«Έφυγε», σε ηλικία 89 χρόνων, από πνευμονική ανεπάρκεια, ο καθηγητής και πρώην υπουργός Γεώργιος Αλέξανδρος Μαγκάκης. Η κηδεία του θα γίνει δημοσία δαπάνη και με τιμές εν ενεργεία υπουργού, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών, εκφράζοντας τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντος.
Ο Αλέξανδρος Μαγκάκης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 25/6/1922. Ήταν γιος του βουλευτή Κυκλάδων Αντώνη Μαγκάκη και σύζυγος της Αγγελικής, κόρης του πρώην πρωθυπουργού Στυλιανού Γονατά.
Φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών την περίοδο 1940-46. Στη συνέχεια υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό μέχρι το 1950 και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου το 1953, αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Ποινικού Δικαίου. Το 1955, έγινε υφηγητής του Ποινικού Δικαίου στην Αθήνα και τέσσερα χρόνια αργότερα εντεταλμένος.
Υπερασπίστηκε τους πολιτικά διωκόμενους
Παράλληλα με την πανεπιστημιακή καριέρα άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα σε ποινικές δίκες ιδιαίτερα την περίοδο του ”Ανένδοτου Αγώνα” όταν υπερασπίστηκε φοιτητές, εργάτες και άλλους πολιτικά διωκόμενους.
Το διάστημα 1962-1963, δίδαξε στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ της Γερμανίας ως επισκέπτης καθηγητής, ενώ το 1968, εξελέγη παμψηφεί έκτακτος καθηγητής του Ποινικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών, όμως η δικτατορία όχι μόνον δεν ενέκρινε τον διορισμό του αλλά τον Φεβρουάριο του 1969 τον απομάκρυνε οριστικά και από τη θέση του υφηγητή.
Αντιδικτατορική δράση
Οι παραδόσεις του στη Νομική Σχολή κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών και ιδιαίτερα η αποχαιρετιστήρια παράδοσή του, η οποία αποτέλεσε δημόσια αντιδικτατορική εκδήλωση τον οδήγησαν για πρώτη φορά στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του 1969, συνελήφθη για αντιδικτατορική δράση.
Έμεινε περίπου πέντε μήνες σε απομόνωση και υπέστη βασανισμούς, ενώ τον Απρίλιο του 1970, καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο της Αθήνας στη δίκη της ”Δημοκρατικής Άμυνας” σε κάθειρξη 18 ετών.
Φυλακίστηκε για τρία περίπου χρόνια σε διάφορες φυλακές (Αβέρωφ, Επταπύργιο, Κορυδαλλός, Τρίκαλα) όπου έγραψε αντιστασιακά κείμενα καταγγέλλοντας το καθεστώς της δικτατορίας.
Ένα από τα κείμενα αυτά, το ”Γράμμα από τη φυλακή” δημοσιεύτηκε εκτενώς από τα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού και ένα άλλο με τίτλο ”Η Ελλάδα μου” συμπεριλήφθηκε στην αντιστασιακή έκδοση ”Νέα Κείμενα” που κυκλοφόρησε στην Αθήνα το 1971.
Το 1972, ενώ ήταν έγκλειστος στις φυλακές το πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης τον εξέλεξε τακτικό καθηγητή του Ποινικού Δικαίου και της Φιλοσοφίας του Δικαίου. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας και διέφυγε στη Χαϊδελβέργη, όπου δίδασκε Ποινικό Δίκαιο και ταυτόχρονα συνέχιζε τον αντιδικτατορικό αγώνα.
Το 1974, επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την πτώση της δικτατορίας, μετείχε στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση, ως υπουργός Δημοσίων Έργων και ξανάρχισε την εργασία του στο πανεπιστήμιο.
Την ίδια χρονιά, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Β’ Αθήνας με το ψηφοδέλτιο της Ένωσης Κέντρου – Νέες Δυνάμεις.
Από τη «Σοσιαλιστική Πρωτοβουλία» στο ΠΑΣΟΚ
Τον Σεπτέμβριο του 1976, συμμετείχε στην ίδρυση της ”Σοσιαλιστικής Πρωτοβουλίας”, ενώ το 1978, με εισήγησή του η ”Σοσιαλιστική Πρωτοβουλία” τερμάτισε τη δράση της και συσπειρώθηκε με τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ
Το 1980, εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ και το 1981 ανέλαβε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας θέση στην οποία παρέμεινε για ένα χρόνο, έως το 1982 οπότε ανέλαβε υπουργός Δικαιοσύνης.
Στις 13 Μαρτίου 1989, απείχε από την ψηφοφορία της πρότασης δυσπιστίας που είχε υποβάλει η ΝΔ κατά της κυβέρνησης με αποτέλεσμα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου και τα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου να εισηγηθούν τη διαγραφή του, η οποία επικυρώθηκε την επομένη ημέρα από το Πειθαρχικό Συμβούλιο.
Στις 5 Οκτωβρίου 1989, επανεντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ, συμμετέχοντας στη σύνθεση του νέου οργάνου που συγκροτήθηκε με τίτλο Πολιτικό Συμβούλιο, για τη δημοκρατική συμπαράταξη ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου.
Το 1990, ίδρυσε μαζί με άλλους νομικούς την οργάνωση ”Δημοκρατική Ευθύνη Νομικών” για την προστασία των ατομικών ελευθεριών και των δημοκρατικών θεσμών και εξελέγη πρόεδρός της.
Στις 24 Σεπτεμβρίου 1990, στο 2ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.
Στις 5 Απριλίου 1992, εξελέγη βουλευτής στη Β’ εκλογική περιφέρεια Αθηνών, καταλαμβάνοντας την έδρα η οποία είχε εκκενωθεί μετά την έκπτωση του Δ. Τσοβόλα από το βουλευτικό αξίωμα.
Στις 17 Απριλίου 1994, στο 3ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, επανεξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.
Υπήρξε αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου για τη διεκδίκηση των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, ενώ το 1996, ανέλαβε πρόεδρος της ”Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης”, που είχε ιδρυθεί το 1974, από όλες τις αντιστασιακές οργανώσεις.
Το 1979, εξέδωσε το σύγγραμμα ”Διάγραμμα Ποινικού Δικαίου” και το 1997, δημοσίευσε το βιβλίο ”Ίχνη του χτες με το βλέμμα στο αύριο”.
Κάρολος Παπούλιας: Παθιασμένος αγωνιστής της δημοκρατίας
Τα συλλυπητήρια του προς την οικογένεια του εκλιπόντος Γεωργίου Αλεξάνδρου Μαγκάκη, εκφράζει με μήνυμά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας.
«Το κενό που αφήνει η απώλεια του Γεωργίου Αλέξανδρου Μαγκάκη δύσκολα θα γεμίσει.
Ένας χαρισματικός νομικός, ένας παθιασμένος αγωνιστής της δημοκρατίας, ένας εμπνευσμένος πολιτικός που διακρίθηκε για την εντιμότητα, την αξιοπρέπεια, την ευαισθησία του στα θέματα δικαιωμάτων και ελευθεριών. Θα μας λείψουν οι ιδέες και η προσήλωσή του στους αγώνες για το καλό των άλλων. Στους δικούς του ανθρώπους εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια».
Γιώργος Παπανδρέου: Συνέβαλε στην εμβάθυνση της δημοκρατίας
Ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, έκανε την ακόλουθη δήλωση για τον θάνατο του Γεωργίου – Αλέξανδρου Μαγκάκη:
«Ο Γεώργιος – Αλέξανδρος Μαγκάκης υπήρξε ένας λαμπρός υπηρέτης της νομικής επιστήμης, αλλά και ένας παθιασμένος αγωνιστής της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Υποστήριξε με όλες του τις δυνάμεις τους δημοκρατικούς θεσμούς και τα ανθρώπινα δικαιώματα και από την πανεπιστημιακή έδρα και σε στιγμές δύσκολες για τη χώρα.
Στην διάρκεια της κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση.
Την περίοδο του Ανένδοτου Αγώνα υπερασπίστηκε πολιτικά διωκόμενους αγωνιστές.
Αργότερα, δεν δίστασε να αντιπαρατεθεί δημόσια με την χούντα των συνταγματαρχών και να διδάξει την ανάγκη της αντίστασης στους φοιτητές του, γεγονός που τον οδήγησε στην βίαιη απομάκρυνσή του από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο και στην σύλληψη και φυλάκισή του.
Οι παραδόσεις του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με την επικράτηση της δικτατορίας, θα παραμένουν πάντα φωτεινό παράδειγμα για όλους όσοι έχουν συνδέσει τη ζωή τους με την διδασκαλία της νομικής επιστήμης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Αλλά και στην περίοδο μετά την Μεταπολίτευση συνέβαλε με όλες του τις δυνάμεις για την εμπέδωση και εμβάθυνση της δημοκρατίας, και ως βουλευτής και μέλος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ.
Ο Γεώργιος – Αλέξανδρος Μαγκάκης υπήρξε ένας ενεργός πολίτης, που πορεύτηκε σε δύσκολες περιόδους για τη χώρα με παρρησία, θάρρος, ήθος.
Στην οικογένειά του εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια».
Φώτης Κουβέλης: Κορυφαίος αγωνιστής και πολιτικός
«Εκφράζω τη βαθιά μου θλίψη για το θάνατο του κορυφαίου νομικού, αγωνιστή του αντιδικτατορικού αγώνα και πολιτικού που έδωσε σημαντικές μάχες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του» δήλωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς Φώτης Κουβέλης.
