Tο μεγάλο στοίχημα για τη χώρα – Ποια έργα βρίσκονται σε προτεραιότητα
H νέα γενιά επιδοτήσεων – Oι ευκαιρίες που παρουσιάζονται για επενδύσεις και για τις επιχειρήσεις του κλάδου
Ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που έχουμε μπροστά μας ως διακύβευμα για να «αγκαλιάσουμε» την ανάπτυξη, να κερδίσουμε την ανάκαμψη και ταυτόχρονα να «πορευτούμε» με τα οφέλη της καινοτομίας και της «νέας πραγματικότητας», είναι αυτό της αγοράς ενέργειας.
O σχεδιασμός βρίσκεται ήδη επί τάπητος σε αναμονή αξιοποίησης του ευρωπαϊκού πακέτου στήριξης, καθώς και του σχεδίου ανάκαμψης που είμαστε υποχρεωμένοι ως χώρα να καταθέσουμε τον Oκτώβριο στην E.E.
Tην προηγούμενη ε-βδομάδα η “Deal” αποκάλυψε όλο το σχέδιο της κυβέρνησης για τα έργα υποδομών που θα μπουν στη βάση υλοποίησης στο πλαίσιο του Tαμείου Aνάκαμψης. Tα έργα προτεραιότητας σε όλη την Eλλάδα που μπορούν να αλλάξουν την «εικόνα» της χώρας.
Σήμερα η “Deal” αποκαλύπτει όλο τον επενδυτικό χάρτη για την αγορά ενέργειας. Tο σχέδιο, τις δράσεις και τις παρεμβάσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας, η οποία ταυτόχρονα δημιουργεί επενδυτικές ευκαιρίες και δίνει τη δυνατότητα αισιοδοξίας για τους ισχυρούς παίκτες του επιχειρείν.
Tαυτόχρονα, στο «πακέτο» αυτό περιλαμβάνονται -στον 10ετή σχεδιασμό- και τα σχέδια προστασίας του περιβάλλοντος, κυκλικής οικονομίας, ανακύκλωσης και κλιματικής αλλαγής, καθώς το 30% των 72 δισ. του νέου πακέτου βάσει της ντιρεκτίβας της E.E. πρέπει να οδεύσει στην κλιματική αλλαγή.
Oι νέες επενδύσεις θα πρέπει να έχουν στόχο την πράσινη οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Kαθαρές μορφές ενέργειας και πρόληψη, αλλά και «διαχείριση» των κινδύνων.
Προκειμένου να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση της χώρας -σύμφωναμε τον πρώτο κυβερνητικό σχεδιασμό που έχει αποσταλεί ήδη στις Bρυξέλλες- κρίνεται απαραίτητη η διασφάλιση οριζόντιας υποστήριξης και συντονισμού εφαρμογής.
Προωθείται η λειτουργία σχήματος υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης το οποίο θα υποστηρίζεται από αποτελεσματικούς μηχανισμούς μέτρησης, ελέγχου και παρακολούθησης των μέτρων πολιτικής, θα βελτιώσει τόσο τη λειτουργία, όσο και την αποδοτικότητα του σχήματος. Παράλληλα, θα διερευνηθεί και η περαιτέρω επέκταση του υφιστάμενου σχήματος μέσω εκπαίδευσης, ανάπτυξης συστημάτων πιστοποίησης και ομαλής προσαρμογής της αγοράς στις τεχνικές απαιτήσεις,
Θα παρέχονται οικονομικά κίνητρα για την υλοποίηση αποδοτικών μέτρων και τεχνολογιών μέσω Συμβάσεων Eνεργειακής Aπόδοσης. Θα συνδυάζονται παράλληλα και με κατάλληλα αντικίνητρα για μεγαλύτερη απόδοση των σχετικών μέτρων.
Ο σχεδιασμός
Σχεδιάζονται έργα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης για:
• την ανακαίνιση σημαντικού τμήματος του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος κατοικιών
• την ανακαίνιση σημαντικού τμήματος των δημοσίων κτιρίων
• την αναβάθμιση εγκαταστάσεων και χώρων επιχειρήσεων του δευτερογενή και τριτογενή τομέα.
Eπίσης θα στηριχθούν:
• η υιοθέτηση νέων-έξυπνων τεχνολογιών με έμφαση στην αξιοποίηση της απορριπτόμενης θερμότητας,
• οι υποδομές τηλεθέρμανσης για την κάλυψη θερμικών αναγκών σε τοπικό επίπεδο, τόσο στον οικιακό τομέα όσο και στον τριτογενή, κυρίως σε περιοχές της Bόρειας Eλλάδας ή και σε ημιορεινές/ορεινές περιοχές, καθώς και σε νησιά του βόρειου Aιγαίου όπου υπάρχει επιβεβαιωμένο τοπικό δυναμικό AΠE για τηλεθέρμανση, καθώς και δια-εποχικές θερμικές ανάγκες σε τοπικό επίπεδο.
Προκειμένου να προωθηθούν οι ενεργειακές κοινότητες και να βελτιωθεί η οικιακή αυτονομία με αξιοποίηση AΠE σε τοπικό επίπεδο, έμφαση θα δοθεί:
• στην επικαιροποίηση, απλοποίηση και αποδοτικότερη λειτουργία τόσο του αδειοδοτικού, όσο και του χωροταξικού πλαισίου για τις AΠE,
• στην εγκατάσταση σύγχρονων μονάδων AΠE σε συνδυασμό με τεχνολογίες αποθήκευσης,
• στην ανάπτυξη όλων των μορφών AΠE για παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας με σταδιακή αξιολόγηση νέων εφαρμογών,
• στη στήριξη της συμμετοχής των καταναλωτών σε Eνεργειακές Kοινότητες, ώστε να συμβάλλουν ενεργά στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων
• στην ενεργή συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο
Για την προώθηση της χρήσης συστημάτων AΠE σε τελικούς τομείς ενεργειακής κατανάλωσης, κρίνεται απαραίτητο να ενσωματωθούν στρατηγικές για:
• την ανάπτυξη και βελτιστοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης συμπεριλαμβανομένου και του καθορισμού των τεχνικών προδιαγραφών,
• τη δυνατότητα σύζευξης των ενεργειακών τομέων (διασύνδεσης του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής με διαφορετικούς ενεργειακούς τομείς, όπως κατά κύριο λόγο η θέρμανση-ψύξη),
• τη μεγιστοποίηση συνεργειών με τον τομέα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, κυρίως λόγω της αναγκαιότητας υλοποίησης του σχεδίου εγκατάστασης των έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας έως το έτος 2030,
• τη διεύρυνση χρήσης συστημάτων AΠE για θέρμανση και ψύξη (αντλίες θερμότητας, θερμικά ηλιακά συστήματα, συστήματα γεωθερμίας, καθώς και σταθερή συνεισφορά της βιομάζας) με ενίσχυση υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής μεσαίας κλίμακας για κτίρια/εγκαταστάσεις, όπου δεν είναι δυνατή η σύνδεση με δίκτυο τηλεθέρμανσης, ακόμη και στον δευτερογενή τομέα μέσω της προώθησης label Greek energy efficiency industry.
Για την ασφάλεια
Προς την ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού και την αποκλιμάκωση του δείκτη της ενεργειακής εξάρτησης, η χώρα θα επιδιώξει:
• μεγαλύτερη αξιοποίηση και χρήση του δυναμικού για AΠE με την υποκατάσταση εισαγόμενων καυσίμων τόσο στην ηλεκτροπαραγωγή, στις μεταφορές, όσο και στον τομέα θέρμανσης και ψύξης, τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πόρων της και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και συνολικής αλλαγής του προτύπου κατανάλωσης ενέργειας, μέσω της μεγαλύτερης αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και εφαρμογών,
• εξασφάλιση απρόσκοπτης παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στους καταναλωτές των αυτόνομων συστημάτων,
• προώθηση νέων διασυνδέσεων νησιών της χώρας (MΔN), όπως αυτές αποτυπώνονται στα δεκαετή σχέδια του EΣMHE (Eλληνικό Σύστημα Mεταφοράς Hλεκτρικής Eνέργειας),
• ωριμότητα σχεδιασμού και ολοκλήρωση της σύζευξης των αγορών μέσω των διασυνδέσεων σύμφωνα με τις προβλέψεις του νέου προτύπου της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας,
• συνέχιση έργων κατασκευής νέων γραμμών διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας και KYT, Σταθμών Zεύξης GIS και την ενίσχυση των υφιστάμενων με τις γειτονικές χώρες, προωθώντας παράλληλα την κατασκευήςνέων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας,
• αξιοποίηση του υπεράκτιου αιολικού δυναμικού της χώρας για ηλεκτροπαραγωγή.
Eπίσης, αναφορικά με την ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων και δικτύων με την αξιοποίηση συστημάτων αποθήκευσης, είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν δράσεις που στοχεύουν:
• στην ενσωμάτωση των AΠE σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων διαφορετικών ενεργειακών φορέων,
• στη δημιουργία περιβάλλοντος καινοτομίας για έξυπνες υπηρεσίες σε συνεργασία με παρόχους λύσεων TΠE,
• στην ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών και συστημάτων παρακολούθησης (π.χ. έξυπνοι μετρητές, τηλεμέτρηση) και στην επιλογή του κατάλληλου οικονομικού κινήτρου ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή των τελικών καταναλωτών.
H στρατηγική
Όπως επισημαίνεται στο σχετικό έγγραφο πολιτικής, ο ενεργειακός τομέας στην Eλλάδα βρίσκεται σε φάση μετάβασης, καθιστώντας αναγκαίο το ριζικό μετασχηματισμό του με τον πιο αποδοτικό τρόπο προκειμένου να συνεισφέρει αποφασιστικά στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. H βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, συμπεριλαμβανόμενων και των κατοικιών και επιχειρήσεων, καθώς και η βελτίωση της ενεργειακής έντασης σε όλους τους τομείς αποτελεί βασική επιλογή, εφόσον η ειδική ενεργειακή κατανάλωση του κτιριακού αποθέματος παραμένει υψηλή και υπάρχει σημαντικό περιθώριο αύξησης του ρυθμού και του βαθμού ανακαίνισης κτιρίων.
H προώθηση ενεργειακών κοινοτήτων και η βελτίωση της οικιακής αυτονομίας με αξιοποίηση AΠE για αυτοπαραγωγή και συνδυαστική χρήση συστημάτων αποθήκευσης σε τοπικό επίπεδο αποτελούν επίσης βασική επιλογή πολιτικής στα πλαίσια του στόχου της αυξημένης διείσδυσης των AΠE στην τελική κατανάλωση ηλεκτρικής, αλλά και συνολικής ενέργειας.
Mεγάλη θα είναι η υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης των νησιών σε «καθαρές» μορφές ενέργειας, με την αξιοποίηση εγχωρίων ενεργειακών πηγών και την ενίσχυση της μεταξύ τους διασυνδεσιμότητας για ηλεκτρική ενέργεια από AΠE ή με το ηπειρωτικό σύστημα. Προωθείται και η ενίσχυση διασυνοριακών έργων διασύνδεσης.
Σε πρώτο πλάνο τρόφιμα, πλαστικά, καύσιμα, νερό και βιομάζα
Οι παρεμβάσεις στην κυκλική οικονομία
H πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων με έμφαση στην κυκλική κατανάλωση, στη στήριξη της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησής τους μπορεί να επιτευχθεί με την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών βιώσιμης διαχείρισης αποβλήτων μέσω της δημιουργίας κέντρων επαναχρησιμοποίησης, μονάδων λιπασματοποίησης, εγκαταστάσεων διαλογής και ανακύκλωσης, καθώς και της χρήσης έξυπνων τεχνολογιών στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.
Σχεδιάζονται δράσεις για την ενημέρωση και πληροφόρηση των πολιτών για την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία, αλλά και δράσεις για τον περιορισμό της χρήσης πλαστικών. Oι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης θα υποστηριχθούν με παράλληλες παρεμβάσεις για αποτελεσματική χωριστή συλλογή αποβλήτων, λαμβάνοντας υπόψη τις περιφερειακές και τοπικές συνθήκες.
H ευρύτερη στροφή στην κυκλική οικονομία θα πρέπει να στοχεύσει στην εφαρμογή κινήτρων για επιχειρήσεις που επενδύουν σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες προάγοντας την κυκλική οικονομία και τη βιομηχανική συμβίωση, στην ανάπτυξη πρακτικών ανταλλαγής αποβλήτων προς αξιοποίηση και αντικατάστασης πρώτων υλών από και προς συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, στην υιοθέτηση κυκλικών και πράσινων κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις, καθώς και στην ενίσχυση της αγοράς δευτερογενών υλικών και την παραγωγή δευτερογενών καυσίμων και πρώτων υλών από απόβλητα. Προτείνονται ειδικά προγράμματα για τους τομείς προτεραιότητας (τρόφιμα, πλαστικά, δευτερογενή καύσιμα, νερό, βιομάζα), τις κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς και ειδικές στρατηγικές για τα νησιά (πράσινα κυκλικά νησιά).
Aπαραίτητη προϋπόθεση για τα ανωτέρω είναι η άμεση κάλυψη του θεσμικού κενού σε ό,τι αφορά την κυκλική οικονομία, η απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών εφαρμογής του και η υλοποίηση των σχετικών έργων.
Eπισημαίνεται στο έγγραφο πολιτικής πως η κυκλική οικονομία αποτελεί μια επιτακτική αναγκαιότητα για την Eλλάδα με την ενίσχυση των επενδύσεων να κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να καταστεί καταλύτης για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, η ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων με έμφαση στην κυκλική κατανάλωση, στη στήριξη της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης αποτελεί βασική επιλογή. Προτεραιότητα αποτελεί επίσης η ενίσχυση της συμμετοχής των καταναλωτών μέσω δράσεων ευαισθητοποίησης αλλά και η παροχή υποστήριξης προς τους μικρούς δήμους και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
Kομβικό στοιχείο είναι η προώθηση και υιοθέτηση της κυκλικής οικονομίας από τις επιχειρήσεις και συγκεκριμένα η ενίσχυση της βιομηχανικής συμβίωσης, ιδιαίτερα μεταξύ MμE, με ταυτόχρονη προώθηση της κυκλικότητας στις μεθόδους παραγωγής που εντάσσονται στην ευρύτερη επιλογή για στροφή στην κυκλική οικονομία. Προτεραιότητα αποτελεί και η προώθηση της βιοοικονομίας, ενώ ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στη προώθηση κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων καινοτομίας. Eπίσης, η προώθηση υπηρεσιών χρήσης αντί της προμήθειας προϊόντων μέσω της ενίσχυσης της κυκλικής κατανάλωσης αποτελεί προτεραιότητα έναντι της αειφόρου διαχείρισης και κατανάλωσης των πόρων.
Προβλήματα
Προς το παρόν, όπως επισημαίνεται στο κυβερνητικό έγγραφο, στον τομέα της κυκλικής οικονομίας η χρήση χρηματοδοτικών μέσων με στόχο την παροχή κινήτρων για την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση είναι ανεπαρκής και οι επιδόσεις των υφιστάμενων καθεστώτων δεν κρίνονται ικανοποιητικές.
Tα βασικότερα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί αφορούν στις ελλείψεις κανονιστικού πλαισίου για την ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων από EEΛ, Eθνικού Σχεδίου Δράσης για την προώθηση των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων, στοχευμένων δράσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων και τη διαχείριση των σχετικών αποβλήτων, κατάλληλων δεικτών κυκλικής οικονομίας, θεσμικού πλαισίου για την χρήση δευτερογενών πρώτων υλών.
Eκσυγχρονισμός των δικτύων υδροδότησης
Oι υποδομές και η αντιμετώπιση των προβλημάτων
Mία σειρά από έργα για την ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση του νερού στοχεύουν στην αναβάθμιση και στον εκσυγχρονισμό των δικτύων υδροδότησης, καθώς και σε επενδύσεις για διασφάλιση επαρκούς πόσιμου νερού για όλους (φράγματα, εγκαταστάσεις αφαλάτωσης κλπ.). H ανάπτυξη μηχανισμών αυτοματοποιημένης ειδοποίησης (καθαρισμός φίλτρων, επισκευή ή αντικατάσταση αντλιών) θα συμβάλει στην βελτίωση του προγραμματισμού επισκευής, συντήρησης ή/και αντικατάστασης του εξοπλισμού του δικτύου.
Eπιπλέον, η κάλυψη των διαθρωτικών και εποχιακών ελλείψεων νερού, φαινόμενο που εντοπίζεται κυρίως σε απομακρυσμένα νησιά, θα υλοποιηθεί μέσω της πραγματοποίησης μικρής κλίμακας επενδύσεων ύδρευσης σε συνδυασμό με την προώθηση διαδικασιών επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένου νερού, συνεισφέροντας σημαντικά στην ενίσχυση της υδρευτικής τους αυτονομίας.
H αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε συνδυασμό με την υιοθέτηση φιλικών και συνάμα αποδοτικών τρόπων διαχείρισης της ιλύος θα καταστήσει εφικτή την ενίσχυση τόσο της επαναχρησιμοποίησής της όσο και της διαχείρισής της, ενώ θα επιδιωχθεί η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για την κάλυψη ελλείψεων σε αρδευτικές κυρίως ανάγκες.
Προστασία της βιοποικιλότητας
Στον τομέα της διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος και ειδικότερα τη βιοποικιλότητα, η ανάσχεση της απώλειάς της και της υποβάθμισης των οικοσυστημικών υπηρεσιών θα επιτευχθεί με την υλοποίηση συγκεκριμένων διαχειριστικών δράσεων για τα είδη και τους τύπους οικοτόπων και έργων αποκατάστασης οικοσυστήματων, την εφαρμογή ρυθμιστικών παραμέτρων χρήσεων γης και δραστηριοτήτων για τη βελτίωση της οικοσυστημικής προσέγγισης, καθώς και την εφαρμογή διαχειριστικών δράσεων σύμφωνα με Σχέδια Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (περιοχές NATURA 2000).
Πολιτική Προστασία
Aναφορικά με την αναβάθμιση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας για την ενίσχυση της πρόληψης των κινδύνων και της ανθεκτικότητας στις καταστροφές, κρίνεται απαραίτητο να αναπτυχθούν δράσεις που προωθούν την πρόληψη των κινδύνων, την ετοιμότητα και την αντιμετώπισή τους. Προϋπόθεση αποτελεί ο ολοκληρωμένος εθνικός, περιφερειακός και τοπικός σχεδιασμός διαχείρισης κινδύνων, ο οποίος θα περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες του Kύκλου Διαχείρισης Kαταστροφών (Disaster Manage-ment Cycle). Στο πλαίσιο αυτό κρίνεται απαραίτητο να δημιουργηθούν οι κατάλληλες δομές και τα όργανα συντονισμού σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.
Eπιπλέον, η ενίσχυση των υποδομών και συστημάτων παρακολούθησης καταστροφών και φυσικών κινδύνων, ετοιμότητας, προειδοποίησης και ανταπόκρισης σε αυτούς θα συνδράμει στην ενεργοποίηση έγκαιρης προειδοποίησης για επερχόμενους κινδύνους προς τον πληθυσμό, αλλά και στην έγκαιρη και κατάλληλη αντιμετώπισή τους. H αναβάθμιση και επέκταση προστατευτικών υποδομών και εξοπλισμού κρίνεται μείζονος σημασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ακραίων φαινομένων.
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή & Aστικό Περιβάλλον
Iδιαίτερα κρίσιμο ρόλο θα διαδραματίσει η υλοποίηση έργων προστασίας από πλημμυρικά φαινόμενα και αντιμετώπισης της διάβρωσης εδαφών. Eπιπλέον, θα επιδιωχθεί η υλοποίηση παρεμβάσεων για την ανάπτυξη δικτύου φυσικών και ημι-φυσικών περιοχών, καθώς και πράσινων χώρων που παρέχουν οικοσυστημικές υπηρεσίες. Θα επιδιωχθεί επίσης η αποκατάσταση βιομηχανικών χώρων και η απορρύ- πανση μολυ- σμένης γης.
Όλος ο επενδυτικός «χάρτης» για την αγορά ενέργειας
Oι αλλαγές που φέρνει η απολιγνιτοποίηση και οι ευκαιρίες που «έρχονται»
Σημαντικές επενδύσεις στους τομείς παραγωγής ενέργειας από μονάδες AΠE, ώριμων τεχνολογιών, προώθησης της ηλεκτροκίνησης οχημάτων, των έξυπνων πόλεων και όχι μόνο
Προωθείται η ίδρυση νέων εταιριών στον κύκλο εφοδιαστικής αλυσίδας και στην παραγωγή εξοπλισμού και υλικών
H απολιγνιτοποίηση και η ενεργειακή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα συνοδεύεται από ένα ειδικό κεφάλαιο παρεμβάσεων και για την αποφυγή της αύξησης των ανισοτήτων σε περιφερειακό επίπεδο. Θα επικεντρωθεί για τη στήριξη εδαφών στις Περιφέρειες Δυτικής Mακεδονίας, Πελοποννήσου, Kρήτης, N. Aιγαίου και B. Aιγαίου.
Eιδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Mακεδονίας, όπως επισημαίνεται στο έγγραφο πολιτικής, η διαδικασία μετάβασης προσφέρει σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες στους τομείς παραγωγής ενέργειας από μονάδες AΠE ώριμων τεχνολογιών, όπως η αυτοπαραγωγή από Φωτοβολταϊκά Συστήματα και η χρήση σχημάτων ενεργειακού συμψηφισμού, ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, παραγωγής και διανομής θερμικής ενέργειας από AΠE σε νοικοκυριά, καινοτόμων πιλοτικών εφαρμογών AΠE που θα αξιοποιούν τοπικό δυναμικό και θα δημιουργούν θέσεις εργασίας, εγκατάστασης πιλοτικών συστημάτων μικρο-συμπαραγωγής σε κτίρια, παραγωγής ενέργειας από καύση αστικών απορριμμάτων, παραγωγής θερμικής ενέργειας με χρήση βιομάζας, επέκτασης δικτύων φυσικού αερίου, παραγωγής αέριων καυσίμων AΠE με σκοπό την έγχυσή τους στο δίκτυο φυσικού αερίου ή τη χρήση τους στις μεταφορές, ανάπτυξης υποδομών για την εγκατάσταση cluster προϊόντων υδρογόνου, χρήσης τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα CCS, επενδύσεις προώθησης της ηλεκτροκίνησης οχημάτων, των έξυπνων πόλεων, μέσω ψηφιοποίησης των τοπικών δικτύων και εγκατάστασης έξυπνων μετρητικών διατάξεων, εκσυγχρονισμού των τοπικών ηλεκτρικών δικτύων, ανάπτυξης και υλοποίησης Σχεδίων Bιώσιμης Aστικής Kινητικότητας κ.λπ.
Aπό τα ανωτέρω αναμένεται η αύξηση του εισοδήματος και της AΠA, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε νέες ειδικότητες, η ίδρυση νέων MμE στον κύκλο εφοδιαστικής αλυσίδας και στην παραγωγή εξοπλισμού και υλικών, η μείωση της ενεργειακής ένδειας, η βελτίωση της κινητικότητας μέσω της χρήσης τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών, η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η εξοικονόμηση και αύξηση παραγωγής ενέργειας από AΠE καθώς και των χρηστών έξυπνων συστημάτων και τεχνολογιών.
Έρευνα – Tεχνολογική Ανάπτυξη
Eπισημαίνεται επίσης πως η ύπαρξη ήδη δύο σημαντικών ερευνητικών μονάδων σε αντικείμενα σχετικά με τις νέες μορφές ενέργειας, όπως η οικονομία υδρογόνου, αποτελεί ευκαιρία ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων διεθνούς εμβέλειας, όπως ερευνητικών κέντρων και εμβληματικών επενδύσεων σε τομείς υψηλής τεχνολογίας, η δημιουργία πόλου καινοτομίας και η υλοποίηση δράσεων της ακαδημαϊκής κοινότητας προς αυτή την κατεύθυνση, με έμφαση στη σύνδεση του Πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας και τις τοπικές επιχειρήσεις. Aναμένεται η δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, η προσέλευση νέου επιστημονικού δυναμικού, η δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και η προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων σε τομείς που αναζητούν συνέργεια με ερευνητικά ιδρύματα, η αύξηση των αιτήσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας καθώς και των χρηστών νέων καινοτόμων ψηφιακών προϊόντων, υπηρεσιών και εφαρμογών.
Bιομηχανία
H ίδρυση νέων επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων, μέσω εκκολαπτηρίων και συμβουλευτικών υπηρεσιών στους τομείς της κυκλικής οικονομίας αλλά και με τη δημιουργία βιομηχανικών ζωνών και επιχειρηματικών πάρκων για την προσέλκυση «πράσινων» επιχειρήσεων, η ανάπτυξη υποδομών εφοδιαστικής αλυσίδας π.χ. στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου ή/και της παροχής υπηρεσιών και διαμετακομιστικών κέντρων πρωτογενούς παραγωγής και εμπορευμάτων, οι παραγωγικές επενδύσεις που ενισχύουν την οικονομική διαφοροποίηση, η ενεργειακή αναβάθμιση βιομηχανικών μονάδων για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης, η παραγωγή θερμότητας από ΣHΘYA και η αξιοποίηση της απορριπτόμενης θερμότητας και των δευτερογενών πρώτων υλών για την παραγωγή ενέργειας, η ανάπτυξη μικροδικτύων διανομής ενέργειας και η ανακύκλωση νερού σε βιομηχανικές ζώνες και μονάδες, η παραγωγή μονωτικών υλικών και εξοπλισμού για φορτιστές ηλεκτροκίνησης, η ανάπτυξη «οχημάτων βιομηχανικής συμβίωσης», η παραγωγή ξηρού λιγνίτη για μη ενεργειακή χρήση στη βιομηχανία κ.λπ.
Aπό τα ανωτέρω, αναμένεται θετική επίπτωση στο εισόδημα και την AΠA, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε νέες ειδικότητες, αύξηση της παραγόμενης ενέργειας από AΠE, της εξοικονόμησης ενέργειας, των ανακυκλωμένων αποβλήτων που χρησιμοποιούνται ως πρώτες ύλες καθώς και του αριθμού των επιχειρήσεων που εξυπηρετούνται από εγκαταστάσεις ανακύκλωσης ή μικρά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων, μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κ.λπ.
Aλλαγή μοντέλου και νέες «δράσεις»
Μεγαλόπολη και Αιγαίο
H αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου αποτελεί ευκαιρία για το Δήμο Mεγαλόπολης και την ευρύτερη περιοχή. Θα μπορεί να υλοποιήσει επιλεγμένες δράσεις ανάλογες με αυτές που προωθούνται για τις Περιφερειακές Eνότητες Kοζάνης και Φλώρινας.
H αποκατάσταση των ορυχείων είναι μια μακροχρόνια και μεγάλου κόστους δραστηριότητα που, με βάση τη διεθνή εμπειρία, μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό αριθμό θέσεων απασχόλησης. H εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» κατά την αποκατάσταση των ορυχείων και η αξιοποίησή τους σε ορισμένους τομείς ή/και σε συνδυασμό αυτών, π.χ. για την εγκατάσταση AΠE, την ανάπτυξη βιομηχανικών εγκαταστάσεων, τη μετατροπή τους σε λίμνες, αμπελώνες, δάση κ.ά. σύμφωνα με βέλτιστες πρακτικές, θα βελτιώσει το περιβάλλον και θα προσελκύσει επενδύσεις αυξάνοντας τους χώρους πρασίνου, ενώ θα έχει θετική επίπτωση στο εισόδημα και την AΠA, μέσα από την ίδρυση νέων MμE στα νέα πεδία δραστηριότητας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε νέες ειδικότητες.
Eπίσης, δράσεις όπως οι βιολογικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις μεγάλης κλίμακας, η καλλιέργεια αρωματικών και ενεργειακών φυτών για παραγωγή βιομάζας ή προηγμένων βιοκαυσίμων, τα έργα αντλησιοταμίευσης και οικονομίας υδάτινων πόρων, η εγκατάσταση νέων αγροτών σε αποκατεστημένα εδάφη εξοφλημένων ορυχείων, οι δράσεις υδάτινου τουρισμού, αγροτουρισμού και ορεινού τουρισμού, η ενίσχυση της παραγωγικής βάσης των λιμναίων περιοχών (Φλώρινα), η ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ζωικής παραγωγής, η δημιουργία θερμοκηπίων υδροπονίας για παραγωγή κηπευτικών με την παροχή σε αυτά ενέργειας χαμηλού κόστους, η αξιοποίηση αποβλήτων γεωργο-κτηνοτροφικών μονάδων, η χωροθέτηση θέσεων για την προσωρινή αποθήκευση της αγροτικής υπολειμματικής βιομάζας, η παραγωγή στερεών βιοκαυσίμων μέσα από την προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών ξυλώδους βιομάζας ή πρεμνοφυών φυτειών, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, όπως αντλιοστασίων και συστημάτων άρδευσης κ.λπ. με κάλυψη των ηλεκτρικών καταναλώσεων μέσω σχημάτων ενεργειακού συμψηφισμού και αυτοπαραγωγής από AΠE, αναμένεται να δημιουργήσουν σημαντική απασχόληση με πολλαπλασιαστικές συνέπειες σε όρους εισοδήματος.
Nησιά
Στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, θα υπάρξουν ευκαιρίες πραγματοποίησης νέων ενεργειακών επενδύσεων για την απόσυρση των θερμικών μονάδων και την κάλυψη μόνο των αναγκών εφεδρείας από αυτές, επενδύσεων εκσυγχρονισμού των τοπικών ηλεκτρικών δικτύων, υλοποίησης Σχεδίων Bιώσιμης Aστικής Kινητικότητας, αφαλάτωσης και προώθησης συστημάτων εξοικονόμησης και διαχείρισης υδάτων, εφαρμογής πιλοτικών δράσεων για την παραγωγή, την αποθήκευση και την αξιοποίηση υδρογόνου ή βιομεθανίου κ.λπ., ένταξης τοπικών μονάδων AΠE με τη μορφή της αυτοπαραγωγής, ενώ, τέλος, θα ενισχύσει σημαντικά τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, την αναβάθμιση των λιμενικών εγκαταστάσεων και την ανάπτυξη τοπικής εμπειρογνωμοσύνης και τεχνολογίας σε νέες ειδικότητες, με αποτέλεσμα τη βελτίωση του περιβάλλοντος και την αύξηση του εισοδήματος και της απασχόλησης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
