Δέκα ευρωπαϊκές χώρες έχουν εκδηλώσει έως σήμερα ενδιαφέρον να μετεγκαταστήσουν ασυνόδευτους ανήλικους από την Ελλάδα, με την πρώτη μεταφορά να αφορά σε έντεκα παιδιά στο Λουξεμβούργο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες.
Εκτός από το Λουξεμβούργο, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει η Γερμανία για 350 παιδιά, η Γαλλία για περίπου 300, η Βουλγαρία για 50, η Ιρλανδία για 36 και η Λιθουανία για δύο. Η Φινλανδία έχει ανακοινώσει ότι θα μετεγκαταστήσει 175 παιδιά από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία και τη Μάλτα, χωρίς ωστόσο να έχει καθορίσει τον ακριβή αριθμό που θα πάρει από κάθε χώρα. Επίσης, η Κροατία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να πάρουν ασυνόδευτα παιδιά στις χώρες τους, χωρίς ωστόσο να έχουν δηλώσει συγκεκριμένο αριθμό.
Στην πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, έκανε λόγο για μετεγκατάσταση 1.600 παιδιών από την Ελλάδα σε οκτώ κράτη μέλη. Ωστόσο με την προσθήκη των επιπλέον κρατών δεν είναι γνωστό ποιος θα είναι τελικά ο συνολικός αριθμός των μετεγκαταστάσεων.
Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου εξηγούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι κάθε χώρα έχει θέσει συγκεκριμένα κριτήρια για τις μετεγκαταστάσεις, όπως για τις εθνικότητες, το φύλο ή τις ηλικίες που θα δεχθεί. Τα παιδιά θα προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα νησιά, ενώ θα γίνουν δεκτά και κάποια που ζουν στην ενδοχώρα. Σε λίγες περιπτώσεις οι χώρες είναι θετικές στο να μετεγκαταστήσουν και παιδιά με προβλήματα υγείας, που συνοδεύονται από τις οικογένειές τους.
Πάντως, ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Γιώργος Κουμουτσάκος, στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις 27 Μαρτίου, είχε επισημάνει ότι «θα θέλαμε να δούμε τις προθέσεις όλων των κρατών μελών το προσεχές διάστημα. Τους ενθαρρύνουμε, μάλιστα, να σκεφτούν όλα τα παιδιά ως ίσα, χωρίς περιορισμούς βάσει εθνικότητας ή ηλικίας, έως 18 ετών».
Σε αυτή τη φάση γίνονται συζητήσεις μεταξύ εκπροσώπων των ενδιαφερόμενων χωρών, του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και διεθνών οργανισμών για να καθοριστούν διαδικαστικά ζητήματα και να επιλυθούν τυχόν προβλήματα. Οι ίδιοι κύκλοι του υπουργείου υπογραμμίζουν ότι είναι επιθυμία και της ελληνικής πλευράς και των άλλων χωρών να κινηθεί η διαδικασία όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, ωστόσο υπάρχουν περαιτέρω δυσκολίες λόγω της πανδημίας, καθώς αρκετές πτήσεις έχουν «παγώσει», ενώ και οι πρεσβείες υπολειτουργούν.
Από τις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας δεν αποκλείεται να επηρεαστεί και η διοργάνωση της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τους Ασυνόδευτους Ανήλικους, που προετοιμάζει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, με πρωτοβουλία του αναπληρωτή υπουργού Γιώργου Κουμουτσάκου, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Υποστήριξης για το ‘Ασυλο, τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τη UNICEF. Η διοργάνωση είχε ανακοινωθεί ότι θα γίνει τον ερχόμενο Μάιο, ωστόσο εξετάζεται η μετάθεσή της για αργότερα, ενώ είναι ανοιχτό και το ενδεχόμενο να διεξαχθεί με τηλεδιάσκεψη.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στις 15 Μαρτίου 2020 ο εκτιμώμενος αριθμός ασυνόδευτων ανήλικων στην Ελλάδα ήταν 5.232. Από αυτούς οι 1.293 βρίσκονταν σε δομές φιλοξενίας, οι 128 σε διαμερίσματα υποστηριζόμενης διαβίωσης, οι 317 σε ξενοδοχεία, οι 267 σε ασφαλείς ζώνες ανοιχτών κέντρων φιλοξενίας, οι 1.654 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, οι 74 σε κέντρα επείγουσας φιλοξενίας (από τους οποίους οι 40 σε διαδικασία μεταφοράς), οι 153 σε ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας και οι 272 σε προστατευτική φύλαξη. Τέλος, 1.074 ασυνόδευτοι βρίσκονταν σε άτυπες ή επισφαλείς συνθήκες στέγασης.
