Ιστορική πρωτοβουλία χαρακτήρισε την δημιουργία του ταμείου ανάκαμψης, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς, μιλώντας απόψε στο 8ο αναπτυξιακό συνέδριο, που συνδιοργανώνουν στην Πάτρα, η εφημερίδα «Πελοπόννησος» και η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Όπως είπε κατά την διάρκεια συνεδρίου με θέμα «Ευρωπαϊκή Ένωση, Ελλάδα, Ανάκαμψη: Νέα εργαλεία για την νέα εποχή», η πρόταση που αποφασίσαμε στο Κολλέγιο των Επιτρόπων στις 27 Μαΐου, είναι μια πράξη χωρίς προηγούμενο, η οποία έχει στον πυρήνα της την αλληλεγγύη που είναι έννοια συνυφασμένη με την ίδια την Ευρώπη».
Παράλληλα, όπως επεσήμανε, «είναι μια ιστορική στιγμή, για δύο λόγους» και εξήγησε: «Πρώτα για το πρωτοφανές ύψος των πόρων: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα νέο προϋπολογισμό – το λεγόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-27 συνολικού ύψους 1.9 τρισ. ευρώ – σχεδόν διπλάσιο του κανονικού του μεγέθους – που συμπεριλαμβάνει 750 δισ. ευρώ για το εργαλείο ανάκαμψης – το Next Generation EU, δύο τρίτα των οποίων σε επιδοτήσεις, όχι δάνεια.
Δεύτερον, γιατί για πρώτη φορά οι εταίροι αναλαμβάνουν συνολικά μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού, βάρος της ανάκαμψης, χωρίς να αναγκάζονται οι ήδη επιβαρυμένες οικονομίες του νότου να δανείζονται ατομικά για να ξεπεράσουν μια κρίση που αφορά το σύνολο της Ε.Ε.».
Αναφερόμενος στους πόρους του πακέτου ανάκαμψης, είπε ότι «θα διοχετευτούν με καινοτόμους τρόπους και με νέα οπτική», προσθέτοντας: «Θα δοθούν στοχευμένα στις χώρες και σε τομείς της οικονομίας που επλήγησαν περισσότερο, με εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σε συνεργασία με την Επιτροπή και ιδιαίτερη στόχευση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία. Θα δημιουργηθούν κοινά αποθέματα ιατρικού υλικού για την Ευρώπη. Μια υπερτράπεζα ιατρικού υλικού για προαγορές εμβολίων και θεραπειών που θα λειτουργεί για όλους τους Ευρωπαίους. Η διάθεση των κονδυλίων θα γίνει σε συμφωνία με την Επιτροπή, αλλά δεν θα υπάρχει αιρεσιμότητα. Οι δράσεις θα συμφωνούνται, δεν θα επιβάλλονται».
Ειδικά για την Ελλάδα, είπε πως «ωφελείται πολύ περισσότερο απ’ όσο θα υπολόγιζε και ο πλέον αισιόδοξος αναλυτής, μ’ ένα επιπρόσθετο δηλαδή ΕΣΠΑ, επιπλέον των κοινοτικών πόρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την επόμενη επταετία».
Συγκεκριμένα, «τα 32 δισ. ευρώ που θα κατανεμηθούν στην Ελλάδα, εκ των οποίων τα 22 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και περίπου τα 10 δισ. ευρώ σε χαμηλότοκα δάνεια, θα είναι χρήματα που θα δώσουν πνοή στην ταλαιπωρημένη από την 3η κρίση που χτυπά σε μια δεκαετία την ελληνική οικονομία». Αυτή τη φορά όμως, συνέχισε, «το ευρωπαϊκό αντίδοτο, δίνεται σε μια Ελλάδα που πατάει γερά στο δρόμο της οικονομικής ανάταξης με υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα».
«Τα πολλά κονδύλια όμως, σημαίνουν και πολλές ευθύνες», επεσήμανε «πρωτίστως για να διατηρήσουμε το θετικό για τη χώρα μας κλίμα». Ταυτόχρονα, «η ώριμη διαχείριση της κρίσης στον Έβρο, και η παγκοσμίως αναγνωρισμένη για την αποτελεσματικότητά της διαχείριση της πανδημικής κρίσης, αποτελούν κομβικά σημεία για το νέο στίγμα της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό χάρτη».
Σήμερα, όπως είπε χαρακτηριστικά, «χτίζεται το νέο ελληνικό brand ποιότητας, με προσήλωση στην εξωστρέφεια, την ασφάλεια και την οικονομική επανεκκίνηση, αλλά επειδή, είναι πραγματικά λίγος ο χρόνος που απομένει ώστε η χώρα να προετοιμαστεί σωστά για την αξιοποίηση τους, δεν υπάρχουν περιθώρια ερασιτεχνισμών ή καθυστερήσεων».
«Βάσει της πρότασης μας» συμπλήρωσε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, «αυτά τα κονδύλια κουμπώνουν και με τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για επενδύσεις σε τέσσερεις βασικές κατευθύνσεις, ώστε να τονώσουν την ανάκαμψη και να δημιουργήσουν τα θεμέλια για μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη».
Όπως ανέλυσε, 28 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε επενδύσεις που θα προωθήσουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και την ανθεκτικότητα της οικονομίας, σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξάμηνου. Γύρω στα 2.5 δισ. ευρώ θα διανεμηθούν για πολιτικές συνοχής για την αντιμετώπιση των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της ανεργίας των νέων και τις δεξιότητες. Περίπου 1.5 δισ. ευρώ θα αφιερωθεί στην οικονομική και κοινωνική στήριξη περιοχών σαν την Δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη, στην ενεργειακή μετάβαση τους από τον λιγνίτη. Ένα δισ. ευρώ περίπου θα δοθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τη στήριξη των αγροτών και την μετάβαση σε πιο πράσινες βιώσιμες πρακτικές και τεχνολογίες. Επιπλέον δε, αυτών των 32 δισ. ευρώ, υπάρχουν και άλλα εργαλεία στο πλαίσιο του πακέτου ανάκαμψης από τα οποία θα μπορούσε να επωφεληθεί η Ελλάδα».
Αυτά είναι: «Ένα νέο μέσο υποστήριξης φερεγγυότητας για αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου – νέο παράθυρο του ΙnvestEU για επενδύσεις σε επιχειρήσεις σε στρατηγικούς τομείς – νέοι πόροι 13 δισ. ευρώ για την ναυαρχίδα της ευρωπαϊκής φαρέτρας, για την έρευνα, τo πρόγραμμα Ορίζοντας, από το οποίο χρηματοδοτείται ήδη και το Πανεπιστήμιο Πατρών».
Όλα αυτά, τόνισε ο κ. Σχοινάς, «συνθέτουν ένα πραγματικό υπερόπλο της Ευρώπης, βοηθώντας όλες τις χώρες να αντιμετωπίσουν την κρίση. Μια μοναδική, ιστορική συγκυρία και για την Ευρώπη αλλά και για την Ελλάδα».
Σε αυτό το σημείο, ο Μαργαρίτης Σχοινάς είπε ότι «εδώ είναι που θα πρέπει να αναλογιστούμε τι οφείλουμε να κάνουμε εμείς ως Έλληνες για να αξιοποιήσουμε την ευρωπαϊκή στήριξη όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, χωρίς να επαναλάβουμε τα λάθη και τις ολιγωρίες του παρελθόντος» και εξήγησε:
«Πρώτον, να συγκροτηθεί ο μηχανισμός που θα σχεδιάζει με επάρκεια, θα εγκρίνει και θα εποπτεύει την υλοποίηση έργων που θα μετασχηματίσουν την οικονομία.
Δεύτερον, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ισχυρών κανόνων, ευέλικτων όπου χρειάζεται, εδώ δεν χωράει γραφειοκρατία ούτε συντεχνιασμοί.
Τρίτον, ταχύτητα και αποφασιστικότητα. Από την ταχεία απονομή δικαιοσύνης, έως την δημιουργία συστημάτων και δομών, που παρέχουν σύγχρονες δεξιότητες, σε αντιστοιχία με τις ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς, από την απελευθέρωση του πολύτιμου και υψηλής ποιότητας ανθρώπινου κεφαλαίου του εθνικού συστήματος υγείας, από την γραφειοκρατία, σε ένα ασφαλιστικό σύστημα που δεν θα συνταξιοδοτεί μεσήλικες, αλλά θα γίνει ο μεγάλος μας επενδυτικός κορβανάς». Μάλιστα, όπως υπογράμμισε, «χρωστάμε σε αυτούς που ακολουθούν, περισσότερα όνειρα, περισσότερες ευκαιρίες, περισσότερο πλούτο στις επόμενες γενιές, και ας είναι η γενιά του brain drain η τελευταία που αναγκάστηκε να φύγει».
Φθάνοντας στο τέλος της ομιλίας του, ο Μαργαρίτης Σχοινάς αναφέρθηκε σε «τρεις πιο προσωπικές δεσμεύσεις»:
«Η πρώτη, αφορά την Ευρώπη που προστατεύει. Από την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, σε κάθε τους μορφή και με κάθε τους μέσο. Η επερχόμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για την ασφάλεια, η νέα Ευρωπαϊκή Ένωση Ασφάλειας, θα μας εξοπλίζει με όλα τα απαραίτητα μέτρα και εργαλεία για να προλαμβάνουν, να εντοπίζουν και να απαντούν σε κάθε απειλή, διατηρώντας την ανθεκτικότητα της οικονομίας και της κοινωνίας μας. Η ολιστική διαχείριση του μεταναστευτικού εντάσσεται στην ίδια στόχευση συνοχής και προστασίας.
Η δεύτερη, αφορά την Ευρώπη που πάντα διασφαλίζει την ειρήνη. Που δίνει τις ευκαιρίες για συμπράξεις και συνεργασία. Δημιουργώντας το πλαίσιο ειλικρινούς και εποικοδομητικού διαλόγου με όλους. Με κάθε γείτονα, σε κάθε πλευρά των ευρωπαϊκών μας συνόρων. Όπως πρέπει και αρμόζει στο επίπεδο των ιστορικών μας καταβολών, αλλά κυρίως των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπιστικών μας αξιών. Κι εδώ, ο στιβαρός και ψύχραιμος λόγος της δικής μας χώρας, που έχει στο DNA της ποτισμένη την κληρονομιά των προγόνων της, είναι σπουδαίος. Η Ελλάδα είναι ο προμαχώνας των ευρωπαϊκών συνόρων, πυλώνας σταθερότητας στη νοτιανατολική Μεσόγειο. Η ευρωπαϊκή δύναμη που εγγυάται τη σταθερότητα στη περιοχή. Είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με τους γύρω μας, και υποχρεωμένοι από το βαρύ μας παρελθόν να δώσουμε επιλογές στα παιδιά μας να ζήσουν χωρίς εντάσεις, κρίσεις και απειλές. Να δώσουμε στις χώρες και τους λαούς μας ένα μέλλον με αμοιβαίο σεβασμό και κατανόηση.
Η τρίτη, η Ευρώπη που ενδυναμώνει και δημιουργεί ευκαιρίες. Μόλις χθες προτείναμε μια νέα ατζέντα για τις δεξιότητες, με νέα ευρωπαϊκά εργαλεία και πρωτοβουλίες που θα βοηθήσουν όλους τους ευρωπαίους πολίτες να προετοιμαστούν για την επανάσταση δεξιοτήτων που θα φέρει η πράσινη και ψηφιακή εποχή. Είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα για το πώς η Ευρώπη μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες για τον κάθε πολίτη της. Τα κοινοτικά εργαλεία και τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, που πρέπει όμως να βοηθούν, όχι μόνο τους μέσα, αλλά κυρίως τους απ’ έξω. Αυτούς που θέλουν πρόσβαση στην παραγωγή. Αυτούς που είναι έτοιμοι να ρισκάρουν, αυτούς που έχουν κεφάλαια, δεξιότητες, εμπειρίες, γνώση, κέφι, να προσφέρουν στην εθνική οικονομία. Πολλοί από αυτούς είναι τα πιο λαμπρά μυαλά της χώρας που έφυγαν την τελευταία δεκαετία, αλλά βλέπουν τώρα ευκαιρίες και ετοιμάζονται να γυρίσουν. Αλλά, δεν θα γυρίσουν, αν δεν έχουν την ακλόνητη βεβαιότητα ότι όλα αυτά που σχεδιάζουμε τους αφορούν. Δεν αφορούν απλώς την υπεράσπιση αυτών που έχουν την τύχη να είναι μέσα στο παραγωγικό σύστημα, αλλά δίνουν διεξόδους, προοπτικές και ευκαιρίες για αυτούς που είναι απ’ έξω».
