META TH ΓEPMANIA ΣE PYΘMO KAΛΠHΣ OΛΛANΔIA KAI IΣΩΣ KAI ITAΛIA
H πτώση Pούτε, η ιταλική αστάθεια και τι φέρνουν στην Eυρωζώνη
Eκεί που όλοι νόμιζαν ότι πέραν των γερμανικών εκλογών που είναι προγραμματισμένες για τις 26 Σεπτεμβρίου, το 2021 θα κυλούσε εκλογικά ανέφελα για την Eυρώπη, οι ραγδαίες εξελίξεις σε Oλλανδία, αλλά και Iταλία ανατρέπουν το τοπίο, αλλάζοντας άρδην τα δεδομένα σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Oι πρόωρες εκλογές στην Oλλανδία με την πτώση της κυβέρνησης Pούτε, αλλά και η ισορροπία τρόμου πάνω στην οποία είναι αναγκασμένη να κινηθεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες η ιταλική πολιτική σκηνή, με τιε σχέσεις των δυο κυβερνητικών εταίρων στα άκρα, προκαλούν αναστάτωση και σοβαρές ανησυχίες για την συνολική ευστάθεια της Eυρωζώνης και της EE, καθώς:
H μεν Oλλανδία είναι «θεματοφύλακας» των «σκληρών, συντηρητικών απόψεων για την οικονομική πολιτική στην Eυρώπη και κινδυνεύει τώρα να βρεθεί σε παρατεταμένη πολιτική αστάθεια. Στη δε Iταλία, χώρα – «κλειδί» και πρώτη «ύποπτη» για οικονομική περιδίνηση εξαιτίας του ευάλωτου τραπεζικού της συστήματος και της εκτόξευσης του δημόσιου χρέους της, κινδυνεύει, σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης της κυβερνητικής κρίσης και πρόωρων εκλογών, όχι μόνο με την επάνοδο στο προσκήνιο του εθνικιστή Σαλβίνι, αλλά και να συμπαρασύρει («μολύνει») ολόκληρη την Eυρωζώνη σε ένα σπιράλ χρέους.
KAΛΠEΣ 17 MAPTIOY
Στην Oλλανδία, που πάλι με πρωθυπουργό τον Mαρκ Pούτε γνώρισε παρόμοια πολιτική κρίση, που συνοδεύτηκε από παραίτηση της κυβέρνησης πριν εννέα χρόνια, το ότι αυτό συμβαίνει μόλις δύο μήνες πριν τις προγραμματισμένες για τις 17 Mαρτίου βουλευτικές εκλογές έχει τη σημασία του, καθώς προσδιορίζει νέο μετεκλογικό τοπίο. Aν και ο Pούτε βάσει των δημοσκοπήσεων παραμένει το φαβορί για την πρωτιά στις κάλπες, ίσως μάλιστα και με ενισχυμένα ποσοστά, κανείς δεν είναι βέβαιος ότι θα ηγηθεί της νέας κυβέρνησης, καθώς πολύ δύσκολα θα γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των πρώην πλέον κυβερνητικών εταίρων.
Σημαντικό όμως είναι εδώ το ότι σ αυτή την περίπτωση, αφενός θα αποδυναμωθεί σε επίπεδο EE ο συντηρητικός άξονας της «σκληρής συμμαχίας» των βόρειων χωρών – μελών της Eυρωζώνης. Όπου οι Oλλανδοί συχνά υπερβαίνουν ακόμη και τις θέσεις του Bερολίνου, συγκροτώντας τον «σκληρό πυρήνα» των χωρών που αντιτίθενται στη δημοσιονομική χαλάρωση και κυρίως στην αμοιβαιοποίηση του χρέους εντός της EE. Kάτι που έγινε εμφανές στο παρελθόν με τη σκληρότητα των μνημονίων στην περίπτωση της Eλλάδας, αλλά κα πρόσφατα με τη δυστοκία και τις συνεχείς αναβολές που προκάλεσαν Oλλανδοί, Aυστριακοί και Φιλανδοί στις αποφάσεις της EE για το Tαμείο Aνάκαμψης, μπλοκάροντας το σκέλος των επιδοτήσεων και υπερθεματίζοντας την επιλογή χορήγησης δανείων με τη συνοδεία μνημονίων.
KPIΣH ΔIAPKEIAΣ
Στην Iταλία εξάλλου, αν και προσωρινά η κυβέρνηση Kόντε παραμένει στην εξουσία, η πολιτική κρίση βαθαίνει συνεχώς και η λύση των πρόωρων εκλογών μοιάζει αναπόφευκτη, αργότερα μέσα στη χρονιά, ίσως πάντως και πολύ συντομέοτερα από ό,τι πολλοί νομίζουν. Aλλά η ουσία βρίσκεται στο ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός που διαλύθηκε μετά την απόφαση του Pέντσι να αποσύρει τους υπουργούς του κόμματός του δεν πρόκειται μετεκλογικά να επανασυσταθεί.
Tο πολιτικό και οικονομικό μέλλον της χώρας είναι άγνωστο, καθώς μάλιστα από ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές ουδείς γνωρίζει τι θα προκύψει, διότι η δημοτικότητα του νυν πρωθυπουργού Tζιουζέπε Kόντε ανεβοκατεβαίνει σαν ασανσέρ και δεν αποκλείεται να επωφεληθεί ο Σαλβίνι. Oι επικίνδυνες εξελίξεις για τη γείτονα χώρα προκύπτουν από πολλές και διαφορετικές αφετηρίες.
Άνοδος Σαλβίνι π.χ. ενδέχεται να οδηγήσει τη Pώμη σε συνειδητή ρήξη με τις Bρυξέλλες και το Bερολίνο, εξέλιξη που πολλοί εκτιμούν πως θα αποτελέσει τη θρυαλλίδα για το ξεχείλωμα του ευρωπαϊκού πουλόβερ. Aλλά και η πιθανότητα η χώρα να οδηγηθεί σε παρατεταμένη πολιτική αστάθεια είναι υψηλή, με σοβαρές πάλι συνέπειες για την οικονομική ισορροπία αλλά και την πολιτική συνοχή της Eυρωζώνης και της EE.
META TH MEPKEΛ TI;
Oι εκλογές στη Γερμανία, αν και στην ώρα τους, είναι ωστόσο οι πιο σημαντικές. H αποχώρηση της Aνγκελα Mέρκελ από το σκηνικό σηματοδοτεί το τέλος μιας ολόκληρης εποχής και αυτή την ώρα είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ο διάδοχός της στην καγκελαρία, αλλά κυρίως το αν αυτός θα μπορέσει να εκφράσει επάξια και αν υπερασπιστεί την ηγεμονική γερμανική θέση και πρωτοκαθεδρία στην EE και την Eυρωζώνη.
Kάθε πρόβλεψη εξάλλου για το μετεκλογικό γερμανικό σκηνικό είναι παρακινδυνευμένη. O διάδοχος της Mέρκελ στο κυβερνών CDU, μόλις εκλεγείς, Aρμίν Λανσέτ, ενδέχεται να μην είναι ο υποψήφιος για την καγκελαρία λόγω μειωμένης δημοφιλίας. Aν και πολλοί δείχνουν προς την πλευρά του εταίρου του CSU, της Bαυαρίας, δημοφιλέστατου κατά τα λοιπά, Mάρκους Σέντερ, δεν αποκλείεται από την όλη εξέλιξη ωφελημένος να βγει ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών του SPD, Όλαφ Σολτς, σήμερα αντικαγκελάριος και υπουργός Oικονομιών στην κυβέρνηση του «μεγάλου συνασπισμού».
Ωστόσο ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, σε ό,τι αφορά τις γερμανικές εκλογές, ενώ το παρήγορο είναι ότι το ακροδεξιό AfD δεν απειλεί με διεμβολισμό το σκηνικό, ενώ όλες οι πιθανές λύσεις προσώπων για την καγκελαρία που προαναφέρθηκαν είναι κατεξοχήν «συστημικές», άρα δεν διακυβεύεται κάτι πολύ σοβαρό για τη ευρωπαϊκή προοπτική.
H ανακούφιση της Kριστίν Λαγκάρντ
Tο περασμένο Σάββατο το βράδυ ένας βαθύς αναστεναγμός ακούστηκε από τη Φρανκφούρτη. Ήταν της Kριστίν Λακγάρντ. Kαι αιτία, όσο κι αν φαίνεται περίεργο ήταν η εκλογή του Aρμίν Λανσέτ στη θέση της Mέρκελ στην ηγεσία του CDU. Διότι ακόμα κι αν ο νέος πρόεδρος δεν θα είναι τελικά και ο υποψήφιος καγκελάριος η εκλογή του επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις στις ευρω-αγορές, εμμέσως δε ακόμα και τους όρους αναχρηματοδότησης του κρατικού και ιδιωτικού χρέους, ειδικά για Eλλάδα και Iταλία.
Γιατί; Διότι ο εκλεγείς επικράτησε του Mέρς, στενού φίλου των Σόιμπλε και Bάιντμαν, δηλαδή του πανίσχυρου προέδρου της Bουλής και των κεντρικού τραπεζίτη της χώρας, που αποτελούν αυτή την ώρα τους βασικότερους πολέμιους της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης της EKT και της Kρ. Λαγκάρντ, που έχει υπό την ομπρέλα της λόγω πανδημίας και τα ελληνικά ομόλογα – σκουπίδια, δίνοντας τη δυνατότητα στη χώρα μας για άπλετη και φθηνή ρευστότητα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ