αθήνα. Χώρος για να ξεκινήσει το εγχείρημα υπήρχε, καθώς ο Χατζηιωάννου έχει επενδύσει σε ακίνητα (όπως αυτό της οδού Ευρυπίδου, όπου στεγάζεται το Stelios Philanthropic Foundation), το σούπερ μάρκετ λειτούργησε πειραματικά, αλλά δεν επανήλθε.
«Αθόρυβα», ωστόσο, άνοιξε ένα άλλο σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα. Έστω και διαδικτυακό. Τουλάχιστον δυο χρόνια τώρα, όσα βράβευσε τη startup Hempoil και τον ιδρυτή της, Χρ. Μπότση με το βραβείο καινοτομίας και επιχειρηματικότητας που φέρει το όνομά του, ο Sir Stelios το είχε στο νου του. Η Hempoil, η οποία ειδικεύεται στην καλλιέργεια και την πώληση προϊόντων με βάση τη βιομηχανική κάνναβη, διαθέτει ήδη 14 φυσικά καταστήματα στην Ελλάδα, το θεσμικό πλαίσιο έχει αλλάξει και ο Χατζηιωάννου τη βοηθά να ανοίξει τα φτερά της. Ουσιαστικά, η συμφωνία μεταξύ της HempOil και της easyGroup είναι μια συμφωνία χρήσης του σήματος easy, βάσει του οποίου το easyGroup θα εισπράττει royalties και η Hempoil θα έχει το όπλο ενός πανίσχυρου παγκόσμιου brand.
Το ηλεκτρονικό κατάστημα easy-Hemp.gr που ήδη λειτουργεί, είναι, επί της ουσίας, ένα σούπερ μάρκετ προϊόντων βιομηχανικής κάνναβης. Αντιπροσωπεύει περισσότερες από 30 εταιρίες και πουλάει, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προϊόντα κάνναβης, κυριολεκτικά σε όλους τους τομείς: Από φαρμακευτικά (όπως κάψουλες και υπόθετα), σε καλλυντικά, βρώσιμα (μπισκότα, γλυφιτζούρια κ.α.), έλαια ατμίσματος, σπόρους, τροφές για κατοικίδια, μπλουζάκια, καπέλα, σακίδια, κεριά και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.
Το επόμενο βήμα
Περίεργος χαρακτήρας ο Στέλιος Χατζηιωάννου και δύσκολο να τον προβλέψει κανείς. Eυχάριστος, πρόσχαρος και συζητήσιμος, δεν διακατέχεται από συμπλέγματα επιδειξιομανίας, αλαζονείας, δεν έχει τις «παραξενιές» που θα περίμενες για έναν μεγιστάνα. Είναι ένας ήσυχος οικογενειάρχης, ένας καλός πατέρας και ένας εξίσου καλός σύζυγος μιας καλλονής, της Ιρλανδής Όρλα, η οποία είναι παράλληλα μία δυναμική γυναίκα καριέρας, έχοντας τη θέση του Sales Key Account Manager του ομίλου Boutsen Design.
Ξεκίνησε, πριν καν τελειώσει τις σπουδές του στο LSE και το City University «θυσιάζοντας» την Porsche του για να επενδύσει τα λεφτά από την πώλησή της στη ναυτιλιακή Stelmar που δημιούργησε. Την οποία και θα πούλαγε αργότερα σε ανταγωνιστή του, βγάζοντας το πρώτο του εκατομμύριο, το όχημα για τον κολοσσό που θα έχτιζε η δημιουργία της easyJet.
Mπορεί να κινείται με ένα Smart στο Μονακό, όπου περνά τον περισσότερο χρόνο του ή με τα ΜΜΜ και να έχει αγοράσει το πουκάμισό του από το Waterloo Station, στο Λονδίνο, αλλά ταυτόχρονα έχει ως διεύθυνσή του στην πόλη, το ακριβότερο ξενοδοχείο της βρετανικής πρωτεύουσας. Kαι αν εκεί, είναι ο Sir Stelios, στην Aθήνα είναι απλά ο Στέλιος. Tο Sir, το έβγαλε από τις επαγγελματικές του κάρτες, επειδή όπως έχει πει και ο ίδιος «είναι OK στο Λονδίνο, αλλά στην Eλλάδα θα γέλαγαν με αυτό».
Στην πορεία μέχρι τα 80 εκατομμύρια επιβατών ετησίως της easyjet (εισηγμένη απο το 2000 στον FTSE με κεφαλαιοποίηση που ξεπερνά τα 7 δισ. στερλίνες), σήμερα, ο Sir άφησε την εταιρία να πετάξει με τα «φτερά» της, (αν και η οικογένειά του παραμένει ο μεγαλύτερος μέτοχός της και εισπράττει περίπου ένα τέταρτο του σεντ για το 1% κάθε εισιτηρίου που κόβεται) και ίδρυσε το easygroup.
Kράτησε το brand, κατοχύρωσε περισσότερα από 1000 ονόματα με το πρόθεμα easy και, χρησιμοποιώντας το easyGroup ως επενδυτικό όχημα, λάνσαρε μια σειρά από άλλες επιχειρήσεις low cost σε διάφορους τομείς, dedicated στην προσφορά περισσότερης αξίας σε μικρότερο κόστος στους καταναλωτές.
Aνάμεσα σε αυτές, βρίσκονται οι easyHotel easyBus, easyCar, easyProperty, easyOffice, easyFoodstore, easyCoffee, easyGym, easyStorage και πολλά ακόμα, ενώ εισπράττει χρήματα από το licensee ονομάτων της easy, το easy family of brands (ανάμεσά τους και της easyJet) σε επιχειρήσεις.
Μπορεί τα royalties που εισπράττει από τη χρήση και μόνο των ονομάτων easy να… αρκούν, όμως για τον πολυμήχανο Χατζηιωάννου, τίποτα δεν είναι αρκετό. Άλλωστε, το παραδέχεται και ο ίδιος ότι η επιχειρηματική στασιμότητα δεν είναι στο αίμα του. Ακόμα και αν τον ρωτήσεις τι θα είχε καταφέρει εάν ο πατέρας του δεν είχε «ποντάρει» επάνω του τα εκατομμύριά του, χαμογελά και απαντά ότι «ίσως να είχα ανοίξει ένα σουβλατζίδικο, που θα γινόταν είχα αλυσίδα από σουβλατζίδικα, την οποία θα πούλαγα για να ιδρύσω την easy».
Αυτή η έλλειψη κόμπλεξ, το ανοιχτό μυαλό που έχει, τον έχει βοηθήσει να χτίσει την αυτοκρατορία που έχτισε, από τη μία και να είναι επιχειρηματικά απρόβλεπτος, από την άλλη. Out of the blue, για κάποιους, λανσάρισε στην Ιταλία την easyMoney, μια πλατφόρμα peer to peer που προσφέρει στους επενδυτές υψηλές αποδόσεις (4% ετησίως). Και, αφού έχει ήδη την εμπειρία στο fintech και έχει «ζεσταθεί» επενδυτικά στην Ελλάδα, μένει να δούμε αν θα υπάρξει… easy επέλαση στις ελληνικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες…
ΤΑ EASYHOTEL ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΧΑΜΕΝΕΣ (;) ΜΑΧΕΣ
Όταν τα ξενοδοχεία του, του… έκλεισαν την πόρτα
Πριν από μερικές ημέρες, η αλυσίδα των (40) super low budget ξενοδοχείων easyHotel, τοποθέτησε στη θέση του επικεφαλής τον Francois Bacchetta. Το πρώην στέλεχος της easyJet, μιας ακόμα εταιρίας που έγινε spinoff από τον Στέλιο Χατζηιωάννου, θα οδηγήσει την ξενοδοχειακή αλυσίδα στην μετά Στέλιου εποχή, καθώς ο Ελληνοκύπριος ιδρυτής της (την άνοιξε το 2005) έχασε τη μάχη για τον έλεγχο της εισηγμένης, παρότι διαθέτει ακόμα ένα ποσοστό 28% σε αυτή. Τον Αυγουστο, μια κοινοπραξία με έδρα το Λουξεμβούργο «έκλεψε κάτω από τη μύτη των επενδυτών» τον ξενοδοχειακό βραχίονα της «οικογένειας» easyGroup.
Λουξεμβουργιανή εταιρία διαχείρισης κεφαλαίων (διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 1,5 δισ. ευρώ) των μεγιστάνων Guillaume Poitrinal (της εταιρίας διαχείρισης premier retail assets Unibail -Rodamco-Westfield), Harm Meijer (Ολλανδός χρηματιστής) και Alexandre Aquien (asset manager) ICAMAP έκανε αυτό που είχε διαβλέψει ο Sir Stelios: «Έκλεψε» την αλυσίδα, καταθέτοντας προσφορά εξαγοράς της easyHotel αποτιμώντας την στα 168 εκατομμύρια δολάρια (138,7 εκατομμύρια λίρες) και αύξησε το ποσοστό του πάνω από το 44%. Με αυτό τον τρόπο, το ICAMAP και η Ivanhoe Cambridge απέκτησαν ποσοστό πάνω από 50% και, κατά συνέπεια τον έλεγχο της easyHotel.
O Sir προσπάθησε να εμποδίσει την εξαγορά μέσω αύξησης του μεριδίου του στην easyHotels PLC από το 27,5% σε περίπου 30%. Εις μάτην όμως. Ήταν μια χαμένη μάχη, η οποία ίσως εν πολλοίς να οφείλεται στο δόγμα του ότι είναι σημαντικό το να παραμένει η κάθε εταιρία πιστή στον concept της. Έτσι, δεν διστάζει ακόμα και να ανοίξει… πόλεμο με τα ΔΣ των εταιριών που ίδρυσε, εάν διαπιστώνει παρεκκλίσεις από τη φιλοσοφία.
Για παράδειγμα, προ ετών, μπλόκαρε τα bonus διευθυντικών στελεχών της easyHotel, επειδή θα έκαναν κακό στα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρίας, αυξάνονταν δυσθεώρητα και είχαν μια μεγάλη αντίθεση.
Κάτι παρόμοιο, έγινε με τους διευθυντές άλλων εταιριών στις οποίες διαθέτει πλειοψηφικό μερίδιο, όπως στην easyJet και τη Fastjet, τον low-cost αφρικανικό αερομεταφορέα.
H MIKPOTEPH AΔEΛΦH, KΛEΛIA KAI O MEΓAΛYTEPOΣ, ΠOΛYΣ
H παρακαταθήκη του πατέρα του Λουκά, ο Πόλυς και η Kλέλια
Όταν η οικογένεια του Λουκά και της Νέδης Χατζηιωάννου καθόταν στο τραπέζι για φαγητό, στον Πεδουλά της Κύπρου, τα τρία παιδιά της, ο Πόλυς, ο Στέλιος και η μικρότερη όλων, κόρη, Κλέλια, έπαιρναν μαθήματα ζωής. Άκουγαν τον πατέρα τους να συζητά για τον σκληρό κόσμο των business, συζητούσαν για τα τάνκερ και τα deals, αλλά και για τον κόσμο που υποφέρει.
Ο Λουκάς Χατζηωιάννου ήξερε ότι τα παιδιά του είχαν στο DNA τους την επιτυχία και, γι’ αυτό, μαζί με τη Νέδη, φρόντισαν να τα μεγαλώσουν συμπονετικούς, εργατικούς και δραστήριους ανθρώπους. Και, όπως αποδεικνύεται, έκαναν καλή δουλειά. Εάν ο Στέλιος Χατζηιώαννου είναι διάσημος για το easyGroup, ο Πόλυς δεν πάει πίσω. Εκτός από τις μετοχές του στην easy, συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση στη ναυτιλία.
Ο, παντρεμένος με τη Ρόζμαρι και πατέρας της Εριέττας και Λιλιάνας, Πόλυς Χατζηιωάννου, είναι ιδιοκτήτης της Polyar Tankers, με στόλο περίπου 25 δεξαμενοπλοίων, αλλά και της Safe Bulkers που είναι εισηγμένη στη μεγαλύτερη χρηματαγορά του κόσμου, τη Wall Street και θεωρείται από τις πρωτοπόρους στην εφαρμογή «πράσινων» συστημάτων φιλτραρίσματος των καυσαερίων των πλοίων της. Κάπως έτσι, η περιουσία του υπολογίζεται στα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια…
Η δε Κλέλια Χατζηιωάννου, έχει καταφέρει να ξεπεράσει τα δύο αδέρφια της σε έναν άλλο τομέα. Τι κι αν ο Στέλιος βοηθά νέους επιχειρηματίες, απόρους και μετέχει στο Giving Pledge; Η «πριγκίπισσα των τάνκερ» είναι, γνωστή όχι ως μια ακόμα κοσμική, αλλά μια «πριγκίπισσα» της προσφοράς. Πολύ πριν αποκτήσει τα δικά της δύο παιδιά, την Αννούλα και τον Λουκά, η κ. Xατζηιωάννου είχε γίνει «μητέρα» για αναρίθμητα παιδιά, είχε βοηθήσει οικονομικά οικογένειες, πληγέντες, ανήμπορους, μέσω του ιδρύματός της, αλλά και αθόρυβα, ιδιωτικά.
Ίσως και να την είχε πληγώσει το γεγονός ότι όσο αυτή εργαζόταν για να απαλύνει τον πόνο στον κόσμο, πολλοί την ήξεραν λόγω της (17χρονης) διαμάχης με τον πρώην σύζυγό της, Γιάννη Φράγκο για τα 49 εκατομμύρια δολάρια που είχε εκχωρήσει ο πατέρας της στον πρώην γαμπρό του, με την Kλέλια να αξιώνει την επιστροφή τους και αυτόν να κάνει λόγο για «προίκα», τις φήμες για τον δεσμό με τον πρίγκιπα Aλβέρτο του Mονακό και τη συχνή παρουσία της στα κοσμικά σαλόνια. Και αυτό, για την κόρη του ανθρώπου που τη μεγάλωσε με τα παρακάτω λόγια, ήταν μάλλον αδικία: «Kι αν το προηγούμενο βράδυ είστε με τον βασιλιά, ή με τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου, ποτέ να μη γυρνάτε την πλάτη σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Nα προσφέρετε πάντα»…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
