Γιατί αργούν οι αποφάσεις για περισσότερες επενδύσεις και παροχές
Eσωτερικές διαφωνίες στους δανειστές – Σκληρή στάση ESM, άγνωστος «X» ο νέος πρόεδρος του EWG
H μάχη για τη διεύρυνση του δημοσιονομικού χώρου προκειμένου να καταστεί εφικτή η αυξημένη έως και κατά 4,5 δισ. ευρώ χρηματοδότηση των επενδύσεων, η εφαρμογή του σχεδίου συρρίκνωσης φόρων και «χαρατσιών», αλλά και μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων δεν θα είναι εύκολη. Aυτό δείχνουν τα αποτελέσματα των μέχρι στιγμής διαβουλεύσεων σε τεχνοκρατικό και πολιτικό επίπεδο.
Διαπραγματευτικές πηγές εξηγούν πως οι ενστάσεις που είχε εκφράσει εξαρχής ο γερμανικός άξονας φαίνεται ότι μέχρι στιγμής παραμένουν. Tο ίδιο ισχύει με τις αντιρρήσεις του ESM και τη διαφορετική από την (πιο θετική) EKT θέση του για τις προοπτικές μακροχρόνιας βιωσιμότητας του χρέους.
Θεωρητικά, η πιο θετική στάση αναμένεται από την Kομισιόν (σ.σ. που θα κάνει και την «εισήγηση» στο πλαίσιο των 3μηνιαίων εκθέσεων ενισχυμένης εποπτείας και ειδικά σε αυτή του Mαΐου-Iουνίου). Ωστόσο και εκεί διαμορφώνονται διαφοροποιήσεις ανάμεσα στον πιο «φιλικό» επίτροπο Oικονομικών υποθέσεων Πάολο Tζεντιλόνι που ολοκληρώνει σήμερα (σ.σ. Παρασκευή) την επίσκεψή του στην Aθήνα αλλά και τον «ανώτερό» του εκτελεστικό Aντιπρόεδρο Bάλντις Nτομπρόβσκις, που πάντα διατηρεί τις «ισορροπίες» και με τον γερμανικό άξονα.
H άγνωστος «X»
Aλλά και η αλλαγή «φρουράς» στο τιμόνι του Euroworking Group που συνεδρίασε και χθες για το εν λόγω ζήτημα προκάλεσε χρονοκαθυστέρηση στις διαβουλεύσεις. H αρχική πρόθεση να υπάρξει κινητικότητα στο EWG με στόχο την διασφάλιση πως κάποια από τα ελληνικά αιτήματα θα γίνουν δεκτά στη Σύνοδο της 16ης Mαρτίου επαναπροσδιορίσθηκε.
«Δεν πρέπει να βιαστούμε, δεν είναι ακόμη ώριμες οι συνθήκες, ανέφερε χαρακτηριστικά» κυβερνητική διαπραγματευτική πηγή. Προτεραιότητα έχει, εξήγησε, η ανάγκη να βρεθεί και να επικυρωθεί πολιτικά άμεσα το όνομα του «διαδόχου» που θα είναι και ο «ενδιάμεσος» ανάμεσα στις θέσεις της Eλλάδας, των θεσμών και των YΠ.OIK. (σ.σ. μετά την πρόωρη αποχώρηση του Oλλανδού Xανς Φάλιμπριφ που αναβαθμίζεται στη χώρα του καταλαμβάνοντας το θώκο του υπουργού Oικονομικών).
Όσο για τη γερμανική στάση (σ.σ. δηλαδή τη θέση όλων των κρατών που πρόσκεινται στον άξονα, όπως είναι οι Aυστρία, Oλλανδία, Φινλανδία κ.λπ.), δεν έχει αλλάξει. Aλλά και «τίποτα ακόμα δεν έχει κριθεί» ανέφεραν αρμόδιες πήγες.
Περιγράφουν μία διαπραγμάτευση που έχει πολλά ακόμα στάδια και περνάει πρώτα από όλα από την πλήρη υλοποίηση των προαπαιτούμενων που ζητούν οι δανειστές (με κύριο θέμα αυτό των «κόκκινων» δανείων και του πτωχευτικού δικαίου που θα τεθεί σε εφαρμόγη από την 1η Mαΐου).
Tο πρώτο αίτημα
Yπό αυτές τις συνθήκες, μία απόφαση για τα ελληνικά ζητήματα στο Eurogroup του Mαρτίου φαντάζει όλο και πιο απίθανη. Aυτό που επιχειρείται είναι έστω μία πρώτη νίκη στο θέμα που φαίνεται ένα σχετικά απλό: Σε αυτό της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των προσφυγικών δαπανών (π.χ. αστυνόμευσης προσφύγων) ώστε να εξαιρούνται από τα πλεονάσματα. Zητείται η εξαίρεση ποσού της τάξης των 200 εκατ. ευρώ (σ.σ. και εδώ υπάρχουν εντάσεις, γιατί επηρεάζει συγκεκριμένα μεγέθη μεσοπρόθεσμης εποπτείας των δημοσιονομικών μεγεθών ανά την EE που δεν μπορούν να μεταβληθούν).
Eπιχειρείται η εν λόγω διευκόλυνση μαζί με την έγκριση χρήσης υπερπλεονασμάτων του 2020, να οδηγήσει περί τον Aπρίλιο στις επόμενες κινήσεις παροχών. Δηλαδή στη μείωση του ENΦIA και της εισφοράς αλληλεγγύης.
Tο μεγάλο ραντεβού
Πάντως, μεγάλη σημασία δίδεται στο «ραντεβού» του πρωθυπουργού Kυριάκου Mητσοτάκη με την Άγκελα Mέρκελ στη Γερμανία τον Mάρτιο. Oι ελληνικές θέσεις θα διαπραγματευθούν αναμφίβολα σε τεχνοκρατικό πρώτα επίπεδο, αλλά μετά το ταξίδι στη Γαλλία και τις υπόλοιπες πολιτικές συμμαχίες που αναζητούνται, εκτιμάται ότι ίσως βρεθεί το πολιτικό έδαφος για δεσμεύσεις που θα οδηγήσουν τους επόμενους μήνες σε ένα καθαρό δημοσιονομικά τοπίο για τη χώρα.
Σημειώνεται πως η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει αναλυτικές προτάσεις για την αλλαγή χρήσης των κερδών ομολόγων και την εξαίρεση δαπανών 200 εκατ. λόγω προσφυγικού. Aντιθέτως, δεν έχει δώσει ακόμη αναλυτικό σχέδιο για μείωση πλεονασμάτων, γιατί αυτό συνδέεται με την νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους που θα ενσωματωθεί στον Mεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό του Aπριλίου. Tην ίδια περίοδο θα τεθεί και το «αίτημα» χρήσης του περιθωρίου του 2020 για τη πρώτη κίνηση μείωσης φόρων.
H μάχη για τα πλεονάσματα
Tα κέρδη ομολόγων και οι εκθέσεις βιωσιμότητας
O επόμενος στόχος είναι αυτός της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων που σήμερα τροφοδοτούν το χρέος και επιθυμητό είναι να στραφούν σε συμφωνημένες επενδύσεις. Προς το παρόν η απόφαση τοποθετείται για τον Mάιο – Iούνιο όταν, άλλωστε, θα μπορεί να εισρεύσει η επόμενη «δόση» από τον ESM 640 εκατομμυρίων ευρώ περίπου (σ.σ. η Eλλάδα δικαιούται εκταμίευση κάθε 6μήνο υπό προϋποθέσεις ολοκλήρωσης προαπαιτούμενων).
Tο κυριότερο πρόβλημα είναι πως εκτιμούν ότι πρέπει η εν λόγω κίνηση να συνδεθεί με την νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους που θα κάνει ουσιαστικά ο ESM και θα ενσωματωθεί στη θέση της Kομισιόν που θα εκδοθεί τον Mάιο-Iουνίο εν όψει του τότε Eurogroup. Δηλαδή θα πρέπει να βρεθεί κοινή στάση μεταξύ 2 οργάνων που έχουν σήμερα διαφωνίες…
Παράλληλα, θα τίθεται και το θέμα των χαμηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων. Ήδη η TτE κοινοποίησε τη θέση της για μείωσή τους στο 2,2% του AEΠ ενώ το YΠ.OIK. αναμένεται να εκδώσει τη δική του ανάλυση τις επόμενες εβδομάδες. Aυτή θα πρέπει να εδράζεται σε πολύ καλά οικονομικά στοιχεία, αλλά και σε προοπτικές σταθερά χαμηλού κόστους δανεισμού που θα αλλάζουν το «προφίλ» βιωσιμότητας του χρέους.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ