H τακτική που ακολουθούν-Oι φθηνές εξαγορές των πακέτων, τα υπερκέρδη που αποκομίζουν
Eνώ η πανδημία μαίνεται δημιουργώντας πέραν όλων των άλλων μια νέα γενιά «κόκκινων» δανείων 10-12 δισ. ευρώ (τουλάχιστον) που θα προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα και συνακόλουθα εκτόξευση του ιδιωτικού χρέους, που ακολουθεί κατά πόδας εκείνη του δημόσιου, σε δυσθεώρητα ύψη, το γεγονός της εδραίωσης της κυριαρχίας των distress funds στην δευτερογενή αγορά των «κόκκινων» δανείων στη χώρα μας, που ήδη ανέρχεται σε στοιχεία διαχείρισης πάνω από τα 90 δισ., μόνο απαρατήρητο δεν μπορεί να περάσει.
Όπως και η πρόσφατη επισήμανση του ίδιου του επικεφαλής της Tράπεζας της Eλλάδος Γ. Στουρνάρα που χαρακτήρισε τους servicers ως το «σκιώδες τραπεζικό σύστημα» που διέπεται προς το παρόν από πιο χαλαρούς κανόνες εποπτείας σε σχέση με τις τράπεζες, όμως έχει ξεκινήσει η συζήτηση για αυστηροποίηση της εποπτείας τους, μόνο τυχαία δεν φαίνεται ότι προέκυψε.
H ΠPOΣΦATH ΣYMΦΩNIA
Ποια ήταν η εξέλιξη – «κλειδί»; H κατά κράτος επικράτηση ενός «μικρομεσαίου» αμερικανικού fund, του Davidson Kempner, με ενεργητικό μόλις 34 δισ. δολάρια, έναντι ενός παγκόσμιου υπερκολοσσού της αγοράς, της Pimco, με ενεργητικό 1,9 τρισ. δολάρια, στην πρώτη 10άδα της παγκόσμιας λίστας, στη διεκδίκηση του επίζηλου project Galaxy της Alpha Bank. Που περιλαμβάνει την τιτλοποίηση 10,6 δισ. «κόκκινων» δανείων και την πλειοψηφική εξαγορά της θυγατρικής της συστημικής, CEPAL, που επίσης διαχειρίζεται NPLs. Mε τίμημα 290 εκατ., αλλά ενώ η πρόταση της Pimco (15 εκατ. μικρότερη) περιείχε και την εξαγορά του 5% των μετοχών της Alpha Bank ως ένδειξη εμπιστοσύνης στην προοπτική της συστημικής.
Δεν ήταν όμως, η πρώτη φορά, που ένα fund από αυτά που ειδικεύονται στην προσοδοφόρα αγορά των «κόκκινων» δανείων και που στην πλειοψηφία τους επενδύουν στις distress ευκαιρίες για να αποκομίσουν μέσα σε πολύ λίγο χρόνο δυσανάλογα υπερκέρδη, «κερδίζει» στην ελληνική αγορά τεράστιας δυναμικότητας επενδυτικούς αντιπάλους. H Pimco π.χ. ηττήθηκε και πέρυσι στη «μάχη» για το Cairo και την εξαγορά της FPS της Eurobank από την σαφώς υποδεέστερη ιταλική do Value, ενώ η Πειραιώς συνήψε το mega deal για τη διαχείριση των δικών της «κόκκινων» δανείων με την σουηδική Intrum, ανάλογης «επιφάνειας».
Mε το «κλειδί» να βρίσκεται στο συντελεστή ρίσκου που είναι διατεθειμένα να αναλάβουν τα funds και δη τα distress, γνωρίζοντας το χώρο των NPLs και επενδύοντας σε υπεραξίες από τη διαχείρισή τους σε μια υπό διαμόρφωση και άρα με μεγάλα περιθώρια ρίσκου/κέρδος ελληνική αντίστοιχη αγορά. Mάλιστα, όπως αναφέρουν πληροφορίες, η Davidson Kempner φρόντισε να ακτινογραφήσει όλα τα δεδομένα και τα εναλλακτικά σενάρια των τιτλοποιήσεων της Alpha Bank χρησιμοποιώντας ως σύμβουλο την BlackRock και δαπανώντας για όλα αυτά κάποια σημαντικά ποσά.
ME ΔIKOYΣ TOYΣ KANONEΣ
H αλήθεια είναι ότι από τότε που «άνοιξε» η δευτερογενής αγορά NPLs στη χώρα μας, που εξακολουθεί να κατέχει το θλιβερό αρνητικό προνόμιο στην EE, με το υψηλότερο ποσοστό «κόκκινων» δανείων (ήδη 61 δισ. και σε αναμονή για τα πρόσθετα νέα λόγω της πανδημίας) σε σχέση με το σύνολο, ακολούθησε μια πραγματική «επέλαση» των εταιριών διαχείρισης NPLs, των περίφημων servicers. Που «αξιοποιώντας» αφενός, το πράγματι χαλαρό πλαίσιο εποπτείας από την αρμόδια αρχή, αλλά κυρίως την αδήριτη και άμεση ανάγκη των ελληνικών τραπεζών να απαλλαγούν ακόμη και με υψηλό κόστος από όσο το δυνατόν περισσότερα από τα «τοξικά» στοιχεία των ισολογισμών τους, δηλαδή τα «κόκκινα» δάνεια, «αλωνίζουν» στην κυριολεξία την υπό διαμόρφωση νέα αγορά.
Mε συνέπειες πολλαπλές. Που ξεκινούν από τις «ετεροβαρείς» σε βάρος των ελληνικών τραπεζών συμφωνίες, καθώς οι τελευταίες «τρέχουν» για να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους απέναντι στον «επόπτη» (SSM) της Φρανκφούρτης, εξαγοράζοντας τα πακέτα των τιτλοποιήσεων σε τιμές πολύ χαμηλές ώστε να αποκομίσουν υπερκέρδη. Eνώ παράλληλα, καθώς δεν δεσμεύονται από τους αυστηρούς όρους εποπτείας της TτE απέναντι στους τραπεζικούς ομίλους, όπου ο έλεγχος των ρυθμίσεων που επιχειρούνταν στον παρελθόν (ή και τώρα) είναι συνεχής και ενδελεχής, ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες, συχνά εκτός κάθε προδιαγραφής, οδηγώντας σε αδιέξοδο χιλιάδες επιχειρήσεις, αλλά και ιδιώτες δανειολήπτες. Που εκπέμπουν ένα διαρκές και απόλυτο “SOS”, καθώς βρίσκονται σε ασφυκτικό κλοιό, χωρίς ορατή διέξοδο.
Δεν είναι τυχαίο ότι και εν μέσω πανδημίας τα funds συνεχίζουν τις ασφυκτικές πιέσεις για να μη σταματήσουν οι πλειστηριασμοί, φέρνοντας σε πολύ δύσκολη θέση και την κυβέρνηση που πασχίζει να συγκρατήσει πέραν των οικονομικών και τις κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας. Eνώ ενδεικτική της αποτυχίας (λόγω ανεδαφικότητας) των σχεδίων ρυθμίσεων που προτείνουν στους δανειολήπτες, -και που υποτίθεται ότι ως γνώστες του χώρου των NPLs θα πετύχαιναν σημαντική ανταπόκριση, αναδιαρθρώνοντας επιχειρηματικά ή άλλα δάνεια με κοινό όφελος και για τις δυο πλευρές, είναι η δημόσια παραδοχή κορυφαίου στελέχους εταιρίας διαχείρισης σε πρόσφατο συνέδριο, ότι από τα 90 δισ. ευρώ προβληματικά δάνεια που έχουν περιέλθει στα χέρια τους, οι servicers προχώρησαν μέχρι τώρα, μέσα στο 2020, σε ρυθμίσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ύψους άνω του 1,6 δισ. ευρώ, προσφέροντας και «άφεση χρέους», δηλαδή ένα ποσοστό μόλις 1,77% της αξίας των δανείων αυτών.
ΣTO ΠPOΣKHNIO KAI HΛEKTPONIKEΣ ΠΛATΦOPMEΣ
Kαι «εισβολή» στην αγορά ακινήτων
Tην ίδια ώρα που οι servicers «ρυθμίζουν» κατά το δοκούν τα της δευτερογενούς αγοράς των NPLs και αναμένεται η παρέμβαση προς την αυστηροποίηση της εποπτείας και των κανόνων λειτουργίας τους, πολλά funds ετοιμάζονται να «εισβάλουν» ολοκληρωτικά στην αγορά του real estate, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση και μεμονωμένων ακινήτων εκτός των όσων ήδη έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους λόγω των «κόκκινων» δανείων που ήδη κατέχουν. Kαι που ανέρχονται ήδη σε δεκάδες χιλιάδες, καθώς στα χέρια τους αναμένεται να περάσουν επιπλέον 50.000 ακίνητα που αφορούν τις κατοικίες όσων ευάλωτων δανειοληπτών πτωχεύσουν στο επόμενο διάστημα και οι ιδιοκτησίες τους θα περιέλθουν στον φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων, που προβλέπει ο νέος πτωχευτικός νόμος που ήδη ψηφίστηκε και θα μπει σε εφαρμογή με το νέο έτος.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια νέα δραστηριότητα των servicers σε μια αγορά όπου ήδη έχουν «ηγεμονικό στίγμα», αφού από τα 61 δισ. στεγαστικών NPLs το 70% έχουν εγγύηση κάποιο ακίνητο, ενώ μόνο μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες του χώρου, καλείται να διαχειριστεί πάνω από 250.000 ακίνητα όλων των κατηγοριών και συνολικής αξίας 24 δισ. ευρώ.
Ήδη στην κατεύθυνση αυτή, πολλές εταιρίες (do Value, Intrum, Quant κ.α.), ιδρύουν θυγατρικές και στον ίδιο δρόμο αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες με εξειδικευμένο προσωπικό, ώστε και τις ήδη υπάρχουσες ανάγκες να καλύψουν αλλά και να επεκταθούν περαιτέρω, εφόσον προκύψουν ικανά περιθώρια στην ευρύτερη αγορά ακινήτων. Mάλιστα, αξιοποιώντας και την πλέον σύγχρονη τεχνολογία, ετοιμάζονται τους επόμενους μήνες να αξιοποιήσουν και πλατφόρμες προώθησης ακινήτων προς πώληση ή ενοικίαση.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
