Η πλειονότητα των πληγέντων άσκησε το δικαίωμα παράτασης των αναστολών έως το τέλος του 2020
Σε καθεστώς αναστολής πληρωμών ή χρεολυσίων παραμένει το 75%-80% των εξυπηρετούμενων δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών που εντάχθηκαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας στα προγράμματα διευκόλυνσης των τραπεζών. Οι δανειολήπτες σύμφωνα με δημοσίευμα του in.gr ασκούν με τον τρόπο αυτόν το δικαίωμα παραμονής στο ευνοϊκό καθεστώς ως το τέλος του έτους. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, πρόκειται για υψηλό, αλλά αναμενόμενο ποσοστό, δεδομένων των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν λόγω της ύφεσης δεκάδες χιλιάδες οφειλέτες. Δείχνει δε την αναγκαιότητα για σταδιακή επιστροφή στις προ κοροναϊού δόσεις από το 2021.
Στον αντίποδα, από το 20%-25% των δανειοληπτών που επανήλθαν σε κανονικές πληρωμές, το 60% διέκοψε με δικό του αίτημα την περίοδο χάριτος και ξεκίνησε την εξόφληση του χρέους. Πρόκειται κατά βάση για νοικοκυριά η οικονομική κατάσταση των οποίων επιτρέπει την ομαλή εξυπηρέτηση των οφειλών, αλλά και για επιχειρήσεις με καλά θεμελιώδη μεγέθη, που χρησιμοποίησαν τις αναστολές ως μέσο άμυνας μετά την επιβολή του lockdown. Πλέον όμως δεν τις έχουν ανάγκη.
Το μαύρο κουτί
Υπάρχει όμως και ένα 40% από τα δάνεια που δεν πήραν παράταση μέχρι το τέλος του χρόνου, το οποίο αποτελεί μαύρο κουτί για τις τράπεζες. Κι αυτό διότι η διακοπή της αναστολής δεν έγινε με πρωτοβουλία των οφειλετών, αλλά επειδή δεν κατέστη δυνατή η επικοινωνία μαζί τους. Ως εκ τούτου θα διαφανεί σε μεγάλο βαθμό μέσα στον Οκτώβριο αν θα συνεχίσουν την εξυπηρέτηση του δανείου τους ή όχι. Και σε αυτή την περίπτωση πάντως, εάν ζητηθεί από τους οφειλέτες η παράταση της αναστολής έως το τέλος Δεκεμβρίου, το αίτημα θα γίνει δεκτό.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μεγαλύτερο μέρος των υπό αναστολή δανείων 19,9 δισ. ευρώ στο τέλος του καλοκαιριού εντάχθηκε σε προγράμματα προσωρινής διακοπής πληρωμών χρεολυσίων ή δόσεων το τρίμηνο Απριλίου – Ιουνίου. Τον Μάιο ανέρχονταν σε 14,90 δισ. ευρώ, τον Ιούνιο αυξήθηκαν κατά 3,15 δισ. ευρώ, τον Ιούλιο κατά 1,72 δισ. ευρώ, ενώ τον Αύγουστο σημείωσαν πολύ μικρή άνοδο (129 εκατ. ευρώ).
Οι χορηγήσεις
Από το υψηλό τους, τα σχετικά μεγέθη στη στεγαστική έχουν υποχωρήσει κατά 346 εκατ. ευρώ (στοιχεία Αύγουστος ’20), ενώ ανάλογη μείωση καταγράφεται και στις επαγγελματικές χορηγήσεις (-3% περίπου). Στον αντίποδα, ανοδικά κινήθηκαν όλους τους προηγούμενους μήνες τα αντίστοιχα μεγέθη στην επιχειρηματική πίστη.
Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, μπορεί οι καλές επιχειρήσεις να διέκοψαν τα μορατόρια σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά την ίδια στιγμή υποβάλλονται νέα αιτήματα από άλλες που είτε είχαν υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές τους ή διαψεύστηκαν οι προσδοκίες τους για την πορεία των πωλήσεών τους το καλοκαίρι. Ετσι, τα δάνεια της κατηγορίας στο τέλος Αυγούστου είχαν διαμορφωθεί στα 8,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4 δισ. ευρώ περίπου σε σχέση με τον περασμένο Μάιο.
Ερχονται νέες ρυθμίσεις
Οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης επισφαλών απαιτήσεων σχεδιάζουν σε αυτή τη φάση την επόμενη μέρα μετά τη λήξη των αναστολών. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει διάθεση στήριξης των οφειλετών με οικονομικά προβλήματα λόγω της πανδημίας. Για τον λόγο αυτόν εξετάζεται η σταδιακή επιστροφή των δόσεων στα προ πανδημίας επίπεδα. Για παράδειγμα, δανειολήπτες που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους θα μπορούν για ένα διάστημα 3-12 μηνών, ανάλογα με τις ανάγκες τους, να πληρώνουν μειωμένες δόσεις έως και 60% ή μόνο τους τόκους. Θα δοθεί με τον τρόπο αυτόν ο απαραίτητος χρόνος για την ανάκαμψη των εισοδημάτων τους.
Εναλλακτικά, στήριξη προσφέρεται σε όσους αποπληρώνουν δάνειο με ενέχυρο την κύρια κατοικία τους και έχουν πληγεί από την κρίση, μέσω του προγράμματος εννεάμηνης κρατικής επιδότησης των δόσεων σε ποσοστό 60%-76% μεσοσταθμικά. Οι αιτήσεις για τη δράση «Γέφυρα» συνεχίζονται έως το τέλος Νοεμβρίου, μετά την παράταση ενός μήνα που δόθηκε.
