Πόσο υπεύθυνοι είμαστε εμείς ως καταναλωτές και, ακόμα περισσότερο τα σουπερμάρκετ που μας προμηθεύουν την τροφή μας -στην προκειμένη περίπτωση ψάρια και θαλασσινά- για τη ζωή στη θάλασσα; Σε αυτή την ερώτηση προσπαθεί να απαντήσει έρευνα του Ελληνικού Γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace, τα αποτελέσματα της οποίας δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα. Στην έρευνα, που κατατάσσει τα σουπερμάρκετ στη βάση της πολιτικής τους για την προμήθεια βιώσιμων αλιευμάτων, την υψηλότερη βαθμολογία πήραν οι εταιρείες Metro (My Market) και Lidl, και τη χαμηλότερη, οι εταιρείες Γαλαξίας, Carrefour Μαρινόπουλος και Dia.
Η καταστροφική αλυσίδα για το θαλάσσιο οικοσύστημα ξεκινάει από την τράτα ή το γρι-γρι, για παράδειγμα, και καταλήγει στο πιάτο μας, υπογράμμισαν η Άντζελα Λάζου, υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace για το θαλάσσιο περιβάλλον και η Ναταλία Τσιγαρίδου, υπεύθυνη του δικτύου δράσης καταναλωτών. Τόνισαν, παράλληλα, ότι τα σούπερ μάρκετ, που κατέχουν κυρίαρχο ρόλο στην αγορά, λόγω της αγοραστικής τους δύναμης, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πολιτική προς μια βιώσιμη αλιεία.
Η έρευνα της Greenpeace, που ξεκίνησε το Μάρτιο του 2010, βαθμολογεί τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ της Ελλάδας σε κόκκινη, πορτοκαλί και πράσινη κατηγορία. Οχτώ στα δέκα βρίσκονται στην κόκκινη κατηγορία, ενώ μόνο δύο στην πορτοκαλί. Οι Metro (My Market) και Lidl πήραν την υψηλότερη βαθμολογία με 49,01% και 46,85% αντίστοιχα, καθώς δεσμεύτηκαν να μην πουλούν ευάλωτα είδη και να εξασφαλίσουν την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων τους, δηλαδή να εξετάζουν τι πουλούν. Συγκεκριμένα, η Metro (My Market) προχωρά στην απόσυρση του ξιφία, με την εξάντληση των αποθεμάτων που διαθέτει στις αποθήκες της. Από την πλευρά της, η Lidl έχει σταματήσει να πωλεί κοκκινόψαρο, ξιφία, γλώσσα και γαλέο. Στην κόκκινη κατηγορία, καθώς οφείλουν να προχωρήσουν άμεσα στη θέσπιση και εφαρμογή πολιτικής για βιώσιμα αλιεύματα κατατάχθηκαν οι εταιρείες Αφοί Βερόπουλοι (36,14%), Χαλκιαδάκης (36,14%), Σκλαβενίτης (30,02%), ΑΒ Βασιλόπουλος (17,60%) και Μασούτης (7,45%). Οι εταιρείες Carrefour, Dia και Γαλαξίας δεν απάντησαν στο ερωτηματολόγιο και κατετάγησαν τελευταίες με βαθμολογία 0%.
Η μεθοδολογία της Greenpeace ήταν να δώσει ένα ερωτηματολόγιο στις εταιρείες σούπερ μάρκετ σχετικά με την πολιτική τους στην προμήθεια βιώσιμων αλιευμάτων. Τα κριτήρια που αναφέρονται στο ερωτηματολόγιο και με βάση αυτά βαθμολογούνται τα σούπερ μάρκετ, αφορούν την ιχνηλασιμότητα των αλιευμάτων, την επισήμανσή τους, τη συνεργασία με τις εταιρείες παραγωγής για την προμήθεια των πιο βιώσιμων αλιευμάτων, την ενημέρωση των καταναλωτών και την πολιτική προμήθειας βιώσιμων αλιευμάτων της κάθε εταιρείας σούπερ μάρκετ.
Στόχος της Greenpeace είναι η απόσυρση από τα ράφια των ειδών που είναι στην κόκκινη λίστα της Greenpeace, όπως ο ξιφίας, ο τόνος, ο σολομός κ.α. και συγχρόνως τα σούπερ μάρκετ να θεσπίσουν κριτήρια ώστε τα προϊόντα που διακινούν να μην προέρχονται από υπεραλίευση, από καταστροφικές μεθόδους αλιείας (πχ μηχανότρατα), από παράνομη και ανεξέλεγκτη αλιεία και από υδατοκαλλιέργειες.
Στο σημείο αυτό η Greenpeace επισημαίνει ότι ούτε με τα πιστοποιημένα ψάρια και θαλασσινά μπορούμε να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Οι φορείς πιστοποίησης δεν λαμβάνουν ως κριτήρια παράγοντες που απειλούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Παραδείγματος χάριν, ψάρια που είναι σε κίνδυνο, κυκλοφορούν με σφραγίδες πιστοποίησης. Γι΄αυτό επιμένει ότι ένα βήμα προς την προστασία των ειδών είναι η πολιτική των σούπερ μάρκετ και όχι κάποιος αναξιόπιστος φορέας.
Επιπλέον, για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η Greenpeace προτείνει τη δημιουργία θαλάσσιων καταφύγιων σε ποσοστό 40% της επιφάνειας της θάλασσας για την αποκατάσταση των αλιευμάτων και του οικοσυστήματος. Στο υπόλοιπο 60% η αλιευτική δραστηριότητα πρέπει να είναι βιώσιμη.
Η έρευνα της Greenpeace για την αξιολόγηση των σουπερμάρκετ θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, ώστε να ανανεωθεί και να αποτυπώσει την εξέλιξη στην πολιτική τους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ