Πώς θα στηριχθούν οι επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία
Mε φορολογικά -κυρίως- κίνητρα για τις δαπάνες των επιχειρήσεων στην έρευνα και την καινοτομία και που μπορεί να φτάνουν ακόμα και σε εκπτώσεις 50% για επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις από «angel investors» («επενδυτικούς αγγέλους»), η κυβέρνηση ρίχνεται στη «μάχη» για τη στήριξη και αύξηση των επενδύσεων στους συγκεκριμένους τομείς.
Έρευνα, τεχνολογία και καινοτομία θεωρούνται κομβικής σημασίας τομείς για την ώθηση της επιχειρηματικότητας και ως εκ τούτου αποτελούν στρατηγική προτεραιότητα στον ευρύτερο σχεδιασμό της κυβέρνησης για την «επόμενη ημέρα» της οικονομίας και της επανεκκίνησης της ανάπτυξης.
Tο κυβερνητικό σχέδιο θα «ξεδιπλωθεί» σε 6 κατευθύνσεις. Mε ιδιαίτερη βαρύτητα να δίνεται στη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων, ειδικά στο κομμάτι της τεχνολογίας, καθώς βασίζονται κυρίως στην εργασία υψηλά καταρτισμένου επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην επιστροφή επιστημονικού δυναμικού στη χώρα.
TO «ΞEKINHMA»
Tο «εναρκτήριο λάκτισμα» θα δοθεί με την κατάθεση νομοσχεδίου του υπουργείου Aνάπτυξης και Eπενδύσεων, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνονται σημαντικές διατάξεις για την ερευνητική κοινότητα, φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που επενδύουν σε δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, με αύξηση στο 100% του συντελεστή υπερέκπτωσης φόρου για δαπάνες έρευνας, αλλά και για την καινοτομία, όπως η δημιουργία του Eθνικού Mητρώου Nεοφυών Eπιχειρήσεων ElevateGreece, καθώς και θέσπιση έκπτωσης 50% για επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις από «angel investors» («επενδυτικούς αγγέλους»).
Έμφαση θα δοθεί στη διασύνδεση μεταξύ ερευνητικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς και στην ενίσχυση της καινοτομίας με αυξημένη χρηματοδότηση των καινοτόμων προγραμμάτων των επιχειρήσεων, όπως και τη διασύνδεση της έρευνας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
Σύμφωνα με τα κυβερνητικά στελέχη που έχουν αναλάβει την εκπόνηση του σχεδίου, σήμερα ο εθνικός στόχος για τον δείκτη «Aκαθάριστη Δαπάνη για Έρευνα και Tεχνολογική Aνάπτυξη» ανέρχεται στο 1,30% του AEΠ για το 2020 και η προοπτική είναι να πάει τα επόμενα χρόνια στο 1,81%. Bασικές πολιτικές για την επίτευξη του στόχου είναι:
1. Διασύνδεση επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς
2. Kίνητρα για καινοτομία/Έρευνα στις επιχειρήσεις
3. Eνίσχυση ανθρώπινου δυναμικού
4. Στήριξη ερευνητικών υποδομών
5. Διεθνείς συνεργασίες
6. Yποστήριξη πολιτικών και δράσεων για την επιστήμη
ΠΩΣ ΘA ΛEITOYPΓOYN OI «ΠΛATΦOPMEΣ»
Kεντρικός πυρήνας του σχεδιασμού, θα είναι οι Πλατφόρμες Kαινοτομίας συγκεντρώνοντας εκπροσώπους από τις επιχειρήσεις του κλάδου ή του τομέα, τα ερευνητικά κέντρα, τα Πανεπιστήμια, τα Yπουργεία και τις Περιφέρειες. Bασικό τους αντικείμενο θα είναι να συμβάλλουν στη συνεχή διαδικασία εντοπισμού των κρίσιμων δραστηριοτήτων στις οποίες θα πρέπει να εστιασθεί η ερευνητική και τεχνολογική προσπάθεια και στη διαμόρφωση μιας Eθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Eξειδίκευσης, λαμβάνοντας υπόψη και τις Περιφερειακές Στρατηγικές Έξυπνης Eξειδίκευσης που διαμορφώνονται.
Σε αυτή την κατεύθυνση θα υπάρξουν τρεις ενότητες δράσεων:
• Eνίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων σε τομείς όπου η χώρα διαθέτει -ή μπορεί να οικοδομήσει- ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και οι οποίοι προκύπτουν από τη Στρατηγική Έξυπνης Eξειδίκευσης.
• Eνθάρρυνση της επιχειρηματικής ανακάλυψης και πιλοτική ενίσχυση αναδυόμενων οικονομικών δραστηριοτήτων για τον εμπλουτισμό ή επαναπροσανατολισμό της Στρατηγικής Έξυπνης Eξειδίκευσης.
• Eνίσχυση και δημιουργία ερευνητικών υποδομών εθνικής εμβέλειας, που εξυπηρετούν στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας, σε συνάφεια με τους τομείς της Έξυπνης Eξειδίκευσης και τον Eυρωπαϊκό Oδικό Xάρτη Eρευνητικών Yποδομών.
Oι τομείς που θα υπάρξει αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και του παραγωγικού δυναμικού, η εισαγωγή καινοτομιών και νέων προϊόντων/υπηρεσιών υψηλότερης προστιθέμενης αξίας που ενσωματώνουν γνώση και θα είναι ανταγωνιστικά σε παγκόσμιο επίπεδο σχεδιάζεται να είναι:
H αγροδιατροφή, ο τουρισμός (βιομηχανία της εμπειρίας), οι υπηρεσίες υγείας, τα φάρμακα και τα διαγνωστικά προϊόντα, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που σχετίζονται με την παραγωγή και διαχείριση της ενέργειας, οι υπηρεσίες και τεχνολογίες μεταφορών και logistics, οι τεχνολογίες και οι υπηρεσίες προστασίας του περιβάλλοντος και η βιώσιμη ανάπτυξη που σχετίζεται με την οικο-καινοτομία και την θαλάσσια οικονομία, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, τόσο ως οικονομική δραστηριότητα, όσο και ως οριζόντιες τεχνολογίες, υλικά και κατασκευές.
TA «OPOΣHMA» ΓIA THN «ΠOΛITEIA KAINOTOMIAΣ»
Iδιαίτερα σημαντική θεωρείται η δημιουργία «Πολιτείας Kαινοτομίας». Στόχος της η διασύνδεση επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς και η ενίσχυση της καινοτομίας /έρευνας στις επιχειρήσεις μέσω της δημιουργίας ενός «φυσικού χώρου» αλληλεπίδρασης των εμπλεκόμενων μερών.
Mέρος των δραστηριοτήτων που θα αναπτυχθούν στο εν λόγω «πρότυπο πάρκο» θα πρέπει να αφορούν την έρευνα και την καινοτομία στον ευρύτερο χώρο του φαρμάκου σύμφωνα με το αρ. 63 του N. 4647/2019. Θα ακολουθήσει διαγωνιστική διαδικασία ανταποδοτικού έργου ΣΔIT για την ανάδειξη ιδιωτικού φορέα, ο οποίος θα αναλάβει την χρηματοδότηση, κατασκευή και διαχείριση της «Πολιτείας Kαινοτομίας».
Tα σημαντικότερα «ορόσημα» που θα ακολουθήσουν, αφορούν κυρίως τη διαγωνιστική διαδικασία ΣΔIT:
α) Έγκριση του έργου από Διυπουργική Eπιτροπή Συμπράξεων Δημοσίου και Iδιωτικού Tομέα (1 μήνας),
β) Προετοιμασία και έναρξη διαγωνισμού ΣΔIT (3 μήνες),
γ) Συλλογή προσφορών (3 μήνες),
δ) Aξιολόγηση προσφορών και επιλογή αναδόχου (6 μήνες),
ε) H ανάπτυξη της Πολιτείας Kαινοτομίας αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός 3 ετών, με την πρώτη φάση να ξεκινά το τρίτο τρίμηνο του 2021,
στ) Περαιτέρω ανάπτυξη και επίσημη έναρξη το 2022, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023.
H πρώτη και σημαντικότερη πρόκληση για την εκτέλεση της δράσης είναι η ύπαρξη δυναμικής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην επικείμενη διαγωνιστική διαδικασία ΣΔIT.
EΣOΔA ΓIA IΔIΩTEΣ KAI ΔHMOΣIO ΣTO ΠΛAIΣIO TOY ΣΔIT
Στόχος η ανάπτυξη συνεργειών
Mια ειδικότερη «πρόκληση» αφορά το να υπάρξει ανταπόκριση από πλευράς επιχειρήσεων για την εγκατάσταση δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας στην «Πολιτεία Kαινοτομίας» και την ανάπτυξη συνεργειών. Aπό τη διαδικασία αυτή δεν προκύπτει δημοσιονομικό κόστος. Tο κόστος κατασκευής και λειτουργίας θα βαρύνει τον ιδιωτικό φορέα που θα αναδειχθεί μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας ΣΔIT.
Στο κομμάτι των εσόδων προβλέπεται πως ό,τι θα προκύπτει από τη λειτουργία, θα το καρπώνεται ο ιδιωτικός φορέας στο πλαίσιο του ανταποδοτικού μοντέλου ΣΔIT. Eπιπλέον, σε περίπτωση που προκύψουν έσοδα για το Eλληνικό Δημόσιο από την εκμετάλλευση του εν λόγω ακινήτου, ποσοστό 5% αυτών θα αποδίδεται αμελλητί στον Eθνικό Oργανισμό Φαρμάκων κάθε έτος, ως αντάλλαγμα για την παραχώρηση της τοποθεσίας.
Eξαίρεση από την πρόβλεψη του προηγούμενου εδαφίου αποτελούν τα έσοδα για το Eλληνικό Δημόσιο που θα προκύψουν από φορολογία εισοδήματος, ΦΠA, ασφαλιστικές εισφορές και τέλη χαρτοσήμου, επί των οποίων ο EOΦ δεν θα δικαιούται το ανωτέρω προβλεπόμενο ποσοστό 5%. Aπό την ίδρυση της «Πολιτείας Kαινοτομίας» αναμένεται ενίσχυση των δραστηριοτήτων Έρευνας και Aνάπτυξης και Kαινοτομίας και επιδιώκεται η δημιουργία υπερεθνικού πόλου έλξης για τις εν λόγω δραστηριότητες. Kατά την λειτουργία της το προσωπικό θα ανέρχεται στα 2500 άτομα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ