Η παραίτηση κορυφαίου στελέχους απ το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), του Γερμανού Γιούργκεν Σταρκ, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές που συνομίλησαν με το Ρόιτερς “δύσκολα θα μπορούσε να είχε έλθει σε χειρότερη συγκυρία για την ευρωζώνη”, λαμβανομένου υπόψη ότι αυτή παλεύει σήμερα να ξεφύγει απ τη βαθύτερη κρίση χρέους της στη 12ετή ιστορία της.
Οι ίδιοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η ΕΚΤ είναι ο θεσμός, που επέτρεψε στην ευρωζώνη να μην καταποντιστεί απ αυτήν την κρίση χρέους και εξίσου στην αγορά ομολόγων να μην καταρρεύσει, αφού η ΕΕ στερείται ομοσπονδιακής κυβέρνησης, φυσικά υπουργείου Οικονομικών διακρίνεται δε, ως εκ τούτου, για “πολυφωνία”.
Σύμφωνα με τους ίδιους, η ερχόμενη φάση διαχείρισης της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη θα χαρακτηριστεί από την περιπλοκή των πραγμάτων, αφού οι εθνικές πολιτικές κι οι ιδεολογικές διαιρέσεις –με την παραίτηση Σταρκ– περνούν, τώρα, το κατώφλι της ΕΚΤ. Προβάλλει ο κίνδυνος στην ΕΚΤ να εισχωρήσουν οι διαιρέσεις του ευρωπαϊκού Νότου και Βορρά, των περιφερειακών κρατών, που τείνουν να σπαταλούν, και των βόρειων κρατών, με τα περισσότερο αξιόπιστα χρέη.
“Ο,τιδήποτε εξασθενεί την ΕΚΤ στην τρέχουσα συγκυρία είναι κακά νέα”, δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ αρμόδιος, για τη νομισματική πολιτική, που ζήτησε να μείνει ανώνυμος.
Η αποχώρηση του Σταρκ –λόγω διαφωνίας με την πολιτική αγοράς ομολόγων απ την ΕΚΤ– αναμένεται ότι θα μειώσει την αξιοπιστία, που η ΕΚΤ έχει έναντι του σκληρού γερμανικού οικονομικού κατεστημένου, που κρίνει ότι δεν μπορεί να γίνει η διαχείριση του χρέους υπερ-χρεωμένων μελών της ευρωζώνης με την αγορά απ την ΕΚΤ ομολόγων τους. Επίσης η αποχώρηση αυτή αναμένεται να μειώσει την αξιοπιστία της ΕΚΤ έναντι των γερμανών εκλογέων, που κατά καιρούς αποφασίζουν, πώς θα βηματίσει η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία.
Ο Σταρκ εγκαταλείπει την ΕΚΤ την ώρα που η καγκελάριος Μέρκελ συνειδητοποιεί ότι, προκειμένου να διαφυλαχθεί το ευρώ, θα πρέπει να γίνει ένα άλμα στην κατεύθυνση της οικονικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη. Την ώρα, επίσης που, με δεδομένο το ‘κενό’ που θα προκύψει στην ΕΚΤ, οι αναλυτές διαβλέπουν ότι, “θα είναι δυσκολότερο στην ΕΚΤ να δράσει, αποφασιστικά, κατά τους ερχόμενους κρίσιμους για το μέλλον της ευρωζώνης μήνες”.
Η “τρόϊκα” θετική για τη συνέχιση στήριξης της ελληνικής οικονομίας
Οπως πληροφορείται το Ρόιτερς, μια πηγή του G7 (πλουσιότερες οικονομίες του πλανήτη) δήλωσε, το Σαββατοκύριακο στη Μασσαλία ότι, η “τρόϊκα” είναι πιθανόν να διαμορφώσει έτσι την έκθεσή της για την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας, ώστε η Αθήνα να εισπράξει τα 8 δισ. ευρώ, οικονομική βοήθεια της ΕΕ και του ΔΝΤ, μέσα στον μήνα Οκτώβριο.
Τούτο, όπως εκτιμούν οι ίδιοι αναλυτές, θα δώσει τον αναγκαίο χρόνο, μέσα στον οποίο τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια θα μπορέσουν να εγκρίνουν τις νέες αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, βάσει αυτών ομόλογα θα μπορέσουν να αγοραστούν εκ μέρους του στη δευτερογενή αγορά τους, σημαντικές τράπεζες θα μπορέσουν να ενισχυθούν κεφαλαιακά.
Πάντως και τα 17 κράτη μέλη της ευρωζώνης πρέπει να εγκρίνουν τις αρμοδιότητες αυτές, το δε γερμανικό κοινοβούλιο, ειδικά, μετά την απόφαση του Συνταγματικού δικαστηρίου στην Καρλσρούη προικοδοτήθηκε με έναν αυξημένο ρόλο, όσον αφορά το “κεφάλαιο” αυτό.
Επομένως, τα πολιτικής φύσεως εμπόδια στην εξομάλυνση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη κάνουν αισθητή την παρουσία τους, την ώρα κατά την οποία δεν μπορεί να προβλεφθεί, με ασφάλεια, ότι οι αγορές θα επικροτήσουν.
–Εως σήμερα, η ΕΚΤ αγόρασε ομόλογα της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας συνολικής αξίας 135 δισ.ευρώ.
Σιμώνει η εποχή Ντράγκι στο “τιμόνι” της ΕΚΤ
Ωστόσο, ποιές μπορεί να είναι οι πραγματικές δυνατότητες εξαγοράς ομολόγων υπερχρεωμένων κρατών στην ευρωζώνη, όταν για παράδειγμα μόνον η Ιταλία έχει εκδόσει ομόλογα, που η αξία τους αγγίζει τα δύο τρισ.ευρώ, το 45% των οποίων διακρατούν ξένοι επενδυτές…, διερωτώνται οι οικονομικοί αναλυτές.
Ο Ιταλός Μάριο Ντράγκι, που φέτος την πρώτη Νοεμβρίου διαδέχεται στο “τιμόνι” της ΕΚΤ τον Γάλλο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, έχει ήδη αποσαφηνίσει ότι “δεν θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη επί των ημερών του η πολιτική αγοράς απ την ΕΚΤ ομολόγων” μελών της ευρωζώνης με μεγάλο χρέος.
Εξάλλου, δεν είναι λίγοι οι σημαίνοντες παράγοντες της ευρωζώνης που διαβλέπουν ότι ο Σταρκ θα διατηρήσει στο ορατό μέλλον την ελευθερία δημόσιας έκφρασης των ρηξικέλευθων απόψεών του, “φέρνοντας σε δύσκολη θέση και την Μέρκελ και τον Ντράγκι”.
“Η πολιτική δεν απουσίασε ποτέ απ την ΕΚΤ. Τώρα, όμως, είναι πολύ παρούσα. Τούτο, όμως, εξασθενεί την αντίληψη ότι η ΕΚΤ είναι μία ευρωπαϊκή δομή, όπου εκφράζονται με έναν τρόπο συντονισμένο κι ενιαίο οι απόψεις εθνικών θεσμών και κυβερνήσεων, κι όχι κατ’ανάγκην οι απόψεις προσωπικοτήτων στο Δ.Σ. της ΕΚΤ”, επισημαίνει ο κ.Πιζανί-Φερί, διευθυντής στο Ιδρυμα για την οικονομική σκέψη Bruegel, το οποίο εδρεύει στη Γενεύη. “Σκεφθείτε όμως”, προσθέτει ο ίδιος,”πώς μπορεί να εκλαμβάνεται αυτή η μετεξέλιξη στη Νέα Υόρκη. Εκλαμβάνεται, άραγε, ότι στην “κορυφή” της ΕΚΤ οι άνθρωποι δεν μπορούν έστω και να μαζευτούν γύρω απ το τραπέζι και να λύσουν τα προβλήματα;”.
