Αν και είναι αναμφισβήτητο το γεγονός ότι η φύση επωφελήθηκε από το παγκόσμιο lockdown λόγω της πανδημίας COVID-19, από την άλλη, έχει πλέον δημιουργηθει μια άλλη απειλή για τους ωκεανούς μας – με τη μορφή απορριπτομένων πλαστικών μασκών και γαντιών ιατρικής προστασίας μιας χρήσης.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γεμίσει με εικόνες από πεταμένα γάντια που κείτονται σε δρόμους και χώρους στάθμευσης σε όλο τον κόσμο, τα οποία βρίσκουν το δρόμο ώστε να καταλήξουν μέσω πλωτών οδών προς τους ωκεανούς μας σε όλο τον κόσμο.
Με τα ανοιχτά χρώματα τους και την απαλή κατασκευή τους, μπορούν εύκολα να εκληφθούν ως τρόφιμα από χελώνες, θαλασσοπούλια και άλλα θαλάσσια ζώα. Κι εκτός αυτού, πολλές περιέχουν υλικά που δεν ανακυκλώνονται και δεν είναι βιοαποικοδομήσιμα – οι χειρουργικές μάσκες, για παράδειγμα, κατασκευάζονται χρησιμοποιώντας μη υφασμάτινα υλικά, συμπεριλαμβανομένων πλαστικών όπως το πολυπροπυλένιο.
Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, λίγα ναυτικά μίλια έξω από το Χονγκ Κονγκ ο Γκάρι Στόουκς από την περιβαλλοντική οργάνωση OceansAsia βρήκε περίπου 100 χρησιμοποιημένες μάσκες. «Ποτέ δεν έχουμε βρει τόσες πολλές πεταμένες μάσκες σε ένα τόσο απομονωμένο μέρος» λέει ο Γκάρι Στόουκς. Εικάζει πως οι μάσκες πετάχτηκαν κάπου από την Κίνα ή το Χονγκ Κονγκ. «Όταν τις βρήκαμε ήταν μόλις έξι μέχρι οχτώ εβδομάδες που είχαν αρχίσει οι άνθρωποι να φοράνε μάσκες» λέει.
«Ο τρόπος που βλέπω αυτές τις μάσκες σε σχέση με το περιβάλλον είναι μια ακόμη παράμετρος στην ολοένα αυξανόμενη κρίση θαλάσσιων απορριμάτων που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί μας», ανέφερε. «Περιμένω να ακούσω την πρώτη νεκροψία που βρίσκει μάσκες μέσα σε ένα νεκρό θαλάσσιο ζώο – δεν είναι θέμα το αν θα γίνει, αλλά πότε», πρόσθεσε.
Η χρήση μάσκας όσο περνάει ο καιρός γίνεται απαραίτητη όχι μόνο για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό αλλά και για τον κόσμο. Ωστόσο περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν πως ελλοχεύουν μεγάλοι κίνδυνοι για το περιβάλλον και τα ζώα. «Όταν πετούν τα διάφορα είδη προστασίας στους δρόμους και βρέξει μετά όλα αυτά καταλήγουν στη θάλασσα» δηλώνει η Αναστασία Μήλιου, Διευθύντρια Έρευνας στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» και συμπληρώνει πως η διαχείριση των απορριμμάτων στην Ελλάδα ήταν ούτως ή άλλως προβληματική.
Το σίγουρο είναι πως δεν είναι εύκολη η ανακύκλωση των μασκών και των γαντιών, ακόμα και όταν δεν καταλήγουν στη θάλασσα, όπως δηλώνει ο Τζόαν Μαρκ Σάιμον από την ΜΚΟ Zero Waste Europe. Ακόμα και τα γάντια από Latex που είναι φυσικό προϊόν δεν είναι εύκολα ανακυκλώσιμα. Η Βίβιαν Λουνέλα πάντως, εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα περιβάλλοντος, δηλώνει πως ακόμα είναι νωρίς να εκτιμήσει κανείς τις επιπτώσεις από τα πλαστικά σκουπίδια που δημιουργήθηκαν το 2020.
Τέλος, σύμφωνα με εκπρόσωπο του ΠΟΥ, που μίλησε στη Deutsche Welle, το συχνό πλύσιμο των χεριών σε σύγκριση με τα πλαστικά γάντια ως προστασία απέναντι στον κορωνοϊό είναι πιο αποτελεσματικό.