Η κατάρρευση της Wall Street και των άλλων Χρηματιστηρίων έχει μόλις αρχίσει;
«Εάν δραστηριοποιείσαι πολύ καιρό, βλέπεις τα πάντα στις αγορές. Και μου πήρε 89 χρόνια να ζήσω αυτή την εμπειρία και οι αγορές, εάν πρέπει να είσαι ανοιχτός κάθε δευτερόλεπτο, αντιδρούν πολύ έντονα στις εξελίξεις». Με αυτά τα λόγια, ο συνήθως ψύχραιμος και χαμογελαστός «Μάντης της Όμαχα», Warren Buffett, περιγράφει το πόσο πρωτόγνωρα είναι αυτά που ζούμε, με τα επαναλαμβανόμενα sell off στη Wall Street και τις άλλες αγορές. Και, αν τα λέει αυτά ο κορυφαίος επενδυτής του κόσμου, ιδιοκτήτης της Berkshire Hathaway, με τη ρευστότητα των 128 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καταλαβαίνει κανείς πόσο άσχημο είναι το κλίμα.
«Διπλή γροθιά». Έτσι περιγράφει ο Buffett το σοκ που έχουν υποστεί οι αγορές, οδηγούμενες σε κατάρρευση. Από τη μία, είναι η ραγδαία εξάπλωση του κορωνοϊου και από την άλλη, η πτώση του πετρελαίου. Οι επενδυτές έχουν ήδη κάνει πίσω, μπαίνοντας σε mode υστερίας, οι εταιρίες προειδοποιούν για δραματική μείωση στα έσοδα και τις πωλήσεις τους, οι κεντρικές αρχές λαμβάνουν μέτρα ταχύτατα, οι αναλυτές προβλέπουν επιστροφή των καλών νέων από το 2021. Τη Δευτέρα, στην Αυστραλία χάθηκαν 253 δισεκατ. δολάρια, στις ΗΠΑ, οι πέντε μεγαλύτερες tech firms (Apple, Microsoft, Facebook, Alphabet) έχασαν 321,6 δισ. σε 24 ώρες. Είναι αυτό το τέλος;
Η πτώση
Ο Buffett ξέρει ότι αν υπάρχει «κάτι» που είναι πιο ευαίσθητο από τους επενδυτές, τίποτα δεν είναι πιο εύκολο από το να πανικοβληθούν οι επενδυτές και να «ξεφορτώνουν» τις τοποθετήσεις τους μαζικά. Κάτι που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες, παρά τις προσπάθειες των αρχών να τους συγκρατήσουν. Τη Δευτέρα, η αγορά η οποία αποτελεί «οδηγό», τίνι τρόπω για τις υπόλοιπες του πλανήτη, παρακολουθούσε ανήμπορη τον Dow Jones να χάνει περισότερες από 2.000 μονάδες-μέχρι τη διακοπή της συνεδρίασης για να «ηρεμήσουν» οι επενδυτές. Η Τρίτη, ήταν μέρα ανάκτησης μέρους του χαμένου εδάφους, αλλά την Τετάρτη, οι επενδυτές, επιδόθηκαν σε ένα νέο sell off. Με τον Dow να χάνει 1.000 μονάδες, το φαινόμενο γενικεύθηκε και εξελίχθηκε σε πανικό, μετά από την κήρυξη της πανδημίας από τον Π.Ο.Υ. Tην Πέμπτη, μετά την κατάρρευση της Tετάρτης, οι επενδυτές επιδόθηκαν σε νέο sell off, ακόμα και μετά το 15λεπτο cooldown, απογοητευμένοι απο τ·α μέτρα Trump (σχετ. ρεπορτάζ στη σελ. 43). Oμοίως, η μη δράση της EKT ώθησε σε ιστορικά χαμηλά τον ευρωτραπεζικό δείκτη με τον Stoxxbox να χάνει 10%.
Το ίδιο σκηνικό, μετά από τη «Μαύρη Δευτέρα», στην οποία η Wall Street έκλεισε με τις μεγαλύτερες απώλειες από το 2008 και στα υπόλοιπα χρηματιστήρια, που ζουν «ημέρες δίδυμων πύργων και Lehman Brothers». Χωρίς υπερβολή: Ο Vix, ο δείκτης φόβου της Wall Street έπεσε στο χαμηλότερο σημείο από το 2008, με traders να σχολιάζουν πως «όλοι υποθέτουν ότι τα πράγματα θα χειροτερεύσουν, πριν καλυτερεύσουν». Ο Dax της Φρανκφούρτης (ο οποίος από τις αρχές του έτους έχει χάσει 19,81% της αξίας του), τη Δευτέρα έχασε 7,94%, στις 10.625,02 μονάδες, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Στο Παρίσι, ο CAC 40 υποχώρησε στις 4.707,91 μονάδες, μειωμένος κατά 8,39%, στη χειρότερη συνεδρίαση από το 2008. Το Λονδίνο έκλεισε με πτώση, κατά 7,69%. Δύο ημέρες αργότερα, τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα. Στην Ασία, ο MSCI Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας υποχωρούσε κατά 0,3%, ο δείκτης Nikkei του Τόκιο κατέγραφε πτώση 2% στις 19.468 μονάδες.
Οι αναλυτές
Με τις αγορές να καταρρέουν, οι αναλυτές εμφανίζονται μάλλον απαισιόδοξοι, όσο συνεχίζεται ο εφιάλτης του κορωνοϊού. Ο επικεφαλής equity strategist της Goldman Sachs, David Kostin, λέει πως ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα, καθώς θεωρεί πως οι επενδυτές θα συνεχίσουν να «τιμωρούν» τις μετοχές λόγω κορωνοϊού. Σε αυτά, προσθέστε και τις περικοπές των προβλέψεων για τα κέρδη των περισσότερων εισηγμένων, μαζί με τις προβλέψεις για γύρισμα οικονομιών σε ύφεση -που είναι ο νούμερο ένα παράγοντας για το volatility των αγορών.
Ο Kostin, σε επιστολή του προς τους επενδυτές, γράφει ότι η ιστορική πτώση των επιτοκίων είναι αδύνατο να σταματήσει μια κατάρρευση στα κέρδη του δεύτερου και τρίτου τριμήνου, συμβουλεύοντας τους πελάτες να κατευθύνουν τις επενδύσεις τους προς εταιρίες με σταθερή κερδοφορία και ισχυρούς ισολογισμούς.
«Μετά από 11 χρόνια (…) πιστεύουμε ότι η bull market του S&P 500 θα τελειώσει σύντομα. Οι επενδυτές περικόπτουν τις τοποθετήσεις τους σε μετοχές αυτές τις εβδομάδες, όχι όμως σε επίπεδα άλλων μεγάλων διορθώσεων αυτού του κύκλου». Ο Kostin περιέκοψε την πρόβλεψή του για τον δείκτη στις 2.450 μονάδες, γεγονός που σημαίνει ότι βλέπει την αγορά να πέφτει άλλο 15%, σε επίπεδα κοντινά με τον «μαύρο» Δεκέμβριο του 2018.
«XAΣTOYKIA» ΣTO XA
Oι παράγοντες πίεσης της Λ. Aθηνών
Μπορεί να γίνονται φιλότιμες προσπάθειες αποσύνδεσης από τον υπόλοιπο πλανήτη, όμως όταν όλες οι αγορές βουλιάζουν, το Χρηματιστήριο Αθηνών δεν μπορεί παρά να ακολουθεί. Ιδιαίτερα όταν οι παράγοντες πίεσης που τριβελίζουν το μυαλό των επενδυτών, δεν περιορίζονται μόνο στον κορωνοϊό. Την Τετάρτη, μετά από ένα ισχυρό rebound που ακολούθησε της «μαύρης Δευτέρας», η λεωφόρος Αθηνών βίωσε μια νέα βύθιση στη ζώνη των 600 μονάδων, καθώς δέχτηκε ένα ακόμη ισχυρό χτύπημα από τους πωλητές σε όλο σχεδόν το ταμπλό του, ακολουθώντας την ανησυχία για την κρίση του κορωνοϊού που έχει αναδυθεί παγκοσμίως.
Από το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, οπότε και άρχισε η πτώση, το ΧΑ έχει απωλέσει περίπου 20 δισ. ευρώ από την κεφαλαιοποίησή του και το μέλλον δεν προδιαγράφεται ιδιαίτερα ευοίωνο, αφού τα ελληνικά και ξένα χαρτοφυλάκια καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα ζοφερό περιβάλλον. Πέραν του κορωνοϊού, η χώρα είναι εκτεθειμένη στο γεωπολιτικό ρίσκο, που καταδεικνύεται από το μεταναστευτικό και τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, τόσο στον Έβρο, όσο και στον Αιγαίο. Ακόμα και η ανησυχία για τη μη επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της κυβέρνησης, προστίθεται στο γενικότερα «στραβό» κλίμα που κατευθύνει το Χ.Α…
ΕΚΠΛΗΞΗ: Η NETFLIX ΚΑΙ ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΡΑΛΛΥ
Οι κερδισμένοι από το «αιματοκύλισμα» και γιατί ο χρυσός είναι ευάλωτος
Στις κρίσεις, όταν οι μετοχές καταρρέουν, οι επενδυτές συνήθως αναζητούν την ασφάλεια των safe haven assets, του χρυσού, του γεν και των ομολόγων. Αλλά επειδή οι κανόνες υπάρχουν για να σπάνε, αυτή η κρίση δεν φαίνεται ίδια με τις άλλες, με κάποιους να βγαίνουν κερδισμένους από το «αιματοκύλισμα», όπως χαρακτηρίζεται η bear market της Wall Street και τους αναλυτές να διαφωνούν για την πορεία του χρυσού. Το Forbes λέει ότι «η καλύτερη εποχή για να αγοράσεις χρυσό είναι τώρα», καθώς καταγράφει άνοδο 10% από τις αρχές του έτους και αναμένει άνοδο ως και άνω των 1.750 δολαρίων την ουγγιά (από 1.661, σήμερα), καθώς οι νομισματικές αρχές δεν μπορούν να ηρεμήσουν τις αγορές.
Όμως ο Geor-gette Boele, αναλυτής για πολύτιμα μέταλλα στην ABN AMRO, αμφισβητεί το ρόλο του χρυσού ως safe-haven as-sets, προβλέποντας χαμηλότερες τιμές φέτος για τα πολύτιμα μέταλλα. Εξηγεί πως, όπως στην κρίση του 2008, ο χρυσός έχασε 20%, έτσι και τώρα, η αδύναμη ανάπτυξη διεθνώς θα μειώσει τη ζήτηση για κοσμήματα και οι επενδυτές θα προτιμήσουν το δολάριο ως safe haven.
Στις «εκπλήξεις» η μετοχή της Netflix, η οποία αντιστέκεται στο bearish περιβάλλον, καθώς πολλοί θεωρούν πως θα επωφεληθεί από τις καραντίνες και θα κερδίσει περισσότερους συνδρομητές, αν και πολλοί αναλυτές διαφωνούν .
Στους «κερδισμένους», οι εταιρίες Modena και Gilead Sciences, τις οποίες οι επενδυτές έχουν αρχίσει να «λοκάρουν» ως τις εταιρίες βιοτεχνολογίας που έχουν στα χέρια τους το φάρμακο του κορωνοϊού. Ο αναλυτής της Oppenheimer, Hartaj Singh, θεωρεί ότι αν η Gilead λανσάρει το χάπι κατά του ιού, η κεφαλαιοποίησή της θα εκτοξευθεί στα 115 δισεκατ. δολάρια, από 92, σήμερα. Η μετοχή της, πάντως, έχει εκτοξευθεί από τα 63, ως και άνω των 80 δολαρίων, από τις 20 Φεβρουαρίου…
POWER GAMES ΜΕΤΑΞΥ ΡΩΣΙΑΣ – ΣΑΟΥΔΙΚΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ
Μεταβλητότητα προκαλεί ο ο «πόλεμος» του πετρελαίου
Καιρό τώρα, η Μόσχα έβλεπε ότι οι Αμερικανικές εξαγωγές πετρελαίου, οι οποίες ευνοούνταν από τις χαμηλές τιμές που φέρνει η περικοπή παραγωγής, έπλητταν τις δικές της αγορές σε Ευρώπη και Ασία. Γνωρίζοντας τη διστακτικότητα της Wall Street να επενδύσει στον τομέα του σχιστολιθικού πετρελαίου και βλέποντας την αναστάτωση στις αγορές από τον κορωνοϊό, αποφάσισε να «χτυπήσει». Αρνούμενη να περικόψει την παραγωγή της, οδήγησε τη «συμμαχία» του OPEC+ σε κατάρρευση. Απώτερος στόχος είναι η πρόκληση βαριών απωλειών στις αμερικανικές πετρελαϊκές και η υπονόμευση της ενεργειακής αυτονομίας των ΗΠΑ, μέσω της αναγκαστικής διακοπής αύξησης της παραγωγής εκεί, λόγω της βουτιάς του αργού. Ο ηγέτης του OPEC, ωστόσο, η Σαουδική Αραβία, δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.
Σε ένα power game, το Ριάντ μπήκε σε έναν πόλεμο, όχι μόνο τιμών, αλλά και όγκου με τη Μόσχα. Η Saudi Aramco ανακοίνωσε ότι θα ενισχύσει την τροφοδοσία αργού, φτάνοντας στα 12,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον Απρίλιο, από 9,8 εκατ. bpd σήμερα, κορυφώνοντας τον πόλεμο. Οι τιμές έχουν καταρρεύσει κατά 30% και η λογική της Σαουδικής Αραβίας είναι πως με την αύξηση της δικής της παραγωγής, η Μόσχα θα βιώσει ό,τι επεδίωκε για την Ουάσινγκτον. Ο Olivier Jakob της Petromatrix εξηγεί ότι η Σαουδική Αραβία ακολουθεί μια στρατηγική «σοκ και δέος», για να αποδείξει ότι έχει την ικανότητα να αυξήσει την προσφορά γρηγορότερα από οποιονδήποτε άλλο παραγωγό, διαταρράσοντας την αγορά πετρελαίου. Το Κρεμλίνο απαντά ότι έχει επαρκή ρευστότητα για να καλύψει για ένα διάστημα 6-10 ετών, τις απώλειες εσόδων που θα υπάρξουν στην περίπτωση που η τιμή του πετρελαίου πέσει στα 25-30 δολάρια το βαρέλι.
Όμως οι προβλέψεις δεν λένε αυτό ακριβώς. Με το Brent στα 35,95 δολάρια και το WTI στα 32,86, η Goldman Sachs μειώνει την πρόβλεψη για το αργό στα 30 δολάρια/βαρέλι, με πιθανή πτώση των τιμών κοντά στα 20 δολάρια/βαρέλι, το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του 2020.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ